Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog
dinsdag 18 maart 2025
 


Onder het stof vandaan
Paul Van Gysegem Sextet - 'Aorta' (Futura Marge, 2011)
Opname: 21 januari / 16 maart 1971

Regelmatig verschijnen er cd's met opnames uit lang vervlogen tijden. Soms gaat het daarbij om heruitgaven, vaak niet eerder uitgebracht op cd, soms ook om opnames die nog nooit zijn verschenen, van banden die stof lagen te verzamelen ergens in een studio. Omdat er inmiddels een aardig stapeltje van dit soort albums ligt, laten we ze hier de komende tijd voorbijkomen met de toepasselijk titel Onder het stof vandaan.

'Aorta', het enige album van het al niet meer bestaande Paul Van Gysegem Sextet had hier al veel eerder besproken moeten worden, de heruitgave op cd dateert uit 2011. Ik kreeg het album echter niet zo lang geleden in handen toen Van Gysegem, de leider en saxofonist van dit sextet, en Patrick De Groote, de trompettist van dienst, te horen waren bij JazzCase in Neerpelt. En ach, waarom ook niet. Een cd is immers nieuw als je hem nooit eerder hebt gehoord. Echt bekend is dit album uit 1973 nooit geworden. Volstrekt onterecht, want dit album vormt zonder meer een prachtig tijdsbeeld.

De musici vormden de voorhoede van de vooruitstrevende Europese jazz, die in het kielzog van de Amerikaanse free jazz furore maakte. Bassist Van Gysegem begon halverwege de jaren 60 - en ja, hij staat nog steeds op het podium - en was al snel te vinden op menig concert en festival. We vinden hem hier in gezelschap van twee Nederlandse jazzpioniers, drummer Pierre Courbois en pianist Jasper van 't Hof - beiden gelukkig ook nog steeds zeer actief. Verder horen we op dit album nog Nolle Neels op tenorsax en Ronald Lecourt op vibrafoon.

Extra nummers lagen er blijkbaar niet op de plank, zodat deze cd de lengte heeft van lp, zeg maar zo'n 40 minuten. 'Nummer 86 Is Een Kerrygerecht' - het lijkt wel een stuk van Misha Mengelberg, die had ook altijd van die prozaïsche titels - vangt aan met gekras van Van Gysegem, en dat bedoel ik zeker niet oneerbiedig, waarna we Lecourt zijn stokken wild over zijn vibrafoon horen bewegen, geflankeerd door een al even enthousiaste Courbois. Van 't Hof zet het feest voort, terwijl De Groote er letterlijk tussendoor piept. Tot slot springt Neels in het gehoor. Dit is krachtig, spontaan speelplezier op het scherpst van de snede.

Zo anarchistisch als dat gerecht van hierboven klinkt, zo harmonisch gaat het er aanvankelijk aan toe in 'Voor Anouk'. Van Gysegem slaat het ritme aan, Lecourt mengt zich er prachtig in en dan horen we De Groote, ijl, heerlijk scherp. Courbois brengt accenten aan, met allengs steeds minder subtiele percussie. Aansluitend gooit Neels roet in het eten, een actie waar de overige leden gretig op voortborduren. En dan is er die solo van Courbois - wie brengt die oude opnames van deze fantastische drummer nu eens uit? 'Frans En Zijn Muze' is al evenmin te versmaden. Wie Frans is, kon ik zo gauw niet vinden, maar dit nummer is prachtig. Die bijdrage van Lecourt... wat een vibrafonist! Een wolk van klank bouwend, waar Van 't Hof heerlijk tegenaan schurkt. En dan De Groote en Neels die hier speels op mee vibreren, terwijl we op de achtergrond Van Gysegem en Courbois ontwaren.

In het lange titelstuk 'Aorta' zetten de blazers aanvankelijk de toon, geflankeerd door een stevig drummende Courbois. Het is de opmaat tot weer zo'n elektrificerend moment. Als volleerde acrobaten buitelen de zes musici hier over elkaar heen. Dan wat rust in de vorm van een schitterende dialoog tussen Van 't Hof, Courbois en Lecourt. En o ja, wie bouwt er nu eens die tijdmachine? Dan laat ik me in één keer katapulteren naar de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten in Gent, waar dit stuk op 21 januari 1971 werd gespeeld. Gaat u mee?

Foto's: Cees van de Ven

Labels: ,

(Ben Taffijn, 20.4.20) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Loek van den Berg - 'Seafarer'
Klik op de hoes om een paar tracks van dit album te beluisteren







Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.