Dat componist en orkestleider Joan Reinders het klimaat een bezorgd hart toedraagt bleek al uit het voorlaatste album van zijn Millennium Jazz Orchestra, 'Amazonia'. En, misschien indirect, uit de cd daarvoor, 'Octopus'. Omdat we van dat dier, dat al miljoenen jaren in de wereldzeeën rondzwemt, nog heel wat kunnen leren. Over hoe het is om een brein in delen te hebben en het vermogen, je eigen dna te veranderen. Zou de mensheid in de toekomst van pas kunnen komen.

Met zijn programma 'Water' duikt het orkest de diepten van de Nederlandse wateren en de hoogte van de waterkringloop in. Het eerste deel van dat programma, van de 'Waterkringloopsuite' tot 'Condensatie', is gebaseerd op de cycli die het water doorloopt. Hebben we hier dus met programmamuziek te maken? Nou, tot op zekere hoogte. Het aangetrokken klassieke pianoduo Martijn en Stefan Blaak evoceert met tintelend getinkel de vallende regen, die soms naar een hoosbui evolueert. Die klassieke touch geeft het gebodene scherpte en precisie. 'Water' is op te vatten als een soort concerto voor twee vleugels, met dien verstande dat het orkest relatief veel aandacht en ruimte opeist. In het opus 'Deventer', uit de 'Muzikale Hanzeroute', horen we het klassieke duo zowaar swingen. Maar de programmabrochure onthult dat Reinders in dit geval soli van Bill Evans en Barry Harris heeft uitgeschreven en op de lessenaars van de jeugdige gebroeders heeft gelegd. Maar we horen wel dat Deventer, waar het Millennium orkest talloze malen in Bouwkunde heeft gerepeteerd, best een swingend stadje is. In 'Kampen' (godsdienst, maar in het verdere verleden ook bier en sigaren) spelen Martijn en Stefan Braak unisonofiguurtjes met de trompetten.

Voor Reinders is het orkest niet zozeer een donderende swingmachine, waarbij alle secties bijdragen aan de stuwkracht, als wel een apparaat waarmee hij land-, water- en klankschappen schildert. Met blokken geluid die althans bij mij associaties oproepen met het werk van Mark Rothko. Er zit in zijn aanpak zeker zoveel Kenton als (Thad) Jones. Bij de rieten dubbelt ieder sectielid; Gerlo Hesselink heeft bijvoorbeeld de beschikking over sopraan- en altsax, fluit, altfluit en piccolo. Zo schildert men water. En zo krijgt 'Hattem' een impressionistisch portret, vrij naar het werk 'Zomers weidelandschap aan de IJssel met zicht op Hattem' (1909) van Jan Voermans sr.

Tussen de stukken door werden videoboodschappen van klimatologen getoond. De tendens daarvan was duidelijk: wanneer we de waterhuishouding verzieken, verzieken we de planeet, te beginnen bij onszelf. Zoals ecologe Li An Phoa liet zien: het oppervlak van de planeet bestaat voor zeventig procent uit water en het menselijk lichaam net zoveel. Laten we die balans niet verstoren, met andere woorden.

Foto: Hardy Klink

In de Jazztube hieronder zie en hoor je het eerste deel uit de Waterkringloop Suite: 'Neerslag'.

Labels: concert, Joan Reinders, Millennium Jazz Orchestra, nov23

(Eddy Determeyer, 18.11.23) - - [naar boven]

Lees verder in het archief...

Menupagina's:

Cd van het moment:
Sunny Five - 'Candid'
Klik op de hoes om een track van dit album te beluisteren en voor meer informatie

Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.