Draai om je oren - Jazz & meer

		Draai om je oren Jazz en meer - Weblog

Piet Noordijk Quartet - 'Pete's Groove' (Munich, 2004) **

"Als dit niet aanslaat bij jongeren, weet ik het niet", verklaarde Noordijk onlangs in De Twentsche Courant. Nog een citaat uit het artikel , maar nu van Ton Ouwehand: 'Hij (Piet Noordijk) heeft een heel prettige swingende cd gemaakt. Eentje waarmee hij Maceo Parker, David Sanborn en de gehele familie Dulfer in hun respectievelijke hemden zet'. Samen met het illustere gezelschap waarmee hij speelt - Jack van Poll (hammond), Bird Award-winnaar Martijn van Iterson (gitaar), Frans van Geest (contrabas) en the one and only John Engels (drums) - voldoende aanbevelingen voor een luisteronderzoek.

Na herhaaldelijk beluisteren kom ik echter tot de conclusie dat ik een aantal van de hierboven genoemde uitspraken niet kan onderschrijven. Natuurlijk weet iedereen door zijn geweldig lange staat van dienst wat voor een formidabel jazzicoon Piet Noordijk is en welke belangrijke en terechte plaats hij inneemt in de lijst van Nederlandse jazzlegendes. Mogelijk heeft hij met deze cd teveel de jongeren willen behagen; zijn vaste luisterpubliek heeft hij tekort gedaan en enigszins van hem vervreemd. Over zijn sidemen niets dan lof. Zij doen hun ding subliem en blijven trouw aan hun identiteit. Toch kan ik me niet aan de indruk onttrekken dat ook zij met opgetrokken wenkbrauwen Noordijks aanpak en spel hebben gevolgd.

Ter zake, wat is er dan mis met deze cd? Niet het repertoire, want dat is zoals we van Noordijk konden verwachten, zoals 'Georgia On My Mind', 'Willow Weep For Me', 'The Man I Love', 'Body And Soul' en 'Groovin' High'. Ook de groove is er, maar het verging mij zoals in het lied van Toon Hermans, 'Vader Gaat Op Stap': '...Vader ziet opeens een vlekkie, op dat blote schouderblad, vader denkt: nou ja een vlekkie... maar hij krijgt een hekel aan dat nekkie, net of het vlekkie groter wordt'. Met name het bovenmatig gebruik van glissandi verstoort en gaat me tegen staan. Appergio's en technische vaardigheid dienen overwegend meer de vorm dan de inhoud; het is kortom te veel. Het ontneemt me het luistergenoegen, doet afbreuk aan mijn achting voor Noordijk en aan de prestaties van zijn overige kwintetleden.

Maar jazzwegen zijn gelukkig onvoorspelbaar en misschien wordt deze cd toch een groot succes. Uw recensent kijkt echter nu al uit naar de volgende Noordijk-opname, om daar hopelijk wel in euforie over te kunnen berichten.

(Anoniem, 30.9.04) - [print] - [naar boven]

"Ook al is het na haar doorbraak met de plaat Dreamland al talloze malen geschreven en gezegd, je kunt gewoon niet naar Peyroux luisteren zonder aan Billie Holiday te denken." Maartje den Breejen van Het Parool over 'Careless love', het nieuwe album van Madeleine Peyroux. Klik hier voor de volledige tekst.

(Erno Mijland, 30.9.04) - [print] - [naar boven]

Carla Huson, Tineke Postma & John Engels

John Engels ontvangt de Langs de Lijn Jazz Award

John Engels is zonder enige twijfel de meest bekende - zo niet beste - drummer van Nederland, en omdat hij ook nog eens ruim 50 jaar in het vak zit was dit voor de Gooise jazzclub Langs de Lijn een gerede aanleiding om hem op zondag 26 september eens extra in het zonnetje te zetten. Dat hebben ze daar in Bussum geweten, want niet alleen was de club boordevol, maar met de jubilaris zelf achter de drums swingde het vanzelf-sprekend de pan uit. Met dank ook aan zijn fantastische medemuzikanten Rob van Kreeveld (piano), Frans van der Hoeven (bas), Tineke Postma (altsax) en Fay Claassen (zang).

