Twee gekende Nederlandse jazzmusici, te weten tenorsaxofonist Efraïm Trujillo en pianist Rembrandt Frerichs hebben met 'The Standards Collection Vol. 1' een uitstekende cd uitgebracht. Op de valreep van dit jaar, waarbij toonaangevende recensenten, jazzwebsites en andere media hun Best of 2022-lijstjes al hebben gepubliceerd, doen beide musici hier toch alsnog een niet geringe duit in het zakje.

Bij het beluisteren ervan word je maar weer eens gewaar met welke klasse musici we hier van doen hebben. Jazeker, het betreft hier een aantal welbekende standards, zoals 'Blue In Green' (Bill Evans), 'Prince Of Darkness' (Wayne Shorter) en 'Think Of One' (Thelonious Monk), maar dan wel op een volstrekt eigenwijze vormgegeven en gespeeld. 'Peace' (Horace Silver) is een liveopname uit het Bimhuis (check de Jazztube hieronder!).

Het spreekwoord luidt 'een goed verstaander heeft aan een half woord genoeg'. Welnu, maak van dat half woord maar een een halve noot! Er is hoorbare chemie tussen Trujillo en Frerichs die zich uitbetaalt in virtuoos, avontuurlijk en ideeënrijk samenspel. Het is een open deur dat je bij beiden al bij voorbaat naar het puntje van je stoel schuift om maar zeker niets te missen.

Op donderdag 26 januari 2023 staat het Rembrandt Frerichs Trio featuring Efraïm Trujillo op het podium staan van Pelt Jazz.

Labels: cd, Efraïm Trujillo, jazztube, Rembrandt Frerichs

(Cees van de Ven, 31.12.22) - [print] - [naar boven]

Pianist Paul Stark en drummer Jonas Linnemann zijn al een flinke tijd bezig het klassieke repertoire als inspiratie te gebruiken voor wat ze cross-overmuziek noemen. In Paradox presenteerden ze alweer hun achtste album, dit keer gewijd aan het oeuvre van Franz Liszt. Voor de pauze speelden ze drie van de vier stukken op deze plaat. Stark en Linnemann, die beiden de 'hercomposities' voor hun rekening namen, werden ondersteund door bassist Maciej Domaradzki.

Het trio opende met een fraai stuk waarin meteen duidelijk werd dat de heren de muziek van Liszt volledig naar hun eigen hand gezet hebben. Op de vraag van Linnemann wie het stuk herkend had bleef de zaal stil. Niemand had enig vermoeden dat het stuk geïnspireerd was op 'Liebestraum'. Waarop Linnemann liet weten dat het voor hem een soort psychedelische droom was geworden. Vervolgens werd het tweede stuk ingeleid: 'Hungarian Rhapsody No. 2'. Iedereen zou dit wel moeten herkennen, volgens Linnemann. Hij kende het zelf van de tekenfilmreeks Tom and Jerry en beval aan dat filmpje op YouTube maar eens op te zoeken. Dat heb ik gedaan en ik heb me kostelijk geamuseerd. Tom, de kat, uitgedost als concertpianist is er helemaal klaar voor en zet het nummer in. Jerry, de muis, wordt ruw uit zijn slaap gerukt en begint de pianist danig te ontregelen. Gedreven en gepassioneerd laat Tom zich niet uit het veld slaan. Hij vindt voor alle listen van Jerry wel weer een oplossing en brengt het stuk op een spectaculaire wijze tot een goed einde.

Stark en Linnemann doen ook zoiets. Ze dagen elkaar uit, zwepen elkaar op, komen met verrassende en speelse wendingen en tempowisselingen. Zo schakelt hun interpretatie van Liszts muziek moeiteloos van klassiek naar jazz, latin en pop. Bovendien is het trio weergaloos in de dynamiek, van fluisterstil tot alle registers open - het is meesterlijk. Domaradzki doet vol overgave mee in dit geheel en gaat moeiteloos van subtiel gestreken bas naar heerlijk plukken, altijd strak, soms ondersteunend, af en toe tegendraads, dan weer volledig in lijn met het trio. 'Vallée d'Oberman' sluit de set voor de pauze af. Ruim twintig minuten is het gezelschap hiermee onderweg. Ze etaleren nogmaals hun originele benadering van klassieke muziek, waarin geconcentreerd en met passie het publiek keer op keer verrast wordt met mooie solo's en briljante invalshoeken. Wat opvalt is dat het op een unieke manier inzetten van drums en percussie steeds een belangrijke bijdrage levert aan de transformatie van de muziek.

