"George's band was the hippest, and everybody knew it. His charts were serious. And he didn't have much patience." Woorden van trompettist en bugelblazer Clark Terry in zijn autobiografie. Tussen 1945 en 1948 was hij, met tussenpozen, lid van George Hudson and His New Music. In de jaren veertig, vijftig, zestig, zeventig en tachtig werd die als de beste, meest bijdetijdse bigband van St. Louis beschouwd.

Op 2 november 1992 sprak Eddie Determeyer in St. Louis, Missouri met trompettist en bandleider George Hudson.

Klik hier om het interview te lezen.

Labels: Alphonso Trent, Clark Terry, George Hudson, Illionois Jacquet, interview, Jeter-Pillars

(Donata van de Ven, 30.3.24) - [print] - [naar boven]

Gitarist Bram Stadhouders verkent hier op een eigenzinnige manier het fenomeen barokmuziek, zonder barokmuziek te proberen schrijven of die alleen maar in jazzy stijl te spelen. Zo formuleert de gitarist het ongeveer zelf. De barok staat in meerdere opzichten aan de wieg van de moderne muziek, en de gitarist experimenteert op een zeer geslaagde manier met de textuur, klank, structuur en sfeer van deze historische periode om zijn eigen stem te vinden.

Dat doet hij samen met het al even experimentele Vlaamse barokensemble uit de indiepop-scene, het Baroque Orchestration X. Stadhouders kan op die manier flirten met de traditie, er afstand van nemen, ze benaderen, ze mengen met hedendaagse geluiden. Daardoor ontmoeten verleden en heden elkaar in een toekomstmuziek waarin elektronica, akoestisch werk, improvisatie en stevige structuren elkaar ontmoeten. Een polyfonie in de ware en moderne zin van het woord.

Dat dit album blijft verrassen zonder ooit té ver buiten de grenzen te gaan (lees: het experiment is geen aanslag op je gehoor) illustreert de diepte van de zoektocht van Stadhouders. Hij verdwaalt niet in een doolhof, maar laat zichzelf en de luisteraar verrassen door verschillende perspectieven en invalshoeken op het fenomeen muziek. Als dat geen creatief proces is, weten we het niet meer. Het beluisteren meer dan waard!

Deze recensie verscheen ook in Jazz&Mo' | In de Jazztube hieronder zie je een live-uitvoering van 'Suite X'

Labels: Baroque Orchestration X, Bram Stadhouders, cd, jazztube

(Marc Van de Walle, 26.3.24) - [print] - [naar boven]

"De zevende editie van Transition in het Utrechtse TivoliVredenburg was stijf uitverkocht. Het festival bestaat, met ondere andere Rockit in Groningen en What's Next in Eindhoven, naast het omvangrijke North Sea Jazz en behoort tot de meer intiemere festivals in Nederland. In vijf zalen is een mix van nieuwe en hernieuwde kennismakingen met hedendaagse, vooruitstrevende, nationale en internationale artiesten te beluisteren. De trompet is binnen de jazz en geïmproviseerde muziek een niet weg te denken instrument; er stonden maar liefst vier toonaangevende trompettisten op het programma."

Op zaterdag 9 maart bezocht Louis Obbens Transition. Hij zag er optredens van Matthew Halsall, Kenny Harrold, Avishai Cohen en Bobo Stenson.

Klik hier om zijn festivalverslag te lezen.

Louis Obbens maakte ook een fotografisch verslag van Transition 2024. Hier kun je zijn foto's bekijken.

Labels: avishai cohen, Bobo Stenson, festival, kenny harrold, Matthew Halsall, transition

(Maarten van de Ven, 22.3.24) - [print] - [naar boven]

In november 2022 deed rietblazer Steven Kamperman zijn intrede in het futuristische Van Doesburghuis in Meudon. Met steun van het Fonds Podiumkunsten kon hij daar vier maanden lang in residentie componeren en improviseren met collega-muzikanten die op bezoek kwamen. Voor Kamperman was het verblijf in dit prachtige huis - dat tegenwoordig nog net zo modern oogt als toen het werd opgeleverd in 1930 - een verbluffende ervaring, eentje waarin constructivisme een bintenis aanging met spiritualiteit. Hij ervaarde er hoe je bij het componeren naast het werken vanuit formele, welhaast mathematische principes tegelijkertijd een meer intuïtieve benadering kunt hanteren.

