Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog


 


   

Opera
Verknipte muziek voor verknipte beelden van verknipte lieden
The News, opera van Jacob ter Veldhuis, met het Clazz Ensemble, dinsdag 13 september 2011, Grand Theatre, Groningen

Een soort opera in eindeloze wording. Want zoals de wereld van dag tot dag verandert, en daarmee het nieuws, zo verandert ook 'The News', de postmoderne opera van Jacob ter Veldhuis. Een werk dat commentaar levert op het (non-)nieuws van onze dagen. Dat gebeurt met verknipte nieuwsbytes en interviewfragmenten van CNN en andere internationale televisiezenders, die boven het dertienkoppige Clazz Ensemble worden geprojecteerd. Hoewel dus elke aflevering van 'The News' in principe verschillend is, bleken beelden en muziek in het Grand Theatre in elkaar te grijpen als de tandraderen van een goed onderhouden standerdmolen.

De bezetting van Clazz refereert aan de bigbands van de jaren dertig, maar de muziek van JacobTV (zoals zijn artiestennaam luidt) heeft meer met het Innovations-orkest van pianist Stan Kenton, als we dan toch naar aanknopingspunten zoeken. En zoals de beelden versneden, vermenigvuldigd, herhaald, verkleurd, gespiegeld, vertraagd en versneld worden, zo is ook de muziek een auditieve staccato-collage. Daarbij fungeren de interviewers, de politici en de andere hotemetoten als de solisten wier platitudes worden opgeblazen tot ritmische aria's.

Dramatis personae te kust en te keur: van Barbie Palin tot Brigitte Bardot (vermomd als zeekoe), van Leider W. tot Duce B. Verknipte lieden kun je maar het best verknippen, moet Ter Veldhuis gedacht hebben.

Klik op de afbeelding linksboven voor een trailer van 'The News'.

Labels:

(Eddy Determeyer, 30.9.11) - [print] - [naar boven]





Nieuws / Vooruitblik
Dion Nijland musician in residence bij JIN

De stichting Jazz & Impro Nijmegen (kortweg JIN) biedt bassist Dion Nijland het komende seizoen 2011/2012 de mogelijkheid om vier jazzconcerten zelf in te vullen. Nieuwe combinaties, kleine experimenten, door muzikanten bij elkaar te zetten waar de bassist nog niet eerder mee heeft gespeeld - in ieder geval niet in de gekozen samenstelling.

Nijland koos ervoor om alle concerten in trio-bezetting uit te voeren. Het trio is voor hem "het meest wendbare 'getal' en een spannende vorm om mee op te treden. In een trio kun je nooit even indutten en je verbergen achter de ander, ieder moet op het scherpst van de snede spelen. De wetten van het trio zijn even medogenloos als fascinerend en in deze reeks van vier concerten hopelijk in volle hevigheid te bewonderen."

De bassist wil de nadruk leggen op improvisatie. Hij heeft gezocht naar combinaties van instrumenten en individuen die verrassen en tevens houvast bieden. De serie, die plaatsvindt in de Lindenberg, start op donderdag 6 oktober met een trio, dat naast Nijland bestaat uit drummer John Engels en violist Jeffrey Bruinsma. "Een combinatie bol van muzikale contrasten," aldus de bassist. Het tweede concert (1 maart 2012) presenteert Nijland een trio met pianist Michiel Braam en drummer Christian Thomé. "Ik weet dat Braam kan swingen én anti-swingen. Thomé komt uit Keulen en kan 'klein' grooven en met diverse kleuren spelen. Ik wil graag eens meemaken wat er gebeurt als we de vloer opgaan."

Het derde concert op 5 april 2012 brengt drie bassisten samen: Dion Nijland, Wilbert de Joode en Ernst Glerum. In dit concert wil Nijland experimenteren met verschillende speelmogelijkheden en geluiden van de contrabas. Het laatste concert vindt plaats op 7 juni 2012: een trio met saxofonist Jasper Blom en drummer Onno Govaert. Nijland: "Het saxofoontrio is me altijd zeer dierbaar geweest. Ik hou van de open klank en de muzikale wendbaarheid. Sinds 1999 speel ik in Dimami (met Makki van Engelen en Miguel Boelens), een trio met eveneens drums en saxofoon. Deze avond probeer ik het met twee andere partners en gaan we min of meer onvoorbereid het podium op."

Dion Nijland (1970) studeerde contrabas aan het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam. Hij speelt jazz, improvisatie- en wereldmuziek in de groepen Dimami, De Bende van Drie, Talking Cows, TOM, Lilian Hak en het Oleg Fateev Trio.

Meer weten?
Klik hier voor meer informatie over het programma van stichting Jazz & Impro Nijmegen.

Labels:

(Maarten van de Ven, 29.9.11) - [print] - [naar boven]



   

Dvd / The Jazztube
Special Delivery – 'Live At LantarenVenster' (Withagen Moving Media, 2011)
Opname: 18 december 2010

'Chamber Music', de titel van het tweede nummer, dekt de lading van deze dvd heel aardig. Want verwacht geen roodrokende powerjazz van dit kwartet. De sfeer van deze live-opnamen is ingetogen; de composities van pianist Ed Baatsen en diens oude kompaan Henk de Ligt, contrabas, zijn meditatief van karakter. Dat De Ligt gepassioneerd soleert en drummer Wim Kegel pittig weerwerk levert, doet daar niets aan af. Baatsen zelf speelt geen lange lijnen, maar heeft een voorkeur voor een 'verticale' aanpak. In dit gezelschap valt rietblazer Nils van Haften niet uit de toon. Associaties met Jimmy Giuffre dringen zich op, doch bij Van Haften hoor je niet de achtergrond in klassiek, swing, bop en folk, die het geluid van Giuffre kenmerkte.

Maar dan. Het concert is 'eigentijds' opgenomen, dus middels een klein leger aan kleine op afstand bediende camera's op statieven. Op zich levert die werkwijze al statische beelden op, die slechts bij toeval fraai gekaderd zijn. Eigentijds is ook de regie. Alsof het een registratie betreft van een hardcore houseparty duurt geen shot langer dan een paar seconden en ook de toepassing van splitscreen-technieken, waar we in de jaren zestig allemaal zo verrukt van waren, wordt met gulle hand en zonder enige muzikale noodzaak toegepast, zodat we ons halverwege deze dvd onder medische behandeling moesten plaatsen. Inmiddels gaat het weer, dankuwel.

Bekijk de Jazztube!
Klik op de afbeelding linksboven voor een tien minuten durende compilatie van deze dvd.

Labels: ,

(Eddy Determeyer, 27.9.11) - [print] - [naar boven]





Concert
Een stem van verbluffende schoonheid
Simin Tander Quartet, vrijdag 9 september 2011, Paradox, Tilburg

Vorig jaar, tijdens haar optreden met Eric Vloeimans in Paradox, kondigde ze vol trots de aanstaande release van haar album aan. In het afgelopen voorjaar verscheen haar debuut-cd 'Wagma' en bijna als vanzelfsprekend volgt er dan een presentatie-tour. Wagma is overigens de tweede naam van de zangeres en staat voor ochtenddauw. Tekenend, want de sfeer die Simin Tander in haar muziek oproept is ontluikend, fris van de lever en authentiek. Uitgangspunt voor haar, wel of niet zelfgeschreven, teksten is het persoonlijke, als het ware de spiegel van haar ziel. Het is daarom niet verwonderlijk dat de zangeres het optreden opdraagt aan haar recent overleden stiefvader.

Tanders stem is van een verbluffende schoonheid. Het kleurenpalet waaruit zij kan putten is immens en het raffinement van haar natuurlijke, vocale flexibiliteit toont sporen van een stemkunstenares. Haar vermogen tot improviseren, spelen met het ritme en het ontwikkelen van de scat, wijzen op natuurlijke verbindingen met de jazz. Het oriëntaalse, duidend op invloeden uit de wereldmuziek, is weliswaar meer verhuld, maar toch onmiskenbaar opgesloten in de muziek. De oprechtheid van de opgesloten emoties in haar teksten, die ragfijn samenvloeien met het instrumentale, maakt de muziek natuurlijk en eerlijk. Van fluisterend mysterieus in Nick Drake's 'River Man' tot verontwaardigend in haar eigen sinistere compositie 'Closed Eyes'. Maar ook onderdrukt verdrietig in het abstract-complexe 'Gallery Of Remembrance' en dan weer verleidelijk in het Spaans gezongen 'Obsesión'.