Temidden van al het muzikaal geweld werden er natuurlijk ook de nodige lovende woorden gesproken, onder andere door Lex Lammen als collega/generatiegenoot. Deze haalde de woorden van Dizzy Gillespie aan dat de geschiedenis van de jazzmuziek ooit was begonnen met een trommel en daar tenslotte ongetwijfeld ook mee zou eindigen. Daarnaast was er het overhandigen van de Langs de Lijn Jazz Award, voor de gelegenheid in de vorm van een miniatuur drumstel, dat door de Aalsmeerse kunstenares Carla Huson werd vervaardigd. Hierboven op de foto samen met de jubilaris en Tineke Postma.

Bron: Jazzclub Langs de Lijn

(Anoniem, 30.9.04) - [print] - [naar boven]

Steven Kamperman - 'M.O.T.' (LopLop, 2002) ***

M.O.T. staat voor Modern Madness Of Tribal Truth. Het betreft hier geen cd met oppervlakkig, licht verteerbaar repertoire; wie de moeite neemt voor een indringend luisteronderzoek wordt beloond en zal de inhoud waarderen. Hier hebben we gelukkig weer eens voorbeeld van een geslaagde, niet opdringerige incorporatie van elekronica, samples en keyboards. Een bonte verzameling afwisselende, intrigerende composities en sferen, maar het blijft overall coherent.

Steven Kamperman beschikt over een fraaie toon en zijn klarinetspel is expressief: soms introvert, dan weer extrovert. Pianist Albert van Veenendaal vind het belangrijk om te musiceren zonder van tevoren vastgelegde ideeën over hoe de muziek zou moeten klinken. Hij houdt van spelen op het scherpst van de snede. Middels preparaties muteert hij de klank van de vleugel. Daarnaast gebruikt hij elektronica en samples om zijn muziek te verbeelden. Van Veenendaal leverde twee compositiebijdragen, waarvan 'Puzzles' een van mijn voorkeurcomposities is, mede door zijn pakkende pianospel.

Patrick Votrian op tuba excelleert in de boeiende compositie 'Pigs And Cows' en is verrukkelijk, haast komisch, met een hortende en struikelende baslijn in 'Funural Song'. Evenals in Bik Bent Braam bewijst hij ook in deze formatie zijn uitzonderlijk talent op dit schier onhandelbare, logge instrument. Delicaat is Kampermans spel in 'Dance Of Love'. De lyriek en timing van violist Jasper Le Clercq is oorstrelend. Percussionist Ousmane Seye (Senegal) en drummer Michael Baird (Zambia) zijn belangrijke 'beeldbepalers' op deze opname. Zonder bombast, maar met adequate en subtiele percussiekleuringen.

De cd 'M.O.T.' is een uitstekende pleitbezorger voor verstaanbare en genietbare hedendaagse improvisatiemuziek.

(Anoniem, 29.9.04) - [print] - [naar boven]

Pharoah Sanders in het Bimhuis

Een beetje stram in de benen, kekke zilvergekleurde schoenen, idem broek naar de laatste snit en fluwelig zeegroen hemd: dat is Pharoah Sanders. Een der laatsten van de free jazz-beweging. Evenals Archie Shepp is hij in de slipstream van de innovatieve John Coltrane in beeld gekomen. Hij speelde mee in een van de heftigste avant-garde groepen van Coltrane. Na diens dood in 1967 maakte Sanders furore met talrijke opnamen op het Impulse-label. Zonder de avant-garde speelwijze te verloochenen is Sanders' muziek de laatste jaren meer op mainstream en easy funk geörienteerd, met spirituele en afrobeat invloeden.

