Cd
Thelonious 4 - 'Meets Tony Miceli' (Dot Time, 2013)
Opname: 2012
De melodieën die in het brein van Thelonious Monk opborrelden waren destijds, in de jaren veertig, zó onorthodox dat het meer dan een decennium zou duren voordat ze als geniaal werden her- en erkend. Wat gebeurt er dus wanneer je er onorthodoxe bewerkingen op loslaat? Nou, dan heb je uiteraard kans dat er een ultra-orthodox wijsje ontstaat, zoals in het geval van 'Green Chimneys' hier.
Maar eerlijk gezegd loopt het vaker volledig uit de hand. Als het materiaal eerst grondig gesloopt wordt en vervolgens door een Frankenstein-achtige prof (zo een die voortdurend met een werveltje boven zijn hoofd en een ontredderde grijns erop door de plaatjes slingert) weer in elkaar wordt geprutst, ja, dan krijg je wat 'Oska T' overkwam. Eerst lummelt de band een beetje doelloos rond, vervolgens ontstaan er grote contrasten wanneer de muzikanten er eens even recht voor gaan zitten en tenslotte dondert het spul toch weer reddeloos en massief uit de rails.
Opmerkelijk is dat de themaatjes ondanks alle malheur toch altijd herkenbaar blijven, zo hermetisch is het Monkse heelal wel. Als de goochelaar die vóór zijn act uitvoerig zijn hoge hoed laat zien: kijk zelf maar, helemaal niks, om er vervolgens een hele menagerie aan pluimvee en knaagdieren uit te bevrijden.
'Bemsha Swing' wordt gedemonteerd aangeleverd, compleet met een onbeholpen vertaalde handleiding en seconden voordat het rode lampje uitgaat, presenteert de band verhit en trots het resultaat dat niet van echt is te onderscheiden. In 'Skippy' vervormt de gitaar van Guillermo Celano dermate zwaar dat ze compleet versmelt met de tenor van Iman Spaargaren en daar slechts met uiterste inspanning uit losgescheurd kan worden.
Nou ja, zo ongeveer gaat het hier. De grote vraag is uiteraard wat de heer Thelonious Sphere Monk er zelf van zou hebben gevonden. Het blijft speculatief, maar alleszins denkbaar is dat hij gereageerd zou hebben met "Nice hat you got".
Meer horen?
Klik hier om het album 'Thelonious 4 Meets Tony Micelli' te beluisteren.Labels: cd
(Eddy Determeyer, 15.8.13) - [print]
- [naar boven]
Vooruitblik
Follow The Sound 2013
Follow The Sound, het Antwerpse festival voor vrije en geïmproviseerde muziek, kondigt 'very last minute' aan dat het plaatsvindt op woensdag 14 augustus in het Zuiderpershuis.
Voormalig Sonic Youth-gitarist Thurston Moore en The Thing-saxofonist Mats Gustafsson spelen op 14 augustus het slotconcert van Follow The Sound in Antwerpen. Het festival is de opvolger van Free Music, dat precies 40 jaar geleden werd gelanceerd door de WIM (Werkgroep Improviserende Musici) rond pianist Fred Van Hove, toen nog als meer experimenteel alternatief voor Jazz Middelheim.
Sinds 2005 vaart Free Music onder de vlag van Follow The Sound, maar bij de meest recente subsidieronde kreeg het festival te horen dat het zijn vaste toelage van de Vlaamse overheid niet langer zou krijgen. Onzekerheid troef dus voor de organisatie, die dit jaar de veertigste verjaardag toch enige luister hoopte te geven. Pas sinds begin juli weet de organisatie dat het voor dit jubileumjaar slechts een zeer bescheiden projectondersteuning ontvangt. Vandaar deze kamikaze-editie van Follow The Sound: één concertdag, één locatie, een minimum aan promotie en een maximum aan muzikaal interessant aanbod.
Op korte tijd heeft Follow The Sound nog een sterk programma bij elkaar kunnen krijgen, waarbij artistiek directeur Rob Leurentop veel lof heeft voor de optredende artiesten die zich snel wilden vrijmaken en zich sterk betrokken toonden bij het festival, iconen zoals Mats Gustafsson en Thurston Moore voorop. Maar hij dankt ook de Klara-muziekredactie en muzikanten als Peter Vermeersch en Joachim Badenhorst voor hun suggesties en programmatorische inbreng.