Frappant is dat de band, in vergelijking met het optreden in juni 2010, zo veel meer begeestering teweegbrengt. De groep is in staat te flonkeren en spaarzaam te begeleiden, zonder enige vorm van lichtzinnigheid. Zij kan voorzien in weergaloze wendingen en is, naast de vocale inventiviteit, verantwoordelijk voor diversiteit. Drums, contrabas en piano dragen op gelijkwaardige wijze bij aan het muzikale evenwicht en zorgen voor een unieke cohesie met de vocaliste. Daarbij valt het lyrische spel van Jeroen van Vliet op. In broosheid zijn gelijke aan de zangeres, schijnbaar achteloos associërend met verlangen en spelend met de factor tijd. Maar ook de opzwepende percussieve pianostijl en de romantische swing worden niet geschuwd.

Klik hier voor enkele foto's van dit concert door Monique van der Lint.

Labels:

(Louis Obbens, 25.9.11) - [print] - [naar boven]





Cd
Dick Willebrandts en zijn Radio-orkest – 'Yearning' (Doctor Jazz, 2011)
Opname: 1943

De beste bigband die Nederland ooit heeft gehad, was het Radio-orkest van pianist Dick Willebrandts. En dit zijn ook nog eens superieure, nimmer uitgebrachte opnamen. Ze werden oorspronkelijk vastgelegd voor de Deutsche Europasender, voor propaganda-doeleinden. Terwijl alle spoortjes jazz en swing zorgvuldig uit de Nederlandse dansorkesten werden verwijderd, moest deze bigband paradoxaal genoeg zo Amerikaans mogelijk klinken. Dat is arrangeur Pi Scheffer aardig gelukt. Door BBC-uitzendingen op te nemen en te bestuderen, slaagde hij erin heel acceptabele imitaties van Benny Goodman, Artie Shaw en Glenn Miller neer te zetten.

De saxofoonsectie, onder leiding van altist Cees Verschoor, klinkt fantastisch homogeen. En het is zonder meer surrealistisch om de recentste hits van Tommy Dorsey, Tiny Bradshaw, Frank Sinatra, Glenn Miller en Harry James te horen – midden in de oorlog. Ook de vocalisten, Jan de Vries en Nelly Verschuur, lijken zielsgelukkig dat ze hier niet van die malle Nederlandse teksten ('Ik Ben Verliefd Op De Keukenmeid', 'Oh Zon, Oh Zon, Oh Zonnetje') hoefden te zingen, maar hun tanden konden zetten in 'Take Another Guess' of 'Sunday, Monday Or Always'.

Labels:

(Eddy Determeyer, 25.9.11) - [print] - [naar boven]





Masterclass / Concert
De reis van een klein fragment
Harmen Fraanje & Martijn Vink, zondag 4 september 2011, Jazz at the Crow, Kraaij & Balder, Eindhoven

In het café Kraaij en Balder werd door de stichting Live Jazz Promotions een nieuw experiment in het leven geroepen: een masterclass met de bedoeling in een open gesprek met de musici te kunnen ervaren hoe ze werken en waar hun inspiratie vandaan komt. Natuurlijk bestond er ook de mogelijkheid om persoonlijke vragen te stellen. De première van dit event werd verzorgd door het duo Harmen Fraanje (piano) en Martijn Vink (drums). Vanaf het begin werd duidelijk dat er veel interesse en behoefte bestond om zo veel informatie als mogelijk van de musici te krijgen. In een ontspannen sfeer werd aldus een actief gespreksrondje geopend.

Het ging in eerste instantie om de betekenis in een duo (piano/drums) te spelen: het vraagt in ieder geval grote alertheid en goed naar elkaar te luisteren. De drummer moet goed opletten en niet te hard gaan spelen. Het gaat er niet om de piano harder af te stellen, het gaat erom, dat een drummer in staat is om een zachter instrument aan te kunnen voelen. Het discussierondje was tevens het startsein van de masterclass. Aan hand van Fraanje's compositie 'ВоЗΕоĢ' werden diverse aspecten van het componeren, het muziek maken en de theorie doorgenomen. De deelnemers kregen de bladmuziek en Fraanje en Vink speelden het stuk om de luisteraars inzicht te geven. Daarna werd gezamenlijk het ritme geoefend en de melodie 'gezongen'.

Vervolgens ging het over het ontstaan van een compositie. Volgens de musici hoeft een thema helemaal niet zoveel aandacht te krijgen. Een klein fragment is al voldoende. Misschien ontsprongen door associatie of een meditatief moment. Andere inspiratiebronnen zijn de natuur, schrijvers en films. Het gaat op zich alleen maar om het ontwikkelingsproces. Het stuk perfect te spelen is minder belangrijk dan de ontwikkeling ervan. Met eventueel het effect, dat er weer een compleet nieuwe compositie ontspruit. Dus, dit betekent muziek maken. Daarom is het vaak meer inspirerend om een idee eerst alleen maar te zingen, in plaats van te spelen. Openstaan voor het proces, op een resultaatonafhankelijke manier, is de grote uitdaging. Niet het verlangen naar het doel loslaten, maar de krampachtigheid en het streven naar perfectionisme.

Tevens werd de functie van een drummer benadrukt: het is goed om soeverein een soort reddingsboei of rots in de branding te kunnen zijn als het eens uit elkaar loopt, om zo de situatie te kunnen redden. Tenslotte werd op heel persoonlijke manier op het omgaan met de muziek en op de status om een populaire muzikant te zijn, gekeken: acceptatie in de muziek is een belangrijk punt. Het accepteren van onzekerheid, spanning en de diverse drijfveren van iedereen is uitdagend. Het eigen ego in dienst van de muziek stellen en niet vice versa, dat is de bedoeling.

Bovendien moet niet alles per se leuk en duidelijk zijn. Het is een kwestie van impressie. De nexus is: alert zijn, aanwezig zijn en een open geest hebben, dat zijn de belangrijke factoren. Niks is fout in de muziek; zelfs fouten kunnen de basis van nieuwe experimenten zijn. Ook kunnen begrenzingen als platform voor uitdaging gezien worden. Alles is mogelijk, als je het maar met hart en ziel doet. En ja, de vloek van de populariteit. Wat betekent het belangrijk of populair te zijn? Alles is relatief. Soms egocentrisch, soms leuk en soms irritant. Realiteit is: het wordt simpelweg alleen maar als een klein gedeelte van het kostbare fenomeen 'mens zijn' gezien en beoordeeld.

De middag werd afgerond door een concert van Fraanje en Vink. Zij maakten op een prachtige manier duidelijk dat zoeken belangrijker is dan vinden.

Klik hier voor een fotoverslag van deze concerten.

Labels: ,

(Sabine Fleig, 22.9.11) - [print] - [naar boven]





Festival
Jazz in 't Park 2011 Part 2 (slot)

"De grote verscheidenheid aan jazzstijlen die onze bondgenoot was in het eerste weekend, was ook nu aanwezig. Ook de zon was van de partij en zorgde voor het perfecte zuiderse decor. Met het tot septet gereduceerde Mâäk Octet werd een markant en lovenswaardig orgelpunt gezet achter deze achttiende festivaleditie."

Gerda Boel bezocht ook de laatste twee dagen van het festival Jazz in 't Park in Gent. Zij doet verslag van de concerten van Dacosse Quintet, Manu Hermia Trio en Radio Chopstick (zaterdag 3 september) en Modern Bop Society, John Snauwaert Trio, Ivan Paduart Quintet en Mâäk Octet (zondag 4 september).

Klik hier om haar festivalverslag te lezen.

Bruno Bollaert maakte een fotoverslag van het tweede weekend van Jazz in 't Park, zaterdag 12 augustus. Klik hier om zijn foto's te bekijken.

