Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 


Cd
Jan Garbarek & The Hilliard Ensemble - 'Remember Me, My Dear' (ECM, 2019)

Opname: oktober 2014

In de lente van 1993 stelt Manfred Eicher, oprichter en basis van ECM Records, het Hilliard Ensemble voor aan de Noorse saxofonist Jan Garbarek. Een vocaal kwartet gespecialiseerd in de polyfonie en een jazzsaxofonist, een verband lijkt ver te zoeken. Maar een jaar later komt 'Officium' uit, een album dat in de jaren daarna tot de best verkochte ECM-albums zal gaan behoren, en komt menig jazzliefhebber in contact met de muziek van de vroege Renaissance. Vijf jaar later volgt 'Mnemosyne', in 2010 'Officium Novum' en vorig jaar zag 'Remember Me, My Dear' het licht. 25 jaar na het debuut blijkt de combinatie nog springlevend.

En ook hier vinden we vaak anonieme stukken uit de vroege geschiedenis van de klassieke muziek, stukken van Renaissance-componisten naast een enkele hedendaagse compositie. En ja, het zijn vrijwel allemaal religieuze stukken op dit album; er werd in die eerste eeuwen nu eenmaal zo goed als geen andere muziek op papier gezet. Maar het is prima, het is muziek die past bij de sfeer van deze plek, past bij de stemmen van deze zangers en uiteindelijk ook bij die lucide klank van Garbarek. Soms horen we het Hilliard alleen, soms Garbarek solo, maar meestal horen we ze als kwintet. Gordon Jones, een van de leden van het Hilliard herinnert het zich nog goed: "What immediately struck all of us was the vocal quality of sound Jan could produce; it was like having a fifth singer weaving in and out of the texture." Wie Garbarek de laatste decennia een beetje gevolgd heeft, weet waar Jones op doelt: weinig saxofonisten hebben die uiterst fragiele en tegelijkertijd zangerige toon die Garbarek heeft en die inderdaad zeer dicht bij de menselijke stem staat.

Direct in het eerste stuk, de hymne geschreven voor de doop van Christus door de Armeense componist Komitas, horen we die klank, prachtig resonerend in deze kerk in het Zwitserse Tessin. Hij vermengt zich met de zacht klinkende stemmen, een onderscheid is bijna niet te maken. Dan horen we de vier zingen - de teksten staan helaas in het boekje niet afgedrukt - een weefsel van polyfone klanken. En wat een geweldige akoestiek. En beluister aansluitend het anonieme 'Procurans Odium' en let dan vooral op de wijze waarop Garbarek hier zijn 'stem' verweeft met die vier zangers en er een boeiende laag aan toevoegt. Groots klinkt het kwartet in 'Litany' van de Russische componist Nikolay Nikolayevich Kedrov, die in de eerste helft van de vorige eeuw Russisch-orthodoxe kerkmuziek schreef. Eerst horen we Gordon solo, dan aansluitend het kwartet waar Garbarek weer prachtig doorheen laveert. Na een lange solo waarmee Garbarek een anoniem 'Sanctus' beëindigt, klinkt het prachtig vloeiende 'Most Holy Mother Of God' van de Estse componist Arvo Pärt. De wijze waarop deze componist de stemmen met elkaar laat samenvallen, is ongekend.

Een ander hoogtepunt is 'Se Je Fayz Deuil' van de Renaissance-componist Guillaume Le Rouge, een mooi voorbeeld van de late polyfone zang. Garbarek voegt een prachtige vijfde stem toe aan het vlechtwerk. Het vormt een mooi contrast met de vroege polyfonie van Pérontin, een componist van de zogenoemde school van de Notre Dame. Maar o, wat swingt dit 'Alleluia Navitas'! Samen bouwen de vijf musici hier een magistrale klankwereld. Het album bevat ook twee stukken van Garbarek, 'Allting Finns' en 'We Are The Stars'. Beide passen naadloos bij de overige stukken, bij elkaar zo'n negen eeuwen omspannend. Het titelstuk bewaart het kwintet voor het laatst. Het ingetogen anonieme Schotse lied 'Remember Me, My Dear' vormt een passend sluitstuk van dit boeiende album.

Klik hier voor geluidsfragmenten van dit album.

Foto: Louis Obbens

Labels:

(Ben Taffijn, 28.2.20) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.