Een en ander leidde tot de elfdelige suite 'Maison Moderne', die hij in januari 2023 in het Van Doesburghuis opnam met violist Oene van Geel, pianist Albert van Veenendaal en gitarist Paul Jarret. Hij besloot dat ter plekke te doen vanwege de geweldige akoestiek in hetzelfde atelier waar architect, schilder, schrijver, dichter, typograaf en glaskunstenaar Theo van Doesburg met zijn vrouw wilde gaan wonen, ware het niet dat hij in 1931 overleed... Het prachtig geregistreerde album werd eind vorig jaar uitgebracht op het TryTone-label.

Kamperman cum suis hebben de verschillende ruimten in het Van Doesburghuis fascinerend in klanken weten te vangen. De ene keer neigend naar verstilde modern-klassieke kamermuziek, dan weer energiek raspend en ratelend in punky exercities, waarin machines en keukengerei worden geëvoceerd. Soms waart er een zweem melancholie door de prikkelende texturen. Een boeiende luistertrip, eentje zoals Kamperman die ook al afleverde met het al even verbeeldende 'City Maps'.

Na een spraakmakend optreden tijdens de laatste ZomerJazzFietsTour gaan Kamperman, Van Geel, Van Veenendaal en Jarret de muziek van 'Maison Moderne' andermaal live ten gehore brengen tijdens een korte tournee. Verwen je oren en check deze formatie tijdens een van hun concerten!

Speellijst
21 maart - Brebl, Nijmegen
22 maart - TivoliVredenburg, Utrecht
23 maart - Plusetage, Baarle-Nassau
24 maart - Bimhuis, Amsterdam
25 maart - De Pletterij, Haarlem

Foto: Louis Obbens

Labels: Albert van Veenendaal, cd, Oene van Geel, Paul Jarret, Steven Kamperman, vooruitblik

(Maarten van de Ven, 20.3.24) - [print] - [naar boven]

Trompet en flügelhorn zitten in mijn dna. Rond mijn achtste jaar volgde ik jaren trompetlessen aan de Eindhovense Muziekschool. Op mijn twaalfde werd ik kornettist bij de Philips Harmonie, net als mijn vader die er bugel speelde. Gedurende mijn militaire dienstplicht speelde ik fulltime bij het Fanfarekorps der Genie. Nadien werd ik muzikaal leider van een blaasorkest en bigbands. Destijds ging mijn belangstelling en voorliefde vooral uit naar bigband en jazz en bezocht ik veel concerten en festivals. In de loop der jaren heb ik veel trompettisten beluisterd en gezien, van naam en faam, met eigenheid, kwaliteit en creativiteit.

Op 9 februari 2019 maakte ik kennis met trompettist/componist Markus Stockhausen (inderdaad, zoon van Karlheinz Stockhausen) op een uitstekend duoconcert met pianist Florian Weber. En ontmoette hem weer op 16 november 2023, tijdens het duoconcert met een van Nederlands belangrijkste pianisten, Jeroen van Vliet, op ons podium Pelt Jazz in CC Palethe.

Vanaf het begin tot aan de slotnoot was dat een adembenemend luisterfeest voor alle aanwezigen. Het samenspel van Van Vliet en Stockhausen was verbluffend; alsof ze continu in een spirituele verbinding met elkaar verkeerden. Beiden voelden precies aan wat er op enig moment muzikaal opportuun was. Zo schetsten ze poëtische klanklandschappen, gelardeerd met pakkende melodische vergezichten. Van Vliets pianospel werd door Stockhausen soms ondersteund met verfijnde elektronica, effecten die hij ook gebruikte voor zijn trompetspel, vaak met hypnotiserend effect.

In een geprek bij de maaltijd na de soundcheck en voorafgaand aan het concert vertelde Stockhausen me onder andere over zijn permanente zoektocht naar en verfijning van het optimaliseren van zijn instrument en mondstukken. En hoe ogenschijnlijk miniscule aanpassingen juist het verschil kunnen maken.

Na afloop trakteerde ik me op een driedubbel-cd van de Markus Stockhausen Group, 'Tales', met Jörg Brinkmann op cello, Christian Thomé op drums en Jeroen van Vliet op piano. Het was lang geleden dat ik zo'n kwaliteit heb gehoord. Zoveel schoonheid, vakmanschap, creativiteit en passie, ongeëvenaard!

