Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 


Opera
Het verhevigde weiland van Misha Mengelberg

'Koeien' van Misha Mengelberg door het Instant Composers Pool Orkest, Pierre Bokma, Olga Zuiderhoek, Mattijs van der Woerd, Fanny Alofs e.a. Regie: Cherry Duyns, muziek: Misha Mengelberg en Guus Janssen, donderdag 12 mei 2016, Theater De Spiegel, Zwolle

Doordat ik gelukkig precies op tijd, bij het begin van mijn fase als middelbare scholier, onaangenaam ontregeld werd door Mozarts 'Bastien und Bastienne', ontwikkelde ik een solide aversie jegens het fenomeen opera. Doch indien Misha Mengelbergs 'Koeien' een opera is, ben ik om.

Nu moet gezegd worden dat het werk van Mengelberg (en zijn bezorgers Cherry Duyns en Guus Janssen) meer te maken heeft met het Dada-theater van Hugo Ball en Kurt Schwitters dan met de erfenis van Jacopo Peri tot Phillip Grass. Mengelberg heeft het non sequitur, het ontbreken van causale verbanden, tot levensmotto verheven. Dat heeft ook zijn werk binnen de Instant Composers Pool altijd gekenmerkt. In 1973 verraste hij ons al eens met zijn muziektheater 'Hé hé hé waar is de Marechaussee'. Daarin verdraaide hij een tamelijk banale conversatie tussen een man en een vrouw net een klikje, zodat ze het land Absurdia intuimelde. De componist zelf was de hoofdpersoon en voerde, verkleed als gouden kevertje, een intrigerend dansje uit.

In Zwolle was iedereen een beetje Mengelberg. Zoals spreekstalmeester Pierre Bokma, de vertolker van diens gedachtegoed, opmerkte: "Ik speel voor een denkbeeldig publiek dat uit Misha's bestaat." Guus Janssen en Cherry Duyns hadden zich over het onvoltooide project 'Koeien' van MM gebogen en dat verder aan- en ingevuld. We konden nog wel thema's van de voormalige voorman van de ICP herkennen, zodat ook Janssen een beetje Mengelberg werd (en een beetje Stravinsky). Hij zat zeker ook in de hoofdpersonen, de boer en de boerin, vertolkt door Mattijs van der Woerd en Fanny Alofs. Typerend duet: 'Laten we weggaan'; 'Foe Yong Hai'. Maar misschien was Mengelberg nog wel het meest direct aanwezig in Beppe Costa, die ijscoman speelde en gewapend met een mandoline in een gloedvolle Napolitaanse aria losbarstte.

En passant heeft Misha Mengelberg de Nederlandse taal verrijkt met begrippen en uitdrukkingen als 'het waterkalf', 'de luchtkoe' en 'onbewogen eet de weidekoe de weide.' Hij heeft, ook met deze 'Koeien', de schroeven van Nederland een slag of wat losgedraaid en het (wei)land zodoende aanmerkelijk verhevigd.

Labels:

(Eddy Determeyer, 22.5.16) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.