Labels:

(Maarten van de Ven, 21.9.11) - [print] - [naar boven]



   

Cd / The Jazztube
Fire! with Jim O'Rourke - 'Unreleased?' (Rune Grammofon, 2011)
Opname: 12 & 13 september 2010

Voor wie benieuwd is naar sterke, eigentijdse geïmproviseerde rock, is deze cd een absolute aanrader. Slepende grooves, onderweg naar een onvermijdelijke climax, in de vorm van gitaarfeedback of de gierende saxofoon van Mats Gustaffson: het is allemaal aanwezig in de vier groepsimprovisaties op 'Unreleased'.

Fire! is een Zweedse band, die voor de gelegenheid gastmuzikant Jim O'Rourke uitnodigde voor een cd-opname. O'Rourke past goed binnen het groepsgeluid. Zijn gitaarimprovisaties zijn ingehouden, op de laatste track na, waar iedereen loos gaat. Maar er is meer dan alleen lawaai, zoals een mooie harmonica-improvisatie van O'Rourke in de derde track.

Verrassend is ook Mats Gustafsson. Niet eerder klonk zijn saxofoonspel zó veelzijdig. Behalve saxofoon speelt hij Fender Rhodes en elektronica. Wat deze cd vooral de moeite waard maakt, is dat de improvisaties nooit als zodanig aandoen. Het lijkt erop dat de muziek volledig is uitgewerkt, terwijl dat niet het geval is; wat je hoort zijn hoogtepunten uit langere improvisaties. Deze werkwijze leverde ook een reeks mooie en avontuurlijke cd's op bij bijvoorbeeld Supersilent, die cd's uitbrengt op hetzelfde label. Zij verstaan ook de kunst van het opbouwen en uitwerken van spanningsbogen, wat op deze cd vier keer met succes gebeurt.

Toegankelijke en spannende rock-improvisatie van hoog niveau.

Bekijk de Jazztube!
Klik op de afbeelding linksboven om Fire! met Jim O'Rourke aan het werk te zien en te horen tijdens het concert op 12 september vorig jaar in SuperDeluxe, Tokio, waar dit album werd opgenomen.

Labels:

(Eric van Rees, 18.9.11) - [print] - [naar boven]





Concert
Een nieuw trombonebeestmens: Odey Ai-Mo
Sessie met Smederij Jazz Party, dinsdag 6 september 2011, De Smederij, Groningen

Ondanks de buien, die soms Hollywood-achtige proporties aannamen, was tout Groningue weer uitgelopen voor de opening van het jazzseizoen in De Smederij. De 'happy new year’s' waren niet van de lucht.

Ook een contingent eerstejaars van het Prins Claus Conservatorium had de weg naar het jazzhol aan de Tuinstraat weten te vinden. En ja hoor, daar was-tie: Odey Ai-Mo, een door de goden gekuste trombonebeestmens. Hier heerst feest, stelde de abituriënt terecht vast, om ons vervolgens te vergasten op een serie explosieve solo's waar wij niet van terug hadden. Werkelijk, alle kanten op. Kickin' like chicken, zoals ze dat bij ons zeggen. Alsof Dicky Wells waarlijk was opgestaan. Later op de avond trad hij in het strijdperk tegen Pavel Shcherbakov, de heersende monarch van de Groninger schuivers. Een interessante combinatie, de fragmentatiebomtechniek van Ai-Mo versus de uitgekiende, verfijnde aanpak van de Rus.

De avond was geanimeerd van start gegaan met een optreden van het huisorkest van De Smederij. De originals van trompettist Kurt Weiss hebben een hoog meeneurie-gehalte; Benny Golson en Sonny Clark zijn niet onopgemerkt aan deze Amsterdamse Amerikaan voorbijgegaan. Inderdaad, hier werd sublieme hardbop in de jaren zestig-traditie gespeeld, maar dan met wat contemporaine vrijheden. Helemaal niets mis mee, zolang er in onze concertzalen ook nog muziek van Giovanni da Palestrina op de lessenaars staat.

Opvallend was de fraaie balans tussen de trompet en de tenorsax van Will Jasper. Zoals de composities van Weis van avonturen verhaalden, zo solide zaten ook de soli van de tenorist in elkaar. Misschien is zijn geluid niet echt 'nieuw' of 'ongehoord', maar wijs mij maar eens een tenorsaxofonist in Noord-Nederland aan die even mooi speelt. Mooi spelen, ja, dat mag ook.

Labels:

(Eddy Determeyer, 18.9.11) - [print] - [naar boven]





Concert
Straatfeest als opmaat voor een nieuw Paradox-seizoen
Eefje de Visser & band + Joris Posthumus Quartet, zaterdag 3 september 2011, Willem II-straatfeest, Paradox, Tilburg

Na het succes van vorig jaar opende de Willem II Straat opnieuw het culturele seizoen tijdens 'De Opening'. Een samenwerkingsverband van culturele instellingen, kleinschalige bedrijfjes, winkels en bewoners in de smaakvol gerenoveerde straat in Tilburg. Dans, theater, modeshows en wat al niet meer trok als een bond gezelschap langs. Als opmaat voor de programmering van het nieuwe seizoen 2011-2012 heeft jazzpodium Paradox, zowel op het binnen- als het buitenpodium, gratis toegankelijke optredens gepland. Eefje de Visser & Band en het Joris Posthumus Quartet vormden het culturele hoogtepunt van dit zonovergoten straatfeest.

De van oorsprong singer-songwriter Eefje de Visser won twee jaar geleden de grootste aanmoedigingsprijs die Nederland kent: de Grote Prijs van Nederland. Haar publieke bekendheid verwierf zij echter in het één minuut durende optreden bij 'De Wereld Draait Door', net nadat ze haar eerste album 'De Koek' had uitgebracht. Afgelopen zomer ging ze als een wervelwind langs Oerol, Lowlands en de Uitmarkt. En dan nu op het kleinschalige jazzpodium Paradox, waar ze al eens eerder heeft opgetreden.

Het zingen in een band gaat haar goed af, er is een klik, en de verraderlijk ingenieuze muziek is van meerwaarde voor haar teksten. Het beeld dat zij tekstueel oproept, wordt er soms door uitvergroot of juist van accenten voorzien. Haar stem is prettig, de presentatie aanstekelijk door de ingetogen innemendheid van haar podiumpresentatie. Eefje de Visser zingt lieflijk over persoonlijke verlangens en haar verwondering over de wereld om haar heen, vaak in oprechte vertwijfeling. Bijna filmisch trekken de liedjes als aardse miniatuurtjes langs je heen. De vocale accenten of ombuigingen in haar stem zijn wellicht haar handelsmerk.

Naast de intimiteit van De Visser op het binnenpodium vormt het hoog energetisch, muzikaal gehalte van saxofonist Joris Posthumus op het buitenpodium een mooi tegengewicht. Bij hem krijg je dan ook wat je verwacht, in de positieve betekenis van het woord. Bevlogen en gevarieerd neemt de leider het voortouw om zijn bandleden aan te zetten tot een intens potje new bop. Bij vlagen fel en zonder enig mededogen wervelend solerend, om bijtijds plaats te maken voor ontroering. Joris Posthumus is een blijvertje: meeslepend en herkenbaar.

Bovenstaande optredens zijn de opmaat voor een boeiend Paradox-seizoen. Naast min of meer bekende Paradox-thema's en samenwerkingsverbanden met andere culturele organisaties, zoals het Incubate Independent-project, de Young VIPs Tour en Stranger Than Paranoia, wordt het hart van de programmering gevormd door jazzoptredens en aanverwante stijlen. Vol verwachting kan uitgezien worden naar de diversiteit van Eric Vloeimans in verschillende bezettingen, de fusiongitarist Mike Stern, Chris Speed/Jim Black Endangered Bood, de intimiteit van de pianisten Jeff Neve en Aron Parks, de powerjazz van de formatie Rudder, vocalist Ruben Hein, Argentijnse tango van niemand minder dan Dino Saluzzi. Goed en wel door de donkere dagen heen brengt het voorjaar talent uit de VS, zoals het Tom Rainey Trio (met de zeer eigentijdse gitariste Mary Halvorson), de topsaxofonist Donny McCaslin en de gitaristen Philip Catherine en Allan Holdsworth.

Klik hier voor een fotoverslag van deze concerten.

Meer weten?
Klik hier voor meer informatie over de Paradox-programmering.

