Dutch Impro Academy
De Nederlandse improvisatiemuziek (in het buitenland vaak 'New Dutch Swing' of 'Dutch Impro' genoemd) kent in Nederland zowel zijn oorsprong als een ver ontwikkelde traditie. Over de hele wereld worden de ontwikkelingen in Nederland op de voet gevolgd, door musici, programmeurs, pers en publiek. Nederland is dé plek waar het gebeurt, waar nieuwe ontwikkelingen worden geïntroduceerd en waar nieuwe groepen zich formeren.
Bik Bent Braam, dOeK en ICP, de belangrijkste representanten van de 'Dutch Impro', organiseren dit jaar voor het eerst de Dutch Impro Academy, een zomerschool voor improvisatiemuziek waar Nederlandse impro-musici hun kennis en speelwijze overdragen aan een nieuwe generatie muzikanten. Circa veertig deelnemers, uit Nederland en de rest van de wereld, worden gedurende een week gecoacht door zes docenten die hun sporen hebben verdiend op internationale podia: Han Bennink, Peter van Bergen, Cor Fuhler, Wolter Wierbos, Wilbert de Joode, Tristan Honsinger.
De lessen van de Dutch Impro Academy vinden plaats in het World Music & Dance Centre in Rotterdam, van 24 tot 28 augustus 2009. De deelnemers geven aansluitend in verschillende formaties – en samen met de docenten – concerten in Rotterdam (Worm, 27 augustus), Amsterdam (Bimhuis, 28 augustus) en tijdens de Groninger ZomerJazzFietsTour (Ezinge Kerk, 29 augustus). Topimprovisatie in onvoorspelbare combinaties: van erhu tot accordeon, van harp tot elektrische gitaar.(Jacques Los, 12.8.09) - [print]
- [naar boven]
De stilte tussen de noten
Satoko Fujii's MA-DO, maandag 9 februari 2009, Jazzpower, Wilhelmina, Eindhoven
De Japanse avant-garde pianiste Satoko Fujii past probleemloos in het rijtje Sylvie Courvoisier, Simon Nabatov, Marylin Crispell, Fred Van Hove, Aki Takase en Mischa Mengelberg. Met laatstgenoemde en trompettist Angelo Verploegen gaf ze in 2005 enkele geprezen concerten. Ze heeft al heel wat spraakmakende opnamen uitgebracht met verschillende formaties en ook solo. Met haar fameuze trio met bassist Mark Dresser en drummer Jim Black maakte zij een aantal interessante cd's, zoals 'Illusion Suite' en 'Trace A River' en ook haar solo-cd's 'Indication' en 'Sketches' zijn niet te missen.
De verwachtingen waren dan ook hoog gespannen toen ze café Wilhelmina aandeed voor een Jazzpower-concert. Haar gezelschap bestond uit echtgenoot/trompettist Natsuki Tamura, bassist Norikatsu Koreyasu en drummer Akira Horikoshi. Zij speelden negen stukken van het recent op cd uitgebrachte MA-DO-project. Fujii wist in enkele stukken al haar faam te onderstrepen. Haar verrassende spel met een grote diversiteit aan stemming, emotie, intensiteit en harmonische originaliteit wist het publiek steeds te raken. Samen met trompettist Tamura werden de technisch moeilijke unisono's met grote perfectie uitgevoerd, zoals het geval was in 'Spiral Staircase'.
Bassist Koreyasu tokkelde, streek en plukte extrovert en adequaat, met flageoletten en intrigerende dubbeltonen. Anderzijds wist hij in de rustige en ingetogen composities en passages, zoals in 'The Squall In The Sahara', uiterst boeiend spel aan zijn instrument te ontlokken. Eenzelfde verscheidenheid in dynamiek en ritmische structuren kwam ook van drummer Horikoshi. Hij speelde opvallend veel met mallets en deed dat uitstekend. Uitbundig of subtiel kleurde hij in, bij en naast, al naar gelang de muziek het behoefde. Smaakvol maakte hij gebruik van zijn drie fraai klinkende ride cymbals. De technische bagage van trompettist Tamura was groot en zijn spel vanaf de bladmuziek op zijn lessenaar was gedegen. Anderzijds had hij met zijn magere improvisaties en schrille, onpersoonlijke trompettoon weinig zeggingskracht.
