Draai om je oren Jazz en meer - Weblog |
vrijdag 14 maart 2025 |
||
|
![]() Bezielende improvisatie Dave Douglas Quintet, vrijdag 20 januari 2023, Paradox, Tilburg Als jazzliefhebber is het onmogelijk een trompettist met de status van Dave Douglas te miskennen. Deze exceptionele muzikant en componist verwierf zijn bekendheid in de jaren 90 met twee belangrijke groepen: Tiny Bell Trio en Dave Douglas Sextet. Hierna volgt een extreem productieve en creatieve periode met een essentiële rol in John Zorns Masada en met de Charms Of The Night Sky-groep. Centraal hierin staat de versmelting van jazz met joodse muziek respectievelijk Oost-Europese volksmuziek. Na deze periode komen belangrijke albums uit met het akoestisch jazzkwartet, waarin ook Chris Potter speelde, zoals: 'Magic Triangle' en 'Leap Of Faith'. Harmonie en lyriek zijn sleutelbegrippen in deze oorspronkelijke maar zeer toegankelijke groepssamenstelling. Het kwintet met pianist Uri Caine en saxofonist Chris Potter produceert maar liefst zeven platen. Dave Douglas is vanaf deze tijd leading trumpet player. Met het album 'Witness' wint elektronica aan invloed en wordt de muziek meer politiek geëngageerd. De wens tot onafhankelijkheid mondt uit in een eigen label: Greenleaf Music. Een nieuwe elektrische groep Keystone en een hagelnieuwe akoestische groep met Donny McCaslin als saxofonist wordt geformeerd. Hierna volgt Dave Douglas zijn eigen weg en neemt de aandacht voor deze muzikant af. Dat neemt niet weg dat hij nog steeds uitstekende jazz uitbrengt, bijvoorbeeld met Joe Lovano. In Paradox presenteert de trompettist 'Songs Of Ascent', waarin psalmen uit de bijbel worden herdacht. Het Dave Douglas Quintet speelt twee lange en uiteenlopende sets, beide energiek en vol bezieling. De eerste set waarin stukken als 'Never Let Me Go', 'Deceitful Tongues' en 'Lift Up My Eyes' elkaar naadloos opvolgen vergen veel van de luisteraars in de zaal. Met een uitgestrekt palet aan rijke melodieën baant het kwintet zich een weg vol harmonische en gepassioneerde uitdagingen. Het tempo wordt afwisselend opgevoerd en gematigd. De solo's van Douglas en de uitzinnige saxofonist Jon Irabagon zijn in dit stadium overwegend abstract en meeslepend. De ritmesectie draagt de muziek door bloedstollende intervallen en ragfijne tegendraadse accenten. De uitgekiende avant-garde vraagt om een adempauze.
Klik hier voor foto's van dit concert door Louis Obbens. Labels: concert, Dave Douglas, jan23, Jon Irabagon, Marta Warelis (Louis Obbens, 30.1.23) - [print]
- [naar boven] ![]() Eyvind Kang - 'Sonic Gnostic' Aspen Edities, 2021 Componist en multi-instrumentalist (vooral bekend als altviolist) Eyvind Kang heeft de voorbije kwarteeuw zijn sporen nagelaten in diverse werelden, van jazz en avant-gardemuziek tot pop en noise. Van John Zorn en Bill Frisell tot Laura Veirs en Sunn O))), allemaal deden ze beroep op Kang, die daarnaast ook een stevige reeks soloalbums uitbracht, vaak samenwerkingen met zijn partner, vocaliste Jessika Kenney. 'Sonic Gnostic' is het resultaat van een liveopname uit het najaar van 2016 en valt zowel op door z'n bezetting als aanpak. Wat je hier te horen krijgt zijn vier instrumentale stukken, variërend van 13 tot 17 minuten, waarvoor Kang (kamancheh, akoestische gitaar) zich drie keer laat ondersteunen door een achtkoppige band: Jessika Kenney (stem), Bill Frisell (gitaar), Timothy Young (gitaar), Diego Gaeta (elektrische piano), Tim Tsang (piano), Louis Coy (klarinet, fluit), Breana Gilcher (hobo, fluit) en Jesse Quebbeman-Turley (drums). Meest opvallende naam is natuurlijk Frisell, een van Kangs langstlopende