Concert
Gezalfde muziek in heiligdom
Van Gelder Quartet, zondag 25 september 2022, Jacobuskerk, Feerwerd

Soms is het best aantrekkelijk om in een achterlijke regio te wonen. Vanuit het hele land hoor ik alarmerende berichten over (verder) teruglopende bezoekersaantallen. Maar hier in het Hoge Noorden moet ik het eerste slechtbezochte concert van het seizoen nog meemaken. Sterker: het optreden van de Gebroeders Van Gelder was al maanden stijf uitverkocht.

Hoho, wacht even: achterlijk, is dat niet wat denigrerend, Determeyer? Zeker. Maar hoe kun je anders verklaren dat de mensen hier altijd op een reusachtige gasbel hebben geleefd waardoor 420 miljard euro naar Den Haag vloeide, terwijl hun huizen uit elkaar scheurden ("fundering liet reeds te wensen over") en de eerst bom van noordelijke makelij nog onder de Trêveszaal moet worden ontdekt? 8,9 op de schaal van Richter, als ik het zo moet inschatten. Terwijl de eerste de beste boer die meent het mandaat te hebben op de verwoesting van de aarde al lang met zijn trekker de trappen op was gereden?

Goed, de Van Gelders. Grappig is dat zij degenen waren die de concertreeks in Feerwerd vijf jaar geleden openden. Feerwerd, waar moet dat nu weer liggen? Lieden die het konden weten verklaarden de initiatiefnemers voor gek. Feerwerd (Fiwwerd), krap-aan vijfhonderd inwoners, dáár hedendaagse jazz?! Ha. Voor de bezoekersaantallen in de Jacobuskerk zou menige dominee een moord plegen.

Afgelopen weekend hadden er wel 180 liefhebbers naar de Van Gelders gewild, een derde van de bevolking dus. Maar de maximale capaciteit van het middeleeuwse godshuis blijft steken op 120 zielen. Het repertoire van het kwartet bestond uit eigen werk - voornamelijk uit de koker van pianist Gideon van Gelder - plus, heel toepasselijk, sacrale composities van Hogepriester Thelonious Sphere Monk. Afgetrapt werd met 'Crepuscule With Nellie' en wat gelijk opviel was dat het saxofoongeluid van Broeder Benjamin meer vlees op de botten heeft gekregen. Soms, in ballads, kon je nog echo's van zijn oorspronkelijke idool Lee Konitz ontwaren. Dan werd zijn sound zo puur als een Heilig Hart.

De eigen stukken waren vaak tamelijk eenvoudig van structuur, maar dan zat er weer een ritmische twist in die je bij de les hield. Het was een soort swingende kamerjazz, waarbij slagwerker Martijn Vink zelden de brushes losliet. De tweede helft werd ingeluid met 'Arctic Queen' van Broeder Gideon. In feite het enige straight-ahead nummer van de middag. Het had een compositie van Charlie Parker kunnen zijn. De ballad 'Lullaby' kon zó een stripclub in. De musici vielen gretig op 'Evidence' aan en pulkten het vakkundig open. 'At Night' werd geopend met een lange dromerige Satie-achtige solo van Gideon. Wij gelovigen noemen dat 'verstorven'.

Als de toegift 'Round Midnight' klinkt is het vijf uur in de middag. Ook te zien aan de stand van de zon die door de ramen valt, op bij benadering 45 graden boven de horizon. Een paar van de kerkramen bevatten nog authentiek (voor?)oorlogs glas. Beetje achterlijk, ik zei het al.

Klik hier voor foto's van dit concert door Willem Schwertmann.