Is het toeval dat pianist Erroll Garner en vibrafonist Steve Nelson allebei in Pittsburgh geboren zijn, in respectievelijk 1921 en 1954? Net als Garner houdt Nelson van lang uitgesponnen, meanderende, abstracte, rapsodische introducties. Terwijl zijn medemuzikanten en het publiek gehypnotiseerd toekeken ontvouwde een thema zich uit een aantal schijnbaar losse gedachten. Zo opende ook 'Lady Be Good', het eerste nummer van het indrukwekkende optreden in De Smederij. Daarbij gebruikte hij vier mallets, om vervolgens twee stokken tussen de toetsen te steken en lekker loos te gaan op het eigenlijke melodietje.

Steve Nelson is de meest verbluffende, de meest creatieve vibrafonist die ik ooit live meemaakte. Grote woorden, zeker. Iedere song - er werden uitsluitend standards gespeeld - was een ongerept terrein dat ontdekt en ontgonnen moest worden. Daarbij maakte hij gebruik van een enorme dynamiek en kleurde hij het geluid alsof hij Renoir zelf was. Al deden zijn plotselinge uitvallen naar één toets eerder denken aan de werkwijze van Luciano Fontana, die zijn doeken met een mes of een priem te lijf ging. Ik denk dat Nelsons naam bekender is onder muzikanten dan bij de jazzliefhebbers. Velen zullen albums van bassist Dave Holland of tenorist David 'Fathead' Newman, waarop de vibrafonist sideman is, in de kast hebben staan. Elke noot klonk bij hem alsof er speciaal over nagedacht was, en die Nelson kan snel denken! Hij speelde uitgesproken smaakvol, maar tegelijkertijd assertief. Van het thema van 'Sweet And Lovely' werd al het vet weggesneden, zodat slechts een vluchtige, tedere aanraking resteerde, zoet en verrukkelijk. In hetzelfde nummer maakte de vibrafonist een 'foutje': hij begon zijn solo tegelijkertijd met bassist Joris Teepe. Uiteraard werd de misslag gesublimeerd tot een elegante melodische oplossing.

Het trio had een mooie functionele taakverdeling, waarbij het collectieve centraal stond. Teepes lijnen werden gekenmerkt door een dwingende kracht, hij vulde loze ruimtes met alternatieve contramelodietjes. Eric Ineke (Nelson: "Zulke drummers vind je nergens meer") sloeg en veegde voortdurend verschuivende variaties en grooves. De vibrafonist zelf kon op een noot loeren als een kwispelende kat die een vogeltje in het vizier heeft, en dan flitsend toeslaat. Inderdaad, een beetje zoals de grote vibrafonist Milt Jackson dat placht te doen. Wacht even: Nelson heeft bij benadering hetzelfde postuur als Bags - ooit zullen we weten of die eerste het (onwettige?) zoontje van de laatste is.

Foto: Willem Schwertmann | Video: Imah Dijkstra

Labels: concert, Eric Ineke, jazztube, Joris Teepe, mei23, Steve Nelson

(Eddy Determeyer, 30.5.23) - [print] - [naar boven]

Festival
#Trumpetstuff 2023
Lachlan Craven Quartet | Suzan Veneman & Wolfert Brederode | Teus Nobel & Gileno Santana Quintet, zaterdag 13 mei 2023, Paradox, Tilburg

Voor de tweede maal in successie presenteert trompettist Teus Nobel het tweedaagse festival #Trumpetstuff. Centraal staat de (jazz)trompet, een blaasinstrument uit de familie van de koperblazers. Een expressief instrument met een van nature vrij hoog klankgeluid en heldere doordringende toon. Het geluid van de trompet is de laatste decennia geëvolueerd door variatie in speelwijze, waarbij ook dempers en elektronica en zelfs een vierde ventiel (Maalouf) zijn toegevoegd.

Het festival biedt op de tweede dag een gevarieerd programma met jong talent in het Lachlan Craven Quartet, een verrassend duo met Suzan Veneman & Wolfert Brederode en Gileno Santana als speciale gast in het Teus Nobel-Gileno Santana Quintet.