connecties, al krijg je die hier niet in zijn meest herkenbare gedaante te horen. Het vierde stuk wordt solo uitgevoerd door pianiste Adrienne Varner. Meer bepalend voor de sound van 'Sonic Gnostic' is de aard van de muziek, die het vooral moet hebben van een geconcentreerde kaalheid die zichzelf haast wegcijfert. Hier wordt gezocht met een intense focus, maar het spel is afgemeten, haast rigoureus, soms voorzien van een ceremonieel gewicht. Het is daarmee misschien wat verwant aan de deep listening-praktijk van een Pauline Oliveros, al hebben de nonet-stukken ook wel wat van de reductionistische esthetiek van Radu Malfatti of ensembles als Polwechsel, waarin elke klank, hoe klein of stil ook, een gelijk gewicht toegekend krijgt. Kang maakt zelf een onderscheid tussen twee benaderingen. Bij de twee gitaarstukken ('Binnah' en 'Plainlight', het eerste en vierde deel van het album) heeft hij het over een 'oceanische' aanpak: na een tijd gaan ze vertragen en belanden ze bij een grondtoon. Je hoort dat heel mooi in de opener, waarin vertrokken wordt bij de Oosterse klankgolven van Kangs kamancheh en laag voor laag toegevoegd wordt, tot de gitaren naar de voorgrond komen met zorgvuldig uitgetekende patronen en een sound die neigt naar ambient, hier en daar zelfs wat verwant lijkt aan Badalamenti's filmmuziek en statig voortschrijdt, tot de zachte harmonie in het tweede deel verbroken wordt met staccatobewegingen.
'Sonic Gnostic' zit (nog) verder weg van het jazz/improvisatie-idioom van de andere releases op het label, maar past eigenlijk helemaal binnen de esthetiek van Aspen Edities, waar muziek samenkomt die, wars van trends of concessies, op zoek gaat naar een puurheid binnen diverse klanklandschappen. De verbindende factor lijkt een soort van muzikale ascese. Opnieuw past het frappante artwork – deze keer van Bart De Clercq – helemaal bij de muziek. Deze recensie verscheen ook op Enola.be Labels: cd, Eyvind Kang (Guy Peters, 23.1.23) - [print]
- [naar boven] ![]() Concert Beetje vreemde gast toch, die Frans Elsen (1934-2011). Beboppianist en docent aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag. Zijn voormalige studenten zijn vol lof over hem - maar geven ook volmondig toe dat hij een 'moeilijke' leermeester was en dito mens. Ik had ooit een discussie met hem over moderne jazz en moderne kunst in het algemeen. Ik liet mij ontvallen dat ik Dada als de belangrijkste kunststroming van de twintigste eeuw beschouwde, waarop hij in woede ontstak. Dada had juist een einde gemaakt aan de kunst! Vreemde gast. Toen hij in 1970 in een huwelijkscrisis belandde, trok hij met een contingent kameraden en drank naar Noorwegen, waar hij (bij wijze van therapie?) aan het componeren sloeg. Dat resulteerde niet in een reeks bopnummers, wat je bij hem wellicht zou vermoeden, doch voor die tijd geavanceerde souljazz, zoals die met name op het label Blue Note verscheen. Het was Frank Jochemsen, de immer alerte opperspeurneus van het Nederlands Jazzarchief, die op een goede dag op een aantal mysterieuze radio- en liveopnamen stuitte. Met de Noorse composities van Elsen, in prima staat, uitgevoerd door zijn septet, met een hoofdrol voor altist Piet Noordijk. Via Elsens toenmalige drummer Eric Ineke kwam hij erachter dat er nog bladmuziek van die bewuste formatie bestond en zo raakten er wat balletjes aan het rollen. Niet alleen is het materiaal door het NJA onlangs op de markt gebracht ('Norway', te bestellen via info@jazzarchief.nl), ook heeft Ineke, het enige overlevende lid van de toenmalige groep, een nieuwe band opgetuigd om het repertoire live uit te voeren.
