Concert / Jazztube
Dit trio wordt alleen maar beter
John Dikeman - William Parker - Hamid Drake / Nils Vermeulen, dinsdag 23 juli 2019, Onder Stroom, Antwerpen
Ik zag ze eerder, in september 2015 om precies te zijn, in het Amsterdamse Bimhuis, het trio van John Dikeman, William Parker en Hamid Drake. Tevens koester ik het enige album tot nu toe: 'Live At La Resistenza', met liveopnames uit mei 2014, uitgekomen bij El Negocito. En ja, op de site van Café Oto is nog een liveopname te downloaden, opgenomen tijdens diezelfde tour in 2014. Tijd dat er dus weer eens een nieuw album verschijnt.
In afwachting daarop waren ze afgelopen dinsdag te gast bij Sound In Motion, voor het enige concert in de Benelux. De uit Gent afkomstige bassist Nils Vermeulen mag echter aftrappen. Zijn hallucinerende klanken, veroorzaakt door het eindeloos heen en weer halen van de strijkstok over de snaren, doen het goed op deze eerste avond van wat een hittegolf moet worden. De monotone, bedwelmende klanken - slechts geringe kleurverschillen zijn waarneembaar - brengen ons in een sfeer van trance hier buiten bij Onder Stroom in Antwerpen.
In mijn vorige verslag van Dikeman/Parke/Drake betoonde ik mij reeds bijzonder enthousiast. Nu bij een hernieuwde kennismaking - want hoe mooi 'Live At La Resistenza' ook is, dit soort bands moet je live zien - is dat gevoel alleen maar sterker geworden. We zijn inmiddels vier jaar verder en de drie, die ieder jaar wel een korte tour maken, zijn alleen maar beter aan elkaar gewend geraakt. Het is pure improvisatie wat hier klinkt, maar bij menig deel denk je eerder aan een volwaardige compositie.
Ook deze set, maar dat is dan ook onderhand het handelsmerk van dit trio, is van een meer dan aanstekelijke ritmiek. Vooral bassist Parker, onlangs nog uitgebreid aan bod gekomen in het Britse The Wire, is als geen ander in staat om met heel weinig klank zeer ritmisch te spelen. Drake doet daar geenszins voor onder, al heeft hij wel iets meer nodig om hetzelfde doel te bereiken. Dikeman speelt een dubbelrol: het ene moment gaat hij mee in die groove, op zulke momenten produceert hij ritmische golven, terwijl hij het andere moment het ritme gebruikt voor zijn meer melodische werk. Vaak begint dat behoorlijk lyrisch, met een wat weemoedige ondertoon, helemaal passend bij deze zomeravond. Maar het blijft daar nooit bij. Hoe warm het ook is, Dikeman laat zich er niet van weerhouden om onvermoeibaar voluit te gaan, niet eventjes, maar minutenlang. Bij hem heb je altijd het idee dat hij meer noten wil blazen dan fysiek kan en dan toch maar zo dicht mogelijk in de buurt wil komen. Ze buitelen in een moordend tempo over elkaar heen. Als je hem zo bezig ziet, krijg je het plaatsvervangend warm.
Op een paar momenten moet Dikeman even op adem komen, of geeft hij Parker en Drake gewoon de ruimte? Hoe het ook zij, dat zijn wel momenten waarop we dat eerdergenoemde ritmegevoel van die twee nog beter kunnen observeren. Mooi hoe ze dat, tot twee keer toe, vanuit aarzelende, verkennende klanken heel langzaam opbouwen. De eerste keer heeft het ritmisch patroon dat uiteindelijk ontstaat en waar Dikeman bij aanhaakt iets weg van begrafenisbands, zoals we die kennen uit New Orleans. De tweede keer vallen vooral de technieken die Parker aanwendt op; hij trommelt met de vlakke hand op de snaren, wrijft erover en gebruikt zijn strijkstok op onorthodoxe wijze.
Natuurlijk mag een toegift niet ontbreken. Een waarbij Drake overstapt op zijn handtrommel en Parker op de gimbri, de Noord- en West-Afrikaanse luit. Dat, mede door de zang van Drake, levert een totaal andere sfeer op. Dikeman sluit aan, Drake stapt over op de drums, het ritme groeit en Parker schakelt nog even over op de schalmei. Gelijkopgaand met Dikeman werken ze zo naar een spetterende climax. We kunnen er weer even tegen.
