Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog


 


Cd
Orquesta del tiempo perdido - 'Stille' (Clean Feed, 2018)
Opname: 2016-2017

Strikt genomen is het Orquesta Del Tiempo Perdido helemaal geen orkest. Integendeel zo kunnen we beweren. De drijvende kracht achter het project is multi-instrumentalist Jeroen Kimman, die zich voor de diverse nummers op zijn album 'Stille' laat vergezellen door een keur aan gastmuzikanten - overigens niet de minsten, maar daarover later meer.

Kimman zelf noemt 'Stille' een "post-everything explosion" en dat dekt aardig de lading. Hier komen meerdere werelden samen: die van hedendaagse gecomponeerde muziek, jazz, pop, folk uit alle windstreken en bovenal de wereld van de film, het theater en de revue. Zo horen we onmiskenbaar de invloed van Ennio Morricone's muziek bij de spaghettiwesterns en Nino Rota's muziek bij de films van Federico Fellini. En dat alles samen mengt Kimman tot zijn eigen, eclectische, maar bovenal pakkende verhaal.

Met 'Scenario' raakt hij direct de juiste snaar. Een heerlijk stevig en ietwat melig ritme wordt ons deel. We horen blazers, Michael Moore op klarinet, Koen Kaptijn op trombone en Michiel van Dijk op tenorsax, Tristan Renfrow op drums en verder Kimman zelf op van alles en nog wat. Dit is een ouverture voor een film waarin alles anders gaat lopen dan voorspeld. De invloed van Rota is hier goed hoorbaar. Met 'Strol' krijgen we een langzame, heel langzame wals op ons bord. Vreemde geluiden, onder andere van accordeonist Leo Svirsky, geven kleur aan het slepende ritme. En dan zitten we ineens op een paard, midden op de prairie. In 'Shawty' wiegen we, geholpen door Moore en Kaptijn, eindeloos voort. Knotsgek en zeer vermakelijk.

In 'Cross' gaat Kimman met een grote diversiteit aan percussie aan de slag. We horen het klokkenspel en een keur aan trommels en bekkens in een levendige collage voor slagwerk, een verstilde klanksculptuur. Bijzonder is ook 'Hillyrock II: Fricchettone', waarin Kimman samen met Renfrow en Svirsky een intrigerende cross-over brengt tussen rock en Balkanfolk. En zo gaat het maar door, via het carnavaleske 'Jive Mandolin', het countryachtige 'A Merlefriend Solid' - twee stukken waarin we wederom het eenmansorkest aan het werk horen - naar 'Posseidon' en 'Hills For Seamus', composities waarin Kimman weer enige gastmusici laat opdraven. Zo horen we Mark Morse in 'Posseidon' met een wel heel smeuïg klinkende lapsteelgitaar in de weer.

Een wirwar van stijlen dus, met veel vaart aan elkaar gelast. Wat de stukken bindt? De creativiteit en de speelsheid van Kimman. Geen stuk is hetzelfde en toch zijn ze herkenbaar als des Kimmans. Een hele prestatie.

Klik hier om een track van dit album te beluisteren: 'Scenario'.

Labels:

(Ben Taffijn, 29.5.18) - [print] - [naar boven]



Concert
De sprookjes van Moeder Helene
HALA, zaterdag 26 mei 2018, Atelier Il Sole in Cantina, Groningen

Helene Richter leeft in een heel persoonlijk universum. Misschien doen we dat allemaal op onze eigen manier, maar zij is het die dat heelal tot klinken brengt, bij voorkeur in een donkere spelonk als de Cantina. Het heeft iets sprookjesachtigs, haar tour de chant. Zoals we weten zijn sprookjes niet zelden moorddadig van aard. Richters zang kan uit het elfenrijk komen, maar kan inderdaad ook iets sinisters uitstralen. Dan is ze eerder de boze stiefmoeder. Haar op zich kleine stem weet ze elektronisch te vervormen en te vergroten en van galm te voorzien, zodat het lijkt of er een compleet eskader doodzieke vliegende honden om je kanis cirkelt. Deze klankwereld is nog niet door National Geographic ontdekt, laat staan in kaart gebracht.

Op zich zijn de liedjes van de Duitse Nederlandse weinig pretentieus: soms niet veel meer dan een herhaalde frase op een dwingende groove. De belangrijkste groovemeister is hier tubaspeler Arno Bakker. Diens sonore bijdragen contrasteerden prettig met de ijle vocalen en de gitaaracrobatiek van Leonardo Grimaudo. Soms is het zingen zo bescheiden dat het resultaat nauwelijks een liedje genoemd kan worden. Maar het blijft wel altijd muziek. Ook als de betekenis van een tekst in het geweld van de band verdrinkt, houden we een vierde instrument over.

Intussen konden we ook vaststellen dat er tussen de bovenrand van de tuba en het plafond hele vreemde Vanderwaals-achtige krachten werkzaam moesten zijn. Regelmatig suisde het instrument op luttele nanometers langs de zoldering, maar tot een daadwerkelijk treffen kwam het niet. Bakker eindigde met evenveel tanden als waarmee hij begon.

Foto: Jethro Bijleveld

Labels:

(Eddy Determeyer, 29.5.18) - [print] - [naar boven]



Cd
Eve Risser & Kaja Draksler - 'To Pianos' (Clean Feed, 2017)
Opname: 2 juli 2016 / 1 juli 2017

Onlangs werd bekend dat pianiste en componiste Kaja Draksler de Paul Acket Award 2018 heeft gewonnen, wat haar onder meer een optreden oplevert op het prestigieuze North Sea Jazz Festival. Het is een goede keuze van de jury om Draksler dit jaar te belonen. De laatste jaren speelt ze een grote rol binnen de Nederlandse impro-wereld en ver daarbuiten. Ze is actief als solist, bracht duoalbums uit met Onno Govaert, Matiss Cudars, Susana Santos Silva en Eve Risser, maakt onderdeel uit van het louter uit dames bestaande Hearth (met Ada Rave, Mette Rasmussen en Susana Santos Silva) en gooit hoge ogen met haar octet, waarvoor zij alle composities schrijft en waarmee ze vorig jaar 'Glendalec' uitbracht bij Clean Feed. Het is ditzelfde octet waarmee ze acte de présence zal geven op North Sea Jazz.

De samenwerking met collega-pianiste Eve Risser leverde eind vorig jaar spraakmakende optredens in het Amsterdamse Bimhuis en het Gentse De Bijloke en een album op: 'To Pianos'. De twee zijn aan elkaar gewaagd en beider ster is rijzende. Eve Risser maakte furore met haar trio En Corps, speelde al vroeg in het Orchestra National De Jazz en werkte net als Draksler de laatste jaren gaandeweg aan haar solocarrière, met als voorlopig hoogtepunt het eveneens bij Clean Feed verschenen 'Des Pas Sur La Neige'. En terwijl Draksler een octet heeft opgezet, heeft Risser een tentet, het White Desert Orchestra. Beide groepen bestaan overigens voor de helft uit vrouwen. Het werd tijd.

Goed, 'To Pianos' dus, dat voortkwam uit een compositieopdracht van het Jazz Festival Ljubljana. En nee, dit is geen typefout. De betekenis zit in de woorden van Risser in het cd-boekje: "In our compositions and improvisations, the idea was to give more focus to the sound coming out of the pianos and to listen to what happens, than our particular piano vocabularies. The room we played, and the two Steinwayss we had for the performance gave us a lot of choice in terms of resoncances, echoes, sound illlusions, sound mixes, dynamic expression, etc." Dat de twee daarbij niet alleen de toetsen van hun instrument inzetten, behoeft waarschijnlijk geen betoog.

Klokken klinken er in 'Dusk, Mystery, Memory, Community' van Draksler. Eerst regelmatig, dan steeds meer uit de pas lopend, verdicht en in elkaar overlopend. En dan valt de machine stil en horen we louter fluisterzachte en verstilde aanslagen. Rissers woorden komen tot uiting in een variant op de titel van het album. De improvisatie 'To Pianists' is niets minder dan een impressionistisch klankschilderij, waarin de snaren centraal staan en we getrakteerd worden op een breed spectrum aan kleuren. Een ander hoogtepunt is het eveneens van Risser afkomstige 'Kallaste Ou La Ville Abandonnée'. Het klinkt verstild, hoe kan het ook anders met een spookstad in gedachten, terwijl de afzonderlijke aanslagen, waarvan de intensiteit gedurende het stuk steeds verder toeneemt, natrillen in ruimte en tijd. Eén cover telt het album, 'Walking Batterie Woman'. Een stuk van die andere vrouw die veel voor de piano in de jazz heeft betekend, Carla Bley.

