Boek'Speel jezelf. Gids voor het ontwikkelen van je innerlijk muzikantschip'
Auteur: Onno van Swigchem / Uitgeverij: B for Books, 2018
De aanleiding voor dit boek waren workshops die saxofonist Onno van Swigchem de laatste jaren gaf in Zuid-Frankrijk. De door illustratrice Birgitta Schwansee elegant vormgegeven hardcover is door Van Swigchem zelf uitgegeven. Het is, niet onbelangrijk voor een leerboek, voorzien van een boeklint zodat je niet elke keer weer terug moet zoeken waar je de laatste keer gebleven was. Het boek hoeft trouwens niet open te blijven staan, want de ongeforceerd geformuleerde teksten zijn vrij kort, zodat je de passages na één keer lezen onthoudt.
Van Swigchm schrijft in een aangename soort van spreektaal, zonder vaag of te generaliserend te formuleren. Hij houdt het zoveel mogelijk bij wat hij zelf meegemaakt en ondervonden heeft. Meerdere keren verwijst hij direct naar wat hij zelf in bepaalde omstandigheden gevoeld heeft. Het eerste deel gaat vooral over hoe je het oefenen in improviseren en samenspelen kunt benaderen. Vooral de beschrijvingen van de frustraties van de muzikant en hoe die te overwinnen zijn de moeite waard en direct vanuit de praktijk herkenbaar. Van belang zijn de tips om de verveling of irritatie van eindeloze herhalingen te verzachten. De wereld is overbevolkt met goedwillende muzikanten die het door de sleur van het oefenen opgegeven hebben en op een lager niveau zijn gaan musiceren of er helemaal de brui aan hebben gegeven.
Het tweede deel presenteert 24 concrete oefeningen om niet alleen je technische capaciteiten bij te spijkeren, maar ook om je bewustzijn als muzikant te versterken, zodat je beter kunt functioneren in het samenspel. Van belang is dat dit boek is geschreven met de improviserende musicus in gedachten en met de wetenschap dat het improviseren meestal niet in isolement plaatsvindt. Door de opzet en de heldere opmaak met de losjes gecomponeerde inktschilderingen van Schwansee blijft het boek aangenaam om steeds opnieuw open te slaan. Een aanrader voor eenieder die het even niet zit zitten met al die opgelegde oefeningen. Je creativiteit zal door het boek niet groter worden, maar je gaat er mogelijk afstandelijker, op een andere manier naar kijken. Gezien het grote aantal buitenlandse muziekstudenten in Nederland en de universele geldigheid zou het misschien geen slecht idee zijn om er een Engelse vertaling van uit te geven.