Cd
Three Times Seven - 'Bread And Circus' (eigen beheer, 2019)
Opname: 2016-2019
Het is een wat apart album 'Bread and Circus', die nieuwe van Three Times Seven. Nergens op de cd is te vinden wie deel uitmaken van dit collectief: gitarist Jorrit Westerhof, die volgens Bandcamp ineens verantwoordelijk is voor 'fragment slicing', bassist Marko Curcic, die zorgt voor de 'low wobbles' en drummer Aleksandar Škorić, die de credits krijgt voor de 'vocal phase'. Nergens vinden we ook maar iets van een opnamedatum. Ook hierover verschaft Bandcamp enige helderheid: 'this album has been conceived over a period of time, between 2016 and 2019 in several studios, practice rooms, street corners and radioactive communications with the Voyager 1'.
Fijn. Wat er wel op het stijlvolle vouwhoesje staat zijn de negen nummers, eigenlijk voldoende, en op de achterzijde drie venstertjes om handtekeningen te zetten. Makkelijk voor de signeersessie na het optreden! 'Bread And Circus' was wat de Romeinse keizer het volk gaf om te zorgen dat ze rustig bleven. McDonald en André Rieux zeggen we dan nu, samen op het Vrijthof. De vraag is even of dit album nu ook onder deze noemer te scharen is. Beluister de eerste twee nummers en het antwoord luidt kortweg: nee. Dit is namelijk herrie, herrie van het ergste soort bovendien. Weliswaar belanden we daarna in rustiger vaarwater, maar het leed is dan reeds geschied. Ik vind het dan ook heel vervelend voor Westerhof, Curcic en Škorić, maar dit gaat het klootjesvolk echt niet pruimen! We zullen de titel dus maar als parodie beschouwen.
Dan kantelt het beeld ineens 180 graden en blijken we met een grensverleggend trio van doen te hebben, dat weer eens alle hokjes omverschopt. Worden in de eerste twee stukken de wegen van de noise bewandeld; met 'Since 1919' zoekt het trio zijn heil bij de ingetogen gitaarmuziek en in 'Witness My Existence' allereerst bij de wereld van de geluidssculpturen, het begrip stilte omarmend om dan de richting uit te gaan van de Krautrock. En dan zijn we nog niet eens op de helft!
In 'Make Money Work' gaat het roer weer de andere kant op. Škorić pakt hier met een nogal wilde, rauwe drumsolo. In 'Presence Of The Creator' is het wederom raak, een mooi melodietje op Westerhofs casio wordt wreed verstoort door gerommel aan het snoer, waardoor hele stukken wegvallen. En dan zet het trio in 'Recreational Paranoia' - what's in a name - andermaal de boel op scherp. Als een muzikale gitzwarte onweerswolk die ieder moment kan openbarsten klinkt het hier, iets dat het trio uitstelt tot 'They Contain Me', een ander eerbetoon aan de stevigere variant van de Krautrock. In 'Surrender' horen we dan Škorić in die 'vocal phase' te midden van ambient-achtige klanken, maar eindigen doen ze zoals ze begonnen, met onvervalste noise. Ze kunnen het niet laten.
"Opvallend ritmisch is de muziek van het Henry Threadgill's Zooid, maar dan wel op een geheel onverwachte en tegendraadse wijze. Het is avant-garde, het is free jazz, maar het zit ook vol met niet-westerse elementen. Een kolkende, bruisende mix van klanken. En Threadgill mag dan inmiddels al 75 zijn, je ziet en hoort het er geenszins van af."
Ben Taffijn bezocht het North Sea Jazz Festival. Daar zag hij onder meer James Brandon Lewis, Abdullah Ibrahim, Spinifex, Henry Threadgill's Zooid en een aantal duo's in wisselende samenstellingen onder de noemer 'One-On-One', met onder anderen Kris Davis, Ambrose Akinmusire, Mary Halvorson en Reinier Baas.