Het Kaja Draksler Octet speelt op 13 juli op het North Sea Jazz Festival en op 14 juni in Splendor, Amsterdam als onderdeel van het Doek Festival. Hier met collega-pianiste Marta Warelis en dansers Lily Kiara en Michael Schumacher.

Labels:

(Ben Taffijn, 27.5.18) - [print] - [naar boven]



Vooruitblik
Gent Jazz Festival 2018

Het leuke van het Gent Jazz Festival is dat het programma is uitgesmeerd over 7 dagen in juli, met een spectaculaire opwarmer op vrijdag 29 juni. Dan komt David Byrne (ex-Talking Heads) zijn nieuwe album 'American Utopia' presenteren. Hiermee is ook meteen duidelijk dat de programmering een uiterst brede definitie van jazz hanteert. Dat doet overigens niets af aan de statuur en reputatie van de artiesten die je niet meteen met jazz zou associëren.

Neem nou Sir Tom Jones (3 juli), Paolo Conte (6 juli: uitverkocht!), Selah Sue en The Roots (8 juli). Niet meteen te vangen onder het begrip jazz. Maar wel grote namen met een bewezen staat van dienst. Het fijne van dit festival is dat er elke dag 4 optredens zijn op de main stage. Dat is overzichtelijk en geeft rust. Je hoeft niet met een spoorboekje in de hand de hele dag van het ene naar het andere optreden te rennen, zoals op andere grote jazzfestivals. Kies wat je aantrekkelijk vind en je weet waar je aan toe bent. Dat geeft de rust om echt van het festival te genieten. Neem daarbij de ambiance van het Bijloke-festivalterrein en de Gentse easy going style en je dag kan niet meer stuk.

En voor de pure jazz liefhebber is er ook keus genoeg. Wat te denken van Brad Mehldau (speelde onlangs nog drie dagen lang het uitverkochte Bimhuis plat), Chico Freeman en Hudson, een supergroep met John Medeski en John Scofield, op 5 juli. Als je dan geen goede dag hebt weet ik het niet meer! Of wat te denken van zaterdag 7 juli: eerst wordt er een Fundament gelegd om vervolgens Jason Moran And The Bandwagon te verwelkomen. Even op adem komen en op naar het Vijay Iyer Sextet. Om uiteindelijk de dag af te sluiten met het fenomeen Pharoah Sanders, samen met multi-instrumentalist Nicholas Payton. Voor mijzelf de allermooiste dag. En zo zal iedereen zijn eigen keuze maken.

En dan vergeet ik nog te melden dat muzikanten van eigen Belgische grond ook goed vertegenwoordigd zijn. Wat te denken van Melanie De Biasio (1 juli) - ook wel de Belgische Billie Holiday genoemd - die een volledig eigen stijl ontwikkeld heeft. Of Jeff Neve (6 juli), als pianist internationaal alom gewaardeerd om zijn eigenzinnige stijl. Selah Sue treedt aan op de slotdag 8 juli. Ze past helemaal in het programma van deze dag, waarop de programmeur zijn pijlen richt op een jonger publiek. De dag start met het Antwerpse hiphopduo Blackwave, dat bestaat uit producer Willem Ardui en rapper Jaywalker. Dan Selah Sue en als afsluiter helemaal uit je dak gaan met de legendarische hiphopgroep The Roots. in 1987 opgericht door Tariq 'Black Thought' Trotter en Ahmir 'Questlove' Thompson uit Philadelphia, USA.

Kortom, zoek je eigen feestje uit in het gevarieerde programma en geniet van de ambiance (gegarandeerd) en de artiesten (afhankelijk van jouw smaak).

Klik hier voor meer informatie over het programma.

Foto's: Cees van de Ven & Louis Obbens

Labels: , ,

(Johan Pape, 25.5.18) - [print] - [naar boven]



Cd's
Ken Vandermark / Klaus Kugel / Mark Tokar - 'Escalator' (Not Two Records, 2017)
Opname: 5 mei 2016
Jeb Bishop / Matthias Müller / Matthias Muche - 'Konzert Für Hannes' (Not Two Records, 2017)
Opname: 6 mei 2016
Bobby Zankel & The Wonderful Sound 6 - 'Celebrating William Parker @65' (Not Two Records, 2017)
Opname: 21 januari 2017

Al enige tijd leefde het plan om een drietal cd's van het Poolse label Not Two Records onder de aandacht te brengen. Het kwam er niet van. Te veel nieuwe uitgaves doorkruisen plannen nogal eens. Maar goed, nu dan uiteindelijk toch. De cd's zijn inmiddels niet meer zo heel recent, maar daarmee niet minder interessant. En Not Two Records verdient de aandacht. Zij steken iedere keer weer hun nek uit voor het corps aan musici dat de vrije improvisatie hoog in het vaandel heeft. Dus ook op de drie albums die hier centraal staan. Landsgrenzen worden daarbij niet geschuwd, zodat we hier de toonaangevende musici uit New York en Chicago vinden, samen met die uit Duitsland, Polen en verder.

Een van de bekendste van deze musici is zonder meer rietblazer Ken Vandermark. Tientallen albums bracht hij inmiddels uit met een keur aan musici, maar altijd weet hij weer te verrassen. Zoals hier met percussionist Klaus Kugel en bassist Mark Tokar in een concert in de Alchemia Club in Kraków, dat verscheen onder de titel 'Escalator'. In '13 Lines' blaast hij een oeverloze stroom noten op zijn tenorsax, overrompelend begeleid door Kugel en Tokar. Kugel produceert snoeiharde riffs, een prachtig contragewicht vormend voor Vandermarks strapatsen en Tokar zorgt hier voor een al even stevige groove. En dan is daar 'Automatic Suite', waarin het trio een stomend ritme ontvouwt. Een explosieve mix aan klanken die, na een opvallend begin waarin we Vandermark op klarinet horen, gaandeweg aan kracht toeneemt. De opvallende kwaliteiten van Tokar krijgen een plek aan het begin van 'Flight'. Onvermoede klanken tovert hij hier uit zijn contrabas. Ritme en klankkleur gaan hier hand in hand. De lijn van '13 Lines' wordt doorgetrokken in het al even explosieve 'Rough Distance'. Vandermark blaast met zijn grillige, doch melodieuze patronen het stucwerk van de muren en Kugel laat het in Keulen donderen. Afsluiten doen we met 'End Numbers', dansend begeven we ons naar de uitgang.

Een dag later, maar dan in Keulen, geeft een ander eveneens trans-Atlantisch trio een concert. Dit bijzondere trio bestaat uit de trombonisten Jeb Bisop - uit Chicago, Matthias Müller en Matthias Muche - beiden uit Duitsland. Sterker nog, oorspronkelijk zou dit een kwartet geweest zijn, maar het vierde lid werd ziek en overleed uitgerekend op de dag van het concert! Vandaar de titel 'Konzert Für Hannes', oftewel Johannes Bauer. Recent vonden we 'Dark' van Hornstrom reeds bijzonder vanwege de aanwezigheid van twee trombones, naast bas en drums. Hier zijn het er echter drie en vinden we geen andere instrumenten. Saai? Welnu, overtuig uzelf. Nooit geweten dat je met louter drie trombones een zo divers klanklandschap kunt produceren. Melodieuze patronen in het hoog en het laag wisselen elkaar hier af in zes naamloze stukken af. Maar de trombone kan meer: hij kan sputteren, stotteren, stromen valse lucht produceren en anderszins verrassen. Hier hoort u het allemaal, letterlijk in alle toonaarden.

De uit New York afkomstige altsaxofonist Bobby Zankel en bassist William Parker kennen elkaar sinds 1973, ze speelden samen met de onlangs overleden Cecil Taylor tijdens diens Carnegie Hall concert in maart 1974 en ontmoetten elkaar nog vele malen nadien in wisselende samenstellingen. Zankels waardering leidde tot een tribute aan deze levende legende, 'Celebrating William Parter @65' geheten. Een bijzonder tribute, want Parker speelt zelf mee. De titel verwijst volgens Zankel naar Bodhisiattva Wonderful Sound "[that] uses music to enable other human beings to tap into their unlimited reservoirs of courage, hope and wisdom." Naast Zankel en Parker maken drummer Muhammad Ali, pianist Dave Burrell, violiste Diana Monroe en trombonist Steve Swell deel uit van dit sextet. Dit is improvisatie in de beste traditie, met prachtig samenspel - waarbij het duo Ali/Parker het geheel iedere keer tot grote hoogte stuwt - en sterke solo's. Zankel horen in het eerste deel, met een lichte, doorleefde toon, het ene moment messcherp, het andere dwars en gruizig; Monroe en Burrell overtuigen in het tweede deel van deze suite. Monroe met expressief spel op het scherpst van de snede en Burrell met zijn heerlijk percussieve, ietwat hoekige spel, zijn noten erin slaand - en let hier zeker ook op Parker die op de achtergrond driftig aan zijn snaren staat te plukken. Swell tenslotte pakt zijn kans in het derde deel met een al even enerverende solo, krachtig en eclatant. De man om wie het in dit tribute allemaal draait, William Parker, horen we verderop in een bloedmooie solo, Krassend en piepend vreet hij zich een weg door de noten. Mooier kan niet.

