Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 


Cd / Jazztube
Lilian Vieira Grupo - 'Tanta Coisa' (Coast To Coast, 2016)


De Braziliaanse, maar in Nederland woonachtige Lilian Vieira bracht onlangs met haar band de Lilian Vieira Grupo haar tweede album uit: 'Tanta Coisa' - of in het Nederlands 'een heleboel'. Welnu, het zijn inderdaad een heleboel Braziliaanse klanken. Want dat is waar Viera's hart ligt en waar ze als zangeres en liedjesschrijver in glorieert.

Na bekendheid te hebben opgebouwd met Zuco 103, het trio dat zij vormt met Stefan Kruger en Stefan Schmidt, is zij de laatste jaren ook in andere combinaties actief geweest, waaronder met het Metropole Orkest en natuurlijk met de Lililan Vieira Grupo, waarmee zij in 2014 haar eerste titelloze album uitbracht en nu dus 'Tanta Coisa'.

Een album dus vol ritmische Braziliaanse muziek, die je in zomerse stemming brengt, niet zo slecht aan het begin van een lente, die niet echt op gang wil komen. Vieira doet dat zoals gezegd niet alleen, maar heeft daarentegen een groep bedreven musici om zich heen verzameld die het vuurtje op dit uptempo album flink opstoken. Zo levert gitarist Marijn van der Linden de basis van het opzwepende ritme in 'India Brasileira' en levert bassist Breno Viricimo de vette groove voor 'Pra Valer', waar we Vieira half zingend half rappend haar bijdrage horen leveren.

Het album kent ook een paar ingetogen composities. In 'Vazia' horen we Vieira in een ballade, waarbij de kleuren in haar stem prachtig tot klinken komen. In deze song is tevens een gastrol is weggelegd voor Gabriel Grossi op mondharmonica, die hier de weemoed uitstekend weet te vangen in zijn trillende spel. Vermeldenswaard is ook 'Indio', een nummer over de oorspronkelijke bewoners van Brazilië. Het is een ingetogen en subtiel stuk muziek, met een grote rol voor toetsenist Wiboud Burkens. Hij verleent aan het nummer het volle en uitgebalanceerde geluid.

Met andere woorden, liefhebbers van Zuid-Amerikaanse en liefst dansbare muziek hebben met 'Tanta Coisa' een prima album in handen, waar de zon in doorklinkt en dat zelfs de donkerste wolk weet te verdrijven.

In de Jazztube hierboven de Lilian Vieira Grupo in actie bij het programma 'Live uit Lloyd' van RTV Rijnmond met 'Indio'.

Labels: ,

(Ben Taffijn, 31.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Een man met een missie

Cory Henry - The Revival, vrijdag 20 mei 2016, TivoliVredenburg, Utrecht

The Revival is het duoproject van toetsenist Cory Henry en drummer Taron Lockett. Het project is een hommage aan het Hammond-B3-orgel en de gospeltraditie. Henry wil ons in een muzikale opwekkingsdienst met een goed gevoel naar huis laten gaan. Hij beschrijft het zelf graag als: sounds that make you happy.

Achteloos trapt hij zijn schoenen uit en met twee verschillende sokken kruipt hij achter de pedalen en toetsen van zijn orgel. Hij bespeelt dit instrument al sinds zijn kind-zijn, en voor deze avond heeft hij ook nog een Moog, een Kronos Korg en een vleugel ter beschikking. Henry is naast begenadigd muzikant een bevlogen entertainer en wil de zaal voor zich winnen. Het publiek blijkt gretig en heeft nauwelijks aansporing nodig om te participeren. Zo wordt het overbekende brugriffje van Stevie Wonders 'Sir Duke' ongevraagd direct mee gezongen.

Hij gebruikt gospel-ingrediënten om mensen te bezielen met zijn muziek. In die zin roept het Ray Charles in herinnering, die door de kerk verguisd werd als heiligschenner toen hij kerkelijke gospelmelodieën en -ritmes gebruikte in zijn seculiere rhythm-and-blues-repertoire, wat later soul werd genoemd.

Tegenwoordig speelt dat natuurlijk niet meer en maakt Henry gospel van songs die in zijn optiek muzikaal of inhoudelijk iets te vertellen hebben. Zo stonden deze avond op het programma: 'Watermelon Man', D'Angelo's hommage aan Prince - 'How Does It Feel', Dylans 'Blowing In The Wind', Corea's 'Spain' en Donny Hathaways 'A Song For You'. Allemaal gericht op beroering met een rooskleurige groove.

Elk optreden kent zijn eigen repertoire. Want vaak begint Henry te spelen zonder specifiek nummer in gedachten en gaat hij door totdat hij flarden speelt die hem ergens aan doen denken. Vervolgens bouwt hij dan met kleine erupties herkenning de song op, zonder deze integraal te spelen.

Henry gebruikt licks en riffjes uit het nummer om mee te variëren en improviseren. Hij maakt veel gebruik van de call-and-response-techniek uit de blues en gospel. Hij gaat op die manier het muzikale gesprek aan met zichzelf, zijn collega op het podium of met het publiek. Hij houdt dit vaak aan tot hij in een soort roes komt die hem verder voert.

Dit is geen hard-edge avontuurlijke muziek met technisch hoogstandjes of instrumentale bravoure, maar muziek die spannend en broeierig kan zijn en je vooral wil voorzien van een lekker shot optimisme. Henry wil zijn zonnig gekleurde kijk met je delen en gebruikt zijn enthousiasme en humor als middel om dat voor elkaar te krijgen.

In die zin is dit geen concert maar een dienst, die wordt voorgegaan door de eerwaarde mr. Cory FeelGood. Soms neigt het naar clownesk, al weet Henry gelukkig te doseren. En zijn kompaan Taron Locket is daarbij de gedroomde partner, die feilloos aanvoelt waar Henry heen wil en hem op scherp kan zetten en waar nodig weet te prikkelen. Is daarmee alles gezegd? Jazeker en... missie geslaagd!

Klik hier voor foto's van dit concert door Ron Beenen.

Deze zomer treffen we Cory Henry in de gelederen van Snarky Puppy en met The Funk Apostles op het North Sea Jazz Festival. En op 5 oktober speelt hij met zijn Funk Apostles in Paradiso Noord, Amsterdam.

Labels:

(Kees Schreuders, 31.5.16) - [print] - [naar boven]



Jazzradio
Jazz Rules #84


In Jazz Rules deze week veel nieuwe muziek. 'Coutances' is het nieuwe album van drummer Dré Pallemaerts. Het verschijnt in juni. Naast Pallemaerts spelen ook Bill Carrothers, Jozef Dumoulin en Mark Turner mee op het album. De nieuweling van het Bart Defoort Quintet heet 'Inner Waves'. Het bevat composities van Defoort en van gitarist Hans Van Oost. Ook pianist Ewout Piereux, bassist Christophe Devisscher en drummer Toni Vitacolonna zijn op dit album te horen.

Jean-François Foliez is een jonge klarinettist uit Luik. Zijn nieuwe album verscheen onlangs onder de naam JF Foliez's Playground bij Igloo Records en is getiteld 'Lagune'.

Vibrafonist Pieter Claus uit Gent is studiogast. Onlangs verscheen van zijn kwartet de plaat 'Dancing In A Black Triangle'. Pieter heeft ook een paar fijne platen van andere vibrafonisten meegenomen naar de Urgent FM-studio.

In de reeks #25Miles vertelt Frederik Goossens deze keer over het album 'Someday My Prince Will Come'. De laatste samenwerking van Miles met John Coltrane.

Ook is er nieuw werk van de 80-jarige Carla Bley.

Klik hier om Jazz Rules #84 te beluisteren.

Foto: Cees van de Ven

Labels: ,

(Maarten van de Ven, 31.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Vuurwerk in DE Studio

Dog Life / The Rempis Percussion Quartet ft. Gino Coomans, Niels van Heertum & Sep François, maandag 16 mei 2016, Oorstof, DE Studio, Antwerpen

Door de duivel achternagezeten. Zo klinkt saxofoniste Anna Högberg, wilde noten uitstotend op een moordende beat van haar beide kompanen, bassist Finn Loxbo en drummer Mårten Magnefors. Met hun drieën vormen ze Dog Life, een Zweeds powertrio dat te vergelijken is met het roemruchte The Thing. Dezelfde oeverloze energie, hetzelfde moordende tempo. Metal jazz, met andere woorden, is wat dit trio produceert.

Tijdens dit concert als onderdeel van de Oorstof-serie speelt het trio slechts drie, lange stukken, waar de energie zoals gezegd van afspat. Van de eerste tot de laatste noot. Magnefors is de constante factor die zorgt voor slagwerk op hoog tempo, terwijl Loxbo het geheel voorziet van een duistere grondtoon. Aan Högberg de dankbare taak om het geheel verder in te kleuren. In 'Filter Eller Cigg' doet ze dat afwisselend op alt- en op baritonsax. Het sterkst is Högberg echter op alt. Het rauwe, gekwelde geluid dat ze hiermee produceert gaat door merg en pijn. Sterker nog, het doet gewoon pijn. Dat effect behaalt ze niet met de bariton. Hier klinkt ze duister, bijna agressief. Maar evengoed indrukwekkend. Bijzonder is ook het duet met Loxbo in dit stuk, waarbij de twee op zoek gaan naar een balans tussen het duistere elektrische basgeluid en het hoge gepiep van de altsax. 'Till Korhan The Lizz' opent met een gitaarsolo van Loxbo. Of er een inktzwarte storm door DE Studio trekt. Met ferme drumslagen zet Magnefors er vervolgens nog een tandje bij. En dan horen we Högberg met dat doordringende gekrijs, de zwarte massa doorklievend.