"Was de Main Stage voor John Zorn met zijn 'Bagatelles', de Garden Stage was voor Teun Verbruggen en zijn in Anderlecht gevestigde Werkplaats Walter. Het was hij die trompettist Nate Wooley uitnodigde voor een uitvoering van diens '7 Storey Mountain'. Een compositie van drie kwartier voor trompet, twee violen, twee Fender Rhodes, drie drummers, een gitarist en elektronica. De drie andere korte improvisatiesets waren overigens evenmin te versmaden. Fijne felle appetizers tijdens het Zorn-diner."
Op dinsdag 9 juli bezocht Ben Taffijn het Gent Jazz Festival. Vanaf de Bijlokesite doet hij verslag van deze concerten.
Op donderdag 18 juli overleed Ruud Jacobs. In zijn ruim zestig jaar durende carrière speelde de bassist met de jazzgroten der aarde, zoals Johnny Griffin, Bud Powell, Bill Evans, Clark Terry, Stan Getz, Sonny Rollins en Gerry Mulligan. Vanaf de jaren zestig vierde hij successen met het trio van zijn pianospelende broer Pim Jacobs en zangeres Rita Reys, die in 1960 werd uitgeroepen tot Europe's First Lady of Jazz. Daarnaast was hij ook actief als producer. Van door hem geproduceerde albums werden in de afgelopen decennia miljoenen exemplaren verkocht, en velen ervan bereikten de gouden status.
Klik hier voor een biografie over het muzikale leven van Ruud Jacobs door Jurjen Donkers.
"In zijn korte inleidende praatje kondigde Christian Sands aan weinig woorden, maar veel muziek te komen brengen. Dat maakte hij meer dan waar. De pianist bracht een veelzijdige set met veel werk van zijn in 2018 uitgebrachte plaat 'Facing Dragons' en imponeerde de aanwezigen met zijn vingervlugheid en zeer beheerste dynamiek."
Op vrijdag 5 juli bezocht Johan Pape het Gent Jazz Festival. Vanaf de Bijlokesite doet hij verslag van de concerten van Yuri Honing, Christian Sands, Vincent Peirani en Diana Krall.
Cd / Jazztube
The Preacher Men - 'Blue' (ZenneZ, 2018)
In 2016 debuteerde The Preacher Men met het ook hier door mij lovend besproken 'Preaching Out Loud'. Medio vorig jaar verscheen 'Blue', dat hier nog niet werd besproken. Iets dat we goed maken in het kader van het optreden van het trio op het North Sea Jazz Festival van dit jaar. 'Blue' wijkt af van het vorige album in de zin dat het minder covers bevat - één in plaats van drie - en dat een aantal gastmusici het trio versterkt.
Maar de basis staat nog recht overeind: zeer swingende, pakkende jazz. 'Go!' is dan ook een meer dan passende binnenkomer. Saxofonist Efraïm Trujillo blaast hier mooie romige, enigszins vette lijnen, organist Rob Mostert laat zijn Hammond B3 vervaarlijk grommen en drummer Chris Strik leidt het geheel in strakke, ritmische banen. Het werken met gastmusici kenmerkt met name bij 'Into The Blue'. Allereerst horen we hier een broeierig zingende Eline Gemerts, gecombineerd met bluesy gitaarspel van Rory Ronde, gevolgd door een al even intens getormenteerde trompetsolo van Michael Varekamp. In 'Follow Our Lead' horen we allereerst Trujilo, die ritmische, strakke akkoorden blaast, geflankeerd door uitbarstingen van Mostert op zijn Hammond, die uitmonden in een opwindende, zeer energieke solo. 'Fire Waltz', een stuk van Mal Waldron, is de enige cover op dit album en bevat prachtige bijdragen van zowel Trujillo als Varenkamp.
Vrijwel alle overige composities op dit album zijn van Trujillo - op 'Organic Moves' na, dat door Mostert werd ingebracht - dus ook 'Lost And Nowhere To Be Found', waarop we voor de laatste keer Varenkamp in een gastbijdrage horen, samen met Trujillo's ritmische akkoorden, gevolgd door solo's van de beide heren. En natuurlijk speelt Mostert een grote rol in zijn eigen compositie. Golven van klank stromen door de bedding van Striks percussie, die prachtig met Mosterts orgel meebeweegt. Trujillo krijgt hier eveneens de ruimte voor een romige solo met een enkele wat rauwere uitschieters. Het melancholieke, hoe kan het ook anders met zo'n titel, 'The Sweet Memories Of My Childhood' sluit het album af. Het is vooral Mostert en Strik die hier de toon zetten en ons naar het einde doen deinen.