Het trio mag trots zijn op dit album. Ze laten horen dat het klassieke repertoire rijk genoeg is om op deze manier opgepoetst te worden en een nieuw leven te krijgen.

Na de pauze worden deel twee en vier van Beethovens 'Eroica' uitgevoerd. Daartoe wordt het trio versterkt met Iman Spaargaren op klarinet en saxofoon en Vincent Veneman op trombone. Spaargaren speelde vaker met dit trio en levert op klarinet en sax nog meer virtuositeit aan het geheel. De toevoeging van trombone past prachtig in het geheel en levert qua klankkleur een kleurrijk palet op.

Een voldaan publiek beloonde het gezelschap met een warm applaus. Mooi om te zien dat de leden van het trio elkaar daarna opzochten om elkaar een stevige knuffel te geven. Zoals bij Tom en Jerry ook vaak te zien is op het einde. Ze hebben elkaar gepest en geplaagd, maar ze realiseren zich dat daar heel veel lol in zit.

Klik hier voor foto's van dit concert door Johan Pape.

Labels: concert, dec22, StarkLinnemann Quintet

(Johan Pape, 25.12.22) - [print] - [naar boven]

Op haar eigen label SONNA Records bracht Sanne Rambags tot nu toe drie albums uit: de als download verkrijgbare 'SONNA' en 'Paradis' en de cd 'Sister'. De twee laatste, waarvan Sister' pas een paar maanden oud is, staan in dit stuk centraal. 'Paradis' maakte Rambags samen met cellist Lucija Gregov en drummer Mark Schilders, voor 'Sister' klopte ze aan bij gitariste en vocaliste Oddrun Lilja Jonsdottir en - voor het titelstuk - bij een aantal medevocalistes.

'Paradis' is een soundtrack bij de gelijknamige Noorse documentaire van Alexander Turpin, die dit jaar in première is gegaan. De film handelt over de wijze waarop wij met de aarde omgaan en in het verlengde daarvan besloot het trio de opbrengsten van het album te schenken aan 350.org, een organisatie die zich sterk maakt voor het uitbannen van fossiele energie. De film duurt maar zestien minuten, iets dat dus ook geldt voor dit album. Het begint met een rauwe 'Scream', waarna we in 'Paradise I' Rambags' stem prachtig horen interacteren met de cello van Gregov en in 'Paradise II' met een al even subtiel spelende Schilders. Subtiliteit is sowieso wat dit album kenmerkt. Prachtig is in dit verband ook 'Ending II', met name door de combinatie cello-vocalen en de indringende wijze van zingen. Muzikaal is het verder interessant op te merken dat het album - maar dat geldt vaker voor de muziek van Rambags - zich ophoudt in het grensgebied tussen Scandinavische folk en geïmproviseerd, waarin bovengenoemde subtiliteit naadloos past. In dit kader mag ook zeker 'Ancestors - Moder Jord' worden genoemd en dan met name vanwege Schilders' ritmische slagwerk.

Rambags is niet alleen vocaliste, ze schrijft ook haar eigen teksten. Vaak bijzonder persoonlijke teksten, waardoor we ook een kijkje krijgen in haar leven. Het is dan ook fijn dat de cd 'Sister' een boekje met de teksten bevat. Uit die teksten doemt een gevoelig en ontvankelijk persoon op, iets dat overigens ook blijkt uit haar wijze van zingen en de gekozen instrumentatie; de samenwerking met Jensdottir verloopt dan ook vlekkeloos. Overigens horen we Rambags hier ook op gitaar en percussie, wat ik niet eerder voorbij zag komen. De teksten gaan vaak over de liefde, en dan niet alleen de romantische variant, maar regelmatig ook over hoe we ons verhouden tot de wereld. Zo stelt 'Do Not Listen, Watch':

Today, she waits
and sees this day becomes darker
Today, she doesn't want to hear
and doensn't want to listen
to the cries of this city

Mooi en herkenbaar, wie wil zich niet zo nu en dan afsluiten van alles wat er om zich heen gebeurt? Hoe moeilijk dat wellicht ook is, immers: she walks on the streets in the footsteps of all those other people.