Stilaan de hoogste tijd dat we Markus Stockhausen vaker zien en horen in België en Nederland. Hij verdient een plaats op elk festival van naam, zoals Gent Jazz, Jazz Middelheim en North See Jazz, maar evenzogoed op andere podia, groot en klein. Het publiek zal er dankbaar voor zijn.

Foto's: Cees van de Ven

In de Jazztube hieronder zie je een optreden van de Markus Stockhausen Group in het kader van 'Tales', opgenomen op 11 mei 2021 in de Domicil Jazzclub, Dortmund.

Labels: cd, concert, Florian Weber, jazztube, Jeroen van Vliet, Markus Stockhausen, nov23

(Cees van de Ven, 17.3.24) - [print] - [naar boven]

Deze bezetting, genoemd naar een regel uit het boek The Waste Land van T.S. Eliot, ontstond in 2015. Saxofonist Jan Willem van der Ham wilde toen het oeuvre van Mulligan en Chet Baker exploreren. Sindsdien brengt hij eigen werk (op deze cd is alles van zijn hand). Bereid je voor op een mix van vrij toegankelijke mainstream jazz, met vrij verregaande bruitages en experimenten die de free-kant opgaan ('Bullets And Drones', 'Mist').

Zonder begeleidend instrument vormt dit een hele uitdaging (maar biedt het ook een grote vrijheid), maar de muzikanten interageren boeiend en brengen het beste van de muzikale energie die in hen zit naar boven, op een zeer gevarieerde en creatieve manier. Mooi zijn daarbij de soms fluweelzachte unisono's ('The Long Goodbye') en de dialogen tussen de baritonsax van Van der Ham en de cornet van Felicity Provan.

De composities bestaan uit een geheel van fragmenten en schilfers, deels gecomponeerd, deels geïmproviseerd. Die breuklijnen - soms wordt midden in een track het einde gesuggereerd - maken de plaat boeiend ('The Gap') en verrassen de luisteraar telkens weer.

Adequaat geritmeerd door bassist Raoul van der Weide en drummer George Hadow, is dit een schijf die misschien enkele luisterbeurten vraagt. Maar daarna geeft 'Strange Destination' haar geheimen en schoonheid prijs. Verrassend, origineel maar niet direct spek voor ieders bek, wellicht. Verrassend en degelijk!

Deze recensie verscheen ook in Jazz&Mo'

Labels: cd, Felicity Provan, George Hadow, Jan WIllem van der Ham, Raoul van der Weide

(Marc Van de Walle, 15.3.24) - [print] - [naar boven]

Ter promotie van haar nieuwe album 'Shadow' stond de Amerikaanse jazz- en gospelzangeres Lizz Wright deze week voor drie concerten op het podium in respectievelijk Amsterdam, Utrecht en Eindhoven. De inmiddels 44-jarige zangeres sloot vrijdag het Nederlandse gedeelte van haar tournee af in Muziekgebouw Frits in Eindhoven.

Het voorprogramma werd verzorgd door de Noorse Malin Petterson. Haar zuivere stem leek wat op een jonge Scandinavische Dolly Parton met een sprankje Katie Melua. De Sirene kreeg het publiek met gemak mee met haar kleine pakkende liedjes. Eenvoudig met klassieke gitaar bracht ze nummers van haar laatste album 'Trouble Finding Words', alsmede een kleine bloemlezing van ouder en nieuwer werk. Niet helemaal de stijl die je bij een voorprogramma van Wright zou verwachten, maar zonder problemen een aangename verrassing.

Lizz Wright zelf kwam op na een fijne gitaarsolo en ging los met haar versie van 'Amazing Grace', alvorens de rest van de band on stage te halen. Haar debuut 'Salt' uit 2003 was een behoorlijk soulful album met jazz en r&b, waarna opvolger 'Dreaming Wide Awake' inhaakte op de singer-songwriter traditie met mooie verstilde, spirituele liedjes die zich op de grensvlakken van countrypop, blues en jazz bewogen. Haar muzikale reis begon al vroeg in de kerk, waar ze op jonge leeftijd al opviel door haar krachtige en soulvolle stem. Hierdoor weet de Amerikaanse snaren te raken in alle stijlen, en zo ging het ook in Eindhoven over en weer door een bloemlezing van pop, soul, jazz, gospel, folk, blues en wat al niet meer.