In een uitverkocht Bimhuis speelde de legendarische saxofonist (hij wordt 64 in oktober) woensdagavond 22 september met zijn kwartet in een lange set een overdonderend concert. Sanders wist zich geruggesteund door een sublieme all-star ritmegroep. Vooral pianist Orrin Evans maakte een grootse indruk. Niet alleen begeleidde hij uiterst subtiel en aanvullend muzikaal, ook zijn solo's waren juweeltjes qua opbouw, techniek en passie. Hij is absoluut een nieuw pianotalent. In de aloude standard 'Body And Soul' - als duo ingezet – was het musiceren van zowel Evans als Sanders van uitzonderlijk hoog gehalte. Pharoah's prachtige zangerige toonvorming was in deze setting optimaal te beluisteren.
Bassist Matthew Garrison (zoon van Coltrane's bassist Jimmy) vertoonde met veel bravoure zijn technische mogelijkheden. Vaardig en zeer snel aan de snaren van zijn basgitaar, dat wel, maar hij had zowel de volumeknop als zijn virtuositeit een tandje kunnen minderen.

Will Calhoun, drummer van Living Colour, begeleidde lekker groovy en produceerde enkele spannend opgebouwde drumsolo's. Hij wist eveneens goed gebruik te maken van de sampletechnieken en daardoor het kwartetgeluid te verrijken. Vooral in het laatste nummer voor de toegift waarin Calhoun een opwindende sample-drumsolo inzette, werd op basis van de verworvenheden van de free jazz gemusiceerd. Sanders toonde zich hier de oude meester. Hij bediende zich van multiphonics, growl tones en high notes, waar-door de tijden van de heftige free jazz leken terug te keren.

De combinatie van traditioneel musiceren en het toepassen van avant-garde technieken plus een fraaie toonvorming maken Pharoah Sanders tot een uniek musicus en een van de groten van de jazz.

Foto: website Pharoah Sanders

(Jacques Los, 28.9.04) - [print] - [naar boven]

Benjamin Herman 'doet' volgende Jazz International Rotterdam

Het festival Jazz International Rotterdam heeft saxofonist Benjamin Herman gekozen als artistiek leider voor de editie 2005. Eric Vloeimans, Arend Niks, Martin Fondse gingen hem voor, net als Eric van der Westen die het festival dit jaar invulde.

Herman (geboren in Londen, 1968) won als 21-jarige de Wessel Ilcken Prijs. Na zijn eindexamen op het Hilversums conservatorium in 1991, waar hij cum laude afstudeerde, nam hij als enige Europeaan deel aan The Thelonious Monk Competition. Hij vervolgde zijn studie bij saxofonist Dick Oats aan The Manhattan School of Music in New York. De afgelopen jaren werkte hij onder meer met Michiel Borstlap, Misha Mengelberg, Jesse van Ruller, Larry Goldings, Idris Muhammed en Carlo de Wijs. Zijn grootste succes beleeft hij momenteel met The New Cool Collective.

Benjamin Herman is niet alleen één van de meest productieve en toonaangevende jonge musici binnen de Nederlandse jazzscene, maar ook een gedreven promotor van het jazz-genre.

(Erno Mijland, 27.9.04) - [print] - [naar boven]

Branford Marsalis Quartet - 'Eternal' (Marsalis Music/Rounder, 2004) ****

Tijdens het optreden van het Branford Marsalis Quartet op het afgelopen North Sea Jazz Festival werd al duidelijk dat Marsalis met zijn muziek een nieuwe fase is ingegaan; enkele voorproeven van zijn nieuwe cd 'Eternal' duidden op verdieping en contemplatie. Het album bestaat uitsluitend uit ballads. Daarmee zet het kwartet een even gedurfde als enerverende stap voorwaarts.