En de liefde voor het noorden, de uitgestrekte natuur, ook die komt terug. In de muziek, maar bijvoorbeeld ook in de opening van 'Let Things Come To You': He had been up north where her heart has belonged since long ago. En verdeop: Birch trees lose their leaves and she leaves home to admire them and feel at her ease. Daar hoort de liefde voor de natuur bij en dat bewustzijn over de staat van onze planeet, wat natuurlijk ook al uit 'Paradis' bleek, maar wat we ook terughoren in een prachtig nummer als 'Seat Of The Soul', waarin Rambags zich in alles bewust toont van haar positie. Of in een frase uit 'Goodnight, My Love': Goodnight, seagull above the sea, think what you want of me. Tot slot noem ik nog even het titelstuk 'Sister', waarin Rambags gezelschap krijgt van een groeiend aantal zangeressen, een prachtig stukje samenzang.

Labels: cd, download, Lucja Gregov, Mark Schilders, Sanne Rambags

(Ben Taffijn, 22.12.22) - [print] - [naar boven]

Labels: concert, dec22, Fergus McCreadie

(Louis Obbens, 21.12.22) - [print] - [naar boven]

Ragazzi heeft zaterdagavond in het Bimhuis zowel de prijs voor de Beste Band als de Publieksprijs van de Dutch Jazz & Crossover Competition 2022 gewonnen.

De voorzitter van de vakjury Will Maas motiveerde het aldus: "Met de voor jazz bijzondere bezetting van cello's en violen, het sublieme samenspel, de gezamenlijk uitgewerkte composities en de inventieve arrangementen, hield Ragazzi zowel het publiek als de jury op het puntje van haar stoel."

Ragazzi wint een geldprijs van 8000 euro en een tournee langs relevante festivals. De tweejaarlijkse Dutch Jazz Competition heeft als doel talentvolle Nederlandse of in Nederland woonachtige muzikanten de mogelijkheid te bieden zich te presenteren aan een groter publiek, de pers en de muziekindustrie. De competitie werd 23 jaar geleden geïnitieerd op aandrang van de jazzmusici verenigd in de grootste muzikantenvakbond Ntb, het North Sea Jazz Festival, de NPO en Buma Cultuur. De competitie is verder onderscheidend door de open inschrijfstructuur: groepen van alle stijlen en formaten jazzmuziek, crossovers en aanverwante stijlen kunnen meedingen.

De bands worden natuurlijk beoordeeld op de mate van virtuositeit en samenspel. Maar daarnaast wordt meegewoogen of de band ook in staat is om het publiek op welke manier dan ook te raken. Bezit het een zekere originaliteit en stuwt het jazz verder op naar vernieuwing?

Eerdere winnaars van de Dutch Jazz & Crossover Competition zijn onder meer Agog, As Guests Quartet, Fransz Von Chossy Quartet, The Blazin' Quartet, Kapok en Sun Mi Hong Quartet.

Labels: Dutch Jazz & Crossover Competition, nieuws, Ragazzi

(Maarten van de Ven, 19.12.22) - [print] - [naar boven]

Op zondag 4 december overleed - enkele dagen na zijn 88ste verjaardag - de Nederlandse jazzmusicus, arrangeur, componist, muziekproducent en clubeigenaar Jack van Poll.

"Een bijzonder moment blijft me bij toen ik met Jack en ook Hein van de Geyn bij Toots Thielemans op bezoek ging en ik de intense muzikale verwantschap voelde tussen Jack en Toots, de warme gloed die er tussen hen uitstraalde, beiden vervuld van de muziek die uitgaat van het hart. Dat was helemaal Jack ten voeten uit: integer en authentiek!"