Na de pauze is het podium voor The Rempis Percussion Quartet. Hun laatste album 'Cash & Carry' is hier onlangs nog besproken en nu dus de kans het een en ander live mee te krijgen. Met een bijzondere toevoeging, waarover straks meer. Voor dit kwartet vroeg saxofonist Dave Rempis twee slagwerkers: Frank Rosaly en Tim Daisy, aangevuld met bassist Ingebrigt Håker Flaten. Bij het noemen van deze namen weten de kenners dat het er dan niet veel rustiger aan toegaat dan bij het hierboven genoemde Dog Life. En op bepaalde momenten is dit zeker waar. Opvallend in deze set is echter dat de tempowisselingen veel groter zijn. De kracht van dit kwartet, dat zich duidelijk op eenzame hoogte bevindt, is namelijk dat het superieur is in beiden, met Rempis voorop. De man kan overweldigend en knetterend hard spelen, maar produceert bij tijd en wijle evengoed zeer harmonieuze melodieën of fluisterzachte lijnen. En dat geldt zeker ook voor de rest van het kwartet. Håker Flaten op basgitaar is een genot om te horen, maar zeker ook om te zien. Volledig in trance produceert hij op basgitaar een inktzwart en doorleefd geluid, maar evenzeer excelleert hij op contrabas in bijna rustiek aandoende solo's, zijn snaren masserend. De beide slagwerkers tenslotte, volledig aan elkaar gewaagd, voelen zich eveneens bij deze uitersten thuis, maar vallen vooral op als ze samen aan het werk zijn, elkaar aftastend.

Oorstof zou Oorstof niet zijn, als het niet ook het experiment zou zoeken. Het kwartet speelt dan ook twee stukken met drie Vlaamse gasten: vibrafonist Sep François, eufoniumspeler Niels Van Heertum en cellist Gino Coomans. Zich bewegend tussen creatieve chaos en gemankeerde melodieën tasten de muzikanten elkaar af in een kersverse compositie van Rempis, waarbij eveneens de uitersten niet geschuwd worden. Nadat dit septet weer eens het kookpunt heeft bereikt keert de rust terug en horen we Van Heertum en Rempis in een waar klankfestijn. De band valt bij in een laatste afscheidsgroet.

Klik hier voor foto's van dit concert door Hans van der Linden.

Labels:

(Ben Taffijn, 30.5.16) - [print] - [naar boven]



Cd
MikMâäk - 'MikMâäk' (W.E.R.F., 2015)


Het Belgisch-Franse collectief MikMâäk heeft een dubbelalbum uitgebracht om u tegen te zeggen. De plaat werd in juni 2015 live opgenomen tijdens twee concerten in De Werf. Eerder al speelde de 17-koppige atypische bigband op Jazz Middelheim en Gaume Jazz Festival. Het album bevat composities van pianist Fabian Fiorini, trompettist Laurent Blondiau, eufoniumspeler Niels Van Heertum, (bas)klarinettist Yann Lecollaire, tubaïst Michel Massot en bassist Claude Tchamitchian en arrangementen van saxofonist Guillaume Orti.

Dit is een bijzonder goed smakende mix van broeierige jazz, improvisatie, hedendaagse muziek, flarden uit de alternatieve rock en een snuifje filmmuziek. MikMâäk opent met 'Marche Cubiste' van Fiorini en meteen denk je te weten waar de trip heen gaat. Maar die gedachte verdwijnt snel, want dit collectief komt zeer verrassend en origineel uit de hoek. Kan ook moeilijk anders met zo'n line-up. Trouwens, twee van de drie trompettisten van MikMâäk wonnen al de Sabam Jazz Award: Bart Maris in 2014 en Laurent Blondiau dit jaar. En dat die prijs ook ooit bij Jean-Paul Estiévenart zou kunnen belanden is niet zo surreëel.

In 'Tilt' blaast Michel Massot je van je sokken, terwijl de ritmesectie geweldig doordramt en de trompetten en saxen voor stevig weerwerk zorgen. 'Etoile De Brume Suspendue' komt zo uit een film noir. De tweede cd opent met 'Litanie' van Fabian Fiorini. Wie er bij was op de Belgian Jazz Meeting zal de passage van MikMâäk niet snel vergeten. Ongetwijfeld één van de beste Belgische producties van het jaar, voor wie het net even wat anders mag zijn!

Deze recensie verscheen ook in Jazzmozaïek.

Klik hier om drie tracks van dit album te beluisteren: 'Souffle De Lune', 'Katsunin' en 'Estuarium'.

Labels:

(Dirk Roels, 29.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Swingend door de bocht

Vanbinsbergen Playstation, zaterdag 21 mei 2016, PlusEtage, Baarle-Nassau

De stukken die Vanbinsbergen Playstation, een band van formaat, ten gehore brengt, kenmerken zich door een hecht ritmische basis en sterke melodieën. Of laten we het in gewoon Nederlands zeggen: "Het swingt regelmatig de pan uit." Stil blijven zitten is dan ook niet echt een optie. Hiermee laat deze band horen stevig te wortelen in de bigbandtraditie, al horen we ook zeker heel wat andere invloeden terug. Maar toch, de geweldige riff waarmee 'Basil Outside', een stuk van trombonist Joost Buis, start, zegt op zich reeds genoeg: heerlijk vet. En de solo van Morris Kliphuis, smooth en romig, ondersteund door drummer Yonga Sun en bassist Dion Niland, maakt het plaatje compleet.

Maar ook bij rustiger materiaal voelt de band zich goed thuis. Zo meandert 'Als Mijn Hart De Wereld Volgt' heerlijk voort. En het is wederom Buis die hier een glansrol verzorgt. Voorzien van demper laat hij zijn trombone naar hartenlust janken, huilen en kreunen. Mete Erker neemt het stokje over met de basklarinet en houdt, mede dankzij de bijzondere kenmerken van dit instrument, de melancholieke sfeer uitstekend vast.

De rust duurt bij dit playstation echter nooit lang. In 'The Restless Hour' mag drummer Sun de voorzet geven tot een heus feestje, waar Afrikaanse ritmes aan ten grondslag liggen. De band sluit aan met een wel heel aantrekkelijke riff. Tot het spel ineens stilvalt en we pianist Albert van Veenendaal horen op de geprepareerde piano, die daardoor eerder klinkt als een stuk slagwerk dan als een piano en zo de meest wonderlijke klanken produceert.

Vorig jaar bracht Vanbinsbergen Playstation zijn eerste cd uit, 'Live' met opnamen uit het Bimhuis en De Toonzaal, Den Bosch. In september van dit jaar komt hun tweede album uit, met als titel 'Tales Without Words'. Van Binsbergen zoekt daarin aansluiting bij de projecten die zij de afgelopen jaren met diverse schrijvers heeft gedaan. Een aantal nummers van deze nog te verschijnen cd worden hier aan het publiek gepresenteerd. Wat opvalt is dat dit over het algemeen meer ingetogen en poëtische stukken zijn.

In 'Als In Een Droom' horen we Kliphuis in een zeer intieme en delicate hoornsolo, geflankeerd door vloeiende lijnen van piano, bas en gitaar. In 'A Pagan Godess 3.2.1' horen we allereerst Van Veenendaals geprepareerde piano in een nieuw poëtisch avontuur, gevolgd door Van Binsbergen met een enigmatische gitaarsolo, waarin souplesse en bedachtzaamheid op natuurlijke wijze samenvallen.

'Tergen' en 'Goofy' vormen de twee perfecte afsluiters. In een stevig tempo werken de leden van dit octet zich naar de climax, ondertussen de blazers de mogelijkheid gevend nog eens goed uit te halen. Het meest opvallend is daarbij de solo van Erker op tenorsax in 'Tergen'. Flitsend en overrompelend stijgt hij boven zichzelf uit.

Klik hier voor foto's van dit concert door Marcel Thomassen

Labels:

(Ben Taffijn, 26.5.16) - [print] - [naar boven]



Artikel / Boek
Jazz en leiderschap: Take Five

'Yes To The Mess: Surprising Leadership Lessons From Jazz' door Frank Barrett, 2012

'If it sounds clean and slick, I’ve been doing it too long.' (Miles Davis)

"Trompettist Miles Davis is waarschijnlijk de bekendste bandleider uit de jazzmuziek. Als je hem op het podium bezig ziet, valt er iets op. Met een subtiel, nonverbaal signaal vertelt hij een van zijn muzikanten dat er een solo gespeeld mag worden. Davis draait zich met zijn rug naar het publiek. Alle aandacht moet immers naar de solist. Maar Davis gaat wel door met leiding geven."

Wat kunnen leiders leren van jazzmuzikanten? Die vraag beantwoordt de Amerikaanse professor/jazzpianist Frank Barrett, onder andere in zijn boek 'Yes To The Mess: Surprising Leadership Lessons From Jazz'. Erno Mijland bespreekt het in een artikel dat je hier kunt lezen.

Labels: ,

(Maarten van de Ven, 25.5.16) - [print] - [naar boven]



Opera
Het verhevigde weiland van Misha Mengelberg

'Koeien' van Misha Mengelberg door het Instant Composers Pool Orkest, Pierre Bokma, Olga Zuiderhoek, Mattijs van der Woerd, Fanny Alofs e.a. Regie: Cherry Duyns, muziek: Misha Mengelberg en Guus Janssen, donderdag 12 mei 2016, Theater De Spiegel, Zwolle

Doordat ik gelukkig precies op tijd, bij het begin van mijn fase als middelbare scholier, onaangenaam ontregeld werd door Mozarts 'Bastien und Bastienne', ontwikkelde ik een solide aversie jegens het fenomeen opera. Doch indien Misha Mengelbergs 'Koeien' een opera is, ben ik om.

Nu moet gezegd worden dat het werk van Mengelberg (en zijn bezorgers Cherry Duyns en Guus Janssen) meer te maken heeft met het Dada-theater van Hugo Ball en Kurt Schwitters dan met de erfenis van Jacopo Peri tot Phillip Grass. Mengelberg heeft het non sequitur, het ontbreken van causale verbanden, tot levensmotto verheven. Dat heeft ook zijn werk binnen de Instant Composers Pool altijd gekenmerkt. In 1973 verraste hij ons al eens met zijn muziektheater 'Hé hé hé waar is de Marechaussee'. Daarin verdraaide hij een tamelijk banale conversatie tussen een man en een vrouw net een klikje, zodat ze het land Absurdia intuimelde. De componist zelf was de hoofdpersoon en voerde, verkleed als gouden kevertje, een intrigerend dansje uit.

In Zwolle was iedereen een beetje Mengelberg. Zoals spreekstalmeester Pierre Bokma, de vertolker van diens gedachtegoed, opmerkte: "Ik speel voor een denkbeeldig publiek dat uit Misha's bestaat." Guus Janssen en Cherry Duyns hadden zich over het onvoltooide project 'Koeien' van MM gebogen en dat verder aan- en ingevuld. We konden nog wel thema's van de voormalige voorman van de ICP herkennen, zodat ook Janssen een beetje Mengelberg werd (en een beetje Stravinsky). Hij zat zeker ook in de hoofdpersonen, de boer en de boerin, vertolkt door Mattijs van der Woerd en Fanny Alofs. Typerend duet: 'Laten we weggaan'; 'Foe Yong Hai'. Maar misschien was Mengelberg nog wel het meest direct aanwezig in Beppe Costa, die ijscoman speelde en gewapend met een mandoline in een gloedvolle Napolitaanse aria losbarstte.