Labels:

(Louis Obbens, 16.9.11) - [print] - [naar boven]





Festival
Jazz in 't Park 2011 Part 1

"Het legendarische festival Jazz in 't Park, terug te vinden op de prachtlocatie het Zuidpark te Gent, is alweer achter de rug. Het was dit jaar een ingekorte editie: er stonden op zaterdag en zondag telkens vier groepen op het programma en dit over twee weekends verspreid. De programmatie bestond uit een kwalitatieve mix van groepen met verschillende stijlen, zodat er voor elk wat wils was. Grote klinkende namen waren er dan wel niet te vinden, maar met het beperkte budget waarmee de organisatie het moest doen, was er toch voldoende afwisseling binnen de groepen. Met veel ruimte voor de nieuwe jazzgeneratie, die kon rekenen op veel appreciatie bij het publiek."

Gerda Boel bezocht de eerste twee dagen van het festival Jazz in 't Park in Gent. Zij doet verslag van de concerten van Sander De Winne Group, Ragini Trio feat. Nathan Daems, Quentin Dujardin Quartet (zaterdag 27 augustus) en Moonwolf, aNoo, 1000 en Nathalie Loriers New Trio (zondag 28 augustus).

Klik hier om haar festivalverslag te lezen.

Bruno Bollaert maakte een fotoverslag van het eerste weekend van Jazz in 't Park, zaterdag 12 augustus. Klik hier om zijn foto's te bekijken.

Labels:

(Maarten van de Ven, 14.9.11) - [print] - [naar boven]





Cd
Ig Henneman Sextet - 'Cut A Caper' (Wig, 2011)
Opname: 19 & 20 december 2010

Eind 2010 vergastte de Nederlandse componiste en altvioliste Ig Henneman zichzelf op een nieuwe groep: een onuitgegeven sextet als verjaardagscadeau ter ere van haar 25-jarig jubileum als bandleider, improvisator en componiste. Aan haar zijde vond ze haar vaste collega's, rietblazer Ab Baars en bassist Wilbert de Joode, naast (bas)klarinettiste Lori Freedman, pianiste Larilyn Lerner - met wie ze het Queen Mab Trio vormt - en de fenomenale trompettist Axel Dörner. Stuk voor stuk artiesten die niets meer te bewijzen hebben en die de muziek gewoon de muziek kunnen laten zijn, die doen wat ze willen en de muziek niet laten dicteren door hun instrument. Muzikanten die zich niet zo nodig in de kijker moeten spelen.

Het album 'Cut A Caper' dat Henneman in deze droombezetting opnam, is dan ook geen opzichtig klankspektakel geworden, maar een cd vol glasheldere muziek, die niet alleen mooie staaltjes improvisatie bevat, maar vooral een demonstratie is van integer en veeleisend samenspel.

De muziek van Henneman put uit verschillende tradities. Naast fragmenten (al dan niet helemaal) vrije improvisatie duikt er ook een kinderliedje op, samen met een ontregeld marsritme. Andere stukken lijken geleend van een volksdans of swingen vrolijk als de jazz op het einde van de Tweede Wereldoorlog.

De grote kracht van de plaat komt uit de composities van Henneman, die geen vast stramien volgen. Stukken zijn opgebouwd uit verschillende segmenten, wisselen zomaar van consonant naar dissonant, van afgelijnd naar mistig of van breed melodisch naar fragmentarisch. Meer dan eens zijn ze opgetrokken uit rudimentaire ideeën. In 'Light Verse' en 'Narration' domineren de korte motiefjes. Het eerste stuk biedt ruimte aan enkele opmerkelijke solistische passages, met een lustig rondfladderende Freedman die mooi mengt met Hennemans altviool, die op haar beurt in een snel roterende en herhalende ritmiek heel wat nuances laat horen. Dörner schittert met zijn ongeëvenaarde ruiseffecten, die hij perfect beheerst qua hoogte, dynamiek, kleur en ritme. In 'Narration' valt de compositorische arbeid van Henneman het meest op, doordat de kleine muzikale cellen zich herhalen en muteren, gescheiden door korte soloprikken van individuele musici.

'Rivulet' is met de mistig drijvende klanken van een heel andere orde. Melodie en ritme zijn hier ondergeschikt aan harmonie en kleur, en het stuk weigert in een vaste vorm te kruipen. Ergens tussen de twee uitersten zit 'Precarius Gait', waarbij De Joode op kousenvoeten de lijnen uitzet, waarbinnen de anderen hun gang kunnen gaan. De meeste gelaagde compositie is 'Toe And Heel', dat door de repetitieve elementen en de gelijkritmische passages aan Steve Reichs 'New York Counterpoint' doet denken. Met 'A Far Cry' komt er een einde aan 'Cut A Caper'. Deze nog geen drie minuten durende track blijft hangen in de lucht, alsof de muziek eindigt met een vraagteken, zoals Charles Ives' 'The Unanswered Question'.

Gemakkelijke antwoorden moet een luisteraar bij Ig Henneman niet verwachten. Wie haar muziek een beetje kent, zal daar niet verbaasd over zijn. Voor wie nog niet vertrouwd is met Hennemans werk, is 'Cut A Caper' een gedroomde opstap, want beter dan dit wordt het niet: een juweel van een plaat.

Deze recensie verscheen eerder op Kwadratuur.be

Meer horen?
Beluister twee tracks van dit album: klik hier voor 'Fervid' en hier voor 'Moot'.

Labels:

(Koen Van Meel, 14.9.11) - [print] - [naar boven]





Concert
Transparante en unieke samensmelting van stijlen
Jeff Ballard Trio, vrijdag 2 september 2011, Bimhuis, Amsterdam

De Californische drummer Jeff Ballard is sinds 2005 vooral bekend als lid van het Brad Mehldau Trio. Als naadloze opvolger van Jorge Rossy slaagt Ballard erin om een stempel te drukken op het groepsgeluid van dit legendarisch trio. Mede door zijn inbreng van subversief materiaal is het muzikale geheel rauwer geworden. Ballard excelleert ook in het Pat Metheny-Brad Meldhau Quartet en de Joshua Redman Elastic Band.

In de slipstream van mentor Herbie Hancock heeft gitarist Lionel Loueke, afkomstig uit het kleine West-Afrikaanse land Benin, de afgelopen jaren een stormachtige ontwikkeling doorgemaakt. Loueke wordt door zijn leermeester een 'muzikale schilder' genoemd, die harmonische verfijning combineert met Afrikaanse ritmiek. Na zijn lancering door Hancock heeft hij een solocarrière in gang gezet.

Miguel Zenón, inwoner van San Juan, Puerto Rico, studeert aanvankelijk saxofoon in zijn eigen land. Pakt zijn muzikale ontwikkeling op in de Verenigde staten en is één van de oprichters van het befaamde SF Jazz Collectieve. Recentelijk, maar in een veel grotere bezetting, volgt Zenón zijn niet aflatende ambitie Puerto Ricaanse folkloristische tradities te laten kruisen met moderne jazz.

Een trio bestaande uit drums, saxofoon en gitaar is een ongewone combinatie binnen de jazzbezettingen. De unieke combinatie van gelijkwaardige muzikanten in het Bimhuis slaagt erin de voor hen zo kenmerkende, oorspronkelijke stijlen te laten samensmelten tot een natuurlijk klinkend muzikaal geheel. De bronnen die het Jeff Ballard Trio aanboort, bestrijken de muzikale uithoeken van de wereld. Uitgangspunt voor hun expressie zijn zelfgeschreven nummers en interpretaties van moderne componisten uit de jazz- en popwereld. Bij uitzondering wordt gebruikt gemaakt een standard, zoals bij Gerswhins 'The Man I Love', waarbij het lieflijke, onbegeleide gitaarintro als een warme wollen deken wordt bedekt door de altist. Tot het vaste repertoire behoort het mild tegendraadse 'Gazzolloni' van Eric Dolphy. Deze imponeert door de haaks op elkaar staande ritmes van de zwaar aangezette gitaarlijnen, in contrast met het lichtvoetige drumwerk. Zonder ontzag voor de constructie uit '64 voorziet Miguel Zenón, met zijn warme vloeiende toon, de compositie van een lange imposante solo.