Aan de aftrap van het zeer overtuigende minifestival #Trumpetstuff staat, op voorspraak van trompetdocent Jarmo Hoogendijk, de jonge Canadese trompettist Lachlan Craven. De leider en naamgever van het kwartet studeert aan het conservatorium van Amsterdam. Aan de vooravond van zijn loopbaan als trompettist speelt de veelbelovende Craven werk van, of gelieerd aan, de onderschatte Amerikaanse trompetspelers Kenny Dorham en Donald Byrd. Uiterst geïnspireerd, met jeugdig elan en een mooie stijl speelt het kwartet hoofdzakelijk hardbop-repertoire. Ze werpen een ander licht op het materiaal door de strak gespeelde swing 'Lex' van Donald Byrd, de standard 'Invitation' en een schurende versie van Sonny Rollins' 'East Broadway Run Down'.

Een week na de eerste kennismaking tussen de twee aansprekende instrumentalisten speelt het duo Suzan Veneman & Wolfert Brederode eigen composities. In een melange van overwegend contemplatieve stukken vindt een verfijnde muzikale omarming plaats. Veneman speelt hoofdzakelijk op haar bugel, niet zelden met lang aanhoudende klanken, bij vlagen sacraal maar in haar compositie 'Lockdown Song' opvallend levenslustig. Brederode rijgt verstilling en poëzie aan elkaar. Zijn spel biedt ruimte voor verbeelding vanwege het schetsmatig karakter. Ondanks de verfijning wordt muzikale spanning aangebracht bij dit vooralsnog eenmalig concert.

Ook het Teus Nobel & Gileno Santana Quintet, met twee bijzondere trompetsolisten, is speciaal voor het festival #Trumpetstuff geformeerd. Deze indrukwekkende set staat in het teken van de trompetgiganten Freddie Hubbard en Woody Shaw. Santana, een relatief onbekende, veelzijdige trompettist, speelt met een vloeiende stijl en een warme klank. Nobel geniet vanzelfsprekend veel meer bekendheid in Paradox. Hij voelt zich dan ook als een vis in het water met zijn verbluffende techniek, zijn veelzijdigheid op trompet en bugel, maar vooral door zijn niet aflatende melodische verteltrant. De machtige trompetskills van Nobel en Santana, soms in een onderling schijngevecht, interpreteren op meesterlijke wijze 'Hub Tones' en 'Little Sunflower' van Freddie Hubbard en Katrina Ballerina en 'All Things Being Equal Are Not' van Woody Shaw.

Het festival #Trumpetstuff wordt gelukkig voortgezet en verdient vanwege het verrassend gevarieerd karakter beslist een groter publiek.

Klik hier voor foto's van dit concert door Louis Obbens.

Labels: #trumpetstuff, festival, Gileno Santana, Lachlan Craven, mei23, Suzan Veneman, Teus Nobel, Wolfert Brederode

(Louis Obbens, 27.5.23) - [print] - [naar boven]

Ooit ontmoette ik een man die alles kocht van ECM Records en de albums op bijzonder zorgvuldige wijze tot zich nam. Gezien het tempo waarmee het label cd's uitbrengt liep hij inmiddels met luisteren fors achter, maar stoppen met aankopen deed hij niet. Het mag een vreemd verhaal lijken, maar het past wel bij dit label dat zo vermaard is vanwege een bepaalde vorm van jazz. Dat het ook veel gecomponeerde muziek uitbrengt, is voor veel mensen minder bekend. Het label wordt dan ook zowel de hemel in geprezen als verguisd. Recente albums laten goed horen waar die roem op gebaseerd is. Vandaag 'Last Decade' van pianist Benjamin Lackner en 'Affirmation' van bassist Arild Andersen.