Het bluesy 'Walk With Me, Lord' liet geen verbeelding meer over dat de Amerikaanse iedere stijl die ze bracht beheerste. Aangevuld met haar band van uitmuntende muzikanten was er al na twee nummers geen twijfel mogelijk dat de vrijdagavond er een van absolute klasse zou worden. En gedurende de rest van de avond zou blijken dat klasse slechts in superlatieven zou kunnen worden verduidelijkt.

Haar muziek wordt geprezen om haar diepgaande emotie, technische vaardigheid en haar vermogen om verhalen te vertellen door middel van haar unieke, eigen stemgeluid. Daarmee kun je Lizz Wright als een van de meest gerespecteerde en invloedrijke stemmen in de hedendaagse jazz en soul beschouwen. Of het nu een cover als Neil Youngs 'Old Man' was, of een van haar oude of nieuwe nummers, Wright wist bij ieder nummer de zaal tot diep achterin te raken. Ze maakte er geen 'show' van, en dat was ook helemaal niet nodig. Halverwege het concert dook ze even achter de vleugelpiano, en zo nu en dan bewogen de gitaristen en bassist wat steviger dan alleen het melodieuze hoofdschudden.

Maar de echte actie was de warme stem van Wright, die zonder twijfel meer dan genoeg was. En misschien wel omdat Wright er in Eindhoven een klein schepje bovenop deed, gezien er familie uit Duitsland was afgereisd naar de Lichtstad voor het concert. En dat te midden van Eindhovenaren, Belgen en zelfs Russen die tezamen het terecht uitzinnige publiek van de Amerikaanse zangeres bevolkten. Lizz Wright zal niet de boeken ingaan als zangeres met de meeste hits in de hitlijsten, maar toch weet de artieste keer op keer de gevoelige snaar te raken. Met een dijk van een stem die na al die jaren nog steeds staat als een huis is Wright wellicht de gedoodverfde opvolgster van Randy Crawford.

Met een krappe vijf kwartier sloot Wright het optreden af met een knal, maar niet voordat de zangeres nog voor een laatste gevoelig nummer op piano terugkwam en het publiek verpletterd achterliet. Lizz Wright was op haar gemak in Eindhoven en liet het gehele publiek met datzelfde gemak genieten. Als er überhaupt een perfectie in concerten zou bestaan, benaderde Wright deze toch wel erg close.

Tekst: Norman van den Wildenberg, met toestemming van Maxazine.
Foto's: Cees van de Ven. Klik hier voor zijn fotoverslag van dit concert.

Labels: concert, Lizz Wright, mrt24

(Maarten van de Ven, 13.3.24) - [print] - [naar boven]

The Preacher Men werken in een achterafstraatje van de jazz. Een wat morsig achterafstraatje. Het orgelcombo werd eigenlijk nooit voor vol aangezien. Want: te vulgair. Tot dus die Incredible Jimmy Smith op het toneel verscheen die zijn Hammond B3 pure, razende bebop bleek te hebben geleerd. Rob Mostert lijkt me niet een echte bopper. Eerder refereert zijn legato laid-back stijl aan die van pionier Wild Bill Davis. Heel tof, hoor.

Efraïm Trujillo heeft gaatjes in de kleppen van zijn altsax geboord en noemt het instrument thans een blueshorn. Hij heeft ontdekt dat hij op deze manier meer bewegingsvrijheid heeft. Of je dat aan het resulterend geluid kunt horen weet ik eerlijk gezegd niet. De sound is in ieder geval spijkerhard, een beetje richting Lou Donaldson met iets van de weidsheid van een Tab Smith.

The Preacher Men houden het lekker simpel. En lekker effectief ook. Met het nummer 'Amen', een compositie van Donald Byrd (en de enige standard op het album) keren de Predikheren terug naar de bron. Hallelujah! Mostert jengelt hier hemels.

Het goede nieuws is dat het stel dat een paar maanden geleden in de Groninger Smederij per ongeluk in de slipstream van Mosterts Lesliespeaker was gaan zitten en in allerijl naar het Beatrixoord in Haren moest worden vervoerd, daar afgelopen week net voor zijn laatste controle is geweest en volledig genezen is verklaard.