Het fundament voor de symbiose wordt gelegd door de zeer muzikaal en subtiel drummende Ballard. Hij speelt bij vlagen expressief en explosief, maar overwegend effectief en licht tikkend op zijn bekkens, de snaredrum en de verschillende Afrikaanse tomtoms, versierd met dierenhuiden. Twinkelend en gedempt, wordt meesterlijk het vaak polyritmische pad voor zijn medespelers uitgezet.

Loueke speelt eigenzinnig, introvert en zijn elektrische gitaarsound klinkt akoestisch. Zijn Afrikaanse roots zijn altijd aanwezig. De gitarist slaagt erin zijn overwegend vrolijke, transparante, snelle gitaarlicks te laten afwisselen door lichtvoetig begeleidingswerk, als ware het een bassist. Af en toe voorzien van gematigde sustain, zoals bij het laten doorklinken van steeldrums in 'Kurt Rosenwinkel’s Christmas Song'. De gitarist toont zich melodieus en ritmisch en hij heeft ook een alleraardigste zangstem tot zijn beschikking, zoals hij in zijn eigen compositie 'Vivi' laat horen.

Miguel Zenón speelt, met een warme vloeiende toon, vol souplesse en een puike techniek. Zijn Afro-Caribische en Latijns-Amerikaanse ritmes versmelten als het ware met de Afrikaanse klanken. Zenón imponeert in het Bimhuis vooral door zijn inventieve soli. Op de spacy repeterende gitaarklanken van het nummer 'Hangin Tree' van de Amerikaanse rockband Queens Of The Stone Age smijt Zenon met zijn krachten. Scheurend, onder een onheilspellend ritme en in een ware doodsverachting soleert hij langs de afgrond, om uiteindelijk veilig te landen in rustiger vaarwater. Imposant is ook zijn compositie 'Guida', waarin Balkan-invloeden magistraal door de altist worden verkend.

Het ingenieuze optreden sprankelt en tintelt van het begin tot het einde. Dit door toedoen van een unieke combinatie van instrumenten, de wederzijdse afhankelijkheid, de interpretaties van het gekozen materiaal en de met durf gespeelde solo's. Het door Rodriguez gecomponeerde 'Leyeda' vormt qua samenspel het hoogtepunt van de avond. Ultiem gespeelde melancholie op de altsaxofoon, liefdevol afgewisseld door een omhelzing tussen gitaar en percussie. Het dartelt uiteindelijk alle kanten op, van een zonnige calypso naar een sensuele ballad, zowel evenwichtig als vanzelfsprekend.

Klik hier voor een fotoverslag van dit concert.

Labels:

(Louis Obbens, 11.9.11) - [print] - [naar boven]





Cd
As Guests – 'Universal Mind' (Origin Records, 2011)
Opname: juni 2010

Ik zal niet ontkennen dat de muziek van pianist Michal Vaňouček beeldend is. 'Sunset Boulevard' start in een bedaard tempo, maar ter hoogte van het 1100 block zoeft onze Carrera GT al ruim boven de 75 mijl, als we daar de al even ruime benen van Debbie in het vizier krijgen. Verdomd, Debbie, samen met Anna-Mae en Cleo, op weg naar de zonsondergang. Sorry jongens, ik ben al bezet.

Wat ik maar wil zeggen: misschien dat de vibrafoon van Miro Herák je aan de Third Stream-avonturen van componist John Lewis doet denken, maar bij As Guests klinkt alles toch een stuk speelser. Het strijkkwartet (der Guests gasten Jeffrey Bruinsma, Oene van Geel, Jörg Brinkmann en Brice Soniano) laat van zich horen in 'Guanc' en 'Solace Cell'. Hier is het goed wegdromen.

Vaňouček laat 'Belba Song' effectief feller worden en vangt het resultaat dan behendig op in een walsje. 'Kolovrátok' daarentegen is een zwaarmoedig verhaal voor bij een kaduke Transsylvanische centrale verwarming.

Meer weten?
Klik hier om te lezen hoe en waar deze cd tot stand kwam.

Labels:

(Eddy Determeyer, 11.9.11) - [print] - [naar boven]





Nieuws / Vooruitblik
JazzLab en JazzCase brengen interessante MixTuur

JazzLab Series onderhoudt een actief en hoogstaand netwerk, dat zich engageert om Belgische jazz in de best mogelijke omstandigheden aan een breed publiek te presenteren. Elke maand tourt een jazzgroep door Vlaanderen en Brussel, langs een selectie van cultuurcentra, kunstencentra en clubs die zich als partner van JazzLab Series onvermoeibaar inzetten om Belgische jazz het platform te bieden dat het verdient. Een van zo'n concertreeksen is MixTuur, een nieuw project van accordeonist en componist Tuur Florizoone. JazzCase opent er op donderdag 15 september 2011 het nieuwe seizoen mee in Provinciaal Domein Dommelhof te Neerpelt.

Bij het grote publiek is Tuur Florizoone vooral bekend vanwege zijn soundtrack voor de film 'Aanrijding in Moscou' en van zijn jazztrio Tricycle, waarmee hij al eerder te gast was in JazzCase. Voor dit concert omringt Florizoone zich met een paar vaste muzikale kompanen uit de Belgische jazz- en improscene en een aantal Afrikaanse muzikanten. Zo wordt hij bijgestaan door Michel Massot op de tuba, Marine Horbaczewski op de cello, percussionist Chris Joris, bassist Nicolas Thys en klankkunstenaar Laurent Blondiau op de trompet. Naast deze Belgische grootheden wordt hij omringd door Afrikaanse artiesten als het jonge drumtalent Wednlavi Zabsonré uit Burkina Fasso en de bekende balafonspeler Aly Keita uit Kameroen. De multi-etnische groep muzikanten wordt vervolledigd door het Zuid-Afrikaanse zangtalent Tutu Puoane (al eerder te zien in JazzCase) en het Congolese koor Nabindibo.

Deze groep muzikanten nam recent een nieuwe cd op en trekt met het programma op tournee. Ter gelegenheid van het vijfjarig lustrum van JazzCase zal de primeur van deze JazzLab-tournee in Dommelhof plaatsvinden. Het belooft een niet te missen feestelijke en begeesterende mix van culturen, stijlen en instrumenten te worden. Tuur Florizoone walst immers zonder problemen door genres, zoals avant-folk, blues, postrock, tango, jazz en wereldmuziek.

Het concert begint om 20.30 uur. De entree bedraagt 10 euro.

Meer horen?
Lees op Kadratuur een uitgebreide introductie van deze concertreeks door Koen van Meel. Klik hier.

Labels:

(Maarten van de Ven, 10.9.11) - [print] - [naar boven]





Concert
Een zoektocht naar de innerlijke mens
Testimoni: Martin Fondse & Eric Vloeimans feat. Matangi Quartet, zaterdag 3 september 2011, Paradox, Tilburg

Muziekpodium Paradox in Tilburg bracht afgelopen zaterdag een voortreffelijke opening van het seizoen met 'Testimoni', een verrassend try-out concert van pianist Martin Fondse, trompettist Eric Vloeimans en de strijkers van het Matangi Quartet.

Fondse componeerde in 2006 de vierdelige suite 'Testimoni Interiori' voor Vloeimans en het Matangi Quartet, een zoektocht naar de innerlijke mens. "Het begint altijd met stilte," aldus Fondse. "Het eerste deel gaat over het krieken van de dag, het tweede deel gaat over de arbeidsvolle dag, dan volgt de avond en uiteindelijk de nacht."

De titel dekt de lading; je wordt opgetild en meegevoerd. Spannende momenten met miniem hoorbare ruisjes van de strijkers werden gevolgd door geruststellende ritmische figuren. En steeds was het Matangi Quartet dragend voor de lijnen waarmee Eric Vloeimans op ingetogen wijze het geheel complementeerde.

Ze besloten de eerste set met het nummer 'Lex', een compositie van Fondse en Vloeimans, die zij maakten voor een vijf minuten durende animatiefilm van Udo Prinsen. De titel verwijst naar Lex van Weren, de Nederlandse trompettist die Auschwitz overleefde. Tussen alle delen van de eerste set bleef het publiek overigens muisstil, waarvoor Fondse zijn waardering uitsprak.