Labels:

(Ben Taffijn, 24.5.18) - [print] - [naar boven]



Jazzradio
Jazz Rules #153-154

In deze aflevering van Jazz Rules aandacht voor het driedaagse festival Ham Sessions, dat tijdens het afgelopen Pinksterweekend plaatsvond in Gent. Met onder meer muziek van Ralph Alessi & This Against That met Ravi Coltrane, Andy Milne, Marc Ferber & Drew Gress en Darrifourcq/Hermia/Ceccaldi.

Er is nieuwe muziek van Gratitude Trio, de band rond saxofonist Jeroen Van Herzeele. Zij hebben net een derde album uitgebracht. En ook nieuw werk van het Oostenrijkse septet Shake Stew. Hun album heet 'Rise And Rise Again', waarop ook Shabaka Hutchings van Sons Of Kemet op saxofoon te horen is.

Klik hier om Jazz Rules #153 te beluisteren.

In #154 presenteert Dirk Roels een uur lang topjazz van vrouwelijke Belgische jazzmuzikanten. Dit naar aanleiding van de recente commotie rond het feit dat onze Belgische jazzdames het minder goed zouden doen dan de mannen... Ontdek het zelf in deze uitzending met zowel muziek van gevestigde waarden zoals Nathalie Loriers, Eve Beuvens, Yannick Peeters, Tutu Puoane en Marie Anne Standaert, als van jong talent zoals Marjan Van Rompay, Rebekka Van Bockstal, Nele De Gussem, Kris Auman en anderen.

Klik hier om Jazz Rules #154 te beluisteren.

Labels: ,

(Maarten van de Ven, 23.5.18) - [print] - [naar boven]



Concert
De drummer als componist
Steve Altenberg Quartet, dinsdag 15 mei 2018, De Smederij, Groningen

Jazzdrummers staan niet bepaald bekend als grote componisten. Zeker, wanneer een slagwerker ook bandleider is zal hij of zij best wel stukken voor zijn of haar band in elkaar prutsen. Maar zelfs een standard als 'Drum Boogie' werd destijds door Gene Krupa samen met zijn trompetsolist Roy Eldridge geschreven (en het thema lijkt mij eerlijk gezegd vooral uit de koker van die laatste afkomstig).

Kun je aan een compositie horen dat ze door een drummer geschreven is? Misschien. In De Smederij presenteerde Steve Altenberg een programma van eigen werk, waarbij je soms echt de indruk kreeg dat drums, band en stukken een organisch geheel vormden. De ballad 'Lily Of The Valley' eindigde in een vernietigende bekkensbarrage die een rechtstreekse versterking van de band was. Soms vouwde een compositie zich als de spreekwoordelijke bloem open om de drums vrij spel te geven. Dat was het geval in 'Hope Springs Eternal', dat na een gestaag crescendo in rustiger vaarwater terechtkwam dat zachtkens tegen de beschoeiing klotste.

Altenberg is altijd al een percussionist geweest met veel gevoel voor structuur en dynamiek. En met grote oren. Zijn frasen zijn opgebouwd uit myriaden subritmen - precies, Jochem, een soort op geluidsvelden toegepaste integraalrekening. Wat dat betreft werkt hij verder op het pad dat Elvin Jones ooit uitstippelde. 'Anthem' ("in es, iedereen kan meedoen") was hip gestructureerd, hier herkende je de hand van een drummer weer. Een soort funkjazz anno 1970, waarin de solisten vijftig jaar vrijheid vierden. Van die solisten dient in de eerste plaats het tweespan Thomas Hilbrandie (gitaar) - Paul Berner (bas) genoemd te worden. In het reeds gememoreerde 'Lily Of The Valley' speelde Hilbrandie een bezonken solo, waar de bassist een hecht commentaar doorheen vlocht. Omgekeerd begeleidde de gitarist de bassolo's met subtiele akkoordjes, waarbij de snaren nauwelijks beroerd werden.

Voor Kurt Weiss was de trompet soms een Weapon of Major Destruction, maar hij kon ook in zowel dezelfde ademtocht heel introspectief afkoelen. Een sterk punt waren de unisono thema's voor trompet en gitaar. Je kon dan maar moeilijk geloven dat deze avond in De Smederij het debuut voor dit kwartet was.

Foto's: Zoltan Acs

Labels:

(Eddy Determeyer, 23.5.18) - [print] - [naar boven]



Cd
Ben Sluijs - 'Solo Recordings' (eigen beheer, 2018)

In het genre en bij muziekvormen die tegen jazz en improvisatie aanleunen melden zich de laatste decennia tal van getalenteerde jongens en meisjes. Soms kan je ervan staan kijken hoe ver sommigen onder hen durven te gaan met gevoelige en niet-commerciële muziek. Dat is een combinatie waarin de altsaxofonist en fluitist Ben Sluijs zich intussen al geruime tijd verdiept.

Ben Sluijs (°1967) mag je gerust bij de fijnste jazzmuzikanten van België rekenen. Hij scheelt in leeftijd maar een jaar met altsaxofonist Frank Vaganée en drie jaar met altsaxofonist Fabrizio Cassol. Die werden respectievelijk beroemd met Brussels Jazz Orchestra en Aka Moon, gezelschappen die zij oprichtten in 1993 en 1992. Sluijs speelde een tijdje altsax bij Octurn dat ook rond die tijd ontstond en nog steeds bestaat. Een groot deel van zijn discografie vind je net als die van Octurn trouwens terug in de catalogus van De Werf, dat een label improviseerde in 1993.

Sluijs ging zich gaandeweg concentreren op andere samenwerkingen. Door de jaren heen leidde hij eigen kwartetten en een kwintet, speelde solo en zocht de begeleiding op van poëzie en spoken word (bijvoorbeeld met Tom Van Bauwel en werk van Paul van Ostaijen, met Remco Campert, Jules Deelder, Pjeroo Roobjee). Hij ging in duo spelen met pianist Erik Vermeulen en dat werd een muzikaal poëtische samenwerking die nu al meer dan 25 jaar meegaat. Enkele jaren terug kwam er een klein verbond bij met 3/4 Peace, dat fijne kamerjazz brengt, met Christian Mendoza aan de piano en op contrabas Brice Soniano. Plots was er ook een nieuw kwartet met drummer Dré Pallemaerts (iemand van zijn generatie), pianist Bram De Looze en bassist Lennart Heyndels. En rond de jaarwisseling, in januari van 2018, verscheen louter digitaal een solo-uitgave van de tedere saxofonist.

Het zijn tien stukjes waarvan negen in tijdsduur variëren van twee tot vier minuten. De uitzondering is de afsluiter met zeven en een halve minuut. De meeste nummers komen over alsof het instrumentale versies konden zijn van liedjes. Was iemand als Jon Hendricks tijdens de opnamen binnengewandeld, hij had bij 'Easy For You' of bij 'How Did I Get Here' in een handomdraai een tekst kunnen improviseren en inzingen. Niet dat de structuur er een is van begin-strofe-refrein, maar de stukjes zijn melodieus en afgelijnd. Van bij 'Easy For You' klinkt het al zangerig, hoor je een verteller die met heldere klank en leuke variatie in de intonatie je aandacht trekt. In een volgend nummer zit de stemming opvallend vaak anders dan in het vorige, zoals bij 'Presq’heureux' dat wat minder 'leuk' is dan de openingstrack. Hier komt iets aan te pas als een op de tenen gaan staan om er toch alsjeblief bij te geraken. Die afwisseling zorgt voor andere schakeringen, die niet vergezocht zijn of verstoren.

De tonen die Ben Sluijs met zijn altsaxofoon blaast, doen mij in hun zachtheid denken aan ribfluweel en tegelijk aan ochtenddauw. Er klinkt vaak een tedere gevoeligheid in door en aldoor is er dat uitgepuurde, met een persoonlijke korrel. Dat belet Ben niet om lekker te swingen, zoals op 'Little Suede Shoes' en dan aanstekelijk aan de energie van Charlie Parker te refereren. Wat verder zou je dan weer bijna tot tranen bewogen geraken als hij van Ornette Coleman 'What Reason Could I Give' vertolkt.

