Concert
Monk geraffineerd getransformeerd
Baron, De Looze & Verheyen: 'MiXMONK' + Nils Vermeulen & Wilbert De Joode, vrijdag 29 maart 2019, Handelsbeurs, Gent

Als support vooraf mocht Nils Vermeulen een half uur met Wilbert de Joode aantreden. Vermeulen speelt in heel verschillende bands (o.a. Laughing Bastards, Kabas, Jukwaa) en stippelt nu een parcours uit om ook solo wat te gaan doen. In zijn verkennend klankonderzoek zal hij op 18 mei op Ha'fest met de grote William Parker naast zich staan.

Wilbert de Joode (Ab Baars Trio, BraamDeJoodeVatcher, 1000, etc.) is een Nederlandse gevestigde waarde, een bijzonder innemende persoonlijkheid. Improvisatie zit hem sinds vele jaren in de vingers. Van hem straalden het vertrouwen en het speelplezier af terwijl hij met de veel jongere Nils Vermeulen het podium deelde. Tijdens hun uitwisseling van ideeën begeleidde en gidste hij zijn kompaan, die geleidelijk met meer gretigheid voorstellen lanceerde.

Zonder uitgeschreven composities is het natuurlijk altijd aftasten. Waar en hoe ga je met twee contrabassen al dan niet ritmisch, eventueel melodisch en in een of andere vorm van harmonie magische momenten creëren? Zeker was het een ontmoeting tussen een zoekende kracht en een ervaren vakman. Dat de tweede uit zijn indrukwekkende bagage kon putten hielp onmiskenbaar, maar geleidelijk slaagden zij erin om klanken, noten en patronen bij elkaar te brengen die konden boeien. Echt grootse magie bleef misschien uit, maar er groeiden mooie dingen.

De muzikaliteit van het hoofdprogramma was er een van een heel andere soort. Dat composities en de speelstijl van Thelonious Monk aan de basis van het MixMONK-project liggen, was bij de eerste nummers niet expliciet te horen. 'Fifty Fifty' kwam zo fijn, lyrisch en perfectionistisch over dat ik eerder een ode aan Ralph Alessi zou vermoeden, maar dan zonder trompet. 'Dance' verwees dan hoorbaarder naar Monk, maar bewoog zich in een richting waarbij ik zou wensen dat ik meer namen kon noemen uit de klassieke muziek. Om te genieten van de schoonheid van de muziek was dat gelukkig geen vereiste.

Ook wanneer stukken van de legendarische pianist aangepakt werden en meer herkenning van de composities in het spel kwam, was duidelijk dat dit trio voor een heel eigen benadering staat. Die is er een op hoog niveau, uitmuntend in menig opzicht en door eigenzinnigheid een die fijntjes naar Monk knipoogt. De vergelijking van Bernlef over solo's van Monk, met van de trap vallen en toch niet, was hier zo goed als niet aan de orde. Hoekigheid werd hier en daar op frisse wijze in de muziek geloodst. Spelen met ritme, tijd en melodie mocht dan aan Monk refereren, maar na de ontleding hadden Baron, De Looze & Verheyen blijkbaar een aparte transformatie voor ogen.

In de zaal van de Handelsbeurs was het een troef dat alles zonder enige versterking kon doorgaan. Robin Verheyen schitterde in zijn spel op tenor- en sopraansax. Welk een raffinement! Pianist Bram De Looze toonde zich weer eens geniaal, zowel in zijn ritmische ondersteuning als in en naast de melodie. Zijn subtiel gevarieerd toucher in melodie, herhalingen en wonderlijke solo's waren om duimen en vingers bij af te likken. En de gerenomeerde drummer Joey Baron wisselde, zoals hij dat zo speels en monter kan, natuurlijk meesterlijk eenvoud en complexiteit af om te zorgen voor de gepaste inkleuring. Klasse, dat is wel het minste wat je hiervan kan zeggen.

Cees van de Ven maakte foto's van de concerten van Nils Vermeulen & Wilbert de Joode en Baron, De Looze & Verheyen.

Deze recensie verschijnt ook op Jazz'Halo.