Volgend jaar is het vijfendertig jaar geleden dat Anouar Brahem zijn eerste album bij ECM Records lanceerde: 'Barzakh'. Inmiddels is hij toe aan zijn twaalfde, 'After The Last Sky'. Geen geweldig grote productie, maar wel een van een constant hoge kwaliteit. En ook dit album is weer direct herkenbaar als een echte Brahem met zoals Adam Shatz in het cd-boekje schrijft 'elegance of articulation and structure, sensitivity to the silence between notes; a sense of searching and striving to overcome barriers; an oscilation between moods of melancholy and rapture'. Naast Brahem, natuurlijk op de oud, horen we Anja Lechner op cello, Django Bates op piano en Dave Holland op contrabas.
Elf jaar geleden schreef ik naar aanleiding van een concert tijdens November Music: 'Knap aan de muziek van Brahem is, en dat bleek ook weer eens tijdens dit concert, dat het in grote mate inwerkt op de emoties en het gevoel van de luisteraar, terwijl het nergens sentimenteel en kitscherig wordt'. Het is een uitspraak die onverkort ook weer van toepassing is op dit bijzondere album, volledig bestaande uit eigen stukken van de meester, waarover Brahem bovendien zegt: "While preparing the music for this album, the tragedy of Gaza was very much on my mind." Direct in het vrij korte 'Remembering Hind' horen we Lechner en Bates een melodie bouwen waarin melancholie een allesoverheersende rol speelt, zonder dat vals sentiment ook maar een ogenblik doorbreekt. 'After The Last Sky' klinkt wat abstracter, met een grote rol voor Brahem zelf, al valt hier wel het repetitieve karakter op. Brahems prachtige, weloverwogen spel dringt zich eveneens op in het uiterst introspectieve 'Endless Wandering', maar let hier zeker ook op Lechner en de wijze waarop zij de melodie vertolkt op de cello. Met de titel verwijst Brahem, aansluitend op zijn woorden van hierboven, naar de eindeloze omzwervingen van de Palestijnen in de afgelopen decennia. In 'The Eternal Olive Tree', het enige stuk waaraan Holland mee componeerde, horen we de klanken van de oud en de contrabas innig met elkaar verstrengeld, een stuwende en meeslepende ritmiek is het gevolg.
'Awake' is van een geheel andere orde, hier overheerst de introspectie. Een stuk ook waarin we de verklanking horen van wat voor Brahem op het spel staat: "Reducing this conflict (dat tussen Israel en de Palestijnen, RED.) to a simple opposition between Jews and Muslims is unbereable to me," zo zei hij tegen Shatz. "The real barriers are neither religious or cultural, but rather result from a growing separation between those who denounce injustice and those who choose to remain indifferent." Brahem en zijn medemusici scharen zichzelf duidelijk bij de eerste groep en geven hier middels muziek, het beste middel dat ze ter beschikking hebben, duidelijk uiting aan. Wellicht nog wel het mooist verklankt in die cellosolo van Lechner in 'In The Shade Of Your Eyes', eentje die door merg en been gaat. Maar laten we vooral niet vergeten dat dit album ook zonder die boodschap zonder meer de moeite waard is, zoals een wat opgewekter stuk als 'Dancing Under The Meteorites' mooi laat horen, of het van melancholie doordrenkte 'The Sweet Oranges Of Jaffa' en dan niet in de laatste plaats door dat krachtige spel van de meester zelf.