De twee meest prominente solisten waren pianist Juraj Stanik en trompettist/bugelblazer Gidon Nunes Vaz. In het geluid van Nunes Vaz hoorde je, met name in de compositie 'Otta', dat hij alle boptrompettisten heeft geabsorbeerd. Hij is ook een balladeer met ballen, getuige zijn solo in 'Body And Soul'. Samen met altist Marco Kerver vormt hij een voor dit genre ideale blazerssectie. Denk: Art Blakey. Denk: Horace Silver. Dat Juraj Stanik van alle markten thuis is wisten we al. In hetzelfde 'Otta' hoorden we dat hij alle zijpaadjes als zijn broekzak kent. Maar niet alleen daar. Geen enkele route is voor hem vanzelfsprekend of uitgesleten. Met breaks en rolls gaf Eric Ineke vorm aan de muziek. 75 jaar nadat hij zijn eerste rammelaar ter hand nam swingt hij onverminderd en onvermoeibaar door. Foto's: Hammie van der Vorst Labels: concert, Eric Ineke, Frans Elsen Factor, jan23 (Eddy Determeyer, 21.1.23) - [print]
- [naar boven] ![]() Andy Emler MegaOctet - 'No Rush!' La Buisonne, 2022 | Opname: 29-31 augustus 2021 Herinneringen aan de eerste kennismaking met dit gezelschap dateren van 3 oktober 2010 in het Concertgebouw Brugge. Met nagenoeg dezelfde bezetting zal op 3 februari de release zijn van de cd 'No Rush!'. Pianist, componist, arrangeur, toneel- en geluidsregiseur Andy Emler componeerde voor zijn selectie musici van naam en faam een suite. Sferische verstilde orkestrale stukken worden afgewisseld met vurige jachtige uptempo stukken. De composities ademen inspiraties van Schönberg, Ligeti en Stravinsky. Vanaf het eerste moment verbaast en fascineert Emler met zijn harmonische klankkleuren en verrassende inzet van virtuoze en creatieve topmusici. Met de rustige opneningstrack 'Ouv’ La Case' geeft hij de luisteraar een inkijkje in wat er nog te wachten staat. Het vervolg, de titeltrack 'No Rush', zet je op het verkeerde been. Hier klinkt duistere suspense aangevoerd door de lage register-instrumenten, maar in een vlot tempo en zeker geen no rush. 'Think Or Sink' is een feature voor de marimba van François Thuillier en de percussive van Eric Echampard.
Dit album vraagt om herbeluisteren en is zeker een aansporing om het Andy Emler MegaOctet live te gaan beleven op hun release-concerten. Fotocollage: Cees van de Ven Labels: Andy Emler MegaOctet, cd (Cees van de Ven, 17.1.23) - [print]
- [naar boven] ![]() UJazzfest 2023 Op zaterdag 21 januari vindt in Utrecht het jaarlijkse UJazzFest plaats, met in deze editie veel on-Nederlandse artiesten en exotische instrumenten. Spanje, cello, Senegal, hobo, Colombia, viola... het wordt een avontuurlijke, gevarieerde reis op het puntje van je stoel, met onder meer Hermine Deurloo, Maripepa Contreras en Ernst Reijseger. Maripepa Contreras is een groot talent op de hobo. Ze heeft klassiek hobo gestudeerd in Spanje en in Amsterdam specialiseerde ze zich in de jazz. Aangezien er destijds nog geen jazz-hobodocent op het conservatorium was, kreeg ze les van saxofonist Ben van Gelder. De frasering van Contreras op de hobo, een instrument met een karakteristiek zacht geluid, is bijzonder fraai. Ze speelt met een mooie flow en hoog energetisch gehalte. Contreras speelde al in projecten van onder anderen Morris Kliphuis, Rembrandt Frerichs en Bo van de Graaf. Cellist Ernst Reijseger, pianist Harmen Fraanje en de Senegalese zanger-percussionist Mola Sylla creëren live hun eigen taal. Misschien niet direct te doorgronden, maar te voelen des te meer. Expressief, direct, verrassend en eclectisch, soms zelfs spiritueel. 