Openingstrack 'The Ruby And The Pearl' zet al direct de toon: een fraai op sopraansax aangeblazen, aangenaam 'oorkietelende' melodie. Dat Jeff 'Tain' Watts naast een voor-treffelijk dynamische drummer ook een talentrijk componist is, bewijst het overpeinzende 'Reika's Loss'. Een haunting and mesmerizing versie van het door Billie Holiday onsterfelijk gemaakte 'Gloomy Sunday' strekt zich uit over bijna 13 minuten, zonder ook maar een moment te vervelen. Watts' malletslagen en de soms bewust spaarzaam geplaatste noten van Marsalis treffen doel. 'The Lonely Vamp' is opgetrokken rond een pakkende vamp van bassist Eric Revis. Joey Calderazzo levert hier een superieure pianosolo af. Het warme en diepe tenorspel, Watts' shuffle en de after midnight-piano in 'Dinner For One Please, James' doen wat oubollig aan, net iets te rustgevend en te mooi. In 'Muldoon', een intiem duet, draaien Calderazzo en Marsalis elegant om elkaar heen. Het titelnummer is met een speelduur van bijna 18 minuten de tour de force van het album. Het is een uitermate introspectief stuk, meestentijds ingehouden gespeeld en getuigend van een bijna onaardse, etherische schoonheid. Het kwartet neemt je als luisteraar mee naar higher grounds; je kunt het alleen maar ondergaan. Na een emotionele, dynamische ontlading volgt de catharsis. Meesterlijk.

"If you acquire a lot of technique when you're young, it's like having a lot of money in your pocket. Too many musicians don't develop past that point, for a number of reasons - one of them the way jazz is taught in this culture - but that misses the whole point of music, which is the expression of emotion," zegt Marsalis in de liner notes. Daarom wilde hij met deze plaat "aiming for what Billie Holiday could do, which was to get to the emotions of each song." Wat uw recensent van dienst betreft is dat aardig gelukt.

Op de website van Branford Marsalis kunt u meer lezen over de ontstaansgeschiedenis van 'Eternal'.

(Anoniem, 26.9.04) - [print] - [naar boven]

WereldJazzdagen 2004: kleinschalig kwaliteitsfestival

Op het sfeervolle Grotekerksplein in Dordrecht, voor de deur van het Jazzpodium DJS, vond in het weekend van 18 en 19 september het festival WereldJazzdagen plaats. De programmering, een mix van wereld- en jazzmuziek, oogde zeer aantrekkelijk. Het duo Paulien van Schaijk/Hein van de Geyn, de Afro-Surinaamse band Fra Fra Sound en big band The Jazz Orchestra of the Concertgebouw maakten veel indruk op onze recensent Jacques Los.

Lees hier zijn verslag.

Foto: Cees van de Ven

(Anoniem, 25.9.04) - [print] - [naar boven]

Opa Wynton en Branford Marsalis overleden

Zijn zoon heet Ellis Jr., is een succesvol pianist en was ooit de mentor van Harry Connick Jr., vier van zijn kleinzonen zijn trompettist Wynton, saxofonist Branford, trombonist Delfeayo en drummer Jason Marsalis. Op 96-jarige leeftijd is Ellis Marsalis Sr. op zondag 19 september overleden. Zelf was hij geen muzikant, maar een succesvolle ondernemer in New Orleans.

(Erno Mijland, 25.9.04) - [print] - [naar boven]

Zeldzame opnames Bill Holman bij de Concertzender

De Concertzender besteedt in oktober en november speciale aandacht aan de Amerikaanse jazzcomponist en arrangeur Bill Holman. In een twee uur durend radio-programma zullen zeldzame geluidsopnames te beluisteren zijn.