Verstild, soms wat weemoedig, soms met een spirituele inslag, vaak melodieus: het zijn zo een paar etiketten die je op de muziek van dit label kunt plakken. In ieder geval op 'Last Decade'. Allereerst vanwege die prachtig, wat omfloerste klank van trompettist Mathias Eick, die zijn eigen albums bij ECM uitbrengt, maar ook deel uitmaakt van het kwartet van Lackner. Lackner zelf past met zijn dromerige melodieën eveneens uitstekend in dit klankspectrum. Bassist Jérôme Regard en drummer Manu Katché completeren op mooie wijze het klankbeeld. Maar laten we er eens een stuk uitpakken: 'Camino Cielo'. Eick blaast hier een prachtige, dromerige melodie, terwijl we Lackner ondersteuning horen bieden, evenals Regard wat verder op de achtergrond. Het zou zo maar kitsch kunnen zijn, maar dat is het geenszins. Iets wat nog mooier duidelijk wordt in die innemende solo van Regard iets verderop. Diep inlevend en alleszins geschikt om emoties op te roepen, maar onmiskenbaar verkerend aan de goede kant van de scheidslijn. Hetzelfde geldt voor Lackners solo. Al even subtiel en breekbaar is de melodie die Eick blaast in het titelstuk 'Last Decade'. Ik ken weinig trompettisten die dit zo goed kunnen als hij. Typisch voor Katché is het slagwerk in 'Remember This': bijzonder bescheiden, maar duidelijk aanwezig.

De bezetting van de Arild Andersen Group verschilt maar weinig van die van Lackner. Ook hier vinden we Helge Lien op piano, op de contrabas Andersen zelf en Håkon Mjåset Johansen op de drums. Alleen is het hier saxofonist Marius Neset die op de tenor het kwartet compleet maakt. De muziek verschilt ook niet wezenlijk, het is tenslotte ECM Records. Mooie repetitieve patronen blaast Neset in 'One', het eerste van de vier stukken waar 'Affirmation Part 1' uit bestaat. En Liens pianospel is al even subtiel en fijnzinnig als dat van Lackner. Maar dit album is wel wat spannender en meer gericht op ritme dan op melodie. Prachtig is dan ook het ritmische patroon waarin we Andersen zelf solo horen in 'Two', iets dat ook geldt voor die ritmische interactie tussen Johansen en Neset in 'Four'. En qua subtiliteit haalt weinig het bij 'Five': het spel op de bekkens van Johansen, de afgepaste loopjes van Lien en de gerichte grepen van Andersen, het is allemaal precies goed. Overigens maakt 'Six' mooi duidelijk dat de muziek op dit label lang niet altijd melodieus is; hier viert de abstractie hoogtij. 'Short Story', het laatste stuk van het album valt overigens juist weer wél op door de melodie, prachtig vormgegeven door Neset.

In de Jazztube hieronder zie je het Benjamin Lackner Quartet live tijdens een concert in Centre Culturel Régional opderschmelz in Dudelange (F), opgenomen op 19 januari 2023.

Labels: Arild Andersen, Benjamin lackner, cd, ECM, jazztube, Manu Katché, Marius Neset, Mathias Eick

(Ben Taffijn, 26.5.23) - [print] - [naar boven]

Festival
Kilometers maken in de kop van Drenthe
Draslanden Jazz: Doppler Trio | Frans Vermeerssen Trio | Bokomo Swing | Let's Be Gypsies, zaterdag 13 mei 2023, diverse locaties Noord-Drenthe

De 37ste editie van de ZomerJazzFietsTour door het Groninger Hogeland staat gepland op 26 augustus. Dit plezantste aller jazzfestivals vond navolging bij de Jazzclub Assen, die jaarlijks een Jazz by Bike organiseerde, maar ik heb de indruk dat die inmiddels ter ziele is. In en om het etablissement annex studio Het Rode Hert in Roderwolde vond zaterdag de tweede editie van Draslanden Jazz plaats. Met vier pleisterplaatsen annex podia in de kop van Drenthe misschien wat bescheiden van opzet. Aan de andere kant: op een willekeurig festival verstouw je ook niet meer dan vier of vijf acts.

We begonnen in de toekomst. Op een boerenerf aan de Achterstewold stond het Doppler Trio, jonge muzikanten die elkaar op het ArtEZ Conservatorium hebben ontmoet. In een decor van ritselende bomen, een kas en tien kilometer weiland brachten ze muziek die prima harmonieerde met de natuur. Tijdens de zachtere passages, wanneer we uitsluitend het bedachtzame keyboard van Daniël van der Duim hoorden, werd dat ondersteund door het ruizelen en kwinkeleren van de aanwezige flora en fauna. Geen brushes nodig deze band. De Dopplers spelen een soort improfusie. Het spannendst werd het toen contrabassist Floris-Jan van den Berg zijn vocalen in de mix gooide en drummer Hendrik Eichler daar met zijn gruizige grungegezang nog een schepje bovenop deed.