'Het perfecte amalgaam van jazz, Afrikaanse liedkunst en klassieke muziek', aldus een recensent. Als opmaat voor het festival is er vrijdagavond 20 januari een al even afwisselend double-bill clubconcert. Oene van Geel, Pau Sola Masafrets en Philipp Rüttgers brengen een wonderlijke mix van kamermuziek, kosmopolitische jazz en filmische vergezichten. Ze improviseren binnen en buiten de structuren van hun uitdagende, volstrekt eigen composities, met volle inzet van hun vakmanschap en beheersing van een breed scala aan muzikale invloeden. Het tweede concert van die avond wordt verzorgd door Tico y Aguabajo, de band van pianist Tico Pierhagen. Zij brengen een dansbare cocktail van jazz, funk en neoklassieke muziek, gedrenkt in Columbiaanse ritmiek. Alle optredens vinden plaats in de zalen van DUMS. Klik hier voor meer informatie over UJazzFest 2023. Foto: Antonio Torres Olivera Labels: festival, Maripepa Contreras, Reijseger Fraanje Sylla, UJazzfest, vooruitblik (Maarten van de Ven, 14.1.23) - [print]
- [naar boven] ![]() Een elektrisch koor Francien van Tuinen & Tripod feat. Jasper Blom, Jeroen Vierdag & Joost Patocka, dinsdag 10 januari 2023, De Smederij, Groningen Nee, dit is niet zomaar een zangeres met een begeleidend triootje. Tripod is een eenheid, een oersolide band. Francien van Tuinen versmelt met haar groep; de leden daarvan maken zodoende een soort Gesamtkunstwerk. Daarbij is met name haar samenwerking met tenorsaxofonist Jasper Blom opvallend. Blom, in zijn hart in feite een robuuste romanticus, speelt akoestisch, maar liet zich ook horen via een Maestro Sound System, waarmee hij zijn geluid kan verbuigen, verdubbelen en van een echo voorzien. Een beetje zoals de Varitone van Eddie Harris. Samen met de stem van Van Tuinen ontstond er zo iets als een elektrisch koor. Ook al, daar die laatste een uitgesproken instrumentale aanpak hanteert. Het openingsnummer, 'The Deep', werd deels unisono gepeeld - een vervreemdende ervaring. In 'Tenderly' bewees de zangeres ten overvloede dat ze een jazzbeest pur sang is: lijntjes zijn er voor haar om enthousiast buiten te kleuren. Foto: Jeroen Werkman Labels: concert, Francien van Tuinen, jan23, Tripod (Eddy Determeyer, 13.1.23) - [print]
- [naar boven] ![]() Euripides Dionysiadis - 'Aegean Suite' eigen beheer, 2022 I Compani - 'Tempoo' Icdisc, 2022 | Opname: 13-17 april 2022 Jazz Orchestra Of The Concertgebouw - 'Threnody' Challenge, 2022 | Opname: 31 oktober, 1-2 november 2021 Bigbands zijn er in alle soorten en maten. Vandaag drie cd's van bands van eigen bodem. De Griekse bandleider en componist Euripides Dionysiadis, residerend in Rotterdam, schreef met 'Aegean Suite' een prachtige ode aan de Egeïsche zee, I Compani pakt na corona eindelijk weer eens breed uit met 'Tempoo' en het Jazz Orchestra Of The Concertgebouw speelt op het bij Challenge Records verschenen 'Threnody' de muziek van pianist en componist Jim McNeely. Het was de herinnering aan de Egeïsche zee die Dionysiadis niet alleen inspireerde, maar ook overeind hield toen hij tijdens corona vastzat in zijn Rotterdamse appartement. Mooi is dat bij ieder deel van deze suite - vier in totaal - een verhaal hoort, door de componist opgetekend in het boekje bij deze fraai vormgegeven cd. Daar wordt ook duidelijk dat de vijftien musici nergens allemaal tegelijkertijd te horen zijn, ieder deel kent zijn eigen klankkleur. Het begint met 'Earth And Water', waarin Dionysiadis op het eiland Amorgos gemaakte veldopnames verwerkt. Er is ook een andere kant: juist deze zee wordt steeds vaker door vluchtelingen gebruikt om naar Europa te komen, een gegeven waar 'The Boy With The Suitcase' over handelt. Een indrukwekkend stuk, met name door de bijdragen van basklarinet, strijkers en Dionysiadis' eigen elektronica. 'What We Leave Behind' gaat over een ander probleem waar de zeeën mee worden geconfronteerd: plastic afval. Middels prachtig ingetogen blazerslijnen geeft Dionysiadis hier vorm aan. Het laatste stuk is het uit drie delen bestaande 'Lefkes' en is het meest persoonlijke. Dionysiadis bracht een gelukkige tijd door op het eiland Amorgos, zoveel wordt hier wel duidelijk.