In de Jazztube 'Go!' door The Preacher Men, live opgenomen in Paradox, Tilburg.
The Preacher Men treedt op zondag 14 juli op tijdens het North Sea Jazz Festival.
Cd
Joe Morris & Mary Halvorson - 'Traversing Orbits' (RogueArt, 2018)
Opname: 9 april 2018
Stel een lijstje op van bepalende gitaristen in de wereld van de experimentele jazz van de laatste decennia en zowel Joe Morris als Mary Halvorson zullen niet ontbreken. Twee musici die elkaar inmiddels ook goed kennen: Halvorson nam twee decennia geleden les bij Morris en werd uiteindelijk een al even beroemde collega. Een prima idee van RogueArt om de beide musici samen 'Traversing Orbits' te laten maken.
Het korte en ongrijpbare 'Brain Draft' zet direct de toon. Vage aanzetten tot een melodie lossen hier volledig op in het experiment. 'Shivering Sunshine' heeft iets meer structuur, net genoeg om die eerste zonnestralen te verklanken. Maar het werk van deze twee is toch vooral als abstract te kenschetsen, waarbij de klankkleur het belangrijkste uitgangpunt vormt. Neem 'Traces Of Three' en focus dan met name op de heldere noten die driftig in het rond worden gestrooid. Samenhang is er zeker, maar niet op ordentelijke wijze; eerder terloops, als een bijverschijnsel.
Als we het over klankkleur hebben moet ook zeker 'Semaphone', met bijna twaalf minuten het langste stuk van het album, aan bod komen. We horen hier Morris prachtig disruptief schurend, doorkruist met Halvorsons lichte klanken. Letterlijk onnavolgbaar is het duet dat hierop volgt, klinkend als twee mensen die dwars door elkaar heen praten. Een opwindend klankenspel, waaruit aansluitend - en dat mag gezien het voorgaande als bijzonder worden beschouwd - een wonderschone, fijnzinnige dialoog ontstaat. In 'Full Of Somehow' botsen de klanken weer als balletjes in een flipperkast en zetten de twee gitaristen elkaar iedere keer aan tot een nieuwe uitbarsting van creativiteit.
Fragiel klinkt 'Constant Between'. Heldere, resonerende aanslagen, waarvan het geluid zich verplaatst door de ruimte. Een duidelijke, gerust poëtisch te noemen melodie, dat kwamen we op dit album nog niet eerder tegen, met dito begeleiding. 'In Other Terms' wordt de melodieuze aanpak grotendeels weer losgelaten; het dient louter nog als onderstroom voor het experiment. Afsluiten doet het album met het innemend klinkende, vrij meanderende 'Over The Line'.
Het experimentele karakter van dit album en de intensiteit waarmee deze twee musici spelen maakt dit 'Traversing Orbits' tot een album dat minder geschikt is om in een keer te beluisteren. Het is een doos heerlijke bonbons. Eén, voor de ware snoeper twee, per keer is meer dan genoeg.
Mary Halvorson speelt op zaterdag 12 juli tijdens North Sea Jazz twee duoconcerten in het 'One-to-one'-programma. Het eerste met pianist Aaron Parks, het tweede met gitarist Reinier Baas.
Cd / Jazztube
Kayhan Kalhor, Rembrandt Frerichs, Tony Overwater & Vinsent Planjer - 'It’s Still Autumn' (Kepera, 2019) Opname: 10 novermber 2015
De brede, eclectische smaak van de drie heren die we hier horen naast de Iraanse musicus Kayhan Kalhor, mag inmiddels als bekend worden verondersteld. Rembrandt Frerichs beperkt zich al jaren niet meer tot de piano, maar wijkt met even groot gemak uit naar diens voorloper, de fortepiano, of naar een instrument als het harmonium, beide op dit album te horen. Percussionist Vinsent Planjer verrijkt zijn drumstel eveneens met een keur aan ander slagwerk en bassist Tony Overwater is zeer geïnteresseerd in allerlei aan de contrabas verwante instrumenten, zoals de violine, een basviool. Samen vormen ze een meer dan apart pianotrio, maar met de toevoeging van Kalhor gebeurt er echt iets bijzonders. De kamanche, die lijkt op een soort van rechtopstaande viool, is een instrument dat we in de westerse muziekcultuur niet kennen, zelfs niet iets dat erop lijkt. Het produceert een prachtige klank, die uitstekend past bij de bezetting van dit trio.