Van een hecht compact en gedegen topcollectief was hier geen sprake. Maar veel werd goedgemaakt door Fujii, die met het exploreren van de binnen- en buitenkant van de vleugel en vindingrijk spel steeds het muzikale epicentrum bleef. Zij wist als geen ander haar composities vorm te geven, interacties te initiëren en bovenmatig te improviseren. Melodieus, percussief, vrij of in het metrum; ze bleef fascineren. Fujii zette het raam (Ma-do betekent venster in het Japans) wagenwijd open en maakte ons deelgenoot van haar innerlijke bron, met alles wat er klonk en achterwege werd gelaten. Want 'Ma' betekent ook 'stilte tussen de noten'. En om te eindigen met een citaat van de pianiste zelf: "That silence has probably more meaning than notes."
Klik hier voor een fotoverslag van dit concert.
(Cees van de Ven, 12.8.09) - [print]
- [naar boven]
TryTone presenteert nieuwe concertserie
In de nieuwe Dubbelplus-concertreeks van TryTone ontmoeten een Nederlandse en een buitenlandse band elkaar op het podium. De eerste editie vindt plaats op vrijdag 25 september 2009 in het Bimhuis te Amsterdam. Op die avond spelen het Franse Matthieu Donarier Trio en het Nederlandse trio Veenendaal/Kneer/Sun. Beide bands zullen ieder een set spelen, alvorens zij samen het podium betreden met een project dat zij speciaal voor deze gelegenheid hebben voorbereid.
Voor het trio Veenendaal/Kneer/Sun gaat met deze muzikale samenwerking een hartenwens in vervulling. Saxofonist en klarinettist Matthieu Donarier is lid van het vooraanstaande Franse collectief-annex-label Yolk, waarin de crème van de nieuwe Franse jazz vertegenwoordigd is. Ook de andere twee leden van het trio, Joe Quitzke en Manu Codija, horen tot de top. Quitzke is een veelgevraagde drummer en speelt onder andere in de groepen van François Jeanneau en Eric Barret; gitarist en Django d'Or-prijsdrager Manu Codjia is bekend als muzikale partner van Erik Truffaz en Henri Texier.
Stichting TryTone werd in 1998 opgericht als platvorm ter promotie en ondersteuning van nieuwe jazz en improvisatiemuziek. De muziek waar TryTone voor staat is niet-stijlgebonden, avontuurlijk maar ook toegankelijk. TryTone organiseert naast deze nieuwe Dubbelplus-concerten ook laboratorium-achtige concerten in het Amsterdamse Zaal 100 op de eerste en derde woensdagavond van de maand.
Kijk voor meer informatie op www.dubbelplus.com en www.trytone.org.
(Maarten van de Ven, 12.8.09) - [print]
- [naar boven]
ICP Orchestra opent Bimhuis-seizoen 2009-2010
Aan het begin van het nieuwe seizoen wordt het Bimhuis vier dagen lang (van woensdag 2 tot en met zaterdag 5 september) overgenomen door het ICP Orchestra. Het legendarische orkest, dat zich beweegt tussen elementaire jazz en eigentijdse improvisatie, speelt in feite één groot concert, verspreid over vier avonden. Voor zowel kenners als niet-ingewijden is dit de ultieme kans om de hoogtepunten uit het oeuvre van pianist/componist Misha Mengelberg en de zijnen live te horen.
"Improviseren is als het dagelijkse leven... als het oversteken van de straat", verklaarde slagwerker Han Bennink in Down Beat. Het tienkoppige improvisatiemonster ICP, meer dan veertig jaar geleden in het leven geroepen door Bennink en Mengelberg, kan vergeleken worden met een jazzorkest uit New Orleans dat een drukke straat in New York oversteekt. Zelfs Mengelberg kan met zijn ontregelende pianospel het internationale gezelschap niet verhinderen om keer op keer glansrijk de overkant te halen.
Geïnspireerd door Fluxus, de beweging die uit het dagelijkse leven kunst maakte, richtten Bennink en Mengelberg in de jaren zestig met saxofonist Willem Breuker de Instant Composers Pool op. Het legendarische, absurdistisch getinte improvisatiegezelschap groeide in de loop der jaren uit tot een virtuoos, eigenzinnig orkest dat over de hele wereld waardering oogst.
Het orkest bestaat op dit moment uit: Thomas Heberer - trompet, Wolter Wierbos - trombone, Michael Moore - altsax & klarinet, Ab Baars - klarinet & tenorsax, Tobias Delius - tenorsax & klarinet, Misha Mengelberg - piano, Mary Oliver - altviool, Tristan Honsinger - cello, Ernst Glerum - bas, Han Bennink - drums.
Klik hier voor meer informatie.
Meer weten?
Onze recensie van het concert dat het ICP Orchestra gaf tijdens het North Sea Jazz Festival 2005.