Had Martin Fondse in de eerste set voornamelijk de rol van dirigent, in de tweede set was hij op de piano te beluisteren en kon Vloeimans voluit gaan in zijn compositie 'Never Before'. In het stuk 'Zielsverwant' bespeelde Fondse de vibrandoneon, welke hij melancholiek en verhalend liet klinken in samenspraak met de strijkinstrumenten. De vibrandoneon is een blaasinstrument met een pianoklavier. Het mechaniek werkt als een melodica, maar is gemaakt van hout en heeft een lang gebogen mondstuk. De klank doet denken aan de bandoneon.

Het vervolg van de set bestond uit een reeks composities met poëtische Portugese titels als 'Paraiso' (paradijs), 'O Mar' (de zee) en 'Floc De Neu' (sneeuwvlokje). Zij illustreren Fondse's verbintenis met Brazilië, waar hij naast muzikale avonturen ook zijn (toekomstige) vrouw vond.

Als toegift werden we meegesleept door het indrukwekkende 'Requiem' van Eric Vloeimans, waarin de zeer lang uitgerekte tonen van de trompet zich verrassend verhielden met het geluid van de violen, de altviool en de cello.

Van begin tot eind een avontuurlijk concert, dat een staande ovatie van het publiek uitlokte.

Klik hier voor een fotoverslag van dit concert.

Labels:

(Monique van der Lint, 10.9.11) - [print] - [naar boven]





Cd
Craig Taborn - 'Avenging Angel' (ECM Records, 2011)
Opname: juli 2010

De voorbije vijftien jaar heeft pianist Craig Taborn een indrukwekkend parcours afgelegd van nieuwkomer tot een van de meest gevraagde concert- en sessiemuzikanten van het moment, zeker binnen de experimentele vleugel. Je zou daarbij vergeten dat hij die reputatie bijna helemaal te danken heeft aan werk in dienst van anderen. Met 'Avenging Angel', zijn eerste plaat onder eigen naam sinds 'Junk Magic' (intussen al van 2004) staat hij voor het eerst helemaal alleen in de kijker. Dat werd tijd.

Taborn is een onwaarschijnlijk boeiende figuur, die zich naast verschillende muzikanten (en naar verluidt op meer dan honderd releases!) in de kijker wist te spelen, en dat op piano, orgel, Fender Rhodes en elektronica. Kreeg hij aanvankelijk een plekje bij James Carter toen die furore maakte, daarna stond hij aan de zijde van Roscoe Mitchell, Tim Berne en Dave Douglas. Veel meer nog dan andere hedendaagse pianisten als Jason Moran en Brad Mehldau is Taborn een artiest, die er zijn hand niet voor omdraait om in de meest uiteenlopende contexten aan de slag te gaan, van de taaie collectieve improvisatie van Mitchells Note Factory tot het moderne ensemblewerk bij David Binney en Michael Formanek. Bovendien is Taborn niet vies van de rockcultuur; hij nam een plaat op met Dave King (drummer van The Bad Plus) en Greg Norton (ex-Hüsker Dü) en kan als echte onvervalste metalhead een boompje opzetten over Voivod, Gorguts en Cryptopsy. Geen wereldvreemd conservatoriumproduct, dus.

'Avenging Angel' werd in Lugano (Zwitserland) opgenomen op één dag, onder de auspiciën van Manfred Eicher, het ECM-opperhoofd zelf. Natuurlijk draagt het label een dominante pianogeschiedenis met zich mee (denk maar aan het werk van Paul Bley en Keith Jarrett) en Taborns solowerk lijkt daar aanvankelijk bij aan te sluiten. Het album eenvoudigweg een jazzlabel opplakken zou het dus tekort doen, want net zoals de strakke vormgeving van de cd en de typische ECM-toets (inclusief een fenomenale sound) al doen vermoeden, valt 'Avenging Angel' eerder te situeren in een meer cerebrale hoek. De schijnbare afstandelijkheid en rigiditeit was ook wat ons aanvankelijk ervan weerhield om het album te omarmen, iets dat gelukkig veranderde naarmate het geabsorbeerd werd.

Het is dan ook een album dat intense en herhaalde beluisteringen vergt. Niet enkel omdat het een immense concentratie vraagt om een greep te krijgen op het uiteenlopende gamma van de stukken en de imposante techniek die de muziek stuurt, maar ook omdat het gaat om dertien tracks die allemaal improvisaties zijn. Hier en daar zijn er bij die duidelijk vertrekken van een welomlijnd idee: een interval, een herhalend motiefje (met het denderende titelnummer als beste voorbeeld). Andere zijn duidelijk ontstaan in het moment of gaan volledig op in een fascinatie met pure klank en textuur. Enerzijds krijg je daardoor een erg grillig en onvoorspelbaar verloop, omdat er geen overkoepelende werkwijze achter steekt, anderzijds blijft het daardoor enorm fascineren.

Grote stukken van het album blijven resoluut hangen in de wat strenge, meditatieve sfeer die je van ECM verwacht ('The Broad Day King' gaat meteen erg ingetogen van start), maar Taborn legt daarbij een boeiend parcours af, met in de Europese traditie gewortelde kamerjazz en knikjes richting moderne klassiek, minimalisme en avant-garde. Zo zijn 'True Life Near' en 'Forgetful' helemaal op maat van de liefhebbers van Satie, Winston of het solowerk van Mertens, en krijg je elders voldoende prikkels om de avonturiers tevreden te stellen, zoals in het krachtdadiger 'A Difficult Thing Said Simply' en het tweehandige friemelfestijn 'Spirit Hard Knock'. Mooist van al zijn echter afwisselingen tussen stukken als 'Glossolalia' (woelig, grillig, steeds ontglippend) en 'Diamond Turning Dream' (schraal, puur, kristalhelder) en het besef dat ze eenzelfde obsessie met klankbeheersing en -verkenning gemeen hebben.

Het is een fascinatie die Taborn naar eigen zeggen te danken heeft aan zijn leerperiode bij Mitchell, die hier uitgewerkt wordt in een voortdurend van een andere kant belichte verhouding tussen het ivoor, de hamers, snaren, klankkast en het sustainpedaal. Klanken worden met afgewogen kracht en subtiliteit gecreëerd en vrijgeleide gedaan, kunnen uitdijen, vergaan, contrasteren, en - vooral - een plaats zoeken in de stilte, want Taborn is een pianist die ruimte en stilte laat vallen, zonder daar een al te dramatische gimmick van te willen maken. 'This Voice Says So' wordt daardoor voorzien van een bijna sacrale schoonheid. Het resultaat is daardoor een fascinerende luisterervaring, soms etherisch en afstandelijk, maar net zo vaak meeslepend, prikkelend of gewoon uitnodigend om te oren te spitsen, bij voorkeur met een koptelefoon in de aanslag.

Deze recensie verscheen eerder op Goddeau.com

Meer horen?
Selecteer 'Music' op deze ECM-player voor geluidsfragmenten van vijf tracks van deze cd: 'The Broad Day King', 'Avenging Angel', 'Gift Horse/Over The Water', 'A Difficult Thing Said Simply' en 'Forgetful'.

Labels:

(Guy Peters, 9.9.11) - [print] - [naar boven]





Festival
ZomerJazzFietsTour 2011

"Klarinettist Yedo Gibson bleek ook zonder mondstuk prima uit de voeten te kunnen. Wat heet: het spectrum aan boventonen was spectaculair, de Braziliaan liet een onheilspellend ondergronds gegrom gorgelen en flatuleerde al even onaards, zodat het niemand verbaasde dat zich gaandeweg deze verrichtingen een fascinerende slijmstalactiet aan zijn instrument vormde, die eenparig versneld naar des blazers schoeisel reikte."

Op vrijdag 26 en zaterdag 27 augustus bezocht Eddy Determeyer in het Groningse Humsterland de 25ste editie van de ZomerJazzFietsTour. Hij zag er optredens van Trevor Watts/Veryan Weston, Dutch Impro Academy, De Jongens Driest Allstars, Meiborg, Buma, Van Erk & Altenberg, Erika Stucky, Bart Maris/Lode Vercampt en The Ex & Brass Unbound.