Bernard Lefevère schreef een mooi afscheid voor een pianist "die een bezielende rol speelde voor onze gouden jazzgeneratie".

Klik hier om het artikel te lezen.

Dit artikel verscheen ook op Jazz'Halo | Foto: Cees van de Ven

Labels: in memoriam, Jack van Poll

(Maarten van de Ven, 18.12.22) - [print] - [naar boven]

De soul was weer te snijden. Wat is er toch aan de hand met Eetcafé de Smederij? Twee weken geleden zag en hoorde ik er de New Yorkse pianist Danny Grissett, met Joris Teepe op bas en Owen Hart jr. achter de drums en dat werd een soulfeestje dat over de plinten klotste. (Nee, niet over geschreven. Drukdruk. Halen we nog wel eens in.) En nu zat op dezelfde plek Dado Moroni, zoon van Genua en leeuw van het klavier. Een pianist van het subtiele gebaar. Er zit veel licht en lucht in zijn aanpak, hij heeft een voorliefde voor zijpaadjes ('What's New', 'Speak Low') en etaleert nochtans orkestrale ambities. In zekere zin maakt hem dat een waardige erfgenaam van Ahmad Jamal.

In dat orkestrale verhaal speelt Jeroen de Rijk met zijn latinpercussiewinkeltje een prominente rol. Het is lang geleden dat ik een slagwerker hoorde met vergelijkbare melodische faculteiten. Voor hem zijn de conga, de bongo's, de triangel et cetera evenzovele orkestrale stemmen. Hij levert de accenten, de knooppunten van de liedjes. Zijn gevoel voor structuur is onberispelijk. Maar zijn belangrijkste functie in het trio is toch die van motor. Wat zeg ik, die van motor met nabrander. Zijn montuno werd een machtige macho machine. Daarbij articuleert hij als een redeRijker. Geen wonder dat sommige breaks onwillekeurige bewonderende aahs! en oohs! aan het volgepakte zaaltje ontlokten. En hij speelt ook nog eens met de brushes keurig in vieren, als dat zo uitkomt. Net zo makkelijk.

Joris Teepe was zoals gebruikelijk de onverstoorbaarheid zelve. Die bas steekt hij bepaald niet onder stoelen of banken. Wat heet: wat dat betreft zou je zijn stijl gerust autoritair mogen noemen. Met zijn van Al McKibbon geleende 'Manteca'-vamp gaf hij het eerste nummer na de pauze een solide en bestendige basis. Bij navraag bleek het om een eigen nummer van Moroni te gaan. Kennelijk was de bodem van de verkleedkist in zicht.

Halverwege de jamsessie na het formele optreden zag ik de laatste bus aan den einder opdoemen. Maar ik had nog net de tijd om de Koreaanse vocaliste Jinju Kim te beluisteren, die in recente maanden indruk maakt in het Groningse. Haar aanpak leunde in eerste instantie sterk op Ella Fitzgerald, maar daar lijkt ze zich inmiddels van los te weken. Ze heeft de echte jazzspirit, schuwt het melodische avontuur niet en zou wel eens een, ahum, hele grote kunnen worden. Zoals ze al zelf zong: 'It could happen to you'. Dus goed en breed blijven luisteren en je eigen stem proberen te destilleren - maar dat is een raad die je aan alle jonge muzikanten kunt geven, nietwaar?

Foto's: Hubert Nauta & Diederik Idema

Labels: concert, Dado Moroni, dec22, Jeroen de Rijk, Jinju Kim, Joris Teepe

(Eddy Determeyer, 13.12.22) - [print] - [naar boven]

Vandaag drie recente albums waarop we gitarist Dirk Serries horen in de rol van improvisator. Ik begin met de oudste opnames, die van oktober 2021 en tegelijkertijd de meest recente cd: 'Dandellion'. We horen Serries hier in het gezelschap van klarinettist Tom Jackson en percussionist Kris Vanderstraeten. Aansluitend schakel ik door naar maart 2022. Serries maakte toen duo-opnames met Anton Mobin - werkend met zijn 'prepared chamber', gitarist Quentin Stokart en cellist Guilherme Rodrigues. De eerste twee opnames belandden op het bij A New Wave Of Jazz uitgebrachte 'Stochastic Regions', waar ook 'Dandellion' verscheen. Het derde album kwam uit bij Creative Sources Recordings onder de titel 'The Sage Flower'.