Beluister 'It’s Still Autumn' en u begrijpt wat ik bedoel. Twee suites beslaat het album, 'Dawn' en 'Dusk'. We beginnen natuurlijk toepasselijk met 'Dawn'. In de introductie horen we het trio, de klank is net even iets anders, met name door die fortepiano, maar dan gebeurt het: Kalhor op de kamanche. Ja, een strijkinstrument, maar duidelijk geen viool. Rauwer, donkerder van kleur, minder zuiver, maar des te intenser. En wat we horen is dat Kalhor dit instrument tot in de details beheerst, geworteld als hij is in de Iraanse klassieke muziek. Hier komen dus twee werelden samen, of zoals Kalhor het uitdrukt: "You can't really categorize what we are doing. It's not jazz, it's not classical, it's just an organic something we do with our instruments and the focal point is improvisation." Ja en dan ontstaat er iets bijzonders, zoals in 'Kayhan’s Chahar', het derde deel van 'Dawn', waar we een opzwepende mix van jazz, Iraanse muziek en dansbare folk tegenkomen, of in het slotdeel van 'Offering', waarin de melancholie overheerst.
'Dusk' is over het algemeen klassieker, berustend en prachtig van toon. Zoals die kamanche klinkt in 'Introduction', zo sereen, verstild en poëtisch. Hier wordt op het hoogste niveau gemusiceerd. En wat een vondst, die fortepiano, zoals hij bijvoorbeeld klinkt in 'Autumn Winds', een stuk uit de Armeense folklore. Wat draagt dit instrument prachtig bij aan de muzikale sfeer die dit kwartet weet neer te zetten! Het geheel culmineert in het meeslepende, zeer enerverende 'Long Story Short', met een bedwelmend ritmisch patroon en prachtige solo's van Kalhor en Planjer.
In de Jazztube speelt dit kwartet 'Offering', het vijfde deel van 'Dawn', live tijdens een uitzending van het NTR-programma Podium Witteman op 28 januari 2018.
Kayhan Kalhor, Rembrandt Frerichs, Tony Overwater en en Vinsent Planjer spelen op 12 juli tijdens het North Sea Jazz Festival.
Cd
Sylvie Courvoisier & Mark Feldman - 'Time Gone Out' (Intakt, 2019)
Opname: 29 september 2018
Pianiste Sylvie Courvoisier en violist Mark Feldman werken al enige tijd samen. In 1999 brachten ze als duo 'Music For Violin And Piano' uit, waarna meerdere albums volgenden als duo, maar ook onder de naam van het Sylvie Courvoisier-Mark Feldman Quartet, met verder bassist Scott Colley en drummer Billy Mintz, en onder de naam Miller's Tale, waar ze gezelschap hebben van saxofonist Evan Parker en de in elektronica gespecialiseerde Ikue Mori. Naast dat ze eigen werk uitbrengen, loopt de muziek van mede-New Yorker John Zorn als een rode draad door hun beider oeuvre. Als duo brachten ze in 2004 'Malphas' uit met de muziek uit het 'Book Of Angels' en ook in Zorns meest recente project 'Bagatelles' zijn de twee vertegenwoordigd.
Inmiddels ligt er ook een nieuwe album met composities van Courvoisier en Feldman zelf, 'Time Gone Out' getiteld, dat net als het vorige album, het uit 2013 stammende 'Live At Théâtre Vidy-Lausanne' verscheen bij Intakt Records. Viool en piano, het is een klassieke bezetting, niet zozeer binnen de jazz, maar wel binnen de klassieke muziek. En deze composities herinneren ons daar zeker aan. Opener 'Homesick For Another World' - dat hier enige melancholie in doorklinkt zal u vanwege de titel niet verbazen - past binnen het idioom van hedendaagse gecomponeerde muziek en ook 'Éclats For Ornette' balanceert op de rand van jazz en hedendaags gecomponeerd. Die andere inspiratiebron is experimentele folk. De invloed daarvan horen we goed in 'Limits Of The Useful'.