Door zijn gevoelige stijl en een zekere lichtheid dacht ik wel eens aan Jimmy Giuffre. Omdat Sluijs voor het merendeel eigen composities brengt, aangevuld met een paar standards, is het ook moeilijk om niet te denken aan zijn ontmoetingen met Erik Vermeulen. Toch hoef je hier nergens een tweede instrument te missen. Dit dik half uur compleet solo boeit met zijn vloeiende opeenvolging van thema's en motieven van begin tot eind. Het langere 'Dearly Beloved' is misschien het minst laagdrempelig, maar dan louter omdat het de korte tijdsduur doorbreekt, want qua ideeën en uitwerking zet dit het rijtje glans bij.

Hier kun je dit album streamen en downloaden.

Labels:

(Danny De Bock, 22.5.18) - [print] - [naar boven]



Concert
De toekomst van de jazz ziet er rooskleurig uit!
Dinosaur, zaterdag 12 mei 2018, Paradox, Tilburg

Laura Jurd, componist en trompettist, is de bandleider van de groep Dinosaur. Zij maakt daarnaast deel uit van Jesper Hoiby's formatie Fellow Creatures. De trompettiste oogt bescheiden op het podium maar legt, samen met haar muzikale partners, de lat hoog. Dinosaur draagt op imposante wijze bij aan de ontwikkeling van akoestische jazz, in combinatie met elektronica. De formatie is in 2016 doorgebroken met het debuutalbum 'Together, As One' en recent is 'Wonder Trail' verschenen op het label Edition Records. Dinosaur onderstreept dat in Engeland het momentum van de jazz ligt.

De groep speelt met het verwachtingspatroon van de luisteraar. De loop van het optreden is permanent aan verandering onderhevig. Vaak komt de muzikale ontknoping wonderbaarlijk tot stand. Het concert opent met een ferme klap en de scherp gearticuleerde staccato statements van Jurd overtuigen direct. De contrasterende elektronica uit de koker van keyboard wizard Elliot Galvin verlopen van vernuftig via puntig naar sacraal.

In de tweede compositie staan de onheilspellende spacy soundscapes haaks op de melodische lijnen van de trompettiste. Vervolgens evolueert het nummer zich, onder aanvoering van de hardwerkende ritmesectie, richting vrije funk. De variatie aan stijlkenmerken is onuitputtelijk. In het groovy 'Forgive Forgot' wedijveren de ingetogenheid van Galvin en de vurige noten van Jurd met elkaar. Het nummer 'Old Times Sake’ gaat van een fiere jazzy volksdans over in een opwekkend marspatroontje.

Het afwisselende, virtuoze trompetspel van Laura Jurd domineert tijdens het gehele concert. Het staat bol van afwisseling en korte passages, maar ook de lange lyrische passages worden overtuigend voor het voetlicht gebracht. Foutloos, creatief en meeslepend. Galvin produceert atypische keyboardsounds en fluittonen, naast dissonante en bewust kitscherige aangebrachte geluiden. Op andere momenten wordt zijn spel onheilspellend en ruw. Hij laat zwervelende stormen razen of reduceert zijn sound tot slechts ruis. De onderlinge harmonieën tussen het natuurlijke trompetgeluid en de artificiële handelswijze op de toetsen pakken wonderbaarlijk mooi uit. Jurd zingt kortstondig op twee tracks, passend in de context. Dit korte samenspel met drummer Corrie Dick, waaronder 'And Still We Wonder', zorgt voor meerkleurigheid.

Het kwartet volbrengt het auditief spektakel, met een rijkheid aan inkleuringen, overrompelingen en improviserende verrassingen, tot het einde van het optreden. Het toevoegen van nieuwe alternatieve muzikale vormen en structuren is een ambitieus streven. Het resultaat doet de balans positief uitslaan. Wat ziet de toekomst van de jazz er dan rooskleurig uit!

Klik hier voor foto's van dit concert door Louis Obbens.

Labels:

(Louis Obbens, 19.5.18) - [print] - [naar boven]



Concert
Conservatoriumstudenten schitteren in ode aan de vrijheid
We Re-Insist!, woensdag 9 mei 2018, De Singer, Rijkevorsel

Het is 1960 en de strijd voor gelijke rechten voor de zwarte Amerikanen is in volle gang als drummer Max Roach zijn album 'We Insist! Max Roach’s Freedom Now Suite' uitbrengt. Er werkt een groot aantal gerenommeerde jazzmusici mee aan dit album, waaronder saxofonist Coleman Hawkins, trombonist Julian Priester, trompettist Booker Little en zangeres Abbey Lincoln. Die strijd ging ook daarna door en culmineerde in een rumoerig 1968, een momentum in de geschiedenis dat dit jaar overal ter wereld wordt herdacht. Want laten we eerlijk zijn - en het is wrang, maar dit album is nog steeds actueel. Actueel genoeg in ieder geval voor twee docenten aan het Koninklijk Conservatorium Antwerpen en jazzmusici drummer Teun Verbruggen en bassist Nicolas Thys om met vijf studenten een ode aan dit album te brengen. Drie stukken spelen ze van het originele album, natuurlijk in eigen versies - al was het maar omdat de bezetting niet geheel overeenkomt met het origineel - aangevuld met muziek van tijdgenoten en eigen stukken.

Om met de drie nummers van het originele album te beginnen; dit septet weet er goed raad mee en laat hier horen de geest van het album te hebben begrepen. Het is dan ook echt 'Freedom Day' in het gelijknamige stuk. De unisono geblazen passages vertellen het ons, de solo's van Hanne De Backer op baritonsax, Bart Borremans en Lennert Baerts op tenorsax en pianist Andreas Bral vertellen het ons en zangeres Dunja Mees is een prima alternatief voor Abbey Lincoln. Ze zingt haar regels met veel overtuigingskracht en schittert in de opening van 'Driva’ Man' waarin we haar solo horen, zichzelf begeleidend op tamboerijn. Hier staat de blues centraal in al zijn rauwheid en Mees weet hem te raken. Tot slot horen we 'Tears For Johannesburg', waarin dit septet eveneens weet te overtuigen en ons weet te imponeren. Verbruggen vermaakt zich eveneens en maakt het publiek regelmatig duidelijk dat dit een album is met een drummer als leider. Het roffelende spel van Roach, klinkend als een onweersbui, weet hij daarbij prima te vangen.

Bijzonder is ook de uitvoering van 'Police And Thieves', een nummer van Junior Murvin uit 1976 en later gecoverd door The Clash. "Police and thieves in the street, oh yeah. Fighting the nation with their guns and ammunition." Mees zingt het met veel overtuiging en soul in haar stem, al even soulful begeleid door pianist Bral. Maar het is Borremans die hier de show steelt in een getergde solo op tenorsax en ja Thys, helemaal in het begin met die lyrische en zeer elegante bassolo voor hij overstapt op het ritme en het nummer zijn aanvang neemt. Met 'Straight Ahead' van Abbey Lincoln krijgen we een prachtig ingetogen en slepende ballade. Zang en pianospel wisselen elkaar hier mooi af en de blazers zorgen voor strakke en ingetogen ondersteunende lijnen. Ronduit opvallend is de bewerking van Bob Dylans 'Blowing In The Wind': nooit eerder klonk dit plat gespeelde deuntje zo swingend. Van het eigen werk van de musici valt 'Invasion Of The Nerds' op van De Backer, met name door de zeer swingende solo waarin de saxofoniste enerzijds soepel meebeweegt met het ritme en zich er anderzijds zo nu en dan scherp tegen afzet.

Een eenmalig project dat een try-out verzorgt, hier in De Singer en aansluitend nog twee concerten. Het is wel wat mager. Dus beste programmeurs nog op zoek naar een originele band? Dit kan zo in de herhaling. Deze jonge musici en dit project verdienen het!

Concerfoto's: Tom Baeten

Labels:

(Ben Taffijn, 17.5.18) - [print] - [naar boven]



Cd
Hornstrom - 'Dark' (Challenge, 2017)
Opname: januari 2016

Het blijft een aparte combinatie: twee trombones, contrabas en drums. Het Duitse kwartet Hornstrom laat op 'Dark', hun tweede album na het in 2008 verschenen 'Endlich Sinnfrei', ‎ echter horen dat dit uitstekend kan uitpakken. Lekkere vlotte, stomende jazz maakt dit kwartet, waarbij de klanken van de twee trombonisten, Tobias Wember en Klaus Heidenreich, elkaar prachtig beïnvloeden. Maar vlak de ritmesectie niet uit. Bassist Markus Braun en drummer Silvio Morger verzorgen de stevige basis, waar de rock in doorklinkt. Het is de voedingsbodem voor de spetterende composities die grotendeels van Wembers hand zijn. En het knappe is: je mist ze niet, de piano, de gitaar, de overige blazers. Verbazingwekkend kleurrijk is het palet dat de twee trombones bestrijken en verbazingwekkend spannend klinkt de muziek, mede dankzij Braun en Morger.