Ook pastoraal: het Frans Vermeerssen Trio achter hoeve Eiteweert, in het vlek Matsloot. Van de optredende groepen speelde deze formatie het minst nadrukkelijk. Ornette Coleman (jaren zestig) leek het kompas waarop Vermeerssen en zijn kompanen voeren. Maar dan op zwakstroom. De organisatie had hier zeteltjes gehuurd die het midden hielden tussen balkonmeubilair en ligstoelen. Een aantal door de wol geverfde en de zon gebronsde dames had de hint begrepen en lag heerlijk ontspannen zonne-energie te absorberen. Voor hen was ook het op niet veel meer dan één noot gespeelde 'Dao' een aangename, om niet te zeggen betoverende klank op de wellness weide.

Energieker ging het er aan toe in Het Rode Hert, waar het internationale gezelschap Bokomo Swing descepter zwaaide. Het kwintet had gekozen voor op zich relaxte funkjazz. Met het aandeel van basgitarist BensonItoe zit je dan geramd: die gast heeft de funk aan zijn kont hangen. Naamgever Kevin Bokomo beschikt over een mooie flexibele stem die ook in het laag sonoor en zuiver en aangenaam bleef. Tenorsaxofonist en medeorganisator Hans Wijnbergen blies zichzelf een mild hartinfarct. Dat was minder gewaagd dan je wellicht zou denken: als uitbater van het Hert weet hij natuurlijk exact welk pilletje waar ligt. De verrassing hier was 'Blue Moon'. Inderdaad, de evergreen van Richard Rodgers en Lorenz Hart. Mel Tormé en The Marcels legden al 'definitieve' versies vast en Bokomo had er weer iets totaal eigens van gemaakt. Zo'n maan ziet er in tropische streken toch weer anders uit. Het nummer was met een snufje reggae bereid en bovendien zong Bokomo een deel van het lied in het Lingala.

Het festival werd bij het gemaal van Peizermade afgesloten. Dat dit kwartet zich Let's Be Gypsies had genoemd is niet zo vreemd. Het vooroorlogse Quintette du Hot Club de France stond model voor deze Vlaardingse band. Viool, solo- en slaggitaar en contrabas. De setting, in de deuropening van een schuur achter het gemaal, tussen de strobalen en het haardhout, was romantisch en dat kon je ook specifiek van de viool van Erik Koning zeggen. Zijn subtiele dynamische spel, de kleine nuances, het kleurenpalet: Koning zou het goed doen als Stehgeiger - wanneer dat beroep nog bestaat, tenminste. De samenwerking met sologitarist Roy de Rijke was subliem en niet alleen in hun gezamenlijke over elkaar heen buitelende improvisatie in 'Russian Lullaby'. De band had ook een grappige bewerking van Luiz Bonfá's 'Manhã De Carnaval' gemaakt, dat nu 'Marja De Carnivoor' heette. Moraal: mannenvlees kan verslavend zijn. De blikken die sommige dames bij het wegrijden op hun partners wierpen, spraken boekdelen.

Foto's: Hammie van der Vorst

Labels: Bokomo Swing, Doppler Trio, Draslanden Jazz, festival, Frans Vermeerssen Trio, Let's Be Gypsies, mei23

(Eddy Determeyer, 24.5.23) - [print] - [naar boven]

'Voor ons was het 53ste Jazz & Heritage Festival al een dag eerder begonnen. Toen we 's avonds een luchtje gingen scheppen, hoorden we in de verte het onmiskenbare geluid van een brassband.