De festivaldag begint om 15.30 uur met de Finse gitarist Kalle Kalima en zijn groep K-18. De groepsnaam verwijst naar de Finse aanduiding voor films die niet geschikt zijn voor onder de 18 jaar. En in de muziek brengt het kwartet rond Kalima (gitaar, bas, accordeon en sax) een ode aan filmgrootmeesters als Stanley Kubrick en David Lynch. Dat levert heel bijzondere en niet te klasseren muziek op. Uit de bloeiende nieuwe scene in Polen komt het duo Mykrokolektyw met intrigerende soundscapes van trompet, drums en electronics.
Normaal gezien is founding father Fred Van Hove elke editie van Free Music/Follow The Sound aanwezig met een project. Dit jaar lukte dat niet vanwege de last-minute planning. Maar ook saxofonist André Goudbeek was veertig jaar geleden van de partij en hij treedt nu aan in trio met bassist Peter Jacquemyn en drummer Mark Sanders. De jonge Antwerpse saxofonist Joachim Badenhorst stelt een trio voor met gitarist Noël Akchoté (wel eens 'de Franse Marc Ribot' genoemd) en de Amerikaanse tubaspeler Dan Peck, die ook op Jazz Middelheim te zien zal zijn in de groep van Anthony Braxton.
Voor het slotconcert kan Follow The Sound rekenen op rockicoon Thurston Moore en impro-icoon Mats Gustafsson, die samen de kamikazemodus van het festival wel eens een flink uitroepteken zouden kunnen bezorgen.
Labels: nieuws
(Maarten van de Ven, 13.8.13) - [print]
- [naar boven]
Festival
Gent Jazz 2013 Part 3
"Het blijft een fenomeen, die Zorn. Je hoort zijn muziek amper op de radio, de cd's liggen slechts in een handvol winkels (en doorgaans voor bedragen om lichtjes misselijk van te worden), het wemelt van de tegendraadse projecten die geen uitstaans met elkaar hebben (zo lijkt het althans), en toch daagt daar een massa volk voor op. Volk dat niet eens terugdeinsde voor een decibel, een doodsgil of chaosmoment meer of minder. De tent op zijn kop zetten - vier staande ovaties op rij – met dit soort muziek?!"
Guy Peters bezocht de derde dag van het Gent Jazz Festival, met een special rond de Amerikaanse saxofonist, componist, orkestleider en producer John Zorn onder het motto 'Zorn At 60'. Onze correspondent doet verslag van de concerten van Song Project, Koby Israelite Band, Illuminations/The Holy Visions/The Alchemist, Tirzah-Quartet, Moonchild, James Moore, The Dreamers en Electric Masada.
Klik hier om zijn festivalverslag te lezen.
Cees van de Ven maakte een uitgebreid fotografisch verslag van Gent Jazz 2013.
Klik hier om zijn foto's te bekijken.
Labels: festival
(Maarten van de Ven, 11.8.13) - [print]
- [naar boven]
In memoriam
George Duke
In 1981 zit ik in de vierde klas van de havo. Op vrijdagochtend zijn er dramalessen. Uren waarin je de ruimte krijgt om te improviseren en om je eigen smaak en ideeën te verkennen. Regelmatig dient van thuis meegenomen muziek als decor van theatrale experimenten. Hannah, op wie ik heimelijk verliefd ben, introduceert 'A Brazilian Love Affair'. 's Middags zit de lp in mijn eigen schooltas; hij wordt in dat weekeinde volledig grijsgedraaid. Niet Hannah, maar wel de via haar ontdekte muzikale zeggingskracht van George Duke, wordt een liefde voor het leven.
Trombonist, contrabassist, pianist, zanger, componist, arrangeur en producer. Zijn innemende persoonlijkheid, vernieuwingsdrang en scheppingskracht maken George Duke tot een succesvol en veelzijdig muzikaal ondernemer. Nadat hij als vierjarige met zijn moeder een concert van Duke Ellington heeft bezocht, begint zijn muzikale vorming met pianolessen. Geschoold als trombonist en componist, verlaat hij in 1967 het conservatorium. In de muziekwereld vindt hij direct veel waardering voor zijn talent om, virtuoos en met groot gemak, diverse stijlen - van jazz tot disco - moeiteloos te verbinden. Doorslaggevend in de vorming van zijn muzikale persoonlijkheid is de periode waarin hij samenwerkt met Frank Zappa. Van Zappa krijgt hij carte blanche en het inzicht dat muziek hem ultieme vrijheid geeft. Na deze periode is zijn professionele carrière onstuitbaar.