Serries en Vanderstraeten stonden begin deze zomer in de PlusEtage, alleen toen met celliste Lucija Gregov. In gedachten zie ik Vanderstraeten weer zitten en denk ik terug aan wat ik toen schreef: 'Vanderstraeten is een verzamelaar van allerlei attributen waar je geluid mee kunt maken, letterlijk een koffer vol. Een handvol kleine trommeltjes dient daarbij vaker als ondergrond dan als instrumenten om zelf te bespelen'. Je herkent die vaak wat ongewone en soms vreemde geluiden hier dan ook direct. Geluiden die ook nu weer een prachtig decor vormen voor de invallen van Jackson en Serries. Overigens vaak meesterlijke invallen, zoals de prachtig zangerige partij van Jackson in 'Violet Blue', waarin we hem moeiteloos het complete register van zijn instrument horen bespelen, overigens wel met een voorkeur voor het hoog. En verderop horen we hem in een prachtig ingetogen duet met Vanderstraeten. Bijzonder is ook het begin van 'Bright Yellow' en de schermutselingen van Serries en Vanderstraeten.

De cassette 'Stochastic Regions' bevat zoals gezegd twee duetten. Op kant A horen we Serries met Mobin, op kant B met Stokart. Mobin werkt vrijwel altijd - en dus ook hier - met zijn 'prepared chamber', een houten kistje met percussie en elektronica, terwijl we Serries op een archtop-gitaar horen. Het is een bijzondere combinatie die we op deze negen, vrij korte stukken horen, waarbij de klanken vaak opvallend goed met elkaar samenvallen. In het duet met Stokart is voor mij - ik speel geen gitaar - al helemaal niet meer te onderscheiden wie nu precies welk geluid maakt, een boeiend en over het algemeen vrij abstract snarenspel ontvouwen de twee gitaristen hier, vol onverwachte wendingen en muzikale vergezichten. Het gaat er soms heftig aan toe, terwijl we op andere momenten getrakteerd worden op bijzonder fragiele klanken, in '2.4' overigens binnen één stuk.

Een paar dagen later zat Serries met de Portugese cellist Rodrigues in de studio voor de opnames van 'The Sage Flower'. Een prachtige en op sommige momenten bijzonder heftige set. Neem bijvoorbeeld het onstuimige 'Punctuation Marks', waarin we Serries en Rodrigues krachtige klanksalvo's horen afvuren. Je krijgt de indruk meer te horen dan een gitaar en een cello, iets dat geenszins het geval is. Op andere momenten schurken we aan tegen de stilte, klinken als in 'Bloom' louter wat losse aanslagen die alle tijd krijgen om in de ruimte op te lossen. Over het algemeen spelen ritme en melodie in dit soort muziek een vrij kleine rol, in 'Dandellion' en 'Stochastic Regions' heb ik deze dan ook niet gehoord, maar het begin van 'The Woody Stems' vormt een uitzondering; we horen hier zowel ritme als melodie, al is het wel van korte duur. In het verdere verloop zoeken de twee weer de abstractie en is structuur ver te zoeken. Ook in het vrij korte 'A Palm' klikt een structuur die we voorzichtig als melodie kunnen definiëren. In 'Landing II' rijzen de klanken op boeiende wijze op uit de stilte, we horen duidelijk Serries, in de weer met zijn e-bow, terwijl Rodrigues op de achtergrond een mooi patroon op zijn cello ten gehore brengt.

Foto: Cees van de Ven

Labels: Anton Mobin, cassette, cd, Dirk Serries, Guilherme Rodrigues, kris vanderstraeten, Quentin Stokart

(Ben Taffijn, 12.12.22) - [print] - [naar boven]

Er is een tijd geweest, niet eens zo heel lang geleden, dat klassieke muziek heilig en onaantastbaar was. Men herinnere zich de verontwaardiging die de Franse pianist Jacques Loussier ten deel viel toen hij zich verstoutte composities van Sint Bach te verjazzen. Het was dat de guillotine al afgeschaft was. Bullshit, natuurlijk: niets is heilig (behalve de kruisrelikwieën van het Sainte-Croix-triptiek in Luik, uiteraard).