Als enige witmensen strutten we enthousiast mee door de zoete reeferdampen. Het is duidelijk dat dit niet echt een officiële, georganiseerde parade betreft: van begeleidende politiewagens geen spoor, als het stoplicht op rood springt, houdt de hele stoet halt. Wanneer we door het viaduct onder Claiborne Avenue dansen, zwellen de ritmes aan tot orkaankracht. Een snaartrommelaar laat tot twee keer toe een stick vallen, een bastrommelaar zoekt even de stoep op om zijn veters te strikken, een baby glipt van een schouder.'

Eddy Determeyer reisde naar New Orleans en bezocht er het kleurrijke New Orleans Jazz & Heritage Festival, beter bekend als Jazz Fest. Hij doet op even kleurrijke wijze verslag van dit jaarlijkse jazzfestijn, waarin muziek, kunst, cultuur en het erfgoed van New Orleans wordt gevierd.

Klik hier om zijn artikel te lezen.

Labels: artikel, festival, Jazz Fest, New Orleans Jazz & Heritage Festival

(Donata van de Ven, 22.5.23) - [print] - [naar boven]

De titel van deze cd van drummer/componist Jochen Rueckert geldt zeker ook voor deze recensie. Rueckert is bekend van een aantal tot de verbeelding sprekende formaties, zoals Root 70, de band van Nils Wogram waarin hij al ruim twintig jaar speelt, of zijn eigen kwartet met Mark Turner. We horen hem ook in het Kurt Rosenwinkel Quartet, bij Marc Copland en recentelijk in het trio van Fred Hersch.

Maar wat een verrassing was het om ook eens prominent van zijn compositorische kwaliteiten kennis te nemen met deze cd. Zijn soulmates Mark Turner (tenorsax), Nils Wogram (trombone), Joris Roelofs (basklarinet) en Doug Weiss (contrabas) zijn waarachtige smaakmakers voor Rueckerts catchy melodieën, oorstrelende harmonieën en kleurrijke collectieven.

Neem bijvoorbeeld de improvisaties van Wogram en Turner op die punctuele walking bass van Weiss in 'Rainbow Road', het swingt de pan uit. In 'Catholic Mahogany' gedijen de solo's van Roelofs en Weiss in een fraai gearrangeerde bedding. 'Unmitigated' en 'Muetze Glatze' kunnen gerekend worden tot de hoogtepunten van deze cd. In 'Unmitigated' is dat mede het geval door de features van Turner, Wogram en Roelofs en de afwisseling van double time die het geheel extra drive en spanning geven.

'With Best Intentions' ontstaat vanuit de krochten. Met een distortion trombone-intro op de fundatie van de basklarinet klinkt het fascinerend en onontkoombaar. 'Pherothstorium' is een uptempo stuk met een drive waarin elke instrumentalist zich tegoed doet. Samen zetten zij deze sprankelende compositie in lichterlaaie en Ruekert soleert op zijn best. 'Double Sensotron' doet wat betreft compositie, arrangement, vibe en feel onmiskenbaar denken aan Ellington. Reminiscentie.

Misschien dat bigbands als Brussels Jazz Orchestra, WDR Big Band of het Jazz Orchestra Of The Concertgebouw, Jochen Rueckert cum suis eens kunnen uitnodigen voor een programma met zijn composities en arrangementen. Dat zou zo maar eens een succes kunnen worden. Met de beste bedoelingen is deze cd al niet te missen.

Klik hier om deze cd te beluisteren.

Labels: cd, Jochen Ruekert

(Cees van de Ven, 20.5.23) - [print] - [naar boven]

Na de uitverkochte concerten in 2016 en 2019 worden het Rembrandt Trio en Paolo Fresu in mei 2023 herenigd voor een uitgebreide tour langs Nederlandse podia. De aandacht voor de Sardijnse trompettist en bugelbespeler, in combinatie met het trio van pianist Rembrandt Frerichs, is groot. Net als op andere podia is het concert in Paradox uitverkocht. De pianist staat goed op de kaart vanwege zijn vermenging van jazz en klassieke muziek en de muziek van Frerichs wordt vaak verweven met Arabische inkleuringen. Paolo Fresu & Rembrandt Trio, met Tony Overwater op contrabas en Vinsent Planjer achter de drumkit, speelt vooral pure jazz, vaak hardbop, zowel van eigen hand als geschreven door de grote Amerikaanse componisten.

