Cd
Ferrian's Nutimbre - 'Risk' (dEN, 2012)
Het Italiaanse dEN-label, opgericht door Stefano Ferrian, presenteert een mengeling van Italiaans talent en gevestigde namen uit de Transatlantische avant-garde. Het lijkt daarbij de ambitie te hebben het gat op te vullen, dat ontstaan is sinds het wegvallen van Soul Note/Black Saint. Dankzij bijdragen van onder andere Ab Baars, Ken Vandermark en George Russell is het label goed op weg een interessante speler in dit veld te worden. Met name Rara Avis, een combinatie die nog niet opgenomen heeft, maar een mengeling van Amerikaanse helden en Italiaans talent is, zal een lakmoesproef zijn voor de ambities van het label. Deze band, waarvan de samenstelling een soort Italiaanse variant op de Vandermark 5 lijkt, biedt plek aan saxofonist Ferrian, wiens spel dominant is met zijn eigen Nutimbre. 'Risk', het debuut van deze formatie, is een slimme reflectie op de Amerikaanse inside-outside van de jaren 60 en 70, met een Europees randje.
Hoewel het eclecticisme duidelijk is, wordt de muziek nergens daadwerkelijk riskant, zoals de naam van het album belooft. Eerder wordt er op intelligente wijze verwezen naar wat is geweest en wordt dit vertaald naar het heden. Het titelnummer beweegt zich bijvoorbeeld in de wereld van Steve Lacy en Thelonious Monk in hun meest speelse incarnatie. De compositie is aangenaam en treffend, met slimme ritmische figuren en geestige dialoog, maar voelt op zichzelf niet heel radicaal aan. Het volgende nummer, 'Hazardscape', daarentegen, is een intrigerend onderzoek in timbre, dat zich op gespannen voet bevindt met het voorgaande. De verstilling in 'Hazardscape' maakt dat het zich verhoudt als een interlude ten opzichte van de rest van het album.
Door deze contrasten tussen de nummers bewijzen Ferrian en zijn kwintet dat ze in hun spel beschikken over een groot aantal opties. Tegelijkertijd was het beter geweest wanneer dit bereik sterker geïntegreerd zou zijn in elke compositie. Wat nu aanvoelt als een hoogwaardige collage van stijlen, had dan een grotere cohesie gehad. Het sluitstuk van het album, 'Terra Non Firma', belooft veel goeds in die richting; over een dreigende piano beweegt de sopraansaxofoon zich via asymmetrische lijnen die doen denken aan Wayne Shorter naar enkele kreetjes, alvorens in stilte te verdwijnen. De komende tijd zou Ferrian's Nutimbre, samen met dEN, zich moeten kunnen ontwikkelen tot een dominante kracht in de Italiaanse en mogelijk Europese avant-garde.
Meer horen?
Hier kun je twee tracks van dit album beluisteren: de titeltrack en 'Oblique'.Labels: cd
(Sybren Renema, 6.12.12) - [print]
- [naar boven]
Concert
Goede mix van jazz en wereldmuziek
Anton Goudsmit, vrijdag 23 november 2012, De Lieve Vrouw, Amersfoort
Carte Blanche voor Anton Goudsmit in de aanloop naar de (laatste) wintereditie van het Global Village Festival in theater De Lieve Vrouw in Amersfoort. Nou, dat heeft de gitarist met beide handen aangegrepen. Hij koos vier illustere, internationale en uit verschillende muziek disciplines komende muzikanten uit en repeteerde drie dagen om zich subliem te kunnen presenteren. Dat is hem met glans gelukt. Samen met saxofonist Efraim Trujillo, vibrafonist Miro Herak, gitarist Rafael Vanoli en percussionist/zanger Ebou Gaye Mada werd een enerverende en wervelende mix van (veel) jazz en (vooral Afrikaanse) wereldmuziek geproduceerd.
Gitarist Vanoli, bekend van Knalpot en het internationale trio Opositor, hield zich op zijn gitaar vooral bezig met stevige en solide baspartijen en met elektronische effecten en sampling. Met de uit Gambia afkomstige percussionist/zanger Ebou Gaye Mada werden de complexe, uit niet-westerse maatsoorten bestaande, ritmes swingend en stuwend uitgevoerd. Op die basis was het voor de solisten goed toeven.
De Ploctones-maatjes, Goudsmit en Trujillo, leefden zich dan ook goed uit en lieten geïnspireerde, moderne jazzsolo's horen. Onmiskenbaar waren die ook nog eens gebaseerd op funky en R&B licks en riffs. Vooral in de enthousiaste en felle solo's van Goudsmit waren de inspiratiebronnen Jimi Hendrix en John Coltrane niet moeilijk te ontdekken. Het was fascinerend te horen hoe hij op gitaar Coltrane's virtuositeit combineerde met gierende, bluesy Hendrix-uithalen. En dan ook nog zijn improvisaties unisono mee 'hummen'.