Zo slaat Morger driftig om zich heen in 'Optimistic', terwijl Wember en Heidenreich hun ritmische akkoorden uitstoten. Ingetogen kan echter ook, getuige 'Cloud Above The Zoo'. Lang uitgesponnen lijnen krijgen we hier van de beide blazers en een grote rijkdom aan klankkleuren, terwijl Braun en Morger hier voor een slepend ritme zorgen dat je doet denken aan de blues. Mooi slagwerk en basspel horen we weer in het uptempo 'Restive Region', deels vormgegeven in korte solo's. Overigens is de zeer boeiende, soms hoog oplopende dialoog die de twee trombonisten hier met elkaar aangaan, evenmin te versmaden. En dan de solo van Heidenreich op zijn compositie 'Snug': lyrisch, verhalend, uitmondend in een prachtig klinkend groepsmoment. Nergens ligt het tempo zo laag als in 'Faint Hope', het past wel bij zo'n titel. Ingetogen plukt Braun hier aan de snaren, terwijl we op de achtergrond de twee trombones horen en Morgers brushes, zachter kan niet. Het maakt deel uit van een prachtig uitgebalanceerde ballade. Tot slot is er 'Perky', de perfecte afsluiter. Swingend naar de uitgang.

Een bijzonder kwartet, dat Hornstrom. Met 'Dark' leveren ze een prachtig uitgebalanceerd, coherent album af, waarmee ze de unieke eigenschappen van de trombone vol in de schijnwerpers zetten.

Op de website van Hornstrom kun je geluidsfragmenten van dit album beluisteren.

Labels:

(Ben Taffijn, 16.5.18) - [print] - [naar boven]





Cd / Concert
Aka Moon - 'Now' (Outhere Music, 2017)
Aka Moon live
vrijdag 4 mei 2018, Paradox, Tilburg

Muziek is wat het trio Aka Moon naar eigen zeggen al 25 jaar maakt. Jazz, wereldmuziek, you name it; voor hen doet het er niet toe. Het samenspel hebben de drie heren, altsaxofonist Frabrizo Cassol, bassist Michel Hatzigeorgiou en drummer Stéphane Galland, zich inmiddels volledig eigen gemaakt, zo wordt al snel duidelijk tijdens dit concert in Paradox. Het speelplezier spat er van alle kanten af. Aka Moon is dan ook typisch zo'n band die je live moet zien, iets dat een grote schare trouwe fans duidelijk ook vindt. Niet dat hun nieuwe album 'Now', het eenentwintigste inmiddels, het niet verdient in de cd-speler te belanden. Integendeel, maar het spetterende enthousiasme waarmee een liveoptreden gepaard gaat kan het nu eenmaal niet evenaren.

Het is vooral de groove waar Galland en Hatzigeorgiou voor zorgen - het optreden begint er direct mee in de vorm van 'Spiritual Exile (For Ezgi)', waarmee dit trio ons weet te imponeren. Hatzigeorgiou is wat dat betreft de ideale bassist. Hij laat zijn elektrische Fenderbas naar hartenlust janken en grommen in zijn van Afrikaanse ritmes en funk doortrokken spel. 'Persevering' is daar een goed voorbeeld van. Galland kruidt menig nummer met zijn ritmische, strakke slagwerk.

De muziek van Aka Moon is daarbij opvallend consonant en sfeervol. De drie muzikanten, met Cassol in de rol van componist en saxofonist voorop, zijn primair verhalenvertellers. Verhalen van verre reizen en exotische oorden, waarin de muziek van west en oost op boeiende wijze samensmelt. Een hoogtepunt daarbij, zowel op het nieuwe album als tijdens dit concert, is daarbij zonder meer 'Nomadism'. Mede dankzij het prachtige spel van Hatzigeorgiou, die we hier zeer funky horen soleren, met name in Paradox. Met zo'n bassist heb je geen gitarist nodig!

Na de pauze klinkt 'The Year Of Fire Horse'. Het stuk begint rustig, als een ietwat weemoedige ballade met ingetogen frases, prachtig geblazen door Cassol, terwijl Galland de blues erin brengt middels zijn ietwat slepende begeleiding totdat ook hier de sfeer omslaat en het ritme weer zijn intrede doet. De bedding die Galland en Hatzigeorgiou leggen vormt een prima basis voor Cassols lyrische en zeer muzikale saxofoonspel. Met een compilatie van de oudere stukken - 'Aka Moves', 'Aka Dance' en 'Rumanian Christmas' brengt het trio het concert naar een daverende climax. De stevige ritmes, het treffende samenspel en het grenzeloze enthousiasme doet het publiek na afloop in een stevig en welverdiend applaus losbarsten.

Concertfoto's: Gemma van der Heyden

Labels: ,

(Ben Taffijn, 14.5.18) - [print] - [naar boven]



Concert
Dansen op Dulfer
Hans Dulfer Quintet, maandag 7 mei 2018, Brouwerij Martinus, Groningen

Zestig jaar op de bühne – en dat is dan nog krap gemeten. Dan weet je wel wat je publiek wil. En diep in hun harten willen ook Groningers niets liever dan dansen. Dat zou je misschien niet zeggen, maar het is wél zo. En dus danste een volle Martinus voluit op de discojazz van tenorist Hans Dulfer en zijn secondanten.

Dulfer weet ook precies hoe je een show effectief op moet bouwen. Dan start je de avond met een stukje strakke ska ('Riding West'), dat als het voorprogramma beschouwd kan worden. Bescheiden als hij is treedt de bandleider opzij om alle soloruimte aan trompettist Rob van Wouw, gitarist Jerome Hol en bassist Eric Barman te geven.

En dan is het star time! Op een New Orleans-shuffle van drummer Cyril Directie stapt de saxofonist de lichtcirkel binnen voor zijn eerste bijdrage. 'Dirk!' heet dit opus en het is navenant laagbijdegronds. Nog altijd werkt het vervreemdend, jazzsolo's op een discobeat. Maar het werkt wel. Jerome Hol brengt zijn bluesrock-oriëntatie in. Hij is de meest extraverte muzikant van het vijftal, maar hij kan ook heel subtiel een solo van Van Wouw begeleiden.

'Caravan' zwelt aan en aan. Alsof je aan de monding van de Mersey gebiologeerd naar de opkomende vloed zit te staren. De muziek komt spontaan over, maar is knap geconstrueerd. Over de effecten is goed nagedacht - en ze hebben effect. Inclusief de rituele ommegang door het publiek, waarbij een jongedame uitgebreid beserenadeerd wordt.

Niemand eiste zijn geld terug.

Klik hier voor foto's van dit concert door Willem Schwertmann.

Labels:

(Eddy Determeyer, 13.5.18) - [print] - [naar boven]



Jazzradio
Jazz Rules #152

In deze aflevering weer aandacht voor nieuwe releases uit de nationale en internationale jazzscene. Dit keer 'A Beginners Guide To Diving And Flying', een akoestisch album van pianist Jozef Dumoulin. Hij omringde zich met toppers uit de Franse improvisatiewereld.

'Sketches' is het nieuwe album van de Italiaanse gitarist en componist Matteo Di Leonardo. Di Leonardo woont al een tijdje in Brussel en daar leerde hij onder anderen de grootmeester Philip Catherine kennen. Catherine speelt ook mee op de plaat.

En gitarist Pierre Vervloesem amuseerde zich met het remixen van de tracks op 'Boggamasta' van Flat Earth Society feat. David Bovée. Binnenkort verschijnt 'Boggamasta - Dub Version' bij Igloo Records. Dirk Roels laat je al een voorsmaakje horen!

Klik hier om Jazz Rules #152 te beluisteren.