En passant heeft Misha Mengelberg de Nederlandse taal verrijkt met begrippen en uitdrukkingen als 'het waterkalf', 'de luchtkoe' en 'onbewogen eet de weidekoe de weide.' Hij heeft, ook met deze 'Koeien', de schroeven van Nederland een slag of wat losgedraaid en het (wei)land zodoende aanmerkelijk verhevigd.

Labels:

(Eddy Determeyer, 22.5.16) - [print] - [naar boven]



Jazzradio
Jazz Rules #83


In deze aflevering is saxofonist Toine Thys studiogast bij Jazz Rules. Hij vertelt er over zijn verschillende muzikale projecten, zijn reizen en zijn favoriete muziek.

Pianist Fabian Fiorini toert deze maand door Vlaanderen met JazzLab Series. Hij heeft een nieuw album uit bij El Negocito Records. Dat heet 'Des Papillons Noirs'. Je hoort er een paar nummers van. Ook het David Thomaere Trio toert mee.

In de reeks #25 Miles, over het leven en werk van Miles Davis, heeft docent jazzgeschiedenis Frederik Goossens het dit keer over de derde samenwerking van Miles met Gil Evans. Dit resulteerde in het album 'Sketches Of Spain'.

En Bertrand Flamang, festivaldirecteur van Jazz Middelheim, geeft uitleg bij zijn artist in residence. Dat is deze zomer trompettist Avishai Cohen.

Klik hier om Jazz Rules #83 te beluisteren.

Foto: Cees van de Ven

Labels: ,

(Maarten van de Ven, 22.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Rijke alliantie van Amerikaanse en Europese jazz

Sonic Halo: Tineke Postma & Greg Osby, 21 april 2016, Bimhuis, Amsterdam

Een ensemble met twee solisten die beiden de alt- en de sopraansaxofoon bespelen, vraagt wellicht om een dubbele observatie. Om die reden bezochten twee recensenten van Draai om je oren verschillende concerten die Tineke Postma gaf in het kader van haar Boy Edgar-prijs tour. Deze beschouwende second opinion is gebaseerd op smaak en beleving. Of er opmerkelijke verschillen waren tussen de concerten in Groningen en Amsterdam is aan u als lezer.

In haar Amerikaanse band Sonic Halo werkt Tineke Postma nauw samen met Greg Osby. Postma maakte naam in New York toen ze daar haar masterstudie volgde aan de Manhattan School of Music. Osby was een van haar mentoren, en tevens lichtend voorbeeld, waar het gaat om originaliteit en herkenbaarheid in spel, en om het creëren van een glanzend, tijdloos geluid. De veelal fraaie melodische opbouw van de composities en de gelaagde arrangementen laten het kwintet klinken als een geavanceerd ensemble. De meeste stukken die tijdens dit concert worden gespeeld, staan ook op het album van Sonic Halo dat uitkwam in 2015.

Het concert wordt geopend met 'Facets'. Een compositie van Osby met een energieke drive. In het pakkende thema intrigeren direct de kleurschakeringen die ontstaan tussen de sopraan- en altsaxofoon. Dit lang uitgesponnen stuk heeft symfonische structuren. Geleidelijk ontstaat er veel dynamiek. Een break vormt een meditatief rustpunt. 'Source Code' is een compositie van Postma. Het stuk heeft een massieve vorm, die wordt doorbroken met een fragiele breakdown. Een monotone ritmestructuur is geladen en dreigend, en brengt ook onzekerheid. De muziek is beeldend en heeft een verhalend verloop. 'Where I’m From' (Osby) is een atmosferische ballad. Pianist Florian Weber speelt een lange introductie van verstilde akkoorden, die doen denken aan de modernisten van de Tweede Weense school. Poëzie die zich niet direct bloot geeft en sterk intrigeert. Sopraan- en altsax volgen elkaar in spanningsvolle sequensen. Het spel hierbij van contrabassist Linda Oh is ingetogen. Ze vormt een warme, genuanceerde klank.

'Let’s Cool One' (Thelonious Monk) wordt gespeeld in een arrangement van Osby. Osby opent zelf met een bezwerend ritueel. Vrij snel gaat zijn spel over in parelende clusters. Het stuk krijgt vaart en een prangende directheid wanneer de band een opzwepende Arabische sfeer creëert. Weber transformeert kleur en geluid naar swing, waardoor het stuk zich opent en de glans krijgt van een ware Monk-compositie. Een ritmische figuur vormt de dwingende leidraad in 'Nine Times A Night'. Postma blaast zichzelf naar een extase. Het bloed moet haar door de aderen kolken. Drummer Ziv Ravitz heeft een heldere slag en produceert mooie open klanken, die de sonore ondertoon van dit stuk doorbreken. Een lome broeierige beweging is in 'Melo' (Osby) de basis voor lyrische beschouwing en energieke extase. Weber opent dit stuk in een heldere, fuga-achtige vorm (denk aan Bach), waaruit zich meer complexe, vrije speelruimte ontwikkelt. Er volgden nog een aantal stukken met diepgang en bezieling.

Het muzikale spectrum van Sonic Halo is herkenbaar. Progressieve muziek die in vorm, en in de uitvoering daarvan, aanspoort tot luisteren en analyseren. Naast schoonheid en duidelijke structuren zijn het vooral de bezieling en de subtiele dynamische opbouw waarmee de muziek verleidt en uitdaagt. Sonic Halo is een rijke alliantie van Amerikaanse en Europese jazz. Transparant en melodieus beweegt de muziek van ingetogen lichtheid tot een meeslepende dramatiek. Harmonieus vloeien stijlelementen samen tot een uitgebalanceerd geheel van pakkende melodieën, gelaagde arrangementen en ritmische contrasten.

De bandleden stellen hun persoonlijkheid beschikbaar aan een genuanceerd groepsproces. Ook Tineke Postma opereert - als leider van deze groep - bescheiden en terughoudend. Ze kiest voor een houding zonder dwang of repressie. Ze is vooral zichzelf en spreekt via haar muziek. In haar heldere, warmbloedige spel weerklinken visie en passie. Kenmerken die vloeiend lijken samen te vallen met het concept achter Sonic Halo en leiden tot muziek met een stevige basis.

Klik hier voor foto's van dit concert door Louis Obbens.

Lees hier onze recensie van het optreden van Sonic Halo op 22 april 2016 in het Platformtheater, Groningen.

Labels:

(Unknown, 21.5.16) - [print] - [naar boven]



Interview / Vooruitblik
Kaja Draksler: nieuwe balans tussen componeren en improviseren


"Ik heb geprobeerd een evenwicht tussen gecomponeerd materiaal en improvisatie te vinden. Er is bijvoorbeeld een stuk waarin we met een akkoordenschema werken. Er zijn ook stukken met signalen, cues waarop je moet reageren. Dat kan met improvisaties zijn. De stukken zijn heel verschillend van elkaar. Ik wil onderzoeken wat er voor mogelijkheden zijn. Er zijn ook wat beperkingen. Sommigen kunnen goed van blad lezen, anderen weer niet. Sommigen kunnen goed improviseren, anderen voelen zich meer op hun gemak met gecomponeerde muziek."

Ken Vos had een gesprek met pianist/componist Kaja Draksler, naar aanleiding van het concert dat zij morgenavond in het Bimhuis geeft met haar Octet. De Sloveense behoort al een paar jaar tot de opvallendste musici van het jongere Nederlandse improcircuit.

Klik hier om het interview te lezen.

Het Kaja Draksler Octet speelt op 20 mei in het Bimhuis, op 17 november bij JazzCase in Dommelhof Neerpelt en op 18 november in het Cultuurcentrum Mechelen.

Foto: Francesca Patella

Labels:

(Maarten van de Ven, 20.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Strings and things

Mathias Van de Wiele & Artan Buleshkaj, donderdag 12 mei 2016, Opatuur, Mub'Art, Gent

Het kan niet genoeg benadrukt worden: Opa Tuur is in en om Gent een jazzfenomeen. Reeds meer dan 30 jaar organiseert hij er concerten, eerst vanuit zijn horecazaken, daarna als Mobiele Jazzclub, een jazzclub die op verplaatsing speelt en erin slaagt het clubgevoel over te brengen naar andere locaties. De Centrale en de museumbrasserie Mub'art zijn twee vaste waarden in Opa Tuurs unieke concept, andere ad-hoc-concertpodia kwamen en gingen. Tuur blijft koppig kleine concertjes programmeren, of er nu 40 mensen opdagen of een pak minder, zoals voor het duo Van de Wiele & Buleshkaj. Het stralende terrasjesweer zat er misschien voor iets tussen, maar volgende keer hangen de wolken grijs en laag boven Gent, dan komt het publiek massaal afgezakt, of misschien ook niet. Maar eigenlijk maakt dit niet veel uit. Koppig verder doen, na regen komt zonneschijn, en daarna begint het ongetwijfeld terug te regenen. En zo gaat dat maar door, nu al meer dan dertig jaar lang.

Een concert bij Opa Tuur recenseren kan tricky zijn. Af en toe laten muzikanten er proefballonnetjes op, die later uitmonden in vaste samenwerkingen of achteraf eenmalige verdienstelijke pogingen blijken te zijn. Net dat maakt het ook boeiend. De organisator in kwestie stuurt aan op dergelijke projecten door musici te contacteren met de vraag eens te komen optreden met een duo of trio, waarbij hij een naam suggereert of een type bezetting, zolang er maar geen drummers of zangeressen bij zijn. En zonder drummer valt een veilig vangnet weg, wat muzikanten alerter maakt. Wat Opa Tuur juist aan Mathias Van de Wiele vroeg, zullen we niet weten, maar deze gitarist speelt graag met mensen bij wie er een persoonlijke klik is. Technici die op automatische piloot door akkoordenschema's scheuren interesseren hem maar matig. Hij leerde Artan Buleshkaja kennen toen die nog niet prominent actief was in de Gentse scene en het klikte tussen de twee. In het Mub'art maakten ze hun debuut als duo.