De Tsjechische vibrafonist Miro Herak stelde zich zeer bescheiden en dienstbaar op. Wat mij betreft had hij wel wat meer soloruimte kunnen krijgen. De weinige solomomenten die hij kreeg, benutte hij voluit met kraakheldere, puntige, snelle moderne melodische lijnen.
Anton Goudsmit, die na twintig jaar de New Cool Collective verlaten heeft, moet van deze nu nog ad-hoc formatie maar een vaste groep maken. Tenslotte: kwaliteit in overvloed en – ook voor een groot publiek – interessante muziek, deze mix van jazz en wereldmuziek.
Klik hier voor een fotoverslag van dit concert door Maarten Jan Rieder.
Labels: concert
(Jacques Los, 3.12.12) - [print]
- [naar boven]
Vooruitblik
Stranger Than Paranoia 2012
Op 24, 27, 28 en 29 december vindt het door altsaxofonist Paul van Kemenade jaarlijks georganiseerde Stranger than Paranoia-festival plaats. Deze keer valt in liefst drie Brabantse steden te genieten van kwalitatief hoogstaande jazzoptredens.
In Paradox te Tilburg start het festival op kerstavond met optredens van At The Movies – een multimediaproject, waaraan Peter Hofland (elektronische klanken), Sjaak Swinkels (Fenderpiano) en organisator/altsaxofonist Paul van Kemenade deelnemen. Vervolgens een even spannende als onvoorspelbare slagwerkontmoeting tussen living legend Han Bennink en Ries Doms (van The Kik) en als afsluiting het Willem Breuker Kollektief. In de geest van oprichter/saxofonist Willem Breuker (1944-2010) brengt het ensemble een programma met Breuker-composities, van bekend en geliefd werk tot niet eerder uitgevoerd materiaal. Dit is een van de laatste keren dat het orkest nog te zien en te horen is.
Op donderdag 27 december wordt het festival vervolgd in De Avenue in Breda. Op deze avond zijn er vier optredens te verwachten. Allereerst het saxofoontrio Airkraft, met de Engelse sopraansaxofonist Pete Whyman (voormalig bandlid van Nick Cave's Bad Seeds), de Engelse baritonsaxofonist Chris Caldwell (Delta Saxophone Quartet) en tenorsaxofonist Frank van der Kooij uit Breda. Het trio speelt een mix van klassiek, folklore en jazz. Vervolgens het trio met de Japanse pianiste Aki Takase, drummer Han Bennink en saxofonist Paul van Kemenade. Hun cd 'Kaisei Nari' verscheen eerder dit jaar en ontving lovende kritieken. Daarna zangeres Nynke Laverman met Friese wereldmuziek en tenslotte het New Rotterdam Jazz Orchestra met als gast gitarist Anton Goudsmit. In dit collectief zitten een aantal 'kleppers', zoals de saxofonisten Miguel Boelens en Bart Wirtz, trombonist Louk Boudesteijn en hoornist Morris Kliphuis.
Een dag later verplaatst het festival zich naar de Toonzaal in Den Bosch. Naast wederom het trio Akase-Bennink-Van Kemenade concerteren daar de Zweedse groep Tonbruket van bassist Dan Berglund (die deel uitmaakte van E.S.T.). Deze Zweedse formatie heeft een geheel eigen geluid ontwikkeld van instrumentale prog-rock met jazz- en improvisatie-elementen. Als afsluiting en voor de eerste keer in Den Bosch één van de laatste levende jazzlegendes: tenorsaxofonist Archie Shepp, die aantreedt met zijn vaste pianist Tom McClung.
Het festival wordt op zaterdag 29 december in Paradox afgesloten met hetzelfde programma als in de Toonzaal.
Klik hier voor uitgebreide informatie over Stranger Than Paranoia 2012.
Labels: nieuws
(Jacques Los, 3.12.12) - [print]
- [naar boven]
Concert
Veteraan ontmoet muzikale geestverwanten
Billy Hart Quartet, vrijdag 23 november 2012, Bimhuis, Amsterdam
De muziek van het Billy Hart Quartet staat met een been stevig verankerd in de diepste Amerikaanse jazzroots en met het andere been flexibel manoeuvrerend in de vrijere cerebrale opvattingen. Het laatste decennium heeft dit kwartet gestaag, in een soort radiostilte, gewerkt naar deze volstrekt natuurlijk klinkende symbiose. Veteraan Billy Hart heeft zich daarbij laten inspireren door twee ruimdenkende muzikale geesten. Ethan Iverson, als lid van het onorthodoxe pianotrio The Bad Plus, en Mark Turner, vooral bekend door zijn participatie in het moderne, pianoloze trio The Fly.