Labels: ,

(Maarten van de Ven, 13.5.18) - [print] - [naar boven]



Cd's
Ab Baars Solo - 'And She Speaks - A Collection Of Ballads' (WIG, 2018)
Opname: 21-22 augustus 2017
Duo Baars-Henneman - 'Canzoni Di Primavera' (WIG, 2018)
Opname: 12 december 2017

Hoewel rietblazer Ab Baars van alle markten enigszins thuis is, voelt hij zich in pure impro het lekkerst in zijn vel. Sommige van zijn composities op zijn nieuwe solo-album 'And She Speaks' zijn gebaseerd op standards, maar daar luister je licht overheen. Alle kans dat je bij een eerste draaibeurt 'Body And Soul' of 'Solitude' hooguit in een vlaag vaag herkent. Alsof je in een doolhof ronddwaalt en nu en dan het pad van zo'n evergreen kruist en tegelijkertijd weet dat je je vlak bij de uitgang bevindt.

De shakuhachi (Japanse fluit) leent zich door zijn klankkleur voor het mysterie: zo klinkt 'Sail Deep Saffron' als een oeroud ritueel. Maar ook op klarinet ('And She Speaks Purple Amaranth') is de religieuze ervaring nooit ver weg. Hier lijkt de blazer klankschalen te triggeren. Sowieso heeft Baars meer met oosterse dan met Europese, Amerikaanse of Afrikaanse tradities.

Soms hoor je ook liedjes die er helemaal niet zijn. In 'Poor Wheel Persian Blue' (alle titels verwijzen naar kleuren) schemert een antieke smartlap door - maar welke? Deze gaat misschien wel verder terug dan Pisuisse. Klopt: Misha Mengelberg was hier de vader van.

Dat Ab Baars en altvioliste Ig Henneman ook in het dagelijks leven op goede voet met elkaar staan en op diezelfde voet met gemak door een deur raken, hoor je af aan de wijze waarop hun kleuren mengen. Dat geldt voor de shakuhachi en de klarinet, maar ook voor de tenorsax.
Gedichten vormen hier de inspiratiebronnen. En dan geen zoete rijmelarij uit het Candlelight-genre - iemand zou eens uit moeten zoeken hoeveel schade dat radioprogramma heeft veroorzaakt. Deze gedichten en de daaraan ontsproten improvisaties hebben een bite. Krachtige taal ('Verwoed De Woede'). 'That Magical Frontier' en 'Zijdezacht' komen nog het dichtst bij een dichterlijke stemming. Maar neem 'The Trees' (naar het gelijknamige gedicht van Philip Larkin). Het poëem handelt over de eeuwige kringloop waaraan knoppen en bladeren onderworpen zijn. Ook het muziekstuk is doordesemt van een bijna roerloze statigheid.

Soms beginnen de stukken van Baars en Henneman als composities die gaandeweg in improvisaties uitrafelen; in andere nummers wordt het procedé omgedraaid. Daarbij kan Ab Baars op tenor ('A Light Exists In Spring') onwaarschijnlijk grote intervallen springen, alsof hij twee melodieën tegelijkertijd in de lucht houdt. In 'No Rou-Cou' is de klarinet uit fase met de viool. Lijkt me niet eenvoudig.

Voor wie het kortom geen probleem vindt door een woord gestoken te worden, of door een klank geveld.

Labels:

(Eddy Determeyer, 13.5.18) - [print] - [naar boven]



Concert
Knutselen met klankkleuren
Imagine Raymond, donderdag 26 april 2018, De Casino, Sint-Niklaas

De toenemende digitalisering doet in onze wereld evoluties versnellen. Multimedia is snel een oud woord geworden, dat toch van pas blijft komen. Het adjectief was toepasselijk bij het concert van Imagine Raymond dat livemuziek met goed getimede projecties combineerde.

Stijn Engels met elektrische piano en Dijf Sanders met nog meer elektronische middelen duwden en trokken de drie blazers uit de frontlinie in een geestige mix. Minder opvallend, maar niet minder aanwezig onderhielden bassist Xavier Verhelst en drummer Jonathan Callens de ritmische gang van zaken. Met zeven muzikanten pakte Imagine Raymond uit als een compact orkestje. Dat voorzag vlotte muziekjes van meeslepende solo's en zorgde met slimme tempowisselingen voor vertier en variatie. Met afwisselend zwartwit en kleurig beeldmateriaal verhoogde Victor Van Rossem de entertainmentfactor. De projecties sloten aan bij de muzikale bron van inspiratie en deden vaak denken aan de verbeelding van de jaren vijftig en daarna. Experimenteerdrift ging hand in hand met druk- en draaiknoppen, modulators, computers, een gamma aan machines die de mens het werk uit handen zouden nemen - tot vliegende schotels toe. Ze zetten de tijdsgeest in de verf waarin de toen zo vooruitstrevende componist Raymond Scott zich uitleefde.

Zowel de akoestische en elektronische fasen van pionier Scott werden in de set van Imagine Raymond samengebracht. De klank zelf verwees tussendoor ook naar mono-opnamen. Als tenorsaxofonist Michel Mast, cornettist Jon Birdsong en klarinettist Mattias Laga tegelijk de zaal inbliezen, scheen de muziek door één kanaal gestuurd te worden. Een heel hedendaagse soundmix hoorden we wanneer de blazers in solo's of in duo combinaties aangingen met elkaar of met de elektrische dan wel akoestische piano en Sanders waaier van elektronica. Het knutselen met klankkleuren zat zo ingenieus in de arrangementen dat associaties met ingenieurs en hoogstaande technieken helemaal op hun plaats waren. Niettemin vervlochten de updates en herwerkingen van de nalatenschap van Raymond Scott oud en modern in een heel toegankelijke voorstelling. Daarin passeerde ook humor die zich ooit leende voor tekenfilms uit de stal van Warner Brothers. In de ingekapselde ruimte voor improvisatie konden we voorin geïnspireerde solo's bewonderen van Birdsong, Laga en Mast. Van opzij haalden de toetsenisten bijzonder fijn uit en ook de ritmesectie mocht hier en daar extra accenten leggen.

Als sluitstuk en de uitsmijter werd nog een keer de cartooneske kant uitbundig uitvergroot. Het was volgens een strak stramien dat de kers op de slagroom boven op de taart kwam.

Klik hier voor foto's van dit concert door Cees van de Ven.

Deze recensie verschijnt ook op Jazz'Halo.

Labels:

(Danny De Bock, 11.5.18) - [print] - [naar boven]



Cd's
Ivo Perelman / Matthew Shipp - 'Live In Brussels' (Leo, 2017)
Opname: 21 mei 2017
Ivo Perelman / Matthew Shipp / Jeff Cossgrove - 'Live In Baltimore' (Leo, 2017)
Opname: 25 juni 2017
Ivo Perelman / Matthew Shipp / Nate Wooley - 'Philosopher’s Stone' (Leo, 2017)
Opname: juni 2017
Ivo Perelman / Nate Wooley / Brandon Lopez / Gerald Cleaver - 'Octagon' (Leo, 2017)
Opname: juni 2017
Ivo Perelman / Matthew Shipp / Joe Hertenstein - 'Scalene' (Leo, 2017)
Opname: juni 2017
Ivo Perelman / Matthew Shipp / William Parker / Bobby Kapp - 'Heptagon' (Leo, 2017)
Opname: mei 2017

De toewijding van Leo Feigin, de man achter Leo Records, aan Ivo Perelman lijkt oneindig. Naast het uit zes delen bestaande 'The Art Of The Improv Trio' in 2016 en het uit zeven cd's bestaande 'The Art Of Perelman-Shipp' uit begin 2017 verschenen er eind vorig jaar nog eens zes cd's met werk van deze saxofonist in diverse bezettingen, alle opgenomen in mei en juni 2017. Bijna is het een vervolg op 'The Art Of Perelman-Shipp', aangezien Matthew Shipp op vijf van de zes albums is te horen. 'Octagon' vormt hierop de enige uitzondering.

Laten we dit verhaal live beginnen, dicht bij huis. De datum is 21 mei 2017, de plaats is L'Archiduc, Brussel, op het podium Perelman en Shipp. De improset is verdeeld over twee cd's en louter van nummers voorzien. Direct gaan de twee van start, zeer herkenbaar in hun aanpak. Saxofonist Perelman zoals altijd bijna onnavolgbaar, eindeloos zijn complexe en zeer kleurrijke frases aan elkaar plakkend, die soms op logische wijze op elkaar volgen, maar vaker boeiende contrasten creëren. Pianist Shipp kan dit ook, maar zijn stijl is hoekiger, massiever. Al is zijn solo in de zevende minuut van 'Set 1, Part 1' weer weldadig lyrisch. Bij Perelman krijg je overigens ook altijd het gevoel dat hij een gesprek voert met zijn tenorsax. Zijn klank heeft qua timbre en frasering meer dan gemiddeld veel weg van de menselijke stem.