Klik hier om zijn festivalverslag te lezen.

Fotografen Maarten Jan Rieder en Willem Schwertmann fietsten mee en maakten een beeldverslag van de ZomerJazzFietsTour, die je hier (Rieder) en hier (Schwertmann) kunt bekijken.

Labels:

(Maarten van de Ven, 8.9.11) - [print] - [naar boven]





Column Herbert Noord
De cd gelijk de panda, tot verdwijnen gedoemd

"Als voornaamste reden voor de sluiting van de grootste cd-winkel van Nederland, Fame, wordt het al dan niet illegale downloaden genoemd. De redenering is dat men via het internet volledig aan zijn muzikale gerief kan komen en daardoor niet meer door regen en wind naar de platelaar hoeft. Toch waag ik het te betwijfelen of deze niet verrassende constatering inderdaad tot de teloorgang van al die winkels heeft geleid."

Koffiedikkijker Herbert Noord hoopt niet dat hij het bij het rechte eind heeft wat betreft de toekomst van de cd...

Klik op bovenstaande button om zijn column te lezen.

Labels:

(Maarten van de Ven, 7.9.11) - [print] - [naar boven]





Concert
Niet iemand van véél noten, wel van de juiste
Daniël Daemen Quartet, zondag 28 augustus, CC Muze, Heusden-Zolder

Een prima stek voor jazz is dit gemoedelijke MUZE-café van het Cultureel Centrum. Artistiek en zakelijk leider Tom Michielsen brengt zijn jeugdige zoon en dochter mee en laat ze jazz smaken... en ze luisteren met interesse! Uitbater Eugenie Matei zorgt voor de aangename ambiance en is zelf jazzliefhebber. Wat wil je nog meer?

Een goed affiche? Welnu, dat is er vanavond met het Daniël Daemen Quartet. Alles lijkt erop dat Daemen met dit kwartet tenslotte zijn draai gevonden heeft. Met de kwaliteiten van dit kwartet komt hij eindelijk écht uit de kast. Weg is de schroom en bescheidenheid uit het verleden. Hier zien en horen we de saxofonist als een leider zonder spatsjes, die zorgt voor uitstekende composities en speel- en spelplezier. Kortom, iemand die zijn zaken onder controle heeft.

Daniel Daemen doet versteld staan met fluisterzacht spel, dat keihard binnenkomt. Is niet iemand van véél noten, wel van de juiste! Zijn spel lijkt sober, maar is rijk en weelderig qua inzicht en expressie in composities en improvisaties. Jong en getalenteerd is de Duitse toetsenist Lucas Leidinger. Hij beschikt over een goede techniek en heeft op het hem onbekende substituut van de Fender Rhodes absoluut geen last van afstotingsverschijnselen. Wat heet: hij zette het instrument subiet naar zijn hand.

Drummer Etienne Nillesen is zoals steeds de moeite waard. Zijn keuzes voor bekkens, mallets en klein gereedschap is een lust voor het oor. Hij swingt, stuwt en injecteert dit kwartet met energie. Verrassend is het gebruik van mallets met dunne flexibele sticks, die hij op de rand van bass- en snaredrum laat trillen in 'Bass Walks Free'. Een vondst! Bassist Matthias Nowak arriveert laat in de Muze en kan niet meer soundchecken Dit is het enige smetje in de eerste set, het doet het groepsgeluid geen goed. Gelukkig is dit euvel na de pauze verholpen en horen we van hem uitstekend en relevant basspel.

Wat opvalt in dit concert, is de perfecte automatische transmissie om een tempo tutti te accellereren naar een sneller tempo. Maar ook vice versa. Grote klasse! En een bijzonder trademark van Daemens kwartet.

'Little Ballad' is een compositie met een vrij metrum. Er wordt kwetsbaar en breekbaar gespeeld, gekleurd en gebalanceerd op deze ragfijnmazige modale compositie, die het uiterste vraagt van iedere speler. Dit stuk eindigt met een delicate fade-out op een piepklein speeldoosje van Nillesen. 'A Dream' is misschien wel het hoogtepunt van de avond. Qua compositie en indringende vertolking ervan. Een uitvoering met buitengewone zeggingskracht. 'All The Things You Are' werd de onafwendbare toegift en deze standard kreeg een zeer persoonlijke uitvoering.

Het is duidelijk. Daniël Daemen is uit de kast en dat zullen we weten!

Klik hier voor een fotoverslag van dit concert.

Labels:

(Cees van de Ven, 6.9.11) - [print] - [naar boven]





Cd
Ferdinand Povel & Pete Christlieb with the Rein de Graaff Trio – 'Good Bait - Live At The Amsterdam Bimhuis' (Timeless Records, 2011)
Opname: november 2008

Van het groot aantal Amerikaanse jazzsolisten dat pianist Rein de Graaff door de jaren heen naar Nederland haalde, mocht de relatief onbekende tenorsaxofonist Pete Christlieb niet ontbreken. Hij is vooral aan de westkust van Amerika een belangrijk jazzmusicus. Hij speelde met onder meer Louie Bellson, Warne Marsh, Bill Holman, Woody Herman, Chet Baker en twintig jaar lang in Doc Severinsen's Tonight Show Big Band.

Het was een briljant idee hem voor de tournee in 2008 te koppelen aan zo'n beetje Nederlands beste hardbopper, Ferdinand Povel, die niet voor niets in 2011 de Boy Edgar Prijs in ontvangst mocht nemen. Gelukkig liep de 'bandrecorder' tijdens het concert in het Bimhuis. Rein de Graaff vroeg om een kopie en via Wim Wigts Timeless-label werd het materiaal onlangs op bovengenoemde cd uitgebracht.

Beide saxofonisten zijn gewaagd aan elkaar. Natuurlijk zijn er enkele minuscule verschillen. Christlieb heeft een fellere toon en speelt brutaler, avontuurlijker en vanuit de onderbuik. Povel daarentegen produceert bedachtzame en melodieuze lijnen en heeft een mooie ronde toon. Technisch doen ze niet voor elkaar onder. Het begeleidingstrio is op stoom. Er wordt rechttoe rechtaan geswingd en De Graaffs solo's zijn lekker pittig en boppish. Liefhebbers van Bud Powell kunnen er "hun vingers bij aflikken" (vrij naar de retoriek van onze pedante premier Rutte).

Bassist Marius Beets en drummer Eric Ineke vormen de stuwende basis waarop enthousiast en geïnspireerd kan worden gesoleerd. Het resultaat is recht-voor-zijn-raap jazz, waarin de standards slechts de basis zijn voor imposant solowerk van de beide tenorreuzen.

Labels:

(Jacques Los, 6.9.11) - [print] - [naar boven]





Festival
Jazz Middelheim 2011 Part 5 (slot)

"Wie niet waagt die niet wint, zullen de Antwerpse jazzmannen gedacht hebben. Traditie moet je koesteren, maar het vizier moet ook op het voortbestaan gericht zijn. Vier elementen vormden daarbij de bouwstenen voor de programmering van de jubileumeditie van dit kleurrijke en sfeervolle festival: 'Belgen aan de top', 'themadag ode aan de componist, improvisator', 'populaire jazz gericht op jongeren' en een echte 'rootsdag'. Je moet welhaast schizofreen zijn als je het allemaal even prachtig vindt; maar er valt dit weekend wel veel, heel veel te halen in Jazz Middelheim."

Jo Dautzenberg bezocht Jazz Middelheim 2011. Hij proefde de sfeer in de Antwerpse binnenstad, smaakte de concerten en maakt de balans op van de dertigste editie van "een festival dat de zinnen prikkelde".

Klik hier om zijn festivalverslag te lezen.

Klik hier voor een uitgebreid fotoverslag van Jazz Middelheim 2011 door Cees van de Ven.

Nabeluisteren?
Alle concerten van Jazz Middelheim werden door de Vlaamse radiozender Klara uitgezonden.
Klik hier om de bovengenoemde concerten te beluisteren.

Labels:

(Maarten van de Ven, 5.9.11) - [print] - [naar boven]





Concert
Gatecrash speelt sterren aan de hemel
zaterdag 20 augustus 2011, Natuurtheater, Oisterwijk

Met Gatecrash in de zaal ben je verzekerd van dampende elektronische jazz/pop, gevoed door de gevoelige melodieën van trompettist Eric Vloeimans. Diezelfde band in de buitenlucht voegt hier een extra dimensie aan toe.