Labels: cd, Chris Strik, Efraïm Trujillo, Rob Mostert, The Preacher Men

(Eddy Determeyer, 12.3.24) - [print] - [naar boven]

De in Berlijn geboren en nu in Kleve woonachtige componist, pianist en slagwerker Florian Wittenburg studeerde Muziektechnologie aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, waar hij in 1999 cum laude afstudeerde. Na het studieprogramma European Media Masters of Art behaalde hij de MA-graad in Sound & Music Technology.

'Regenprasseln' zet je aan het denken en laat je niet los omdat hij tot de verbeelding spreekt. Meermalen heb ik zijn cd met een speelduur van krap 26 minuten herbeluisterd. Zoals Wittenburg zelf aangeeft zijn het alledaagse geluiden die onze gehoorgang binnenkomen. Het geluid van regen op een dakraam, het tikken van een klok of het geluid dat een verwarming maakt. Soms voegt hij er subtiele elektronica aan toe om als het ware de muzikaliteit ervan te onderstrepen.

Het maakt je bewust van het feit dat we vaak geen muzikale waarde en schoonheid meer ontlenen aan het tot ons nemen van de vele geluiden die ons dagelijks omringen. Vergeef het me maar het lukt me niet om de impact en fascinatie van deze cd onder nog meer woorden te vatten. Kortom, een cd die waard is om gehoord te worden. Oordeel zelf!

Foto: Claudia Gronewald, NRZ

Labels: cd, Florian Wittenburg

(Cees van de Ven, 10.3.24) - [print] - [naar boven]

Ja, dat krijg je. In De Smederij werd veel werk van Duke Ellington en Thelonious Monk gespeeld, en ik kon me geen enkele titel herinneren van om het even welk Monk-stuk ook. Ik bedoel, ik kan ze wel allemaal meefluiten, hoor. Maar nog even en ik ben ook 'Round Midnight' kwijt. Een schrale troost is dat Monk zelf geen bal gaf om de titels van zijn composities.

Er werden dus geen nummers aan- of afgekondigd, maar van het openingsstuk wist ik heel goed dat het 'Stompin' At The Savoy' was. Het trio verraste gelijk met een intrigerend arrangementje vol 'gaten'. Er werd dan notenlang niets gespeeld; de melodie volgde je intussen gewoon in je hoofd. Beetje afgekeken van de versie van Ahmad Jamal, gaf gitarist Guillermo Celano eerlijk toe. Kijk, dit soort publieksparticipatie zie ik wel zitten. Dat is heel wat anders dan het meebrullen van dommige frasen, zoals dat tegenwoordig onvermijdelijk is bij zowat elk pop- en wereldmuziekconcert.

Heb ik sinds de dagen van Charles Mingus wel eens een zó mooi gestreken contrabas gehoord? Ik betwijfel het (maar ook dat zou inmiddels wel eens te ver in mijn herinneringen kunnen zijn weggezakt). Hoe dan ook, Boris Kozlov trakteerde ons op een wonderschoon gestreken solo in 'Prelude To A Kiss'. Heel fijnzinnig en genuanceerd, heel gevoelig. Zijn instrument klonk nergens onduidelijk of modderig, maar voortdurend helder en spot-on.

Ook Celano bleek niet vies van hemels galmende klanken en in 'Mood Indigo' nam hij het in zijn eentje op tegen een denkbeeldig leger van een stuk of zes Les Pauls. Maar hij schrok er ook niet voor terug om ('Things Ain't What They Used To Be') via zijn tremolohendel een portie verfrissende vervorming op zijn publiek los te laten.