Belangrijker is: zou Ludwig von Beethoven in zijn nopjes zijn geweest met de verjazzingen van zijn creaties door pianist Xavi Torres en zijn trawanten, basklarinettist Joris Roelofs en slagwerker Joan Terol? Wis en drie! Want voor Beethoven was het immers nog doodnormaal dat er door pianisten, violisten of andere instrumentalisten op zijn thema's werd geïmproviseerd (al zou dat dra veranderen).

Wanneer dus drie topimprovisatoren bezig gaan zijn sonates op hun manier te bestuderen, er hun eigen draai aan te geven, mag je iets bijzonders verwachten. Wel, bijzonder is bijvoorbeeld dat de drie interpreten zich over het algemeen wonderlijk solidair betonen met de originele partituren. Kunst: de melodieën zijn ijzersterk. Maar soms wordt het inderdaad Beethoven 2.0. Zoals bij 'Opus 28', waar de basklarinet voor een andere dimensie zorgt. Waardoor deze ballade levendiger wordt, zwieriger. Iets dergelijks geldt voor de 'Appassionata', die de nodigde virtuositeit vergt van de muzikanten. Ook hier leveren basklarinet en slagwerk ornamenten aan die in een feestelijk slot resulteren.

Echt improviseren, dat gebeurt in 'Opus 10', zowel door Torres als door Roelofs. Ja, zo moet het rond 1798 hebben geklonken, toen de betere solisten nog ongeremd hun fantasie en creativiteit mochten loslaten op het oeuvre van de Meesters. De interpretaties van Torres zouden met andere woorden wel eens dichter bij de oorspronkelijke uitvoeringspraktijk kunnen liggen dan je in je onschuld aan zou nemen.

Labels: Beethoven, cd, jazztube, Joan Terol, Joris Roelofs, Xavi Torres

(Eddy Determeyer, 10.12.22) - [print] - [naar boven]

De componist en basklarinettist Evan Ziporyn was onlangs in Nederland, hier naartoe gehaald in het kader van het Basklarinet Festijn. Na een optreden in De Ruimte, Amsterdam stonden ze afgelopen vrijdagavond bij het Paviljoen voor Ongehoorde Muziek, beter bekend als POM. Als derde schoof toetsenist Bart van Dongen aan, als iniatitiefnemer van POM natuurlijk toch al aanwezig. Een bijzonder goede keuze, zo bleek tijdens een aangenaam en vooral huiselijk uur.

Ziporyn is een veelzijdig mens, want ik ken hem in eerste instantie van zijn hedendaagse gecomponeerde muziek voor gamelan, waar deze vrijdag vanzelfsprekend niets van terug te horen was. Maar direct al in het openingsstuk, 'Untitled', dat hij als enige stuk solo speelde, horen we de invloed van niet-westerse klanken terug, in de ritmische structuur en het bijzonder aangename percussieve spel op de kleppen. Een andere compositie van Ziporyn is nog in ontwikkeling. Van 'Move Fast, Break Things', een compositie voor twee basklarinetten, klonk deze avond 'Break Things'. Tijdens het inspelen aan het begin van de avond deed Van Dongen echter spontaan mee op het harmonium, iets dat Ziporyn dusdanig goed beviel dat hij Van Dongen uitnodigde om dat ook maar tijdens het concert te doen en aldus geschiedde. En ik geef Ziporyn gelijk; de mooie lange lijnen die Van Dongen hier trekt op het harmonium passen prachtig bij de springerige noten die de beide basklarinetten mogen spelen, een heerlijk stuk.