Zo ontstaat het specifieke geluid van dit duo, gekenmerkt door de karakteristieken van de beide instrumenten, maar eveneens door die van de musici zelf. Er is ruimte voor melodieuze frases, waarbij je je als luisteraar gemakkelijk mee kunt laten voeren, maar nooit voor lang. Abrupte wendingen worden gemakkelijk genomen, kronkelweggetjes bewandeld. Echt grip krijg je niet op deze nummers.
Neem het zeer lange titelstuk 'Time Gone Out', dat met bijna 20 minuten het hart van het album vormt. Beginnen doen we hier met dynamisch, overheersend pianospel, geflankeerd door geroezemoes van de viool. Een enkele duidelijk frase, maar verder zoekend spel, gevolgd door een al even zoekende vioolsolo. Vervolgens lijken de twee elkaar voor heel even te vinden, maar daarna slaat de onrust weer toe. Er ontstaat een patroon van vol spanning aftasten, opzoeken en afstoten. De twee musici zijn daarbij volledig aan elkaar gewaagd en aan alles merk je dat ze elkaar door en door kennen. Niet zo vreemd, want ook buiten de muziek om vormen Courvoisier en Feldman een stel.
'Cryptoporticus' doet zijn naam alle eer aan. Een bonte diversiteit aan enerverende klanken schotelt het duo ons hier voor, vol onverwachte wendingen en speelse momenten en ook hier valt de afwisseling tussen onvervalste lyriek en puur experiment op. Maar het sprankelende pianospel van Courvoisier aan het eind maakt dit stuk echt bijzonder. Bijzonder klavierspel vinden we eveneens in 'Not a Song, Other Songs'. De duistere zware aanslagen contrasteren prachtig met Feldmans vederlichte spel dat danst als een blad in de wind, overigens net als Courvoisiers hoge noten.
Sylvie Courvoisier en Mark Feldman maken deel uit van de groep musici die met John Zorn meekomen om zijn 'Bagatelles' uit te voeren. Op 9 juli spelen ze het programma op Gent Jazz en op 12 juli op North Sea Jazz.
Cd
Mats Eilertsen Trio - 'And Then Comes The Night' (ECM, 2019)
Opname: mei 2018
De Noorse bassist Mats Eilertsen is een veel gevraagd sideman in de Europese jazz. Hij maakt(e) deel uit van het Tord Gustavsen Ensemble, The Source, het Wolfert Brederode Quartet, Memorabilia, Rubicon en het Sky Dive Trio. En hij heeft zijn eigen trio, tien jaar nu inmiddels. In 2010 verscheen 'Elegy', in 2013 'Sails Set', beiden bij Hubro. Toen was het geruime tijd stil, tot in januari van dit jaar 'And Then Comes The Night' uitkwam bij ECM Records. De bezetting bleef in die tien jaar echter ongewijzigd: pianist Harmen Fraanje en drummer Thomas Strønen zijn nog steeds de twee andere leden van het trio.
Tien stukken staan er op dit album, deels van Eilertsen, deels van Fraanje. Op opener '22' mag Fraanje aftrappen, we herkennen hem aan zijn melodische afgepaste spel. Dan voegen Eilertsen en Strønen zich erbij en ontvouwt zich een intieme en zeer goed uitgebalanceerde compositie, waarin direct opvalt dat we hier met een bijzonder trio van doen hebben: geen van de drie heeft er echt de leiding, het gaat hier duidelijk om het samenspel. 'Perpetum', een van de twee stukken waar ook Strønen als componist bij vermeld staat, is daarvan een nog beter voorbeeld. Het is een klanksculptuur, waarbij de musici wonderlijk mooie klanken uit hun instrument toveren.
In 'Albatross' zet Fraanje duidelijk de toon met een poëtische, fijnzinnige en zorgvuldig vormgegeven melodie. Eilertsen en Strønen plaatsen mooie accenten, zonder overdaad, net genoeg. Een ander mooie illustratie van waar jaren samenspelen toe kan leiden. Andere prachtig voorbeelden van samenspel op hoog niveau zijn 'The Void', waarin de drie stemmen overduidelijk samen zorgen voor de spanning in de compositie en 'Sirens', waarin met name het samenspel tussen Eilertsen en Strønen opvalt als tegenwicht voor Fraanje.