Een nieuw initiatief van het Tilburgse jazzpodium - Paradox programmeert op locatie - lijkt een schot in de roos, gezien de grote opkomst en het enthousiasme bij het aanwezige publiek. De uitstraling van het 75 jaar oude amfitheater draagt in grote mate bij aan de bijzondere uitwerking van de muziek van Vloeimans en kompanen.

In het begin mag je jezelf nog afvragen waar de symfonische uitspattingen blijven en je verbazen over de eindeloze intro's. Gaandeweg wordt duidelijk wat een inschattingsvermogen er voor nodig is, om Gatecrash op deze ingetogen en sferische manier neer te zetten. Het sleutelwoord is hier ongetwijfeld intimiteit.

Omgeven door brandende fakkels luidt Vloeimans op indrukwekkende wijze de avond in. Herkenbare thema's en melodieën vloeien over in geluiden van de nacht en krijgen hierdoor een totaal ander jasje. De groet van een overvliegende reiger wordt beantwoord door de trompet van Vloeimans en ronddansende nachtvlinders vinden verklanking via de handen van pianist Jeroen van Vliet.

Van Vliets aandeel in Gatecrash was al groot en lijkt alleen maar te groeien. Net iets andere akkoorden, aparte tweeklanken en ingetogen solo's op zijn onmisbare Fender Rhodes zorgen voor een bijzonder uitwerking van de veelal bekende composities, een selecte greep uit het repertoire van de afgelopen jaren.

Zo nu en dan leek een thema wel heel erg uitgerekt te worden en sommige solo's werden niet helemaal uitgespeeld, maar ala, het totaalplaatje compenseerde dit ruimschoots.

Bassist Gulli Gudmundsson, meesterlijk in zijn subtiliteit, toonde zich een opvallend sterke pijler en zette een fraaie solo neer. Fraai waren ook de spaarzame echoënde klankpatronen die Vloeimans via zijn effectpedalen de nacht injoeg. Immer een genot en een welkom herkenningspunt voor het publiek. Alhoewel drummer Jasper van Hulten zich niet helemaal kon laten gaan, sloeg hij met zijn onaflatende creativiteit waar nodig de puntjes op de i.

Wat de melancholie van het moment doet voor een muziekstuk, bewees Vloeimans met het fragiele 'Images Of Washington'. Het is net zoals hij het zelf zegt: het gaat niet zozeer om wat je gaat spelen, maar hoe je het gaat spelen. En dat bewijst hij toch telkens weer.

Klik hier voor een fotoverslag van dit concert door Cees van de Ven.

Labels:

(Donata van de Ven, 3.9.11) - [print] - [naar boven]





Cd
Various artists - 'Next Stop... Soweto, Volume 3: Giants, Ministers And Makers, Jazz In South Africa 1963-1978' (Strut Records, 2010)
Opnamen: 1963-1978

De 'Next Stop... Soweto'-reeks van het Britse Strut Records is een geweldige verzameling van obscure en ondergewaardeerde muziek uit Zuid-Afrika. Deel 1 en 2 gingen vooral om volksmuziek en popmuziek. Deel drie is geheel gewijd aan opnamen uit de 'verloren jaren' van de Zuid-Afrikaanse jazz.

In een bijgevoegd essay legt Gwen Ansell, kenner op dit gebied, het allemaal haarfijn uit, zodat ik mij hier slechts tot de hoofdlijnen beperk. En die zijn vrij eenvoudig te duiden: door de apartheid was jazz een vrijwel marginale activiteit, die door de overheid ontmoedigd werd. Daarom was het moelijk op te nemen en is veel werk slecht gedocumenteerd. En dus is het niet verwonderlijk dat namen als het Early Mabuza Quartet, The Malombo Jazz Makers en Christopher Columbus Feelings bij maar weinig mensen een belletje doen rinkelen. Wie internationaal door wilde breken, deed er beter aan naar het buitenland te vertrekken, zoals Dollar Brand, Chris McGregor en Dudu Pukwana deden.

Het gros van de muzikanten in de compilatie is echter lang zo bekend niet en dat is tragisch, want er zitten een aantal schatten tussen. Zo heeft C.C. Feelings' dansnummer 'Oosoga' een heerlijke pianovamp, die gecombineerd met het ritme van de drums bijna aan Fatboy Slim doet denken. Wanneer Feelings' altsax eroverheen komt te liggen, ontstaat er een soort van freefunk waar geen enkele Amerikaan zich voor zou hoeven te schamen. Een meer conventioneel nummer, 'Pinese’s Dance', van The Soul Giants, klinkt alsof het zo uit het repertoire van de Jazz Messengers is komen rollen, compleet met thema's in unisono en drums die je met je vingers doen knippen.

De diversiteit van de muziek die deze dubbel-cd bestrijkt is groot: Dennis' Mpale's 'Orlando' klink bijna Afro-Caribisch, terwijl Winston Mankuku's 'Dedication (To Daddy Trane And Brother Shorter)' precies is wat de titel doet vermoeden. Het strekt Mankuku tot eer dat het hem ook daadwerkelijk lukt de invloeden uit de titel recht te doen, hetgeen iets is dat voor alle muzikanten geldt.

Hoewel Amerikaanse voorbeelden als Archie Shepp, Weather Report, Herbie Hancock, Pharoah Sanders en Art Blakey duidelijk hoorbaar zijn, is het onmogelijk de eigenheid van deze muziek te ontkennen. Geheel volgens de clichés met betrekking tot jazz uit Afrika is de muziek extreem ritmisch en percussief van aard, mede doordat men zeer bewust zocht naar wat de essentie van Zuid-Afrikaanse jazz moest zijn. Waar het apartheidsregime dit aangreep als een reden om de ontaarde muziek te verbieden, is dit superstrakke swingen juist het succes van veel van deze opnamen geworden, zodat Skyf, Tete Mbambisa, Batsumi en alle anderen op deze verzamelaar uiteindelijk als laatsten lachen. Dat is voor velen echter een schrale troost gebleken: wie niet inmiddels dood is, heeft in ieder geval tijdens zijn hoogtijdagen weinig te genieten gehad. En dat blijft een schandaal, zowel op het humanitaire als het artistieke vlak.

Nou hopen dat er, in navolging van de evenzeer succesvolle 'Ethiopiques'-serie, een twintigdelige reeks met reissues van deze Zuid-Afrikaanse muzikanten komt.

Meer horen?
Klik hier op Playlist (rechts) om de volgende tracks van dit album te beluisteren: 'Orlando' van Dennis Mpale, ''Dedication (To Daddy Trane And Brother Shorter)' van het Mankuku Quartet en 'Itumeleng' van Batsumi.

Labels:

(Sybren Renema, 3.9.11) - [print] - [naar boven]





Festival
Jazz Middelheim 2011 Part 4

"Charlie Hadens muzikale hommage aan de walvis en het Liberation Music Orchestra zorgden voor beschaafd protest en luidden op passende wijze één van de betere Europese jazzfestivals uit."

Jacques Los bezocht de vierde en laatste dag van het festival Jazz Middelheim. Hij doet verslag van de concerten van Omar Sosa, Fred Van Hove Ochgot Octet, Randy Weston's African Rhythms Tribute to James Reese Europe en Charlie Haden's Liberation Music Orchestra.

Klik hier om zijn festivalverslag te lezen.

Freelance tekenaar Pieter Fannes maakte de bovenstaande prent tijdens het concert van het Liberation Music Orchestra. Klik hier voor meer werken van zijn hand van Jazz Middelheim 2011 en andere zomerfestivals.

Cees van de Ven maakte een fotoverslag van deze laatste dag van Jazz Middelheim, maandag 15 augustus. Klik hier om zijn foto's te bekijken.

Nabeluisteren?
Alle concerten van Jazz Middelheim werden door de Vlaamse radiozender Klara uitgezonden.
Klik hier om de bovengenoemde concerten te beluisteren.

Labels:

(Maarten van de Ven, 1.9.11) - [print] - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'
Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.