Paolo Fresu, opgeleid door Enrico Rava, maakt al decennialang deel uit van de Italiaanse jazzscene. Met een duidelijke referentie naar de lyriek van met name Chet Baker en een vroege Miles Davis. Fresu speelt deze avond in zijn comfortzone op de bugel met warme klanken, afgewisseld met snelle meeslepende chops. Zijn aanpak is, ondanks bovengenoemde inspiraties, authentiek door de waarachtigheid van zijn muzikale emoties. Kwetsbaarheid en veelkleurigheid zijn de stijlkenmerken van Fresu. Meestal uitgesproken melodisch met een verhalend of romantisch gehalte. Bij het trompetspel wordt de natuurlijke schelheid ingetoomd door de demper en wordt sporadisch gebruik gemaakt van milde elektronische effecten.

Het Nederlandse trio heeft het vermogen om telepathisch de muziek naar een hoger niveau te tillen en biedt veel meer dan een muzikaal fundament voor Fresu. Exemplarisch is de vloeiende verwevenheid van Wayne Shorter's 'Footprints' met Chick Corea's 'Fingerprints'. Het stuk caramboleert, ritmisch en melodisch, en is beladen met improvisaties. Het vormt in de woorden van Rembrandt Frerichs vooral de joy of jazz. De relatief oude compositie 'Metarmofosi' van Fresu is een Italiaanse cri du coeur en vormt een sprekend voorbeeld van de emotionele context waarin Fresu opereert.

In de tweede set gaat de afwisseling van hoofdzakelijk uptempo stukken met ballads en de daarmee gepaard gaande spelvreugde onverminderd door, met een vette knipoog naar de Amerikaanse voorgangers voor de vertolkingen van de overbekende ballad 'I Fall In Love Too Easily' en het opzwepende 'Bye Bye Blackbird'. Het trio van Frerichs speelt met Fresu geen vernieuwende muziek, noch nieuwe composities, maar warme muziek die bol staat van instrumentele improvisaties.

Klik hier voor foto's van dit concert door Louis Obbens.

Labels: concert. Paolo Fresu, mei23, Rembrandt Frerichs, Tony Overwater, Vinsent Planjer

(Louis Obbens, 16.5.23) - [print] - [naar boven]

Vandaag twee musici die ECM Records al hun gehele leven trouw zijn. Gitarist Ralph Towner bracht er in 1973 zijn eerste album, 'Trios / Solos' uit en pianist Bobo Stenson is te horen op 'Sart' van Jan Garbarek uit 1971. Hierop horen we overigens ook bassist Arild Andersen die hier al eerder voorbij kwam met recent werk. Vijftig jaar later ligt er Towner’s laatste solo album 'At First Light' (de laatste dateert van 2017) en 'Sphere' van het Bobo Stenson Trio, waarop we de vermaarde pianist horen met Anders Jormin op contrabas en Jon Fält op drums.

Je zou het niet zeggen als je Towner gitaar hoort spelen, maar hij begon ooit op trompet, schakelde over op de piano en pas in 1963 op klassieke gitaar toen hij al op de University of Oregon zat. Zeven jaar later introduceerde Dave Holland hem bij ECM Records. De kwaliteit die Manfred Eicher hem kon bieden sprak hem aan en de rest is geschiedenis. Acht eigen stukken en drie covers bevat dit nieuwe album. Stukken die helemaal passen bij wat we gewend zijn bij Towner: excelleren in details. 'Flow' en 'Strait', de eerste twee stukken van eigen hand op dit album geven een mooi inzicht in de stijl van Towner voor hen die zijn muziek nog niet kennen. Prachtig beweegt hij tussen melodieus en abstractie, zonder dat hij ook maar één echte melodie speelt. In de standard 'Make Someone Happy' zoekt hij wel heel duidelijk de melodie, het stuk is direct herkenbaar. Bijzonder is ook het vaag ritmische spel in 'Ubi Sunt' waarbij de kwaliteiten van zijn gitaar optimaal aan bod komen. Mooi is ook het spannende titelstuk 'At First Light' en de wijze waarop Towner hier de klanken doseert. De tweede cover is het anonieme 'Danny Boy' dat in tegenstelling tot 'Make Someone Happy' abstracter klinkt. Aantrekkelijk ritmisch klinkt Towner's spel in 'Fat Foot'. De derde en laatste cover is 'Little Old Lady' van Stanley Adams en Hoagy Carmichael dat met veel vaart gespeeld wordt.