Een dag eerder stonden de twee in het Bimhuis, opnames die overigens nog steeds terug te luisteren zijn via Bimhuis Radio. We merkten toen op: 'Meer nog dan op de albums valt op hoe ongelofelijk goed die twee op elkaar zijn ingespeeld. Elkaar aankijken hoeft daarbij blijkbaar niet meer, aanvoelen is genoeg.' Het geldt onverkort voor dit concert, waarin meerdere momenten zijn aan te wijzen waarvan je je bijna niet kunt voorstellen dat er wordt geïmproviseerd. Slechts één voorbeeld: 'Set 1, Part 2', rond de 16e minuut. Samen rijgen ze de verstilde miniatuurtjes tot een ketting aaneen.

Anderhalve maand later speelt het tweetal in Baltimore samen met drummer Jeff Cosgrove. De tweede set is hier vastgelegd en er ontvouwt zich een lijn in deze serie uitgaven. Perelman: "With every new batch of recordings, I always try to focus on some differtent methodology. So I derive more learning in each batch. And what I learned here is: What a difference a drummer makes." Vier verschillende vinden we er op deze zes albums. Naast Cosgrove zijn dat Joe Hertenstein, Bobby Kapp en Gerald Cleaver. Cosgrove en Perelman ontmoetten elkaar via Shipp en dit concert is hun eerste optreden als trio. Je zou het niet zeggen zo mooi als dat de klanken hier samenvallen, een zeldzaam staaltje chemie vol introspectieve, bijna spirituele momenten. Vooral Shipp klinkt hier anders dan we gewend zijn.

De vier overige cd's zijn opgenomen in de Park West Studio in Brooklyn NY. Op twee daarvan speelt Perelman samen met trompettist Nate Wooley. Een primeur, want in die enorme catalogus van Perelman is geen ander album te vinden waarop een trompettist meespeelt. Gezien hoe vaak we saxofoon en trompet samen aantreffen een nogal bizar gegeven, waar Perelman overigens wel een verklaring voor heeft: "I was very hesitant to do that because the trompet is so dominant. I was afraid I wouldn't be able to find my space within that time-tested format." Die aarzeling heeft Perelman gelukkig overwonnen en hier vinden we Wooley dan direct op twee albums naast Perelman. Op 'Philosopher’s Stone' samen met Shipp en op 'Octagon' met bassist Brandon Lopez en drummer Gerald Cleaver.

Beginnend met 'Philosopher’s Stone' valt op hoezeer de twee blazers een boeiend duo vormen, terwijl Shipp hier meer de begeleidersrol vervult. Beiden weten het experiment te zoeken, bijvoorbeeld in 'Part 6', maar weten evengoed op ingetogen wijze de luisteraar te raken, 'Part 2'. En verdorie, 'Part 10' lijkt wel een volkslied, maar dan een van het ontregelende soort. Op 'Octagon' is niet alleen Wooley nieuw, ook met Lopez werkte Perelman niet eerder samen. "He gives a very special identity to this cd", stelt Perelman, en we kunnen hem niet meer dan gelijk geven. De bassist is op de goede manier zeer aanwezig en zijn samenspel met Cleaver is imponerend. Tot in de derde minuut van 'Part 2' vormen ze een trio, dan komt Wooley erin - hij klinkt als een alarm. Het is fascinerend om te horen hoezeer hij ook hier het album weet te verrijken. En ja, het is eveneens fascinerend om te horen hoe Cleaver als drummer een geheel ander geluid neerzet dan de eerdergenoemde Cosgrove.

En dan zijn er nog twee schijven over. Beide met Perelman en Shipp. En beide weer met een andere drummer. Op 'Scalene' horen we Joe Hertenstein, op 'Heptagon' Bobby Kapp, met hier meesterbassist William Parker als vierde lid. Hertenstein is zonder meer de meest aanwezige drummer van het viertal die we hier voorbij horen komen. Zo aanwezig dat hij letterlijk de toon zet op 'Scalene' en daarmee het samenspel van Perelman en Shipp diepgaand beïnvloedt. Op 'Heptagon' valt de maalstroom in 'Part 3' op, het enerverende ritme van Kapp en Parker en de meeslepende frases van Perelman. Maar tevens is 'Heptagon' het meest lyrische en misschien wel het meest toegankelijke album van deze set.

Labels:

(Ben Taffijn, 9.5.18) - [print] - [naar boven]



Concert
Ragfijn maar stevig
Daniel Juárez Trio, zaterdag 28 april 2018, Atelier Il Sole in Cantina, Groningen

Dat ragfijn spel en liedjes vol 'lucht' een stevige aanpak annex output niet in de weg hoeven te zitten, bewees het trio van tenorist Daniel Juárez zaterdagnacht in de Cantina. De leider en componist beschikt over een warm, vol en bij tijden breathy geluid, een ouderwetse sound die aan helden als Gene Ammons en Hank Mobley refereert. Die sound is een sterk punt dat hij nog verder uit kan bouwen. Ook zijn composities stralen een ouderwets soort degelijkheid uit. Na een zorgvuldig vormgegeven serie roffels van drummer Quique Ramirez klonk het openingsnummer 'Flowing Inside Dreams' als een obscure jaren-veertig ballad, gevonden op een losgescheurde vergeelde en beduimelde pagina uit een proefdruk van het Great American Songbook. Dat idee had je bij dit optreden vaker: hee, is dit geen variant op... vul maar in.

Dat Juárez zich had verzekerd van de diensten van wat vermoedelijk het sterkste ritmeteam van Noord-Nederland genoemd mag worden, hielp in niet geringe mate. In het nummer 'Russy’s Land' luisterden en reageerden bassist (Andrea Caruso) en drummer dermate geconcentreerd naar en op elkaar, dat hun instrumenten leken te versmelten tot een nog niet eerder waargenomen contraptie. Een soort entiteit begiftigd met Artificial Intelligence van het aangename soort. Caruso is uitermate vormvast. In dit gezelschap kon je hem zelfs regelmatig betrappen op een zekere mate van verlicht despotisme. Hij was met andere woorden een uitermate belangrijk fundament van dit orkest. Wat een zekere elegantie overigens niet in de weg stond.
Bij Ramirez hoef je maar op een knopje te drukken of hij zit alweer in een nieuwe groove. Zijn trommels had hij zo gestemd dat ze in de kleine ruimte optimaal klonken. Subtiele dynamiek, weet hij, werkt effectiever dan knalhard bonken.

Dat het Daniel Juarez Trio in de smaak viel bleek uit het applaus na de solo's. In bepaalde Groninger kringen is dat allerminst gebruikelijk.

Foto: Luis Peña

Labels:

(Eddy Determeyer, 6.5.18) - [print] - [naar boven]



Cd
Llop - 'J, Imp' (El Negocito, 2017)

De musici achter Llop zijn inmiddels geen onbekenden meer binnen de jazzwereld en de projecten waaraan zij deelnemen kwamen hier ook reeds voorbij. Saxofonist Erik Bogaerts kennen we bijvoorbeeld van Mephiti, gitarist Benjamin Sauzereau onder meer van Les Chroniques De L'Inutile en samen met drummer Jens Bouttery van het Jens Maurits Orchestra. In 2014 brachten zij als trio 'Lampke' uit, waarna ze bassist Brice Soniano, die we onder andere kennen van zijn samenwerking met Harmen Fraanje en Magic Malik, ontmoetten en hem deelgenoot maakten van het bondgenootschap. De samenwerking beviel en vorig jaar verscheen 'J, Imp'.

Het album werd opgenomen in een klein kerkje in Harlösa, Zweden, dezelfde plek als waar in 2015 het trio en Soniano elkaar leerden kennen. Die plek is het vermelden waard, aangezien dat kerkje daar in Zweden in de muziek is gekropen. Beluister het onbestemde geluid van 'Seagal' en u begrijpt wel waar we heen willen. Maar dit stuk doet ons ook zeker denken aan het werk van Sauzereau en Bouttery, zoals we dat hier reeds eerder tegenkwamen, bijvoorbeeld het uit 2016 stammende 'They Do It For A Reason' van het Jens Maurits Orchestra, het is muziek op de grens van jazz, rock en elektronica. 'Älskling' is dan weer opvallend ingetogen, de Zweedse leegte verklankend. Bogaerts snijdt hier voorzichtig door Sauzereau's gitaarklanken.