Foto: Diederik Idema

Labels: Boris Kozlov, concert, feb24, Guillermo Celano, Steve Altenberg

(Eddy Determeyer, 8.3.24) - [print] - [naar boven]

Pianist Ethan Iverson was tot 2018 een prominent lid van The Bad Plus. Dit supertrio bleek een van de eerste, meest flagrante vernieuwers van het piano-bas-drums format. Niet alleen bekend vanwege het originele repertoire, maar vooral door een reeks radicale verbuigingen van overbekende popsongs, zoals Blondie's 'Heart Of Glass', Nirvana's 'Smells Like Teen Spirit', Radiohead's 'Karma Police' en Black Sabbath's 'Iron Man'. Het is geen sinecure om een populaire groep als The Bad Plus te verlaten en op zoek te gaan naar nieuwe, muzikale invalshoeken. De pianist keert, na ECM-registraties van een duobezetting met Mark Turner en een kwartet met trompettist Tom Harell, in 2022 terug naar het klassieke concept van een pianotrio. Hij tekent bij het Amerikaanse Blue Note-label en heeft recent, na 'Every Note Is True', het album 'Technically Acceptable' uitgebracht.

Ethan Iverson wordt op het podium geflankeerd door Thomas Morgan op contrabas en Kush Abadey op drums, terwijl hij op het album gebruikmaakt van twee verschillende ritmesecties. In tegenstelling tot het Bad Plus-trio transformeert Ethan Iverson Trio in de twee sets geen popsongs maar overbekende jazzklassiekers uit de verschillende stadia van de jazzgeschiedenis. De enorme dynamiek en het sterk repeterende karakter maakt plaats voor subtiliteit en bezinning. Het typeert de kwaliteit van de pianist dat deze standards met gevoel voor traditie worden voorzien van een modern cachet.

In de eerste set speelt de trio zes relatief korte stukken, waarin vreugdevol wordt gemusiceerd. 'It’s Fine To Decline' en het overbekende 'All Things You Are' zijn fijnzinnig, voorzien van genuanceerde versnellingen en een muzikale dissonantie à la Monk als kenmerkend patroon. Het vervolg met 'Laura' valt op door de suspense en in 'Lazy Bird' en 'Stompin’ At The Savoy' wordt het idioom van hardbop en ballroom aan een muzikaal onderzoek onderworpen. In de tweede set zijn de stukken meer uitgesponnen. Ook de solo's van Iverson winnen aan kracht bij 'Song For My Father' en 'The Song Is You' door de toegenomen intensiteit en virtuositeit. Het hoogtepunt van de avond wordt gevormd door de emotioneel geladen ballad 'Infant Eyes'.

In dit doorwrocht concert verdient bassist Thomas Morgan een extra pluim vanwege het enerverend en melodisch tegengeluid dat hij biedt. De bouwstenen voor zijn improvisaties worden gevormd door spanning versus ontspanning en dynamiek en snelheid. Hierdoor wint het totale groepsgeluid aan zeggingskracht.

Foto's: Louis Obbens. Klik hier voor zijn fotoverslag van dit concert.

Labels: concert, Ethan Iverson, feb24, Kush Abadey, Thomas Morgan

(Louis Obbens, 6.3.24) - [print] - [naar boven]

Bassist Jasper Somsen nodigt al bijna tien jaar gasten uit in het Grandcafé Loburg in Wageningen. Het werd een concept: 'Jasper Somsen invites...'. Op 30 maart 2023 musiceerde hij met de saxofonist en pianist van het Metropole Orkest, Paul van der Feen en Bert van den Brink. Dit concert werd een voltreffer, en zo ontstond deze cd. Goddank. Want de immer swingende Vintage Vibe Piano (een Amerikaans handgemaakt instrument op model van de lichtere Fender Rhodes) klinkt samen met het ritmisch-melodieuze baswerk en het fijne saxwerk oorgastisch.

Mooi voor een traditioneel gekozen repertoire uit werk van Gillespie, Ellington, Adderley, Kern, Shorter... Daar dus geen verrassingen, maar de uitvoering is ronduit wél verrassend, boeiend en meesterlijk. Geen enkele muzikant zit om een fijne improvisatie verlegen, het trio gloeit van de inspiratie en de zeven tracks zijn evenveel glinsterende muzikale conversaties, evenwichtig en met veel respect en ruimte voor elkaar. De Vintage Vibe geeft aan deze bewerkingen een zeer hippe, moderne sound, en de speelvreugde vibreert recht uit de luidsprekers naar je oren en hart. Een schitterende en verfrissende cd!

Klik hier om dit album te beluisteren.