Op het programma improvisaties en composities, waarbij al van in het eerste nummer duidelijk werd dat al improviserend en soundscapend een structuur langzaam vorm kreeg. En bij die klank van twee gitaren klonken er zeker in het begin echo's van americania, wat kan gelegen hebben aan de iconische Fender-gitaar waarop Buleshkaj speelde. Tot tweemaal toe kwam Monk op de proppen. Ondanks het feit dat de goede man in 1982 overleed, blijft zijn muziek muzikanten boeien, ook muzikanten die na zijn dood werden geboren.

Zowel Van de Wiele als Buleshkaj zijn gitaristen met een breed palet, waarbij het eerder Buleshkaj was die voor kleur zorgde, terwijl Van de Wiele het geheel in de gaten hield. Van de Wiele bespeelde tot twee keer toe de althoorn, een instrument dat in de trompetfamilie het grotere broertje is van de bugel. Het oogt als een tuba, maar klinkt als een trombone. Op 'I Fall In Love To Easy' klonk de althoorn van Van de Wiele – die op gitaar de boel nogal eens op zijn kop weet te zetten- uitermate lyrisch.

Het duo speelde twee sets, waarbij de tweede set vrij kort was: net geen materiaal voldoende om twee sets vol te maken? Of liever kort en bondig, zonder oeverloos geëmmer?

Mathias Van de Wiele als rebelse gitarist met voldoende oog voor vorm en compositie en Artan Buleshkaj als bedachtzame speelvogel; het is een combinatie die werkt. Ik vermoed niet dat ze hiermee het grote podium van Gent Jazz of Jazz Middelheim halen, maar op een locatie met een luisterpubliek wisten ze te overtuigen.

Deze recensie verscheen eveneens op Jazz'Halo.

Klik hier voor foto's van dit concert door Cees van de Ven.

Labels:

(Iwein Van Malderen, 19.5.16) - [print] - [naar boven]



Cd
Fire! Orchestra - 'Ritual' (Rune Grammofon, 2016)

Opname: 17-18 december 2015
Fire!- 'She Sleeps, She Sleeps' (Rune Grammofon, 2016)
Opname: maart 2015

Een nieuwjaarsfeest in 2012. Dat is waar we Fire! Orchestra aan te danken hebben. Wat begon als een eenmalig leuk initiatief van de drie leden van Fire! - saxofonist Mats Gustaffson, bassist Johan Berthling en drummer Andreas Werliin - groeide in de afgelopen jaren uit tot een van de belangrijkste en meest vernieuwende initiatieven op het snijvlak van jazz, geïmproviseerd, rock en hedendaags gecomponeerd.

Na twee baanbrekende albums, 'Exit!' uit 2013 en 'Enter' uit 2014, ligt er nu 'Ritual'. Intussen ingedikt tot 19 leden - meer waren er voor dit album niet nodig - kiest het orkest wederom voor een overdonderende aanpak, waarbij stomende ritmes en pakkende melodieën worden afgewisseld met meer experimentele fases, waarin de individuele leden voluit kunnen gaan. Waarbij er maar één constante tot nu toe in het werk van Fire! Orchestra bestaat: de voorliefde voor een goede, pakkende riff.

Na een stomende start in 'Part 1' horen we de beide zangeressen Marian Walentin en Sofia Jernberg in harmonieuze samenzang, geflankeerd door de blazers en ondersteund door een pittige riff. Het is deze riff waarop het orkest ons meevoert in wat uiteindelijk een zinderende maalstroom wordt. Het begin van 'Part 3' geeft ruimte aan die andere kant van het orkest. Berthlings overstuurde elektronica staan hier centraal, aangelengd met donkere kleuren uit het orkest, een imposant intermezzo waarin het ritme nu eens niet bepalend is. De breekbare melodie die hier aarzelend op volgt, maakt het feest compleet en brengt ons langzaamaan weer terug op het pad.

In 'Part 4' zit eveneens zo'n ongestructureerd moment. Hier zijn het Werliin, collega-slagwerker Mads Forsby en gitarist Finn Loxbo die met elkaar de strijd aangaan, totdat het verslavende ritme wederom zijn intrede doet en de beide zangeressen ons verleiden met hun sirenenzang. In 'Part 5' tenslotte is het ritme blues-achtig en slepend, waarop door een van de saxofonisten hartstochtelijk gesoleerd wordt.

Bijzonder aan dit orkest is verder het grote aantal vrouwen dat deelneemt en nu eens niet alleen in de rol van zangeres. Susana Santos Silva, Hild Sofie Tafjord, Anna Högberg, Mette Rasmussen en Lotte Anker vinden we eveneens terug op dit album. Verder is dit muziek die je live moet horen. En moest je daar vorig jaar nog voor naar Molde of Saalfelden, dit jaar kan het dichter bij huis. De aftrap van de komende tournee in juni vindt plaats op 3 juni bij DE Studio in Antwerpen, georganiseerd door Sound in Motion in het kader van Oorstof.

Eerder dit jaar bracht het kerntrio Fire! eveneens een nieuw album uit, het vijfde alweer, met de titel 'She Sleeps, She Sleeps'. Reeds in opener 'She Owned His Voice' is het raak. Gustaffson blaast hier een intense, gruizige solo, even robuust als fragiel, zoals wellicht alleen hij dat kan. Berthling en Werliin voorzien het geheel van de gepaste dramatische ondertoon. Een huiveringwekkend geheel. In het titelnummer 'She Sleeps, She Sleeps’ zetten de heren er nog een tandje bij. Berthling, Werliin en gastgitarist Oren Ambarchi zorgen hier voor een duistere atmosfeer, waar Gustaffson op varieert. Zijn toon houdt daarbij het midden tussen een overstuurde misthoorn en een krijsende peuter. Gaandeweg neemt de intimiteit echter toe, horen we Ambarchi intens en jankend soleren en valt vooral Werliins stuwende slagwerk op.

In 'She Bid A Meaningless Farewell' ligt het tempo van het Afrikaans aandoende ritme een stukje hoger en pookt Werliin het vuurtje flink op. Berthling en gastcellist Leo Svensson Sander laten zich hier echter evenmin onbetuigd en verrijken de ritmische structuur in hoge mate. Afsluiter 'She Penetrates The Distant Silence, Slowly' is het meest ingetogen stuk. De donkere tonen van Gustafsson combineren hier mooi met het meevoerende ritme dat Berthling, Weliin en Sander creëren. Groots en meeslepend.

Klik hier om te luisteren naar een albumtrack van Fire! Orchestra: 'Ritual Part 1'. En beluister hier het nummer 'She Owned His Voice' van Fire!

Labels:

(Ben Taffijn, 19.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Drummers werken voorbeeldig samen

Wilson, Engels, Martinez & Teepe, dinsdag 10 mei 2016, De Smederij, Groningen

Met minder muzikale mannen had het rampzalig uit kunnen pakken, een ad-hocband met twee drummers. Twee hoogst individuele drummers, ook nog eens. Met John Engels, die meer intuïtief te werk gaat en zal swingen tot hij erbij neervaalt. En Matt Wilson, die een meester is van de vormgeving en een stuk melodischer speelt dan het merendeel van de collega's. Vandaar dat hij al vijftien jaar hoog in de populariteitspolls eindigt. Vaak is Wilson in de voorhoede te vinden – maar hij werkte ook lange tijd bij altist Lee Konitz. Ook een soort voorhoede, op zijn manier.

Wie een bloedige battle had verwacht, kreeg een koude kermis. Na een intro op sissende cymbalen vonden de heren al snel een formidabele dubbelloops-groove voor 'I Remember You', het eerste nummer.

Als een drumband in de Ereklasse, zo close en scherp werkten Wilson en Engels. Als broertjes of als buurjongens die hun hele leven al samen hebben gedrumd. Aan de taakverdeling was geen werkbespreking voorafgegaan: alles leek vanzelf te gaan. Wat een oren hebben die gasten! Dat de slagwerkers elkaar geen moment in de weg zaten, was dus niet zo verwonderlijk.

In het aan beider held Mel Lewis opgedragen 'Body And Soul' demonstreerde Wilson nog maar weer eens zijn vermogen om complete melodieën aan de vellen en bekkens te kunnen ontlokken. Wat een feest.

Foto's: Maarten Jan Rieder

Labels:

(Eddy Determeyer, 18.5.16) - [print] - [naar boven]



Herbert Noord (foto: Cees van de Ven)Column Herbert Noord
Wereldvrede


"In 2011 is 30 april door UNESCO uitgeroepen tot International Jazz Day. Voor de vijfde keer wordt wereldwijd jazzmuziek gevierd als instrument voor wereldvrede, mensenrechten en interculturele dialoog. Hoewel ik, tot ik dit in een persbericht las, volledig onbekend was met het bestaan van deze dag, doet dit soort teksten mij spontaan naar het grauw papieren kotszakje grijpen. Wereldvrede?"

In zijn nieuwe column gaat Herbert Noord in op de Internationale Dag van de Jazz, die in het leven werd geroepen om onze belangstelling te wekken voor jazz.

Klik hier om de column te lezen.

Labels:

(Maarten van de Ven, 17.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Oude meester laaft zich aan jonge honden

Enrico Rava New Quartet, woensdag 4 mei 2016, Handelsbeurs, Gent

Jong van geest blijven, dat doe je door je te omringen met jonge honden. Dat moet althans het devies zijn van de legendarische Italiaanse trompettist Enrico Rava. De intussen 76-jarige meester speelt natuurlijk niet meer met de woeste energie van een barricadenbestormer, maar dat heeft hij eigenlijk nooit gedaan. Sinds hij het licht zag door Miles Davis, heeft Rava zich ontpopt tot de gentleman van de Italiaanse jazz: een bedachtzame, lyrische muzikant die zich zonder al te veel poeha, maar wel met een heel eigen stijl, een hoekje van de jazz heeft toegeëigend.

Dat deed hij aanvankelijk met een markante afwisseling van meer conventionele projecten en deelnames aan bezettingen die zich resoluut in de avant-garde situeerden. Zo speelde hij onder meer met volk als Steve Lacy, Roswell Rudd, Mal Waldron en Peter Brötzmann. Gaandeweg ging hij zich echter meer toeleggen op eigen projecten, zowel met grote als kleine bezettingen, en groeide hij uit tot een van de leidende figuren van de Europese jazz. Starre patronen en verwachtingen waren aan hem niet besteed, iets dat hij kon garanderen door steeds te blijven uitkijken naar nieuw talent.