Duke maakt ruim dertig albums op eigen naam, produceert er meer dan honderd en speelt mee op duizenden albums. Tot en met vandaag heeft hij invloed op jonge musici en klinken samples van Duke's werk door in diverse genres en zelfs ook games. Bijzonder aan zijn werk zijn de pakkende melodieën en ritmes, die met groot gemak tot stand lijken te komen. Het raffinement zit in de ogenschijnlijke eenvoud ervan. De instrumentale arrangementen benemen je de adem of zijn ongekend hot, cool of groovy. Bovenal is Duke een pianist met een fluweelzacht tot messcherp toucher en als keyboardbespeler is hij altijd een pionier zonder grenzen gebleven.
George Duke (1946-2013) is op 5 augustus bezweken aan de gevolgen van leukemie, een jaar na het overlijden van zijn vrouw Corine. Als hommage aan haar, werd drie weken geleden 'DreamWeaver' uitgebracht. Een mooi uitgebalanceerd en veelzijdig laatste album; de zwanenzang van een kleurrijk musicus. Voor het laatst verbindt hij jazz, funk, latin, gospel, reggae en R&B. In 'Missing You' zingt Duke recht vanuit zijn hart. Hij wordt bijgestaan door onder andere Stanley Clarke en Christian McBride, een sterke blazerssectie en drie veelkleurige vocalisten. Elektronica en akoestische instrumenten zijn mooi met elkaar in balans. Dit album is een vitale love affair met het leven. Ondanks zijn enorme productiviteit is het spijtig dat er geen nieuw materiaal meer komt. We zullen nooit weten tot waar zijn talent hem nog had kunnen brengen.
Labels: in memoriam
(Unknown, 11.8.13) - [print]
- [naar boven]
Festival
North Sea Jazz 2013 Part 3
"It's hot, but jazz is hot." Dat zijn de puffende woorden van Anat Cohen, de Israëlische klarinettiste die dit jaar de Paul Ackett Award krijgt. In haar unieke stijl hoor je Klezmer, bebop én de Choro, een Braziliaanse muzieksoort. Volgens de jury is Cohen 'een van de meest expressieve en vrolijke muzikanten in de wereld'. Een meer dan terechte waardering voor dé ontdekking van de vrijdagavond."
Op zondag 14 juli bezocht Heleen van Tilburg het North Sea Jazz Festival. Zij doet verslag van de concerten van Terence Blanchard, Cellano/Baggiani Group, Michiel Borstlap Trio, Mathias Eick Quintet en Anat Cohen.
Klik hier om haar festivalverslag te lezen.
Louis Obbens maakte een fotografisch verslag van deze festivaldag. Klik hier om zijn foto's te bekijken.
Labels: festival
(Maarten van de Ven, 6.8.13) - [print]
- [naar boven]
In memoriam
Peter Ypma
Maandag 29 juli is op 71-jarige leeftijd drummer Peter Ypma overleden. De in 1942 in Indonesië geboren Ypma maakte onder meer deel uit van de Dutch Swing College Band en het trio van pianist Pim Jacobs met Rita Reys. Jarenlang (zo'n kwart eeuw lang) heeft hij dan ook de onlangs overleden zangeres Reys begeleid.
Hij kocht zijn eerste drumstel op 16-jarige leeftijd en speelde alras op de Holland Amerika Lijn, waardoor hij kennis maakte met de Amerikaanse jazzscene. In 1962 voltooide hij zijn opleiding klassiek slagwerk en begon hij te toeren met de Dutch Swing College onder leiding van de legendarische klarinettist Peter Schilperoort. Ze toerden zelfs in Australië en Nieuw-Zeeland.
Nadien werd hij drummer voor de Sender Freies Berlin en na terugkeer in Nederland werd hij een veelgevraagd drummer. Het resulteerde in het spelen met het VARA Dansorkest, het Metropole orkest, het orkest van Rogier van Otterloo en talloze jazzformaties. En uiteraard het reeds genoemde combo van Pim Jacobs/Rita Reys.
In de tachtiger jaren werd hij docent aan het Rotterdams Conservatorium. Hij was weliswaar een bescheiden drummer, maar tevens een zeer ervaren begeleider, een brushes-specialist en een uitstekende lezer van bigbandpartijen.
Hij werkte met vele groten uit de jazz: Monty Alexander, Thad Jones, Dexter Gordon en Ben Webster. Vanaf 1990 was hij leider van de twaalfmansformatie Peter Ypma Plus Eleven. Op veel platen van Pim Jacobs en Rita Reys is zijn subtiele en swingende begeleiding te beluisteren en hetzelfde geldt voor opnamen met Greetje Kauffeld, Harry Verbeke, Soesja Citroen en Cees Slinger.