Deze recensie verscheen ook in Jazz&Mo'

Labels: Bert van den Brink, cd, Jasper Somsen, Paul van der Feen

(Marc Van de Walle, 5.3.24) - [print] - [naar boven]

Behalve uitbater en programmeur van Het Rode Hert, saxofonist, reparateur en geluidtechnicus is Hans Wijnbergen ook klusjes- en lichtman. Dus toen drummer Gijs Dijkhuizen klaagde dat een spot hem verblindde, sprong Wijnbergen kwiek op een tafeltje om het licht een paar graden te draaien.

Het combo van bassist Frank Fiedler heeft zich met zijn album 'Tribute To The Great Piano Trios' op de archetypische jazzgroep gestort, het trio piano-bas-drums. Wat het strijkkwartet is voor de klassieke muziek is het pianotrio voor de jazz. Even veelzijdig, lenig en wars van stilistische of historische beperkingen. Het genot dat een goed ingespeeld pianotrio kan bieden, zweefde deze middag door het goedgevulde zaaltje. 'Genot', dat is de enige aanduiding die recht doet aan de wijze waarop Dijkhuizen anticipeerde en reageerde op de verrichtingen van zijn kompanen.

De snelle opeenvolging van de noten van de leider suggereerde eerder een basgitaar dan de gebruikte contrabas. Hij speelde precies, hinkelend en zingend en in Tommy Flanagans 'Denzil's Best' evoceerde hij zelfs de touch van de grote Oscar Pettiford. Ook zijn strijkwerk boeide van A tot Z, zodat het meisje naast mij moest toegeven dat zij de verrichtingen op de bas op déze wijze wel te pruimen vond. Pianist Joe Dinkelbach sleep ondertussen van elke melodie een fonkelende edelsteen; zijn bijdragen bezaten een ingebouwde vering. De uit Thessaloniki ingevlogen vocaliste Penelopi Tseliou sloot het eerste deel van het recital af met 'Straighten Up And Fly Right', een van de eerste hits van het Nat King Cole Trio. Dat de daaropvolgende pauzemuziek met 'I Love You For Sentimental Reasons' van diezelfde Nat Cole begon, was zo'n voorbeeld van overdreven toevalligheden waar je me voor wakker kunt maken.

Na de pauze tijdens de jamsessie verraste (echtgenote) Britta Dinkelbach met een zelfverzekerd gezongen 'I Wish You Love'. Accenten, timing, alles dik in orde. 'You Don't Know What Love Is' was als een warme mantel waarmee de zangeres zich omhulde. De bijdragen van gitarist Job Posthumus waren evenzovele emotionele betogen, waarmee hij het gebodene urgentie gaf.

Een jeugdige local liep langs, tuurde bij elk raam naar binnen, haalde zijn smartphone tevoorschijn en keerde op zijn schreden terug.

Foto: Hammie van der Vorst

Labels: concert, feb24, Frank Fielder, Gijs Dijkhuizen, Joe Dinkelbach, Penelopi Tseliou

(Eddy Determeyer, 4.3.24) - [print] - [naar boven]

Het bezoek van Paal Nilssen-Love en z'n sextet Circus aan KAAP, ontstaan uit een samenwerking met huis van vertrouwen Sound in Motion, groeide uit tot zoveel meer dan een concert. Het werd een reis, een feest en een reminder van wat livemuziek kan betekenen.

De Noorse drummer wordt meestal geassocieerd met het krachthonk van de vrije improvisatie - daar waar wordt gegromd en getempeest met bloed, zweet en rondvliegende fluimen. Het heeft geleid tot een beeld dat niet helemaal incorrect is - niemand kan een snaredrumpatat zo goed laten klinken als een knallende zweepslag, dat is gewoon een feit - maar wel wat nuance verdient. Telkenmale bewijst de man immers ook dat hij beschikt over een feilloos instinct en dat hoeft zich niet noodzakelijk te vertalen naar een oorverdovend volume, zoals een recent uitgebrachte opname met wijlen Peter Brötzmann uitvoerig bewijst. Nilssen-Love is bovenal een improvisator van het moment, die voortdurend luistert naar wat er rond hem gebeurt en perfect aanvoelt waar er mogelijkheden liggen en hoe ze om te zetten in de praktijk.