Bouttery, zo wisten we reeds, kan ook zingen, getuige zijn compositie 'Il Pleut', dat nog het meest wegheeft van een Franse chanson en zo de veelzijdigheid van dit kwartet tot het maximale oprekt. Met 'Kalmpjes' - wat een heerlijke titel - zitten we weer in die Zweedse bossen, waar zo te horen het titelstuk 'J, Imp' zich eveneens afspeelt. Ook hier valt weer de zoetgevooisde toon, met een wat ijle nasmaak, van Bogaerts op, evenals het soepele spel van Sauzereau en de warme klanken van Soniano. Die laatste horen we overigens uitgebreid met ritmisch spel in 'Washandje' en in de weer met de strijkstok in 'Après Un Long Moment De Mutisme, Oscar Retrouve L’Usage De La Parole' en ook hier valt weer zijn warme, zonnige spel op.

Beluister hier een vijftal tracks van dit album.

Labels:

(Ben Taffijn, 3.5.18) - [print] - [naar boven]



Concert
Een mooi afscheidsfeestje!
Grandmothers Of Invention 'Farewell Tour', vrijdag 27 april 2018, Paradox, Tilburg

Er moesten tafels en stoelen uit Paradox om alle liefhebbers de kans te geven aanwezig te zijn bij dit waarschijnlijk laatste concert van de groep in deze samenstelling. Saxofonist Bunk Gardner (bijna 85), toetsenist Don Preston (85), percussionist Ed Mann (64) en drummer Christopher Garcia (?) serveren al een flinke tijd de muzikale erfenis van Frank Zappa uit. Nu dus in Paradox, waar ze al een keer eerder te gast waren.

In blauwe glitterjasjes besteeg het gezelschap het podium. Al snel verdween Ed Mann alweer om nog een aantal sticks te gaan halen in de kleedkamer. Bunk Gardner vulde de tijd met de volgende bekentenis: "I am ready to play my ass off". Het concert wordt geopend met een doowopnummer, waarschijnlijk afkomstig van de lp 'Robin And The Jets' uit 1968. Daarna verdween Christopher Garcia achter zijn drumstel en grotendeels uit het zicht. Verder was hij gedurende het hele concert wel luid en duidelijk aanwezig als betrouwbare ritmische motor die geen moeite had met tempowisselingen en complexe composities. Ook nam hij regelmatig even krachtig de zangpartij voor zijn rekening. Daarin klonken de senioren in het gezelschap wel een beetje broos, terwijl ze als instrumentalist nog steeds hun mannetje staan. De typerende hoge koortjes kwamen toch nog behoorlijk over.

Dat de heren er nog steeds zin in hebben werd snel duidelijk. Volgens Gardner is daar een simpele verklaring voor: "We have reached a stage in which we only play what we like".

Een groot aantal Zappa-klassiekers kwam in behoorlijk tempo voorbij: 'Dog Breath', 'Suzy Cream-Cheese', 'Free Energy' en nog een flink aantal andere stukken. Een aardig overzicht van de diversiteit en soms ook absurditeit van het oeuvre van Zappa. Onderweg waren er diverse solo's van Gardner op tenorsax en dwarsfluit, die met een bewonderenswaardig krachtig geluid liet horen dat zijn leeftijd nog geen vat op hem gekregen heeft. Don Preston had er ook duidelijk lol in en presenteerde de set. Een enkele keer ook met een bijzonder grappige op rijm gezette dialoog met Gardner. De twee blijken al een leven lang beste vrienden te zijn. Mann leverde op zijn elektronische xylofoon een belangrijke bijdrage aan de typische Zappa-sound en schitterde een aantal keren met een geweldige solo.

Het concert eindigde toepasselijk met een melancholische blues, waarna de toegift 'Brown Shoes Don’t Make It' het gezelschap een langdurige staande ovatie opleverde. Kortom, het was een heerlijk Zappa-avondje, waarbij het overigens wel jammer was dat er geen gitarist was meegekomen om het instrument van de oude meester zelf te bespelen. Ik hoop dat de heren erin slagen om de erfenis over te dragen aan grand children of invention die het repertoire levend kunnen houden.

Klik hier voor foto's van dit concert door Johan Pape.

Labels:

(Johan Pape, 2.5.18) - [print] - [naar boven]



Cd's
Trespass Trio - 'The Spirit Of Pitești' (Clean Feed, 2017)
Opname: 29 november 2015
Martin Küchen - 'Lieber Heiland, Lass Uns Sterben' (Sofa, 2017)
Opname: 10 mei 2016

De Zweedse rietblazer Martin Küchen toont zich telkenmale een politiek bewust musicus en componist. Het laatste album van zijn belangrijkste project Angles 9 had 'Disappeared Behind The Sun' als titel, een titel die sloeg op wat velen overkomt: 'Just like that: no relative, no sister, no brother, no lover, no friend will ever know where they forced you, to which dark place.' En in de hoes van het laatste album van zijn andere project het Trespass Trio, 'The Spirit Of Pitești' staan de volgende woorden van Dumitru Bacu uit het boek The Anti-Humans afgedrukt: 'And it begins with those who destroy the values within man, who destroyed his equilibrium without substituting anything in its place. The vacuum give birth to the disorientation. And this disorientation unleashed the madness.'

Het is allemaal belangrijke informatie voor het beluisteren van dit album. Bijvoorbeeld om de klaagzang die Küchen op baritonsax aanheft in 'Sounds & Ruins (take 3)' waar het album mee opent en 'Take 2' waar het album mee besluit, te kunnen plaatsen. Van pijn doordrenkt, maar tegelijkertijd met een diep humaan element. Op de achtergrond horen we de onrustige roffels van drummer Raymond Strid en het intense basspel van Per Zanussi, Küchens partners in dit trio, dat met dit album zijn vierde uitbrengt sinds 2009. Ook in het titelstuk 'The Spirit Of Pitești' komt de geschiedenis om de hoek kijken. De titel verwijst naar de heropvoeding van politieke gevangenen die hier plaatsvond onder de Roemeense communistische secretaris-generaal Gheorghe Gheorghiu-Dej tussen 1949 tot 1951, waarbij menige andersdenkende het leven liet. Een ingetogen geluidswereld wordt hier ons deel, waarin we Küchen op altsax horen in flinterdunne lijnen. Ook 'In Tears' is een fijnzinnige ballade. We horen Küchen wederom op bariton in een zeer intense partij, terwijl Strid zachtjes zijn trommels beroert en Zanussi net dat extra beetje donker toevoegt. 'Fri Koko' vormt een mooi contrast met de twee voorgaande stukken. Strid pookt het vuur lekker op, onder meer met een heerlijk felle drumsolo, en ook Küchen en Zanussi tonen hier hun felheid.

Ongeveer tegelijkertijd bracht Küchen een soloalbum uit onder de eveneens veelzeggende titel 'Lieber Heiland, Lass Uns Sterben'. Bekijk hier dan ook zeker de hoes, waarop we gevangenen in een Pools strafkamp zien en in de rechterbovenhoek het stempel Secret. Het gaat weer eens om zaken die het daglicht niet kunnen verdragen. Een soloalbum dus, waarop we Küchen overigens niet alleen op sax horen, maar waarop hij ook veelvuldig gebruik maakt van elektronica. In het titelstuk klinkt dat als een vreemdsoortig noiselandschap. Daardoorheen horen we muziek voor drie altsaxen, verklankt middels overdub. In 'Music To Silence Music' speelt de ruimte waarin dit album werd opgenomen, de crypte van de domkerk in Lund, een grote rol. We horen de wat bedompte ruimte hier prachtige meegalmen in Küchens spel en zijn vreemde aanvullende geluidjes.

In 'Purcell In The Eternal, Deir Yassin' komen een groot aantal muzikale invloeden samen: de Indiase muziek en zijn drone-achtige structuur, de opera middels Küchens radiootje, Purcell en nog zo wat meer. En ook hier speelt de geschiedenis een rol. Deir Yassin was een Palestijns dorpje vlak bij Jeruzalem waar in 1948 750 Palestijnen tijdens een bloedbad om het leven kwamen. In dit bijna mystieke stuk van ruim elf minuten staat Küchen stil bij deze en andere barbaarse gebeurtenissen. In 'Ruf Zu Mir, Bezprizorni...' - het laatste is Slovaaks voor verlaten - rijzen de haren je te berge door de disruptieve klanken die Küchen hier uit zijn sax puurt. Het staat in schril contrast met het wat belegen pianospel dat we op de achtergrond horen.

En dan is er afsluitend het wat bizarre 'Atmen Choir', waarin Küchen juist dat doet: ademen door zijn sax. Het stuk bezit een ontwapenende intensiteit, zoals alleen Martin Küchen dat kan. En dan is het klaar en krijgt tot slot het toeval zijn plek. De klokken van de dom worden geluid, zacht dringt het door tot in de crypte. Een mooier einde is niet denkbaar.

Labels:

(Ben Taffijn, 2.5.18) - [print] - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'
Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.