Holman, geboren in 1927, is nog altijd actief en wordt beschouwd als een van de meest toonaangevende en invloedrijke componisten en arrangeurs binnen de sector van de big band-jazz. In overleg met Holman heeft de Nederlandse componist en Boy Edgar Prijs-winnaar Willem van Manen, tevens trombonist en big band-leider, een radioprogramma samengesteld van twee uur waarin de compositorische kwaliteiten van Holman centraal staan. Het programma beslaat de periode van 1954 tot en met 1995.

De uitzendingen vallen nagenoeg samen met de allerlaatste tournee in Nederland, Duitsland en België in november en december van de Contraband, Willem van Manens door Bill Holman geïnspireerd orkest, dat inmiddels twintig jaar bestaat en met ingang van 1 januari 2005 wordt ontbonden. Van Manen heeft besloten zich geheel te gaan wijden aan het componeren.

(Erno Mijland, 25.9.04) - [print] - [naar boven]

Oene van Geel en Harry Emmery geven hun Take Ten

Violist en componist Oene van Geel (1973) staat bekend om zijn open mind. Hij put inspiratie uit alles wat hem muzikaal omringt uit verleden, heden en toekomst en incorporeert muzikale elementen uit de landen waar hij optreedt.

De 'huisbassist' van het North Sea Jazz Festival, Harry Emmery (1951), ontwierp een eigen speeltechniek, de thumbing. Door het afwisselend slaan met de duim op de snaren en de kam van de contrabas creëert hij een speciaal en ritmisch geluid. Deze methode is uniek in de wereld.

Lees hier hun antwoorden op de 10 vragen van Take Ten.

(Anoniem, 25.9.04) - [print] - [naar boven]

Martijn van Iterson Quartet - 'The Whole Bunch' (Munich Records, 2004) ****

Na ruim zeven jaar is er nu een nieuwe cd van Martijn van Iterson, de gitarist die wider recognition verdient. Alle composities zijn van zijn hand en stuk voor stuk vehikels voor interessante muzikale schilderingen. Het gezelschap waarmee Van Iterson zich omringt is boven elke twijfel verheven: pianist Karel Boehlee, bassist Frans van Geest en drummer Martijn Vink. Natuurlijk, dan heb je al wat! Op dit subliem fond krijgt het spel van de gitarist ultieme glans; het geeft zijn solo's fraai reliëf.

Martijns toon is zonder pathos, sober, eerlijk, warm en daarom zo weldadig. Hij maakt geen gebruik van een aanslag met bite, maar speelt met een rond toucher. Met ogen-schijnlijk gemak vloeien de soms complexe verhaallijnen van zijn improvisaties soepel van hoofd naar handen. Grote en complexe intervallen: het klinkt allemaal haarzuiver en schijnbaar moeiteloos. Spanning en impact bereikt hij door de inhoud van zijn spel, niet door de verpakking ervan.

Teder en con amore speelt hij twee ballads op dit album: 'Song For Niels' en 'Song For Gijs', opgedragen aan zijn kinderen. Ze zullen deze aubade aan hen koesteren als een dierbaar souvenir. Het samenspel van het kwartet ademt, klinkt consequent aimabel en harmonieus. In up-tempo stukken zoals 'Smokin' In The Backyard' verstaat men de kunst deze toch relaxed te laten klinken. Van Iterson is meester in het maximaal gebruik maken van een miniem dynamisch spectrum. Zijn reputatie is gestoeld op zijn gedegen gitaar-technische en muzikale bagage, zijn creatieve geest en zijn muzikale zeggingskracht.

De registratie van al dit moois is uitstekend, zoals we dat van producer Harry Velleman gewend zijn. Deze bunch of Iterson beauties is een cd voor fijnproevers.

(Anoniem, 24.9.04) - [print] - [naar boven]

"Lichtvoetig, swingend, feestelijk, origineel, wat een geweldige cd heeft McCoy Tyner toch weer gemaakt. " Maartje den Breejen over 'Illuminations', de nieuwe cd van McCoy Tyner in het Parool. Klik hier voor de hele recensie.