De ode die wordt gebracht aan flamboyante Gene Krupa, grondlegger van het moderne drumstel, en de recent overleden freelance bopdrummer Pete La Roca, refereert zeer direct aan het rijke jazzverleden. Na het drumintro van Krupa's 'Drum Boogie' ontwikkelt de klassieker, onder een soepele basbegeleiding, via lome saxofoon- en pianolijnen naar modale jazz, om na onverwachte drumuithalen te eindigen in een korte, plechtige wals. De nagedachtenis aan La Rocca wordt op gepast wijze gebracht door een collectief weemoedig mondfluiten. Waarna het machtig gebruik van de toms de aanzet vormt voor een zwaarmoedig middenstuk, dat uiteindelijk luchtig fluitend wordt beëindigd.
De dominantie van de solisten Turner en Iverson, de een op de saxofoon zoekend naar melodische oplossingen en de ander op de piano spaarzaam op zoek naar vrijheid, neemt toe. Het bekkenwerk van Hart blijft essentieel voor de voorwaartse drive en maakt indruk door het speels gemak waarop gevarieerd wordt met het ritme. Bassist Ben Street is een onmisbare schakel voor het groepsgeluid door robuust, vanuit de fundamenten van de muziek, bij te dragen aan het collectief geluid en op stuwende wijze gewicht aan te brengen waar dat nodig is.
In het tweede bedrijf wordt het hoge niveau moeiteloos geëvenaard. In een hommage aan Charlie Parker wordt de bebop in zijn volle glorie geëtaleerd, met uitgebreide features van Turner en Iverson. Hierna grijpt men terug op de moderniteit. De dynamische Hart, die droge harde tikken laat opgaan in fantastisch bruisende bekkens en speelse dissonanten, speelt volmaakt in dienst van het kleurrijke groepsgeluid. De hemelse, soms vluchtige altissimo tenorklanken, spaarzaam voorzien van zware sonore passages, contrasteren met de doorzichtige, minimalistische pianolijnen.
Deze wijze van pianospelen dient zich ook aan bij een compositie met kinderlijke vrolijkheid, die geruisloos overgaat in bedrieglijke eenvoudige ballroom jazz. Mark Turner laat hier en in het langzaam ontluikende 'Light' nadrukkelijk zien dat hij van toegevoegde waarde is als modern solist. Bij vlagen refererend aan Coltrane, maar in hoofdzaak met eigen geluid en vol ritmische diversiteit vindt Turner zijn weg. Langs geëffende hoofdwegen wordt verrassenderwijs en soms onnavolgbaar de kronkelige paden van de muzikale periferie opgezocht. De ijle maar tedere klanken, de ruimte en de vaak lange rubato saxofoonpassages blijven al even melodisch als lyrisch van aard.
Met 'All Our Reasons', het tweede album van dit gezelschap, is de discografie niet bepaald rijk te noemen. En dat terwijl Harts kwartet, met alle muzikale uitweidingen, kleurrijke vondsten en unieke interacties bijna schreeuwt om een nieuw hoogtepunt.
Klik hier voor een fotoverslag van dit concert door Louis Obbens.
Labels: concert
(Louis Obbens, 1.12.12) - [print]
- [naar boven]
In memoriam
Pete La Roca
Drummer Pete La Roca is op 19 november overleden in New York City aan de gevolgen van longkanker. Zijn echte naam is Peter Sims. Hij is de zoon van een trompettist en een pianiste. Hij studeerde aan de High School of Music and Art en de Manhattan School of Music.
Door drummer Max Roach werd hij aanbevolen bij Sonny Rollins. In de jaren 1957–1959 speelde hij met de 'Saxophone Colossus'. Daarna was zijn ster gerezen. Met alle belangrijke jazzmusici uit die jaren heeft hij dan wel gespeeld en platen opgenomen, zoals onder anderen Bill Evans, John Coltrane, Paul Bley, Charles Lloyd en Chick Corea.
Het is enigszins vreemd dat La Roca in zijn prime time slechts twee albums opnam als leider, zeker gezien de positieve ontvangst die zijn debuut 'Basra' (Blue Note, 1965), waarvoor hij drie eigen composities aandroeg, kreeg. Op deze plaat speelde hij samen met tenorsaxofonist Joe Henderson, pianist Steve Kuhn en bassist Steve Swallow. 'Basra' wordt tegenwoordig gezien als een onvervalste jazzklassieker.
La Roca was beslist geen conservatief drummer, maar hij voelde zich niet happy met de opkomst van de fusion- en freejazz. In 1968 verliet hij dan ook de muziekwereld en vestigde zich als advocaat.
Eind jaren zeventig keerde hij weer terug in de muziek met een eigen groep, het Swing Time Sextet. Nog veel later – 1997 – neemt hij op het Blue Note-label het album 'Swingtime' op. Op dat album zijn onder meer saxofonist Dave Liebman, trompettist Jimmy Owens en pianist George Cables te horen.
Pete (La Roca) Sims is 74 jaar oud geworden.
Labels: in memoriam
(Jacques Los, 1.12.12) - [print]
- [naar boven]
Lees verder in het archief...