Het concert bevatte ook nog twee andere gecomponeerde stukken, beiden voor twee basklarinetten, 'Quick Sand' van Christoph Herndler en 'Water Falls' van Terry Riley, die laatste speciaal voor Ziporyn gecomponeerd. In het eerste stuk creëren de twee basklarinetten een prachtig strakke klanknevel, waarin vooral de grote nadruk op het hoge register opvalt, terwijl in het tweede stuk vooral de ritmische, stromende structuur opvalt, naast de geluiden van stromend water. De repetitieve patronen, voor een deel vooraf opgenomen, grijpen hier op prachtige wijze in elkaar tot een complex geheel.

De rest van het concert bestaat uit improvisaties. Het geeft Van Dongen de gelegenheid om zijn synthesizer in te zetten en te werken met expressieve vocale klanken. Samen met het harmonium en diverse klarinetten - Ziporyn horen we ook op klarinet, Schouten op contrabasklarinet - levert dat een aantal bijzondere momenten op. Opvallend binnen al deze improvisaties is het hoge melodieuze gehalte, waar in deze muziek toch vaak de abstractie overheerst. Een mooie en bijzonder geslaagde avond.

Foto: bassclarinet.nl

Labels: Bart van Dongen, Basklarinet Festijn, concert, Evan Ziporyn, Fie Schouten, nov22

(Ben Taffijn, 8.12.22) - [print] - [naar boven]

Concert
Achter het gordijntje de jaren twintig
Catherine Russell, donderdag 24 november 2022, LantarenVenster, Rotterdam

De Afrikaans-Amerikaanse muziek was in de jaren twintig van de vorige eeuw een vrouwenzaak. Niet alleen verkochten de Classic Blues-diva's meer platen dan de kerels, die platen werden naar verluidt ook vooral door zwarte vrouwen aangeschaft. Een hoogst intrigerend gegeven, dat nog eens goed uitgezocht zou moeten worden - en dan bij voorkeur door een jonge zwarte vrouw. (Wat krijgen we nou, Determeyer, worden we ineens woke of zo? Nou nee, maar ik denk dat vrouwen toch een andere, frisse kijk op deze materie zouden kunnen hebben. :)

Hoe dan ook, het oeuvre van Mamie Smith, Rosa Henderson en al die andere groten is honderd jaar na dato de schatkist waar vocaliste en historica Catherine Russell (1956) uit put. Achter in haar keel hangt een gordijntje en wie dat openschuift stapt pardoes de roaring twenties binnen. Een beetje zoals in Woody Allens 'Midnight i Paris', maar dan in het echt en live.

Op wie lijkt die Russell nou toch? Ik heb me dat onwillekeurig vaak afgevraagd en uiteindelijk beland ik dan bij Lena Horne, maar dan bluesier en wat minder geacheveerd. En ik zou niet durven beweren dat de dochter van pianist en bandleider Luis Russell en bassiste en gitariste Carline Ray de mindere is van de jazzvocalistes van de gouden jaren. Ze zingt zuiver en krachtig en resonerend in alle registers en wanneer ze haar hoofd naar achter gooit kan ze belten met de besten. Dan zit ze ergens halverwege Etta James en Aretha Franklin. Soms speelt ze met de ritmische structuur van een song ('You Stepped Out Of A Dream').

Haar begeleidende trio zit haar als gegoten. Het speelt in een soort funky stijl - maar dan funky in de oorspronkelijke jaren vijftig-zin. Pianist Mark Shane geeft de indruk van een wild dier dat achter tralies heen en weer ijsbeert, zinnend op vrijheid. Ik hoop maar dat Cat hem afdoende getemd heeft.

Foto: Hammie van der Vorst

Labels: Catherine Russell, concert, nov22

(Eddy Determeyer, 4.12.22) - [print] - [naar boven]

Jazz en Muziek, de organiserende vereniging achter de festivals Gent Jazz in Gent en Jazz Middelheim in Antwerpen, is failliet verklaard. Dat bevestigt de Gentse schepen van Cultuur Sami Souguir (Open VLD), die door de voorzitter van de Raad van Bestuur op de hoogte werd gebracht. "Ik heb veel goeie herinneringen aan Gent Jazz, dus dit nieuws doet pijn", zegt Souguir. De organisatie kampte met een torenhoge schuldenberg.