Zo mag je wel zeggen dat een paar kleppers van de hedendaagse jazz onder de vleugels van Rava de stiel leerden. Trombonist Gianluca Petrella en pianisten Stefano Bollani en Giovanni Guidi werden immers aangemoedigd door deze peetvader. Op zijn meest recente album, 'Wild Dance' (ECM, 2015), speelde hij met zijn huidige working band en huurde hij nog eens de diensten van Petrella in. Het leidde tot een diverse, speelse en moderne plaat, waarop de afwisselend hechte en plagerige uitwisselingen van de blazers uitermate competent gesteund werden door de jongelingen.

Francesco Diodati komt uit de school van gitaristen die er niet zozeer op uit zijn om beschikbare ruimte te vullen, maar nieuwe ruimte te creëren, waardoor de composities - een mix van oud en nieuw materiaal - nooit zuurstof tekortkomen. De ritmesectie – bassist Gabriele Evangelista en drummer Enrico Morello – speelt met lichte, mediterrane zwier, maar slaagt er ook in om sommige stukken naar broeieriger terrein te stuwen, waar de zachte toon van Rava vanzelf een donkerder kleur krijgt. Kortom: de veteraan kan zich laven aan de aanstekelijke energie en ideeën van de jongelingen, en zij kunnen groeien aan de zijde van een klasbak. Zo blijft de toekomst verzekerd.

Klik hier voor foto's van dit concert door Cees van de Ven.

Labels:

(Guy Peters, 16.5.16) - [print] - [naar boven]



Jazzradio
Jazz Rules #82


Zaterdag 30 april was International Jazz Day. In Gent was er aan de vooravond al Tunes, een initiatief van het conservatorium van Gent School Of Arts, in samenwerking met Muziekmozaïek vzw, Jazzmozaïek, Urgent FM en Jazz Rules.

In aflevering #82 van Jazz Rules kun je de concerten herbeluisteren, afgewisseld met interviews met de muzikanten. Er speelden drie bands die verbonden zijn aan het conservatorium: een trio van laatstejaarsstudenten, een kwintet van oud-studenten en een trio van docenten.

Steiger is het trio van pianist Gilles Vandecaveye, bassist Kobe Boon en drummer Simon Raman. Ze brachten onlangs een eerste uit en zijn momenteel in volle voorbereiding van een eerste full album. Steiger heeft hiervoor een crowdfundingcampagne lopen.

Compro Oro is een kwintet van oud-studenten, met op vibrafoon Wim TJ Segers, op gitaar Bart Vervaeck, op percussie Robbe Kieckens, op bas Mattias Geernaert en op drums Frederik Van den Berghe. Vorig jaar kwam hun eerste album 'Transatlantic' uit op het label van De Werf. Compro Oro neemt deze zomer een nieuwe plaat op in Berlijn.

De docenten werden vertegenwoordigd door een trio om u tegen te zeggen: saxofonist Bart Defoort, contrabassist Nicholas Thys en gitarist Hans Van Oost. Zij brachten enkele zorgvuldig uitgekozen standards. Defoort heeft pas een nieuw album uit met zijn kwintet.

Klik hier om Jazz Rules #82 te beluisteren.

Foto: Cees van de Ven

Labels: ,

(Maarten van de Ven, 14.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Muzikale grenzen geslecht

Cuarteto Masada, vrijdag 29 april 2016, Paradox, Tilburg

Met het Book Of Angels, inmiddels toe aan deel 27, heeft componist John Zorn reeds heel wat musici aan het werk gezet. In dit compendium geeft Zorn zijn versie van de omvangrijke klezmertraditie, vermengt deze met jazz, rock en hedendaags klassiek en creëert hiermee sinds enige decennia zijn eigen wereld. Van alle uitvoerenden is het door percussionist Roberto Rodriguez opgerichte Cuarteto Masada beslist één van de meest bijzondere. Een Cubaan die klezmer speelt, dat is immers niet bepaald voor de hand liggend. Wat ooit begon als broodwinning - Rodriguez streek na zijn emigratie naar de VS zoals veel Cubanen neer in Miami en speelde op menige joodse bruiloft - groeide na zijn vertrek naar New York in de jaren 90 uit tot een passie. Hij ontmoette John Zorn en raakte enthousiast over zijn werk, wat in 2014 leidde tot het uitbrengen van 'Aguares', deel 23 van het eerdergenoemde Book. Hier in Paradox laat Cuarteto Masada horen dat ze het idioom van Zorn perfect in de vingers hebben.

Rodriguez is duidelijk de leider van dit kwartet en zorgt met zijn niet aflatende drumspel voor een stevige groove, met duidelijke Cubaanse invloeden. In de eerst helft is hij daarin soms wel wat al te dominant, maar in de tweede helft van het concert weet het kwartet de balans goed te vinden. Bassist Bernie Minoso vindt hij daarin getrouw aan zijn zijde. Met zijn elektrische bas met - heel bijzonder - de hals van een contrabas creëert hij een vet, pompend geluid. Pianist Alon Nechustan en violist Jonathan Keren zorgen intussen voor de wonderlijke en harmonieuze melodieën, waar - en dat is de verdienste van Zorn - ook altijd iets stekeligs in zit.

Keren is overigens de ster van de avond en zorgt voor menig hoogtepunt tijdens dit concert. In de solo in 'Kidumiel' laat hij zijn instrument huilen en janken met een uitstekend gevoel voor dramatiek, subtiel ondersteund door de andere drie leden van het kwartet. Rodriguez gooit intussen steeds meer olie op het vuur en stuwt de band en met name onze violist tot grote hoogte. Ach, wat een passie! Het duet in 'Ophaniel' tussen viool en slagwerk klinkt al even opwindend. Op een sterk dansbaar ritme, waarin de Cubaanse invloeden duidelijk hoorbaar zijn, spelen de twee de sterren van de hemel.

Na de pauze gaat het circus onverdroten voort. Rodriguez excelleert met een ritmische drumsolo in 'Na’ama', Minoso plukt heftig aan zijn bijzondere bas en laat deze duister swingen in 'Annanil', waarin Nechustan zorgt voor een swingende solo op beurtelings de Roland VK-7 en de Fender Rhodes. En dan is er nog het met Arabische invloeden doordesemde 'Psachar', waarin het wederom Keren is die verrast met zijn extatisch bedwelmende vioolsolo, de luisteraars in vervoering brengend.

Klik hier voor foto's van dit concert door Eddy Westveer.

Labels:

(Ben Taffijn, 12.5.16) - [print] - [naar boven]



Cd / Vooruitblik
Robin Verheyen - 'A Look Beyond (Cap-Vert Illuminations)' (Challenge, 2015)

Opname: 21 september 2014

Zowel de titel als de liner notes verraden een ambitieuze bedoeling van saxofonist Robin Verheyen met dit album. De ontegenzeggelijk modern New Yorks klinkende jazz wordt aangestuurd door twee inspiratiebronnen waarin ritmiek en melodie of harmonie een vaste relatie met elkaar hebben, namelijk de West-Senegalese muziek en de componeerwijze van Olivier Messiaen. Verheyen verbleef namelijk enige tijd in Cap-Vert, een stad op de uiterste westpunt van Senegal. Hij heeft zich bekwaamd in Leuven, Amsterdam, Parijs en New York en is tegenwoordig structureel zowel in België als in de VS actief. In Europa krijg je meestal pas serieuze aandacht als je met gevestigde Amerikaanse namen een band vormt, zoals Verheyens NY Quartet met Marc Copland, Gary Peacock en Joey Baron, dat in 2012 het album 'Trinity' uitbracht. Vorig jaar wist de nog vrij jonge blazer en componist (1983) ook de aandacht van het bredere publiek in België en Nederland op zich te vestigen met zijn samenwerking met Tom Barman in TaxiWars, een band die onder meer indruk maakte op Jazz Middelheim.

'A Look Beyond' klinkt gelukkig lang niet zo academisch als je op basis van de uitgangspunten zou verwachten. Dat komt omdat de relatie tussen ritme en harmonie in de Senegalese muziek en in die van Messiaen deels parallel lopen. Toch is het uitgangspunt in de eerste plaats jazzswing en -harmonie die in verschillende doseringen versmelten met de expliciete inspiratiebronnen van Verheyen. De andere muzikanten droegen ook stukken aan die in hetzelfde kader passen, alleen is de mate waarin aan de theoretische uitgangspunten voldaan wordt, verschillend. Bassist Drew Gress en trompettist Russ Johnson zijn goede componisten, maar de stukken van Verheyen zelf zijn het meest intrigerend. Wat speelwijze aangaat, valt er weinig te kiezen, want oor voor detail en subtiliteit zijn de uitgangspunten voor de muzikanten, drummer Jeff Davis voorop.

Door de klankkleur en speelwijze doet de muziek nog het meeste denken aan de kleinere bands van Charlie Haden. Dat geeft ook aan dat het subtiele, gelaagde muziek is, die je zonder moeite meerdere keren tot je kan nemen, omdat er telkens andere details opvallen. Uiteindelijk is de muziek in al haar diversiteit een soort kamermuziek waarin de jazzelementen de overhand hebben. Verheyen is een jazzsaxofonist van formaat die op zoek is naar fundamentele uitdagingen, die meer inhouden dan het spelen van fraaie solo's. Zo zijn bijvoorbeeld 'Senegal Revisited' en 'Guts' net zo interessant om de vorm als om de fraaie sopraansaxsolo's. Qua expressiviteit doet Verheyen op de sopraansax niet onder voor Steve Lacy. Het belang van 'A Look Beyond' overstijgt de categorie 'jazz'.