(Jacques Los, 9.8.09) - [print]
- [naar boven]
North Sea Jazz: An insider's view Part 3
zondag 12 juli 2009, Ahoy, Rotterdam
Zoals reeds eerder bericht was Draai om je oren dit jaar niet geaccrediteerd om verslag te doen van het North Sea Jazz Festival. Gelukkig hebben we een aantal personen uit het professionele jazzcircuit die onze site wél van belang vinden, bereid gevonden verslag te doen vanuit Ahoy. Hierbij een bijdrage van Bartho van unther Bartho van Straaten, programmeur van het Tilburgse jazzpodium Paradox, over de derde en laatste festivaldag: zondag 12 juli.
Van Straaten bezocht twee concerten van artist in residence John Zorn. Deze bracht zijn projecten Filmworks en Cobra. Verder zag hij het McCoy Tyner Trio met als gasten Gary Bartz, Bill Frisell en John Scofield, Éthiopiques en het Scott Colley Quartet. Zijn conclusie: "Het North Sea Jazz Festival is nog steeds leuk. Ondanks alle ongemakken van overvolle zalen, extreme warmte, geluidslekken en opstoppingen, blijft het toch het enige echte internationale jazzfestival wat Nederland rijk is."
Klik hier voor zijn uitgebreide festivalverslag.
(Maarten van de Ven, 8.8.09) - [print]
- [naar boven]
John Zorn – 'Filmworks Vol. XXIII: El General' (Tzadik, 2009)
Opnamejaar: 2008
Vorig jaar was een druk jaar voor de filmcomponist John Zorn: niet minder dan vier cd's werden er op de markt geslingerd. De mooiste is wat mij betreft 'El General', die muziek bevat voor een film over de Mexicaanse dictator Plutarco Elias Calles. Waar filmmuziek vrijwel altijd gecomponeerd wordt volgens de wetten van de film, hanteert John Zorn al jaren zijn eigen beleid; een filmsoundtrack is een cd-project dat afgeronde composities telt, in plaats van korte cues. Dit komt de luistervriendelijkheid zeer ten goede, nog afgezien van de hoge kwaliteit van de muziek zelf. Dat is op deze cd niet anders.
Omdat het teveel voor de hand lag om Mexicaanse muziek te componeren, koos Zorn voor een andere aanpak: een minimale bezetting, met marimba als basis. De muziek is nooit ver weg van een Morricone-soundtrack en is zonder beelden bijzonder goed te genieten. Blikvanger is gitarist Marc Ribot, die met zijn karakteristieke gitaargeluid de muziek naar een hoger plan tilt. Datzelfde geldt voor pianist/accordeonist Rob Burger.
Wat opvalt is dat Zorn net als op de vorige soundtrack-cd 'Belle De Nature' zijn heil zoekt bij minimalisten als Philip Glass en John Cage: veel nummers kennen eenvoudige en herhaalde ritmische patronen en melodieën. Hoewel niet alle tracks even sterk zijn, is deze cd voor zelfs de verzamelaar een must. Bijzonder fraai is het piano-trio 'Besos De Sangre', een stukje latin waarin Burger schittert als pianist. In 'Exactamente Eso', met prachtige overlappende ritmes en feedback-gitaar, overtreft Zorn de filmcomponist zichzelf. Al met al is dit een fraaie nieuwe soundtrack-cd van Zorn.Labels: cd
(Eric van Rees, 7.8.09) - [print]
- [naar boven]
De Concertzender is dood – en Radio 6 is nog doder
"Na vijfentwintig jaar is het gedaan met de Concertzender, het station dat een bijna anarchistische, in ieder geval unieke en kwalitatief hoogstaande mix bood van klassieke en moderne muziek, opera, niet-westerse muziek en, niet in de laatste plaats, jazz uit alle tijdperken en windstreken, improvisatiemuziek en blues."
Het afgrijzen en de verbijstering over het besluit van de Raad van Bestuur van de Nederlandse Publieke Omroep is groot, in binnen- en buitenland. Met name buiten Nederland keken muzikanten en muziekliefhebbers altijd scheel van jaloezie naar het Concertzender-model."
In een vlijmscherp betoog houdt Eddy Determeyer het naar voren geschoven en alom gepropageerde alternatief, Radio 6 ('De Jazzzender'), tegen het licht. Moeten we lachen of huilen? Lees zijn artikel hier en trek zelf uw conclusie.