(Erno Mijland, 23.9.04) - [print] - [naar boven]

In memoriam Noble 'Thin Man' Watts (1926-2004)

In 1942 speelde tenorsaxofonist Illinois Jacquet - hij zat in de band van Lionel Hampton - in het nummer 'Flying Home' een furieus scheurende solo. Hiermee werd de basis gelegd voor de R&B-saxofoon. Het instrument werd erg populair en prominent in de swing- en bluesbands. In 1944, tijdens de eerste 'Jazz at the Philharmonic', produceerde Jacquet de definitieve honkers & screamers-stijl: korte licks, repeterende riffs, fraseren op één noot, een growl-sound en gieren in het hoogste register. Veelal zijn de solo's gebaseerd op het blues- of ritmeschema. De muziek werd vooral populair omdat het publiek na het einde van de Tweede Wereldoorlog behoefte had aan amusement, uitgaan en vooral dansen. Er was dus een grote vraag naar swingende dansmuziek. Talloze small combos ontstonden, bestaande uit een ritmesectie en één of meer blazers, waaronder in ieder geval één tenorsaxofonist. Die formaties werden toen jumpbands genoemd. Populaire bands in die tijd waren Louis Jordan's Tympany Five en Joe Liggins' Honeydrippers. De muziek werd uiteindelijk rhythm & blues (R&B) genoemd.

Noble 'Thin Man' Watts behoorde vooral tot de vijftiger jaren R&B tenorsax-honkers. De
in 1926 in Deland, Florida geboren Watts is weliswaar niet zó succesvol geweest als de vermaarde honkers - Big Jay McNeely, Sam 'The Man' Taylor, Red Prysock, Paul Williams, Frank Culley, Freddie Mitchell en Joe Houston - maar werd na zijn opleiding aan de A&M University wel direct gevraagd door de Griffin Brothers, een R&B top act van Dot Records. Noble Watts' ster begon te rijzen. In 1952 speelde hij in de toen bekende formatie van Paul 'Hucklebuck' Williams, met wie hij platen maakte voor het Jax-label. De Williams band was eveneens huisband in het tv-programma 'Showtime at the Apollo'. In dat programma begeleidde de band onder meer Dinah Washington, Amos Milburn en Ruth Brown. Noble Watts speelde al de tenorsaxsolo's. Op het Baton-label van Sol Rabinowitz had tenorist Buddy Tate een bescheiden hit gescoord met het nummer 'Fatback And Greens'. Rabino-witz was dus op zoek naar een nieuwe hit en zag in Noble Watts des-betreffend wel enige potentie. Van 1957 tot 1959 werden diverse nummers opgenomen, waaronder 'Hard Times', dat prompt in de top 40 terechtkwam.

Later maakte Watts met zijn band The Rhythm Sparks op andere kleine New Yorkse labels - Sir, Enjoy, Cub, Jell, Brunswick - nog enkele platen, die echter commercieel weinig succesvol waren. Bokser Sugar Ray Robinson was gedurende eind vijftiger en begin zestiger jaren zijn manager, maar kon niet voorkomen dat Watts enigszins in de vergetelheid raakte. Hoofdzakelijk speelde hij nog in begeleidingsorkesten van o.a. Jerry Lee Lewis, Buddy Holly, Chuck Berry en de Everly Brothers, en onregelmatig in New York met voornamelijk bluesgitaristen, zoals Jimmy Spruill, Larry Dale en Tarheel Slim. In 1987 maakte Watts zijn nauwelijks opgemerkte comeback met het album 'Return Of The Thin Man' op Bob Greenlee's King Snake-label. In 1993 maakte hij nog het album 'King Of The Boogie Sax'. Uiteindelijk is toch gebleken dat Noble Watts, hoe verdienstelijk ook, een achterhoedepositie innam in het peloton hardcore honkers & screamers.

(Jacques Los, 22.9.04) - [print] - [naar boven]