Tournee
Het Robin Verheyen NY Quartet gaat vanaf aanstaande donderdag op tournee door België en Nederland:
12/05   Mithra Jazz à Liège Festival, Luik
13/05   Ancienne Belgique, Brussel
15/05   Vrijstaat O, Oostende, Belgium
16/05   Axes, Café Wilhelmina, Eindhoven
18/05   De Roma, Borgerhout

Foto: Cees van de Ven

Labels: ,

(Ken Vos, 11.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Meer bluesrock dan boogiewoogie

André Valkering Blues 'n Boogie Band & Wouter Kiers, zondag 1 mei 2016, Jazzclub Assen, De Hertenkamp, Assen

Ook bij de Jazzclub Assen is boogiewoogiepianist André Valkering al een vaste gast zolang de club bestaat – en dat is inmiddels 35 jaar. Het recept van zijn Boogie & Bluesband is simpel. Langzame bluesnummers waarin gitarist en zanger Ron 'El Kroppo' Krop en gastsaxofonist Wouter Kiers gefeatured worden, afgewisseld met rappe boogies waarbij de leider een grotere rol speelt. Een en ander in een idioom dat sinds 1970, toen Valkering nummer één op het Nederlandse Boogie Woogie Concours werd, nauwelijks veranderde. Zijn huidige formatie, die alweer zo'n vijftien jaar bijeen is, leunt zwaarder tegen de bluesrock dan op de meer verende boogiewoogiemuziek van de heilige drie-eenheid Ammons-Johnson-Lux Lewis. Dat de band al zo lang samenspeelt hoor je: het geeft de muziek toch iets extra's.

De belangrijkste vormgever is El Kroppo. Zijn klagende gitaar sprak boekdelen in een langzaam nummer dat 'Someday You’ll Be Sorry' heette, doch niet de gelijknamige hit van zanger en trompettist Louis Armstrong was. Gewoon Percy Mayfields klassieker 'Please Send Me Someone To Love', maar dan met een andere tekst.

De andere solist die de aandacht trok was tenorist Wouter Kiers. Die vliegt ook alweer zo'n 25 jaar onder en net boven de radar als bandleider en gastsolist. In die laatste hoedanigheid niet zelden in battle dress tegen andere heavy-duty tenorbeulen. In Assen had hij niet echt een sparringpartner tegen wie hij zijn rauwe raspende sound kon schuren. King Curtis leek een referentiepunt.

Verwacht van drummer Leon van Etten geen spectaculaire breaks. Als begeleider, in een elementaire soulblues-groove of een shuffle, voldeed hij beter dan als solist. Een nummer lang dacht ik werkelijk dat er in een belendend vertrek een kloek duivenhok voor een vlucht van zo'n achttien diertjes in elkaar werd getimmerd, tot ik me realiseerde dat het Van Ettens bastrommel was.

Leider André Valkering maakte eerlijk gezegd meer indruk met zijn solo's op de harmonica dan met zijn enigszins plichtmatig (elektrisch) klavierwerk. Verbeeld ik me dat ik er Rob Hoeke nog steeds in door hoor sijpelen? Een enkele keer kreeg het gebodene het karakter van een bluesjam in een ver verleden. Zo'n feestje waarbij Big Joe Turner onverwachts breed shoutend en galmend binnen kan komen stappen.

Nu kan aangevoerd worden dat de omgeving wellicht ook niet echt inspirerend werkte. De Jazzclub Assen resideert tegenwoordig in een zaaltje dat door de week ongetwijfeld heel goed voldoet voor de dagbesteding van een vijftigtal patiënten, pardon, cliënten. Nu zat daar bij benadering het dubbele aantal jazzlustigen onder de tl-balken, van wie een select gezelschap zich op het dansvloertje tijdens de laatste set armen en benen uit de respectieve kommen werkte.

Labels:

(Eddy Determeyer, 10.5.16) - [print] - [naar boven]



Cd
Tord Gustavsen, Simin Tander & Jarle Vespestad - 'What Was Said' (ECM, 2016)

Opname: april 2015

Pianist Tord Gustavsen (Oslo, 1970) die ook al eerder albums uitbracht op het kwaliteitsjazzlabel ECM met zijn trio, waarvan ook drummer Jarle Vespestad deel uitmaakte, hoorde het album van vocaliste Simin Tander (Keulen 1980) en raakte onder de indruk van haar stem, improvisatie- en taaltalent. Hij nodigde haar uit voor een samenwerking. Tander reisde ruim een half jaar elke maand af naar Oslo en uiteindelijk resulteerde dit in het mooie album 'What Was Said'.

Gustavsen zong in zijn jeugd in kerkkoren en raakte geïnspireerd door de traditionele Noorse religieuze kerkmuziek en hymnes die gebaseerd zijn op Noorse volksmuziek. Tander groeide op in Duitsland als dochter van een Duitse moeder en Afghaanse vader, die in Kabul en later ook in Duitsland journalist was en helaas overleed toen Tander nog kind was.

Voor haar eigen album verdiepte Tander zich al in het Pashto, de moedertaal van haar vader. Het was Gustavsens wens om iets met deze taal te doen en zo ontstond het idee om de Noorse hymnes te vertalen naar het Pashto.

Wat al direct bij de eerste track opvalt, is de enorme intensiteit waarmee gemusiceerd wordt. Gustavsen kiest zijn tonen zorgvuldig en legt in elke noot betekenis. Zijn spel is altijd zorgvuldig gedoseerd en beheerst en varieert van ingetogen, zoals veel nummers op het album beginnen en eindigen, tot ferm en expressief, wat fraai terugkomt in de titeltrack 'What Was Said'. Hij is vindingrijk in zijn harmonieën en akkoordliggingen.

Tander heeft met haar vocale bijdragen een volstrekt gelijkwaardige rol. Ze zingt met een enorme zeggingskracht en kan als geen ander zowel tekst als klankimprovisaties met een grote mate van bezieling brengen en deze met elkaar verweven. Soms lijkt het net alsof ze in je oor fluistert, zó intiem en dichtbij kan Tander zingen met haar mooie warme en heldere stem. Dit is een buitengewoon groot talent van haar, waarmee ze een unieke en authentieke positie inneemt.

Door het zingen in Pashto wordt de spiritualiteit van de hymnes versterkt en geeft het de muziek ook een oriëntaals karakter. Dit komt mooi naar voren in 'Journey Of Life'. Deze track doet denken aan een ritual song, waarbij drummer Vespestad met basaal klinkende slagen op de trom de hartslag verbeeldt waar in de tekst naar verwezen wordt.

Religieuze elementen die in de teksten zitten, zoals gepassioneerde overgave aan aardse krachten en de schepping, worden fijnzinnig muzikaal vertaald. Door het verbinden van de wijsheden van het mystieke soefisme met die van het christendom overstijgt de muziek het puur religieuze. Het appelleert aan universele diepgewortelde emoties, het ademt, ontroert en is verbeeldend. Door de spirituele inbreng heeft de muziek zelfs een meditatief karakter. Met 'What Was Said' hebben deze drie sterke musici Oost en West met elkaar verenigd en de verbintenis gezocht, wat juist in de huidige wereld een hele welkome positieve boodschap is.

Klik hier voor geluidsfragmenten van dit album.

Labels:

(Koen Scherer, 9.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Terug naar het begin

Malfliet/Neufeld/Costa & Josh Berman Trio featuring Joachim Badenhorst, zondag 24 april 2016, Oorstof, Zuiderpershuis, Antwerpen

De Antwerpse bassist en componist Raphael Malfliet toog na zijn studie aan het conservatorium in Antwerpen naar New York. Dat heeft hem goed gedaan. Hij kwam hier in aanraking met een groep muzikanten die opereert op het grensvlak van hedendaags gecomponeerd klassiek en experimentele jazz, leerde op een andere manier muziek maken én schrijven, en verrijkte zijn basspel met een groot scala aan alternatieve technieken. In 2015 leidde het tot cd-opnamen en nu toont Malfiet aan het publiek van deze Oorstof-editie zijn kunsten. Hij doet het niet alleen. Uit New York komen de twee musici met wie hij ook de opnames maakte die in september op Ruweh Records uit gaan komen: percussionist Carlo Costa en gitarist Todd Neufeld.

De muziek, die Malfliet van a tot z componeerde, heeft veel weg van hedendaagse kamermuziek en de twee lange stukken die het trio speelt gelijken op ingetogen en delicate sferische klanklandschappen, waarin de stilte ongeveer een even grote plaats inneemt als de klanken. Het trio blinkt ook uit in het onorthodoxe gebruik van de instrumenten. Malfliet speelt basgitaar, maar doet dat slechts hoogst zelden op de traditionele manier. Vaak staat het instrument rechtop op zijn schoot en tovert hij met behulp van de strijkstok de spannendste noten tevoorschijn. Ook Costa draagt bij aan die bijzondere klankwereld met zijn bijzondere percussieopstelling. Een zeer grote trom zorgt voor diepe sonore slagen en woodblock en diverse bellen geven regelmatig een oosterse sfeer aan de muziek. Neufeld op gitaar levert vaak de kleuring aan het geheel met zijn hoge gitaaraanslagen, maar is tevens her en der verantwoordelijk voor een muzikale uitspatting die ervoor zorgt dat de muziek spannend en onverwachts blijft.

Josh Berman treedt aan na de pauze. Deze uit Chicago afkomstige trompettist verraste vorig jaar met zijn nieuwe trio met drummer Frank Rosaly en bassist Jason Roebke, waarmee hij 'A Dance And A Hop' uitbracht. In een residentie bij Sound In Motion werkt hij de ideeën verder uit in een gewijzigde samenstelling. Niet alleen vervangt Paul Lytton Rosaly, het trio wordt ook een kwartet met het aantreden van rietblazer Joachim Badenhorst. Enige dagen samenspelen werpt zijn vruchten af, want het kwartet klinkt als een klok en de vier leden hebben elkaar onder leiding van Berman duidelijk gevonden. De muziek van Berman is de muziek uit de vroege jaren van de jazz. De muziek uit New Orleans en St. Louis, maar dan in stukjes geknipt, door elkaar gehusseld en vervolgens weer aan elkaar gelijmd. Josh Berman als reïncarnatie van Louis Armstrong. Dit kwartet laat horen hoe je de traditie levend houdt, zonder in zinloze herhaling te vallen en zonder dat je het gevoel hebt dat je in een openluchtmuseum beland bent. Integendeel. Hier wordt een nieuw hoofdstuk geschreven.

Berman vormt met Badenhorst, afwisselend te horen op tenorsax, klarinet en basklarinet, een prima duo. De twee dagen elkaar uit, steken elkaar naar de kroon en brengen elkaar tot grote hoogte in menig enerverende exercitie, waarbij zij hun instrumenten naar hartelust laten brommen, knorren en pruttelen. Intussen dendert de ritmetandem met een heftig drummende Lytton en een enthousiast plukkende Roebke ongehinderd verder. Ze zorgen voor de nodige spanning. Ach, wat een power heeft dit kwartet. De noten schieten alle kanten op, zonder dat dit ook maar een moment ten koste gaat van de zuiverheid en helderheid.