Het deed ook deugd om hem eens te zien in de rol van de bandleider, die hij opnam met vanzelfsprekend gemak. Hij zat centraal op het KAAP-podium, met aan zijn rechterkant zangeres Juliana Venter en accordeonist Kalle Moberg, en aan zijn linkerkant bassist Christian Meaas Svendsen, altsaxofoniste Signe Emmeluth en trompettist Thomas Johansson. Stuk voor stuk muzikanten met bakken ervaring, techniek én durf - absoluut onmisbaar als je deel wilt uitmaken van Nilssen-Loves wervelende spektakel. En als Venter voor velen het nieuwe gezicht was, dan zou ze in het uur dat volgde meteen indruk maken.

"Elk bandlid kan op elk gegeven moment elk deel van elke song introduceren", waren zowat de woorden waarmee de bandleider het concert inleidde en wat volgde was dan ook een lange trip van naadloos in elkaar overlopende ideeën, thema's en temperamenten. Het groeide uit - hoe toepasselijk, daar naast die zeedijk - tot een voortdurende eb- en vloedbeweging tussen ingetogen murmelpassages met z'n tweeën of drieën, momenten van collectieve extase en zowat alle stadia daartussen. De band combineerde materiaal uit 'Pairs Of Three' met nieuw werk en bakken genereuze vrijheid.

Het knappe was daarbij dat elk bandlid ook z'n sterktes kon uitspelen. In het geval van Venter had het soms iets van een confrontatie met een persoonlijkheidsstoornis: het ene moment stond ze iel te slissen of delirische wartaal uit te kramen, even later declameerde ze politiek geïnspireerde agitatie of tapte ze uit een vaatje demonische intensiteit in de gedaante van een kamermuziekdiva. Het was een vitale, geëngageerde performance, die een verrassend theatraal kantje kreeg toen ze na amper tien minuten het centrum van het podium opzocht voor een Ethiopische schouderdans.

Het was dan ook bij uitstek lijfelijke muziek, soms immens opzwepend door het tweespan Nilssen-Love/Meaas Svendsen, die de ene onwaarschijnlijke groove op de andere legde. Niet altijd met razende volumes, want de drummer bediende zich regelmatig van zijn drie gongs en percussieobjecten, maar uiteindelijk belandde je wel weer bij muziek die nu eens geurde naar wilde Braziliaanse nachten en dan weer leek te ontstaan in het legendarische Fendika in Addis Abeba. Je wil dat mottige woord wereldmuziek niet in de mond nemen, maar dit was wel een goede illustratie van onontgonnen gebied voor werelden die kunnen samenkomen. Dit was een combinatie van stijlen en geluiden die respect en uitvinding in balans hield.

Opnieuw: wat een muzikanten. Emmeluth en Johansson vormden een ijzersterk duo. Nu eens lustig toeterend, met grandioze, aanstekelijke thema's, maar net zo goed als commentaarstemmen op de zijlijn met een schier eindeloos arsenaal aan ongebruikelijke technieken en texturen. Idem voor Moberg: niet altijd even goed hoorbaar in de volumineuze passages, maar ongetwijfeld een geheim wapen voor deze band. De man is in staat tot onwerkelijke geluiden - heel even leek hij zelfs de elektronische toer op te gaan - en pyrotechnische hoogstandjes, maar is vooral ook een bevlogen improvisator, met een breed bereik (van diepe drones tot hypersnelle, manische riedels) die zo intens meeging in de flow dat z'n bril van z'n kop tuimelde.

Een uur duurde dit concert, een ononderbroken uur dat werd aangegrepen om te laten horen hoe compositie en improvisatie in handen van een stel avonturiers kunnen leiden tot iets dat zich afspeelt op het scherp van de snede en toch elke luisteraar overstag doet gaan. Het explosieve applaus van het extatische publiek sprak boekdelen. Het bisnummer, waarmee het sextet haast de postpunk-toer opging en zelfs even herinnerde aan het opzwepende, hypnotiserende gehakketak van The Ex, was een knoert van een uitroepteken achter een magistrale performance.

Foto's: Geert Vandepoele / Deze recensie verscheen ook op Enola.be

Labels: Christian Meaas Svendsen, concert, feb24, Juliana Venter, Kalle Moberg, Paal Nillsen-Love, Signe Emmeluth, Thomas Johansson

(Guy Peters, 3.3.24) - [print] - [naar boven]

Lees verder in het archief...

Menupagina's:

Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'
Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie

Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.