Hoe het nu verder moet, is ook voor Souguir moeilijk te zeggen. Maar één ding weet hij zeker: "In Gent zijn we verknocht aan jazz. Gent is een echte jazzstad. Dus we gaan sowieso bekijken of een sterk jazzfestival in Gent mogelijk is in de toekomst. Dat gaan we de komende weken en maanden verder onderzoeken."

In juli dit jaar mocht Gent Jazz een recordopkomst verwelkomen van 42.000 toeschouwers. Organisator Bertrand Flamang was trots dat hij klinkende namen als Agnes Obel, Sting en Van Morrison naar Oost-Vlaanderen had kunnen lokken. Het festival leek zo de coronacrisis - met twee afgelaste edities - uitstekend overleefd te hebben. Maar dat blijkt nu allemaal slechts schijn. Dinsdag vroeg Jazz en Muziek, dat sinds 2008 ook Jazz Middelheim organiseerde, bij de Gentse ondernemingsrechtbank immers het faillissement aan.

Voor insiders komt dit helemaal niet als een donderslag bij heldere hemel. Het rommelde al langer binnen de vzw Jazz en Muziek. In 2022 diende de ene na de andere bestuurder zijn ontslag in, onder wie ook organisator Bertrand Flamang, na een conflict met zijn raad van bestuur. Sinds maart was hij zodoende niet meer betrokken bij de organisatie van beide festivals.

De vzw Jazz en Muziek laat heel wat schulden achter, meer dan 3 miljoen euro. Daarvan moest 1,4 miljoen euro nog dit jaar afgelost worden. Allesbehalve een gezonde boekhouding voor een organisatie die jaarlijks niet meer dan vijf miljoen euro omzet genereert. Tot 2015 liep alles financieel wel nog op wieltjes, in 2011 en 2012 werd er zelfs meer dan 200.000 euro winst geboekt. Maar daarna stapelden de verliezen zich op: van 2016 tot 2020 ging de vzw in amper vijf jaar tijd meer dan één miljoen euro in het rood. De opbrengsten volstonden dus niet meer om de kosten te kunnen dekken. Dat kon niet blijven duren. Er kwam al heel wat kunst- en vliegwerk aan te pas om de rekeningen nog te doen kloppen. Bovendien kreeg de vzw eerder dit jaar ook te horen dat ze niet langer kon rekenen op subsidies van de Vlaamse overheid, goed voor 300.000 euro per jaar. Zonder dat geld zouden de cijfers van Jazz en Muziek de komende jaren nog roder gaan kleuren. Het bleek het genadeschot.

De stad Antwerpen gaat met de andere betrokken partijen bekijken hoe het nu verder moet met Jazz Middelheim. "Op korte termijn willen we samenzitten met VRT, de curator en de Vlaamse overheid om te zien hoe de volgende editie toch kan plaatsvinden", zegt schepen van Cultuur Nabilla Ait Daoud (N-VA). De volgende editie staat gepland van 12 tot 15 augustus 2023.

Pianist Jef Neve, uit Turnhout, vernam het nieuws via de kranten: "Het is heel triest om te vernemen dat de organisatie failliet is. Ik vind het spijtig voor de organisatie, die heel veel inspanning geleverd heeft om het festival te vernieuwen." Jazz Middelheim was voor Jef het hoogtepunt van de festivalzomer. "Als kind ging ik er altijd naartoe en later werd ik bijna elke editie uitgenodigd om mijn nieuwe muziek voor te stellen. Ik heb een intense band met het festival, dus voor mij is dit een zwarte dag."

Ook Draai om je oren heeft jarenlang verslag gedaan in woord en beeld van deze sfeervolle festivals, waar we heel wat muzikale verrassingen en hoogtepunten hebben zien voorbijkomen. Het valt dan ook te hopen er op de een of andere manier nog redding komt voor deze fijne zomerjazzfestivals!

Bronnen: De Morgen, VRT Nieuws | Foto: Cees van de Ven

Labels: gent jazz, jazz middelheim, nieuws

(Maarten van de Ven, 2.12.22) - [print] - [naar boven]

Lees verder in het archief...

Menupagina's:

Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'
Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie

Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.