Klik hier voor foto's van dit concert door Hans van der Linden.

Labels:

(Ben Taffijn, 8.5.16) - [print] - [naar boven]



Cd
ICP Orchestra – 'Restless In Pieces' (ICP, 2016)

Opname: 21-22 oktober 2015

Dit is het eerste teken van leven van het ICP Orchestra sinds zijn leider Misha Mengelberg opstapte. Zijn geest is vanzelfsprekend nog volop present (meer dan in zijn eigen hoofd, ben je geneigd te denken): vijf van de gespeelde stukken zijn van zijn hand en hij arrangeerde ook Herbie Nichols' 'Blue Chopsticks'. Maar: met vijf bijdragen, composities of arrangementen, zit rietblazer Michael Moore hem op de hielen. Zou het stempel van Mengelberg, nee, dat klinkt te zwaar, zou de geur van Misha in het vervolg wat meer mengen met die van Moore, Ernst Glerum, Ab Baars, Thomas Heberer en die van Guus Janssen, zijn opvolger achter de vleugel? Bij een 'normaal' jazzorkest zou iets dergelijks een item zijn om je zorgen over te maken, maar bij dit hechtklittende zooitje kan alles alleen maar grappiger worden, lijkt me.

Het gebodene klinkt zeer divers, zoveel is zeker. Voor het eerst (?) is er ook een klassiek geschoolde bariton te horen, die van Mattijs van de Woerd namelijk, die in een Charles Ives-compositie met een lange naam aangenaam contrasteert met het rauwere stream of consciousness-commentaar van cellist Tristan Honsinger. Honsinger is ook de vervaardiger van het titelnummer, 'Restless In Pieces', een wonderschone compositie. En hij is ook nog eens een derde van een in het Orchestra verborgen strijktrio, met altvioliste Mary Oliver en contrabassist Ernst Glerum, dat mij te weinig de kop opsteekt.

Merkwaardig hoe instrumenten, net als menselijke stemmen, hun karakter verliezen wanneer ze gaan fluisteren, wat in 'Murmurs' gebeurt. In 'One Thing All At Once' laat trompettist en componist Thomas Heberer de blazers en de strijkers gelijk een sirene van de BB min of meer simultaan rijzen en dalen, met daartussenin bij wijze van salade wat collectief geïmproviseer. En in 'Anatole' horen we Guus Janssen een jolig moppie op harmonium (of iets dergelijks) te voorschijn pompen. We gaan toch niet swingen, heren? Eerder, bij de intro van 'Blue Chopsticks', hadden we nog net gemerkt hoe Janssen heel leep een paar noten van de bekende piano-etude 'Chopsticks' meesmokkelde. Met dit hofje blijf je wel lachen, hoor!

Labels:

(Eddy Determeyer, 6.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Met passie gespeeld, maar niet overtuigend

Jef Neve, vrijdag 22 april 2016, Paradox, Tilburg

De Belgische pianist Jef Neve is een theaterman, zo bleek ook weer tijdens zijn soloconcert in Paradox. Hij vermaakt zijn publiek met uitgebreide beschouwingen over Joni Mitchell en Billy Strayhorn, staat stil bij de terreuraanslagen in Brussel en hoe het hem raakt dat extreem rechts de gelegenheid pakte om aandacht te vragen voor hun standpunten. Hij doet het met passie en overgave. Zoals hij spreekt, zo speelt hij piano, met passie en overgave.

In een aantal gevallen werkt dat duidelijk in zijn voordeel. Zo speelt hij 'A Case Of You', een liefdeslied van de zo door hem gewaardeerde Mitchell, over het algemeen met de vereiste soberheid en plant hij zijn noten op zorgvuldige en overdachte manier. Maar ook hier openbaart zich wat zich op veel plaatsen in dit concert manifesteert. Neve houdt ervan om de muziek te verfraaien, ook waar dat niets toevoegt of zelfs hinderlijk is, zoals hier bij Mitchell. Bonter maakt hij het in de lyrische stukken in dit concert, zoals de covers 'Lush Life' van de eerdergenoemde Strayhorn en 'I Mean You' van Thelonious Monk. Deze stukken op een lyrische manier spelen is niet het probleem, dat hoort bij deze muziek, maar Neve is wel heel erg enthousiast. Met alle verfraaiingen en uitweidingen gaat hij regelmatig over de grens en dan wordt het lyrisch, bombastisch en sentimenteel. Maar bovenal rijst de vraag wat Neve nu eigenlijk toevoegt aan deze standards en dan is het antwoord helaas: weinig. Kortom, de noodzaak ontbreekt.

In zijn eigen stukken gaat het niet wezenlijk anders, maar tevens valt hier op dat de stukken aan de magere kant zijn. Zo schreef hij onlangs op zijn hotelkamer in Nieuw-Zeeland, waar hij was tijdens de aanslagen in Brussel, 'Crystal Lights'. Het is een concentrische opeenvolging van ritmische patronen, die slechts langzaam veranderen. Het optimisme voor een betere wereld straalt ervan af, maar als compositie is het wel erg mager. Hetzelfde geldt voor 'Solitude', de muziek die Neve schreef voor de gelijknamige choreografie. Hij doet in een toespraak uitvoerig uit de doeken wat zich afspeelt op het podium, maar de compositie die hij daarna speelt biedt op geen enkele wijze aanknopingspunten bij zijn verhaal.

Klik hier voor foto's van dit concert door Louis Obbens.

Labels:

(Ben Taffijn, 4.5.16) - [print] - [naar boven]



Jazzradio
Jazz Rules #81


Jazz Middelheim heeft onlangs het programma bekendgemaakt voor deze zomer. Vanuit de persconferentie hoor je een paar reacties van festivaldirecteur Bertrand Flamang. Onder meer over de Belgen die er spelen en over het Liberation Music Orchestra.

In de studio ontvangt Dirk Roels saxofonist Michel Mast, die binnenkort opnieuw de Ham Sessions in Gent organiseert. Mast graaft ook in zijn eigen verleden en speelt live in de studio.

In de reeks #25 Miles over het leven en werk van Miles Davis heeft docent jazzgeschiedenis Frederik Goossens het dit keer over het legendarische album 'Kind Of Blue' uit 1959. En daar valt nog wel het een en ander over te vertellen.

Op vrijdag 29 april was er in de Bijlokestudio in Gent het Tunes-festival in het kader van International Jazz Day. Tunes is een organisatie van het KASK Conservatorium van Gent (School Of Arts) in samenwerking met Jazzmozaïek, Muziekmozaïek, Urgent FM en Jazz Rules. Er speelden die avond drie bands. De studenten werden vertegenwoordigd door Steiger, de oud-studenten door Compro Oro en de docenten door het trio Bart Defoort/Hans Van Oost/Nic Thys. In Jazz Rules #81 hoor je deze concerten.

Tenslotte is er ook nog muziek van onder meer Ben Sluijs & Erik Vermeulen, Joe Henderson, Philm, Chris Joris, Le Duc Quintet, Paul Motian, Linus/Skarbo/Leroux en Flat Earth Society feat. Mauro Pawlowski.

Klik hier om Jazz Rules #81 te beluisteren.

Foto: Cees van de Ven

Labels: ,

(Maarten van de Ven, 4.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert
Kronkelende melodieën en hartverscheurende improvisaties

Logan Richardson's Shift, zondag 17 april 2016, Bimhuis, Amsterdam

Logan Richardson opent voorzichtig en verstild zijn optreden. De ijle klanken uit zijn altsax doen enige tijd vermoeden dat er een ECM-artiest aan het werk is. Het lome keyboardgeluid en de sustain-aanzwellende, sferische gitaargalm bevestigt dat vermoeden. Niets blijkt minder waar te zijn.

Met 'Celebral Flow' leverde Richardson in 2007 zijn debuut af. Richardson heeft met de groep Next Collective, waaraan ook pianist Gerald Clayton en trompettist Christian Scott deelnemen, een verdienstelijke, muzikale stap gezet. Recent is op het gerenommeerde Blue Note-label zijn album 'Shift' uitgebracht. De line-up met onder andere Pat Metheny en Jason Moran is om van te watertanden. Het album is tot heden een van de meest in het oog springende releases in 2016. Op de plaat schittert de saxofoon naast een uitstekend in vorm verkerende Metheny. In het Bimhuis wordt Logan Richardson ook niet door de minsten ter zijde gestaan, met op het affiche onder andere gitarist Nir Felder en pianist John Escreet.

Nadat de muziek is geculmineerd naar een abstracte expressie met een stevig funky bite doemt de melodie plotseling en natuurlijk op. Gitaar en alt klinken eenstemmig, maar monden uiteindelijk uit in een fantasierijke polyfonie. De composities tijdens het optreden lopen naadloos in elkaar over, alsof de groep geen tijd wil laten verstrijken. Richardson combineert een warm lyrisch geluid met felle, ongebreidelde en hartverscheurende improvisaties. De sierlijke, kronkelende melodieën, in heftige dialogen met gitarist Felder, zijn een lust voor het oor. Vaak krioelen de sax, gitaar en pianopassages door elkaar. En waait het geheel uit elkaar, overstijgt het de melodie, om er altijd weer bij terug te keren.

De onverstoorbare, strakke groove van bassist Max Mucha en de tempowijzigingen van drummer Tommy Crane bieden zowel houvast als variatie. Pianist John Escreet toont bij vlagen zijn klasse door met dissonante klanken de moderne variant van de free jazz te accentueren. Hij wordt wellicht iets ondergesneeuwd door het furieuze, aanvallende spel van de altist en gitarist. De fantasierijke, bij vlagen tegendraadse, sterk georkestreerde composities duiden onderhuids op respect voor klassieke muziek. Deze composities worden voorzien van een veelheid aan hoog energetisch en vlijmscherp geslepen solistisch vuurwerk. Felder en Richardson vechten felle en spannende duels uit, waarin de muzikale climax zegeviert. Slechts een enkele keer ontstaat een moment van verademing wanneer de altist met een kwetsbare ballad ook kan ontroeren, met op de achtergrond een wazig en effectvol gedreven gitaar.

De muziek van van Richardsons hand toont een breed en energiek muzikaal landschap van hedendaagse jazzklanken met een breed scala aan emoties. De uitgestrekte, in elkaar overlopende, composities laten veel ruimte voor fenomenale improvisaties in het zorgvuldig geconstrueerde kader. De dynamische set biedt een geweldig perspectief voor de componist en instrumentalist Logan Richardson.