Ook 'Sphere', zo leert ons opener Per Nørgård's 'You Shall Plant a Tree', is een typisch ECM-album. Een delicaat patroon ontvouwt Stenson hier, gevolgd door Jormin. Maar deze opener maakt nog iets anders duidelijk. Nørgård is een bekend Deens componist, maar dan in het genre dat we klassieke muziek noemen. En het is niet het enige moment dat Stenson de grens oversteekt. Hij speelt bijvoorbeeld ook 'Spring' en 'Communion Psalm' van Sven-Erik Bäck en 'Valsette, opus 40/1' van Jean Sibelius, naast stukken van Jormin als het breekbare 'Unquestioned Answer - Charles Ives in Memoriam'. De enige die als componist hier ontbreekt is Stenson zelf. Kortom Stenson tast de grenzen af, dit is meer hedendaagse kamermuziek dan jazz als het gaat om het pianotrio als uitvoeringsvorm. Wat meer in de richting van jazz komt is 'Kingdom Of Coldness' van Jormin, op het fijnzinnige ritme is het goed improviseren voor Stenson. Iets dat overigens ook geldt voor de bewerking die Jormin maakte van 'Ky And Beautiful Madame Ky' van de Noorse componist Alfred Janson. Een stuk waar Jormin zelf overigens ook een belangrijke rol in speelt.

Labels: Bobo Stenson, cd, Ralph Tower

(Ben Taffijn, 11.5.23) - [print] - [naar boven]

'De Left Bank Jazz Society werd in 1964 opgericht en floreerde tot 1991. Het publiek was zwart en zeer toegewijd. Ook de artiesten speelden er graag. Er werd goed betaald en de muzikanten kregen standaard een prima maal voorgeschoteld. Ik ben er nooit geweest, maar afgaande op de beschrijvingen en wat we te horen krijgen was de sfeer er te vergelijken met die in de club Bomacs in Detroit, waar ik ooit twee avonden heb zitten luisteren naar het kwartet en de bigband van beboppianist Teddy Harris.'

Eddy Determeyer buigt zich over de release van drie dubbel-cd's met liveopnamen uit Baltimore van Walter Bishop, Sonny Stitt en Shirley Scott. "Goed spul namelijk."

Klik hier om zijn artikel te lezen.

Labels: cd, Shirley Scott, Sonny Stitt, Walter Bishop

(Maarten van de Ven, 6.5.23) - [print] - [naar boven]

Labels: Barto van Straaten, interview

(Maarten van de Ven, 3.5.23) - [print] - [naar boven]

Rietblazer Gebhard Ullman is een bijzonder veelzijdig man. Hoe veelzijdig blijkt uit drie recente albums van drie verschillende projecten waar hij deel van uitmaakt. Met trombonist Steve Swell, cellist Fred Lonberg-Holm en drummer Michael Zerang vormt hij The Chicago Plan, waarvan onlangs 'For New Zealand' verscheen bij NotTwo. Met fellow klarinettisten Jürgen Kupke en Michael Thieke zit hij in The Clarinet Trio, hun album 'Transformations And Further Passages' verscheen bij Leo Records en tot slot is er Das Kondensat, een trio dat naast Ullman verder bestaat uit bassist Oliver Potratz en drummer en synthesizerspeler Eric Schaefer. Bij WhyPlayJazz verscheen 'Andere Planeten', waarop het trio versterking krijgt van toetseniste Liz Kosack.