Bovenstaande laat zien waar de kracht van dit trio ligt en dus ook van dit album: een ingetogen, uitgebalanceerde benadering, waarin de kwaliteit van de klank voorop staat. Het is duidelijk dat er bij de opnames van dit album niets aan het toeval is overgelaten, niet door de musici en niet door de technici. De muziek moet het dan ook niet hebben van verrassende wendingen, grote verschillen in dynamiek of experimentele klanken. Zelfs in de stukken waar iets meer tempo zit - 'After The Rain', 'Solace' en 'Soften' - blijft dit beperkt tot het gebruik van ritmische, pulserende structuren die je als luisteraar meevoeren en even op een ander spoor brengen.
Het Mats Eilertsen Trio speelt op 12 juli tijdens het North Sea Jazz Festival.
Cd
Rodrigo Amado & Chris Corsano - 'No Place To Fall' (Astral Sprits, 2019)
Opname: 14 juli 2014
Het is 2012 als de Portugese saxofonist Rodrigo Amado en bassist Kent Kessler, trompettist en saxofonist Joe McPhee drummer Chris Corsano vragen voor een kwartet. In 2015 leidt dit tot 'This Is Our Language', verschenen bij NotTwo Records, en vorig jaar tot 'A History Of Nothing', dat bij Trost Records uitkwam. Zoals vaker, als een soort van zijstap bij dit soort groepen, vonden Amado en Corsano elkaar in duoverband, zo leert ons deze uitgave met opnames uit de zomer van 2014, die onlangs verschenen op het Astral Spirits-label.
Over Corsano zegt Amado in het cd-boekje: "He's an ultra expressive and sensitive player with a deep level of abstraction, but never loses sight of the form. He's also a dynamo, the way he makes the music 'explode' at certain points, conducting the dynamics of the band." Eenieder die Corsano heeft zien spelen - en dat zou gemakkelijk kunnen, hij verkeert nogal eens in onze contreien - zal dit kunnen beamen. En ook dit album, 'No Place To Fall', vormt een prachtig bewijs van Amado's woorden. Direct tijdens de eerste noten van 'Announcement' gaan Amado en Corsano gelijk op en is het duidelijk dat de omschrijving van dynamo zo'n gekke nog niet is. Natuurlijk gaat het daarbij om de wisselwerking. Corsano zegt dan ook: "Going from the quartet to the duo was interesting to me because I could focus totally on Rodrigo's playing…the way that he develops a specific arc or feeling... There is a strong driving force there, which is fantastic for a drummer to respond to and join in." Inderdaad, in dit duo hebben beide musici de leiding, ze wisselen elkaar af in een verbijsterend hoog tempo, alsof die spreekwoordelijke duivel ze op de hielen zit.
Amado is niet alleen een heel krachtige blazer, zijn toon is daarnaast zeer kleurrijk, variërend van snoeihard, gekruid, gruizig en ontstemd, zoals in 'Annuncement' tot romig, uiterst beheerst, bijna fluisterend, zoals in het tweede stuk 'Don’t Take It Too Bad'. Corsano's slagen - hij volgt Amado hier op de voet - zijn hier al even trefzeker, met een grote emotionele zeggingskracht. Zeker als langzaam maar zeker het tempo weer oploopt.
Prachtig is de solo van Amado waarmee het titelstuk aanvangt. Dan weer krachtige, sputterende uithalen, dan een enkele lang aangehouden toon, dan een scherp akkoord, dat alles van elkaar gescheiden door bijna pijnlijke stiltes. Als Corsano er dan bij komt, met een spervuur aan slagen, geraakt het geheel in een stroomversnelling. Iets dat zich doorzet in het overweldigende 'Into The Valley', waarin de chemie tussen Amado en Corsano een hoogtepunt bereikt. Van grote schoonheid is de afsluiter 'We’ll Be Here In The Morning'. Corsano strijkt ritmisch zijn brushes en ondersteunt daarmee een gloedvolle, maar zeer ingetogen solo van Amado. Na een feller intermezzo en een zeer boeiende solo van Corsano keren we terug naar het ingetogen begin en dooft de muziek als een nachtkaars.
Chris Corsano geeft op 9 juli twee concerten op Gent Jazz: het ene als onderdeel van Nate Wooley's 7 Storey Mountain, het andere samen met Wooley, Bram De Looze en C. Spencer Yeh.