(Maarten van de Ven, 6.8.09) - [print]
- [naar boven]
Gent Jazz impressies: Sing The Truth: The Music Of Nina Simone
donderdag 9 juli 2009, Bijloke, Gent
In het programma 'Sing The Truth' wordt de muziek van zangeres Nina Simone (1933-2003) in de schijnwerpers gezet. In haar carrière liet ze heel wat muzikale stijlen voorbij komen, zoals jazz, soul, folk, r&b, gospel en pop. Ze besteedde daarbij veel aandacht aan de muzikale expressie van haar emoties, die varieerden van uitgelaten vreugde tot diepe melancholie.
Lisa Simone Kelly (1962) - artiestennaam: Simone - heeft net als haar moeder Nina een rijk stembereik en een aangeboren talent voor lyrische improvisatie. Daarnaast straalt ze overtuigingskracht uit, waarmee ze ook bewust speelt tijdens haar optreden. De in Benin geboren zangeres Angélique Kidjo (1960) heeft een brede waaier aan zowel Afrikaanse invloeden als populaire stijlen in haar muziek verwerkt. De jonge zangeres Lizz Wright (1980) komt uit de gospeltraditie - haar vader was dominee, pianist en orkestleider in de kerk. Toch zingt ze zowel jazz en r&b als gospel. Dianne Reeves (1956) is een van de sterkste zangeressen in de jazz. Reeves heeft een pure en robuuste stem, die ze ook gebruikt als een vocaliserend instrument.
Geruggensteund door een gedegen band onder aanvoering van oudgediende Al Shackman, Nina Simone's vaste gitarist, brengen Reeves, Wright, Kidjo en Simone op het Bijlokepodium nummers van Simone's klassieke repertoire. Als eerste treedt Lizz Wright aan. Zij zingt onder andere 'I Love You, Porgy' en 'Ain’t Got No/I Got Life'. Wright blijkt zichzelf wat maniertjes te hebben aangeleerd, hetgeen niet altijd even overtuigend overkomt - eerder ingestudeerd. Dan komt de dochter van Simone onder veel applaus het podium op. Zij zingt met alle overtuiging twee gevoelige nummers van haar moeder. Angélique Kidjo zingt vanavond de grote hit van Nina Simone, het onvermijdelijke 'My Baby Don’t Care For Me'. Jacques Brels gevoelige 'Ne Me Quitte Pas' krijgt bij Kidjo een light, latin-tintje. Het wordt weliswaar swingend - afwisselend vertolkt, maar de associatie naar Nina Simone is niet altijd duidelijk. Als laatste betreedt Dianne Reeves het podium met haar soul-insteek en jazzinvloeden. Op krachtige wijze vertolkt ze 'See Line Woman' en 'Be My Husband'. Reeves vocaliseert en scat veel, wat soms wat overbodig is. Publieke participatie is er tijdens 'Feeling Good', wat tot grappige publieke reacties leidt. Simone zingt uitnodigend: "Sun in the sky...", waarop iemand in de zaal - het bleek later niemand minder dan zangeres Tutu Puoane! - luidkeels antwoordde: "... you know how I feel". De reactie van een blij verraste Simone: "Go girl, that's what I'm saying!"
De band achter de zangeressen staat als een huis. Shackman, een prima muzikant die behalve gitaar ook vibrafoon en mondharmonica speelt, toont zich een waardige en innemende gastheer. Zijn soms wat langdradige aankondigingen en anekdotes zijn doorspekt met respect voor Nina Simone. Ook pianist Jeremy Berlin verricht goed werk. Een gedegen ritmesectie - bassist Chris White (een andere oudgediende) en drummer Paul Robinson - zorgt voor de juiste fundering. Voor de krenten in de pap zorgt Leopoldo Flemming, een krasse knar die als een meesterkok vanachter zijn percussie-instrumentarium steeds de juiste ingrediënten weet in te brengen. Kortom, een krachtige, goed op elkaar ingespeelde band.
Het laatste nummer van deze avond wordt door het viertal samen gezongen: 'Four Women'. Vier krachtige, mooie dames staan naast elkaar en laten een ingestudeerd dansje zien, zingen ieder intens en sensueel een couplet. Er wordt weinig aan het toeval overgelaten. De sfeer die wordt neergezet is meeslepend, meegaand, meedragend. Een genot voor het oor pur sang. Tijdens het laatste nummer stroomt het publiek dan ook naar voren om wat contact te maken met de muzikanten. De beloning volgt in de vorm van een toegift; Simone en Shackman brengen een intieme uitvoering van Leonard Cohens 'Susanne'.
Klik hier voor een fotoverslag van dit concert door Cees van de Ven.
(Josien Lucassen & Maarten van de Ven, 4.8.09) - [print]
- [naar boven]
Lees verder in het archief...