Klik hier voor foto's van dit concert door Louis Obbens.

Labels:

(Louis Obbens, 3.5.16) - [print] - [naar boven]



Cd / Jazztube
Mondriaan Kwartet / Buhrs / Palinckx / Palinckx - 'Allen Ginsberg - Wat De Zee Uitbraakt In Vlissingen' (MuziekPodium Zeeland, 2014)

Opnamen: 2 januari 1983, 10 januari 1992, 25-27 augustus 2013

Begin januari 1983 was de toen reeds legendarische Amerikaanse dichter Allen Ginsberg in Nederland, waarbij hij onder andere in Vlissingen verbleef, alwaar hij het gedicht 'What The Sea Throws Up At Flussing' schreef, bestaande uit een opsomming van wat er zoal op het strand aanspoelt. Onder de Nederlandse titel 'Wat De Zee Uitbraakt In Vlissingen' leidt dit twintig jaar later tot een soort van eerbetoon aan de dagen van weleer. Op de cd staat allereerst de originele opname van 'September On Jessore Road', opgenomen in De Melkweg op 10 januari 1983, waarin we Ginsberg zelf horen, samen met het toen net opgerichte Mondriaan Kwartet en de originele versie van 'What The Sea Throws Up At Flussing', voorgelezen in 1992 en hier voorzien van nieuwe muziek.

Het grootste deel van dit album bestaat echter uit een voordracht van 'Howl' in Nederlandse vertaling. Ginsbergs bekendste gedicht wordt hier voorgelezen door Hans Bruhrs en muzikaal ondersteund door wederom het Mondriaan Kwartet en de gebroeders Palinckx - gitarist Jacques, die ook de composities leverde en bassist Bert. 'Howl' is een opmerkelijk gedicht. Het eerste deel kent een hedonistische, maar zeker ook een schrijnende kant en handelt vooral over drugsgebruik, de daarbij behorende hallucinaties en andere ongewenste gevolgen, het afkicken - al dan niet gelukt - en de sesksuele uitspattingen, vrij expliciet verwoord, ongehinderd door welke conventies dan ook. Palinckx heeft het op boeiende wijze van muziek voorzien, even hallucinerend als schrijnend.

In het tweede deel staat 'De Moloch' centraal, lees: het systeem, het kapitalisme en alles waar Ginsberg tegen was. In het derde deel richt Ginsberg zich tot Carl Solomon, met de woorden "Ik ben bij je in Rockland". Het betreft hier overduidelijk een psychiatrisch ziekenhuis waar deze heer zich bevindt. Het stuk eindigt in een poëtische passage met de strijkers van het Mondriaan Kwartet en een intens plukkende Bert Palinckx. In de voetnoot verklaart Ginsberg vervolgens alles heilig. Een wederom hallucinerende, repeterende opsomming eindigt vol in de actie.

Het repeterende wat in het gedicht zit, zit evengoed in de muziek en dat is veelzeggend. Net zoals 'Howl' nergens naartoe gaat, het is louter een eindeloze opsomming van zelfverwoestend en triestmakend gedrag, gaat deze compositie nergens naar toe. Nee, verheffend is 'Howl' niet echt en vrolijk word je er ook niet van. Dan is de Nederlandse versie van 'Wat De Zee Uitbraakt In Vlissingen' in een opname door Simon Vinkenoog uit 2002 een stuk leuker.

In de Jazztube hierboven kun je luisteren naar 'September On Jessore Road'.

Labels: ,

(Ben Taffijn, 3.5.16) - [print] - [naar boven]



Concert / Jazztube
Beitelende ritmes en betoverende ostinato's

Nik Bärtsch's Mobile, donderdag 14 april 2016, LantarenVenster, Rotterdam

Nik Bärtsch is een aikido-beoefenaar. Deze 'sport' is louter defensief en kent daarom geen competitie. Basisprincipe is als je met kracht wordt bedreigt, je niet met tegenkracht reageert, maar je meegaat in de beweging van de ander en hem zo uit balans brengt. Dat vraagt precisie in denken en doen. De hiervoor benodigde ascetische onverstoorbaarheid kenmerkt Bärtsch als mens en muzikant.

Pianist Bärtsch voert zijn werk uit in drie verschillende formaties. Solo, met geprepareerde piano en percussie. Met Mobile krijgt het rituele en transcendente aspect meer nadruk. Bij optredens wordt dat door het lichtontwerp nog eens onderstreept. Met zijn Ronin-kwartet krijgt de uitvoering van zijn composities meer individuele vrijheid en rek. Zelf afficheert hij dit graag als Zenfunk. Onlangs verscheen op ECM Mobile's 'Continuum' en toert hij nu met dit Zwitserse kwartet.

In principe treden ze op zonder zaalversterking, waarbij ze dus onderling secuur de dynamiek in de gaten moeten houden. Dat kan alleen als je heel veel met elkaar hebt opgetreden. De geluidsregisseur van LantarenVenster had Bärtsch voor deze gelegenheid de suggestie gedaan om met twee microfoons de strakke akoestiek van de zaal iets meer ruimtelijkheid te geven. Dit advies nam hij over en dat komt mooi tot uiting in een stuk waarbij de boventonen, die zich door demping van de pianosnaren vrijmaken, fluitend die van het glockenspiel versterken.

Het instrumentarium van piano, bas- en contrabasklarinet, drums en gestemde percussie biedt een lekker eigenzinnig klankpalet. Met beitelende ritmes wordt een groovende geluidssculptuur gehouwen. Laag over laag ontstaan caleidoscopische polyritmes. Soms vloeiend, soms druppelend, dan weer hamerend. De overgangen binnen nummers en nummers onderling vloeien in elkaar over, waardoor het optreden eigenlijk één lange hypnotiserende trance wordt. Met af en toe een ontladende schreeuw van Bärtsch om even te herijken of een overgang aan te geven. Dit vraagt geconcentreerd samenspel dat de individualiteit ontstijgt.

Door het repetitieve en ritmegedreven spel ligt de associatie met minimal music voor de hand. Deze muziek klinkt echter veel minder mechanisch en mathematisch. Er is ruimte en rek voor menselijke deviaties. Net als de gaatjes in een pianolarol die na verloop van tijd iets uitlubberen en rafelen. Deze minieme rammelende en wringende verschuivingen gebruikt Bärtsch nu juist om spanning op te bouwen en nieuwe accenten en texturen te laten ontstaan. Onontkoombaar word je meegevoerd op deze adembenemende en magische trip door Bärtsch's parallelle wereld.

De intensiteit en sereniteit waarmee gemusiceerd wordt, houdt ook het publiek in de ban. Gedurende het complete optreden wordt er niet geapplaudisseerd. Zelfs bij de toegift, als het geluid is weggestorven en de verlichting op zwart gaat, blijft de zaal minutenlang compleet stil, totdat Bärtsch de betovering verbreekt met "thank you for this evening". Dan pas laat zich een eerbiedig applaus horen. Het zijn er maar weinigen gegeven die zo mooi stilte kunnen afdwingen.

Klik hier voor foto's van dit concert door Ron Beenen.

In de Jazztube hierboven zie je de structuur van de composities van Bärtsch gevisualiseerd.

Labels: ,

(Kees Schreuders, 1.5.16) - [print] - [naar boven]



Cd
Avishai Cohen - 'Into The Silence' (ECM Records, 2016)

Opname: juli 2015

Na eerdere opnames met zijn trio - met bassist Omer Avital en drummer Nasheet Waits (Triveni) en met zus Anat en broer Yuval (3 Cohens) - heeft trompettist Avishai Cohen nu zijn onderdak gevonden bij ECM. Met nog steeds Waits aan zijn zijde heeft Eric Revis de plek van Avital ingenomen en is het trio uitgebreid tot een kwintet, met pianist Jonathan Avishai en tenorsaxofonist Bill McHenry. Maar wat Cohen ons hier met 'Into The Silence' voorschotelt is allerminst een traditioneel jazzkwintet-album, waar twee stersolisten vergezeld worden door een dienstbare ritmesectie. Cohen, hoe goed ook als trompettist, betoont zich op dit album in de eerste plaats een componist. En de zes stukken, die samen een suite vormen, roepen qua structuur, vormgeving en diepgang dan ook eerder de klassieke muziek in herinnering dan de jazz.

De inzet van de instrumenten is er dan ook naar. Tenorsaxofonist McHenry speelt een opvallend kleine rol en als hij te horen is, is het meestal als versterking van Cohens eigen blazerslijnen. Op zulke momenten voegt hij overigens veel toe en draagt hij bij aan het kleurrijke geluid dat dit album kenmerkt. Maar ook Cohen zelf maakt zijn trompetspel ondergeschikt aan het verhaal van leven en dood dat hij met deze suite wil vertellen. Het verhaal dat Cohen schreef naar aanleiding van het overlijden van zijn vader. Een poëtisch en somber verhaal ook, waarin het leidende instrument vrijwel constant de piano is. Jonathan Avishai zet de thema's uit en dient als aangever en wegbereider voor Cohens eclatante, fragiele, maar ook heel heldere trompetspel, excellerend in lange, ijle, flinterdunne lijnen.

'Dream Like A Child' dat, hoe kan het ook anders met zo'n titel, dromerig van toon is, maakt duidelijk wat we met het bovenstaande bedoelen. De eerste helft van het nummer bestaat vrijwel geheel uit een solo van Avishai, slechts spaarzaam ondersteund door krachtige roffels van Waits, die ervoor zorgen dat het geheel niet al té weldadig klinkt. Cohen komt als trompettist pas halverwege in beeld op het moment dat de compositie er ook om vraagt en hij zijn verhaal zo een stap verder kan brengen. Hetzelfde horen we in 'Quiescence', waarin Avishai met zijn repeterende pianospel Cohen als het ware aankondigt. De trompettist biedt hier de melodie, waardoor hij het stuk verder verdiept en het zijn kracht geeft.

'Into The Silence' is kortom een bijzonder album geworden van een bijzondere componist. Dat hij daarnaast voortreffelijk trompet speelt is meer dan meegenomen.

Klik hier om een track van dit album te beluisteren: 'Quiescence'. Je vindt het onder het kopje 'Music' in het menu.

Labels:

(Ben Taffijn, 1.5.16) - [print] - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.