Labels: cd, Euripides Dionysiadis, I Compani, Jazz Orchestra Of The Concertgebouw (Ben Taffijn, 12.1.23) - [print]
- [naar boven] ![]() Marc van Vugt Met 'The Lonely Coyote' heeft gitarist Marc van Vugt een gevarieerd en rijkgeschakeerd album uitgebracht. "Toen ik besloot om een sologitaar-album op te nemen was een van mijn voornemens om terug te gaan naar de essentie van deze stukken." In een mooi gelaagd klankbeeld laat de gitarist zien dat zijn compositorische vernuft hem niet in de steek heeft gelaten; zo zou 'Sunny Side Up' dankzij de sterke melodielijn zomaar tot een hit kunnen uitgroeien. Naar aanleiding van dit zeer geslaagde album ontstond het idee om Marc te interviewen, maar dan wel vanuit het idee om het geïnteresseerde publiek zelf vragen te laten stellen aan de gitarist. Het interview kwam zodoende tot stand aan de hand van vragen van volgers van Marcs sociale media en de lezers van Draai om je oren. Lees hier het volledige interview. Foto: Jiri Büller Labels: interview, Marc van Vugt (Maarten van de Ven, 8.1.23) - [print]
- [naar boven] ![]() Ziv Taubenfeld's Full Sun - 'Out Of The Beast Came Honey' Clean Feed, 2022 | Opname: 10 oktober 2020 Owlman - 'Owlman' Creative Sources, 2022 | Opname: 11 september 2020 'Out Of The Beast Came Honey', dat deze zomer uit kwam bij Clean Feed en het titelloze debuut van Owlman, dat ongeveer in dezelfde tijd verscheen bij Creative Sources, hebben drie musici gemeen: basklarinettist Ziv Taubenfeld, pianist Nico Chientaroli - de man achter Owlman - en drummer Onno Govaert. Laat ik beginnen met Taubenfeld's Full Sun. Naast Chientaroli en Govaert omringt de basklarinettist zich in dit sextet met Michael Moore op altsax en klarinet, Joost Buis op trombone en Omer Govreen op bas. Met als doel 'to create paths that lead to the big unknown, the place where beauty is free'. 'Gold Wood' geeft het startsein. In golven komt de muziek, abstract en enerverend. Een totaal ander soort harmonie dan in 'Spider Jungle'. Chientaroli begint met zachte aanslagen, Govreen en Govaert horen we op de achtergrond. Dan sluiten de blazers aan, unisono. Iets van een melodie dient zich aan. En iets verderop horen we dat instrument waar het hier om gaat: die basklarinet met zijn herkenbare geluid. Nog duidelijker klinkt hij mooi ingetogen aan het begin van 'MoonDoctor'. Buis volgt, met een al even intense solo, waarna net over de helft Taubenfeld het duister opzoekt. Prachtig klinkt ook zijn spel in 'Andalus Fig Tree', maar let hier ook zeker op Govaert en zijn kwaliteiten als percussionist. We eindigen met de verrassende en abstracte klanken van 'Blues For Sunny', waarin vooral Zaubenfeld een grote rol speelt. Daarnaast horen we Moore in een prachtige solo, de cirkel is rond.
In de Jazztube hieronder zie je een optreden van Owlman, opgenomen op 13 november 2019 in het auditorium van Zaal 100 in Amsterdam. Labels: cd, jazztube, Nico Chientaroli, Onno Govaert, Owlman, Ziv Taubenfeld's Full Sun (Ben Taffijn, 3.1.23) - [print]
- [naar boven] Lees verder in het archief...
|
Archief
Artikelen Cd-recensies Concertrecensies Colofon Festivalverslagen Interviews Jazz in memoriams
Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken? |