"Nieuw op het festival is de opstelling van de tenten. De grote tent met de Main Stage is gedraaid, waardoor er meer ruimte is ontstaan en dat was nodig ook om alle liefhebbers van de Britse zanger en multi-instrumentalist te herbergen. Cullum is een rasperformer, die het aantrekkelijk maakt om hem te programmeren op een festival. Succes verzekerd."
Op zondag 30 juni bezocht Johan Pape het Gent Jazz Festival. Vanaf de Bijlokesite doet hij verslag van de concerten van Judi Jackson, Jasper Steverlinck, Kolonel Djafaar en Jamie Cullum.
Cd
Fred Hersch & The WDR Big Band - 'Begin Again' (WDR, 2019)
Opname: 28 januari / 4 februari 2019
Fred Hersch is een van de interessantste pianisten van dit moment. Iemand die voortborduurt op de rijke traditie van pianomuziek binnen de jazz. Geen vernieuwer, maar wel een pianist die in de afgelopen 35 jaar een geheel eigen stijl heeft ontwikkeld. Onlangs voegde hij een nieuwe schakel toe aan de ketting door de samenwerking aan te gaan met de fameuze WDR Big Band, geleid door Vince Mendoza. 'Begin Again' heet het album dat geheel bestaat uit composities van Hersch en dat werd opgenomen in de WDR Studio in Keulen.
Stemmig vangen we aan met het titelstuk, met ingetogen blazers en een dito partij van Hersch. Al snel kruipt de passie er echter in met een mooie altsaxsolo van Johan Hörlen, gevolgd door een zeer melodische, sprankelende pianosolo van Hersch. In dialoog hiermee horen we het machtige unisono geluid van de dertien blazers die dit orkest telt. De stemmige kant van Hersch, zijn goed getimede, afgewogen aanslagen horen we in 'Song Without Words #2: Ballad', met een bijpassende, kwikzilveren solo van wederom Hörlen. 'Havana' brengt ons dan weer in opgewonden stemming, dankzij de flitsende solo's van Hersch en tenorsaxofonist Paul Heller, maar zeker ook door de krachtige arrangementen van Mendoza en het hoge niveau waarop de WDR Big Band musiceert.
Met 'Pastorale', voorzien van een uitgebreide solo, brengt Hersch een ode aan de romantische klassieke muziek. Het is een innemend stuk, een prachtig rustpunt op dit dynamische album. Aansluitend keren we met 'Rain Waltz' weer terug naar de jazz. Naast krachtig ensemblespel vallen hier de solo's op van trompettist Ruud Breuls en altsaxofoniste Karolina Strassmayer. Bijzonder is ook zeker 'The Big Easy'. Hier gaat de band op de bluestoer, met opvallend slepende solo's van trompettist Andy Haderer en trombonist Ludwig Nuss. Ze doen de titel alle eer aan. Iets dat overigens ook geldt voor de rest van het orkest, dat op precies de goede momenten een tandje bijzet. Na het pittige 'Forward Motion', met een grote rol voor drummer Hans Dekker en stomende solo's van Breuls, Hunter en Heller, vindt dit afwisselende album een stemmig einde in 'The Orb'. We horen nog één keer Hersch solo. Iedere noot valt hier perfect afgewogen op zijn plaats, terwijl het orkest hem aanvult met stemmige akkoorden.
Fred Hersch treedt met de WDR Big Band op tijdens Gent Jazz op 6 juli.
Concert / Jazztube
Op een paar momenten moet Dikeman even op adem komen, of geeft hij Parker en Drake gewoon de ruimte? Hoe het ook zij, dat zijn wel momenten waarop we dat eerdergenoemde ritmegevoel van die twee nog beter kunnen observeren. Mooi hoe ze dat, tot twee keer toe, vanuit aarzelende, verkennende klanken heel langzaam opbouwen. De eerste keer heeft het ritmisch patroon dat uiteindelijk ontstaat en waar Dikeman bij aanhaakt iets weg van begrafenisbands, zoals we die kennen uit New Orleans. De tweede keer vallen vooral de technieken die Parker aanwendt op; hij trommelt met de vlakke hand op de snaren, wrijft erover en gebruikt zijn strijkstok op onorthodoxe wijze.