Labels: in memoriam
(Jacques Los, 5.8.13) - [print]
- [naar boven]
Cd
The Dorf feat. FM Einheit - 'Live' (The Korn, 2013)
Opname: 2012
Gezelligheid heeft zo haar prijs. Wie daar alles vanaf weet, is de Duitse rietblazer en componist Jan Klare, niet in het minst dankzij zijn ensemble The Dorf dat recruteert uit een poel van achtentwintig muzikanten, exclusief gast FM Einheit en Klare zelf met air movement.
'Live' is het derde album van de groep en werd opgenomen in 2012 tijdens het festival van Moers en in de club Domicil, de thuishaven van de groep. Met zijn muziek voor dit veelkoppige amalgaam van blazers, zangeressen, cellisten, viool, gitaren, keyboards en elektronica zal Klare wel nooit een prijs voor de best uitgepuurde arrangementen winnen. Het orkest wordt in blokken aangewend, waardoor indrukwekkende klankstapelingen ontstaan. De muzikanten komen daarbij nooit echt individueel aan bod, maar de uiteenlopende kleuren zitten wel duidelijk in het geluid, zeker wanneer de twee zangeressen samen als orkestsectie aangewend worden en de band doet denken aan Keith Tippetts Tapestry Orchestra. Zelfs in de solistische passages blijft het groepsgevoel overheersen door de vrije groepsimprovisaties, die echter wel steeds een andere combinatie van orkestleden laten horen.
Toch is de muziek van The Dorf niet louter opgebouwd uit statische, Teutoonse klankblokken. Zo stuurt Klare zijn muzikanten na de statige 'Overtüre' meteen in de krols kronkelende melodie van 'Lion'. Daarbij haalt hij meteen heel wat dynamische contrasten boven, waardoor goed hoorbaar wordt hoe gedisciplineerd en beweeglijk de uitzonderlijk grote groep muzikanten kan klinken.
Waar zijn muziek echt toe in staat is, laat hij echter pas horen in het ingenieus opgezette en meer dan een kwartier durende 'Well'. Onder een vrij bewegend orkest spoelt een vast ritme aan en af als eb en vloed, om pas na enige tijd echt op het geluid te kunnen wegen. Daarna ontvouwt Klare een melodisch plan, dat hij later onder een stevige bak noise bedenkt. Vervolgens begint hij een spel te spelen met enkel herhaalde noten die echter in verschillende ritmes gespeeld worden, die op hun beurt later weer boven elkaar te horen zijn. Geleidelijk aan wordt onder de mathetisch exact uitgevoerde motieven een disco-achtige drumbeat duidelijk, die naar het einde toe zwaarder op het geluid gaat wegen, waardoor alsnog de slingers en de confetti bovengehaald kunnen worden.
Dat de precisie van The Dorf ook haar beperkingen kent, is te horen in 'Beefy', waar Klare zich ritmisch van zijn meest geavanceerde kant laat horen. Een eenvoudige basismelodie wordt steeds herhaald. Veranderende accenten en een canon waarbij de twee stemmen enorm kort op elkaar zitten, maakt de herhaling echter steeds anders. Messcherp is de uitvoering hier echter niet te noemen, maar gelukkig blijven de muzikale bedoelingen duidelijk genoeg om de muzikaliteit van de partituur te laten horen.
In het afsluitende 'Fünfte' gaat Klare aan de haal met verschillende motieven uit het eerste deel van Beethovens vijfde symfonie. Hij demonteert Beethovens motieven (hij werkt niet alleen met het overbekende 'noodlotsmotief') en zet ze schijnbaar willekeurig terug in elkaar. Na enige tijd verliest het stuk wat van zijn spankracht, grotendeels omdat Klare iets te veel naar het beginmotief blijft terugkeren, al zorgt hij er wel voor de verschillende variaties die Beethoven in het origineel inbouwde ook te integreren. Echt gemakkelijk heeft de bandleider het zichzelf, zijn muzikanten en de luisteraar dus niet gemaakt. Maar wie op zoek is naar evidente muziek, moet nu eenmaal niet bij Jan Klare aankloppen.
Deze recensie verscheen eerder op Kwadratuur.be
Meer horen?
Klik hier om te luisteren naar een track van dit album: 'Well'.Labels: cd
(Koen Van Meel, 3.8.13) - [print]
- [naar boven]
Lees verder in het archief...