'For New Zealand' valt direct op door het titelstuk, 'Composite 13 - For New Zealand', en dan met name door de zangerige melodie van Ullman op tenorsax, doortrokken van folk, terwijl Zerang en Lonberg-Holm een strak en meeslepend ritme creëren. Opvallend is ook de trombonesolo van Swell, veel meer jazz en minder folk. Voor 'Welcome to the Red Island' stapt Ullmann over op basklarinet. Volledig solo laat hij horen hoe fijnzinnig hij op dit instrument kan klinken. Samen met Swell creëert hij verderop een robuuste klankwolk, als onderdeel van een bijzonder subtiele ballade. Prachtig is ook de bijdrage van een bijna klassiek spelende Lonberg-Holm, een rol die we van hem allerminst gewoon zijn. Na wat abstracte bewegingen en een dito drumsolo van Zerang komt er geleidelijk vaart in het vrij lange 'Sketch 6', mede dankzij de solo op tenorsax van Ullmann. Ullmanns 'Yoyo' begint met een ritmisch, synchroon gespeeld patroon van Ullman en Swell, waarin de folk duidelijk aanwezig is, terwijl Lonberg-Holm en Zerang gruizige klanken ontvouwen, waarmee ze het patroon geleidelijk wegdrukken. Prachtige ritmische blazerslijnen eveneens in Swells 'BA-8'. Aanstekelijke muziek.

Vanzelfsprekend is 'Transformations And Further Passages' een totaal ander album. Kupke horen we op klarinet, Thieke op klarinet en altklarinet en Ullman op basklarinet. Saai? Nee, geenszins. Er blijkt veel mogelijk met deze combinatie. Zo vinden we in 'Cleopatra' zowel dynamisch springerige klanken als een uiterst subtiele klankwolk. Spannende klanken ook in het vrij abstracte 'Tension'. En is het Kupke die verderop in dit stuk de solo blaast, terwijl we Ullmann het ritme horen vormen? En wie nog twijfelt over de mate van afwisseling bij drie klarinetten raad ik aan 'Golem' of 'Get Up - From Now On' te beluisteren. Afwisseling genoeg in deze stukken, waarin abstractie en melodie elkaar op boeiende wijze afwisselen. Bijzonder is ook de samenklank in Albert Mangelsdorffs 'Set 'Em Up'. En omdat we het hier primair over Ullmann hebben, moet die geweldige 'Solo #2' genoemd worden. Fantastisch wat hij hier in iets meer dan een minuut laat horen.

Op 'Andere Planeten' is een grote rol weggelegd voor elektronica. Niet alleen horen we Schaefer op synthesizer en Kosack op keyboards, terwijl Potratz hier een elektrische bas bespeelt; ook Ullmann gebruikt elektronica om zijn saxofoonklanken verder te bewerken. Het verleent dit album weer een geheel ander klankbeeld. Een geluid dat vaak opvallend richting jazzrock en postrock beweegt, bijvoorbeeld in het meeslepende 'Otari 1970'. Verder valt op de mooie combinatie tussen het gebruik van elektronica en akoestisch spel, bijvoorbeeld in de ballade 'Impromptu #4'. Ullmann blaast hier een prachtige solo, waarin de toevoeging van elektronica overigens goed te horen is, te midden van een mooi subtiel klanklandschap. De combinatie elektronisch-akoestisch nemen we ook mooi waar in 'K2-9b', waar we Schaefer horen in een duidelijk in de rocktraditie passende drumsolo, terwijl gruizige elektronica zorgt voor de omlijsting. Qua bijdrage van Ullmann is 'Ballad From The Mesosphere' niet te versmaden. Over een ingetogen patroon van Schaefer, we horen duidelijk de vilten stokken, speelt Ullmann op tenorsax een gloedvolle, maar subtiele solo. En over rock gesproken: het bijzonder ritmische, maar ook spacy '25 Rotations Later' verdient aandacht. Tot slot moet die prachtige solo van Ullmann worden genoemd in het eerste deel van het titelstuk 'Andere Planeten'.

Foto: Jef Vandebroek

In de Jazztube hieronder zie je een concert van Das Kondensat voor de Bayerischer Rundfunk, opgenomen op 16 december 2020.

Labels: cd, Das Kondensat, Gebhard Ullman, jazztube, The Chicago Plan, The Clarinet Trio

(Ben Taffijn, 1.5.23) - [print] - [naar boven]

Lees verder in het archief...

Menupagina's:

Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'
Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie

Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.