Draai om je oren - Jazz & meer

		Draai om je oren Jazz en meer - Weblog

Festival
Summer Bummer 2025 - Part 2
vrijdag 29 augustus 2025, Trix, Antwerpen

Dag 2 van het Summer Bummer-festival kenmerkt zich door een minder grote diversiteit aan muzikale stijlen dan de eerste dag. De nadruk op vrijdag lag vooral op de vrije improvisatie, iets waar Sound in Motion, die dit festival organiseert, in eerste instantie ook bekend om is. En dan is het leuk om te horen hoe groot de diversiteit alsnog kan zijn. Vergelijk het concert van Farida Amadou, Sakina Abdou, Eva Mendoza en Heather Leigh met dat van David Toop, Ecka Mordecai en Christian Kobi en u weet wat ik bedoel. Beiden komen hier nog uitgebreid aan bod, maar werkelijk het enige wat die twee concerten met elkaar gemeen hadden, was dat het geïmproviseerde muziek betrof. Dat zegt denk ik al genoeg.

Maar eerst even aandacht voor die andere improvisator die alle drie de dagen twee keer per dag te horen is: Bart van Dongen. Samen met beeldend kunstenaar Antoon Versteegde creëert hij de 'Electric Grand'. Een steeds wisselende installatie bestaande uit een bamboeconstructie met daaraan 72 omgekeerde bloempotten met een speaker erin. Die speakers zijn verbonden met van Dongens Yamaha CP70B en iedere noot die Van Dongen speelt klinkt dus uit een andere speaker. Als luisteraar loop je rond tussen die over de ruimte verspreide bloempotten, zo het geluid opvangend. Een bijzondere ervaring. Iedere dag begint hiermee en deze zaterdag liepen de verstilde klanken van deze elektrische vleugel mooi over in het eerste concert, dat van Marmalsana. Een trio bestaande uit gitarist Maurice Louca, bassist Tony Elieh - op een eerlijk gezegd door mij nooit eerder gespotte akoestische basgitaar - en drummer en percussionist Burkhard Beins. Het soort vrije improvisatie dat hier klonk is het soort waar ik het meest van houdt: vrije improvisatie die primair draait om de aard van de klank, al was er in deze set ook zeker sprake van melodie en harmonie. Laten we zeggen dat die twee vormen elkaar hier mooi afwisselden. Bijzonder in zo'n klankgerichte set is vaak ook dat de musici kiezen voor een onorthodox gebruik van hun instrumenten. Louca en Elieh propten van alles tussen hun snaren, Elieh legde zijn gitaar regelmatig plat op zijn schoot om er allerlei schaaltjes en bakjes op mee te laten trillen en Beins had een koffer vol kleine percussie meegenomen. Het zijn dan ook optredens die je niet alleen moet horen, maar zeker ook moet zien. Hetzelfde geldt voor het hierboven reeds genoemde optreden van Toop, Mordecai en Kobi, al draaide het hier louter en alleen om klank. Voor mij dus een van de hoogtepunten van de dag. Zelden een celliste zo ingetogen zien spelen als Mordecai, zelden een saxofonist zo weinig geluid horen maken als Kobi en dat alles terwijl Toop zijn verzameling fluiten afwisselde met bakjes, potjes en papier, al dan niet bewerkt met een strijkstok.

Farida Amadou gaf vorig jaar een concert samen met Leigh, iets wat weer voortkwam uit het feit dat beiden eerder tijdens het festival met Peter Brötzmann hadden gespeeld, terwijl zowel Mendoza als Abdou een soloconcert gaven. En zoals dat dan gaat tijdens festivals: de musici leren elkaar kennen, er is een klik en een nieuw project en Koen Vandenhoudt en Christel Kumpen bleken geïnteresseerd. Of zoals het programmaboek zegt: 'The spark that ignited last year between these four prominent voices in adventurous music, is ready to become a fire on stage.' Welnu, dat laatste bleek volledig te kloppen. Wie tot gisteren 18.15 uur nog dacht dat vrouwen liefelijke en rustige muziek maken, is inmiddels voorgoed genezen. Want dit was verreweg het meest dynamische en luidruchtigste concert van dit festival. Met name Mendoza en Amadou stookten het vuur menigmaal hoog op en creëerden een ware geluidsmuur, die door Abdou en Leigh alleen nog maar verder werd verstevigd. Middels intens samenspel, iets wat met name deze set kenmerkte, wist dit kwartet in alles te overdonderen.

Datzelfde lukte percussioniste Camille Émaile. Ik zag haar vorig jaar november voor het eerst, toen samen met saxofonist Evan Parker en nu solo. Iets waardoor haar bijzondere geluidswereld nog beter tot zijn recht komt. Het meest opvallende is en blijft die wonderlijke constructie van een grote trommel, één die we eerder in een orkest tegenkomen dan bij een drummer, met daarop een ijzeren buis en daaroverheen gespannen snaren. Die worden bestreken, beklopt en pizzicato bespeeld met prachtige klanken als resultaat. En verder gebruikte Émaille ook hier een uitgelezen collectie aan percussie, meestal bespeeld liggend op de diverse trommels en met een eindeloos veelzijdige geluidswereld als resultaat.

Het project 'Dafnie Extended' van de Noorse altsaxofoniste Amalie Dahl kwam mede tot stand door Vandenhoudt en Kumpen, die Dahl aanraadden om haar kwintet Dafnie verder uit te breiden. Zo geschiedde en gisterenavond trad ze aan met een bigband, bestaand uit vijf blazers, accordeon, synthesizer, piano, twee bassisten en twee drummers, waaronder de enige senior in het geheel: Paal Nilssen-Love. Allemaal jonge, onbekende musici die de sterren van hemel speelden in een set bijzonder boeiende composities. Dahl gaf, zoals dat hoort, vrijwel alle musici de kans uitgebreid te soleren, maar de stukken bevatten vooral veel interessante duo's en trio's en natuurlijk, daar lijken die Scandinaviërs wel patent op te hebben, lekker hectische, alle kanten opstuivende gezamenlijke uitbarstingen. Het ideale slotconcert van de tweede dag.

Tekst: Ben Taffijn | Foto's: Geert Vandepoele

Labels: Amalie Dahl, Camille Émaile, Christian Kobi, David Toop, Ecka Mordecai, Farida Amadou, Marmalsana, Sound in Motion, summer bummer