Concert
Grootse vertolkingen van John Zorns 'Book Of Angels'
Mary Halvorson Quartet, zaterdag 1 september 2018, LantarenVenster, Rotterdam

In 1993 bracht John Zorn het zeer experimentele 'Kristallnacht' uit, waarop hij voor het eerst zijn Joodse wortels verkende. Het zette hem op een nieuw spoor en een jaar later verscheen het eerste Masada-album, 'Alef'. 205 composities zou hij uiteindelijk schrijven, samengevat tot het eerste Masada Boek. Tien jaar later begon Zorn aan het tweede boek, dat bekender zou worden onder de titel 'Book Of Angels', met in totaal 316 composities. De laatste 10 werden onlangs vastgelegd door het Mary Halvorson Quartet, onder de titel 'Paimon', ofwel nr. 32 in de reeks.

Hetzelfde kwartet verzorgt hier in het Rotterdamse LanantarenVenster een gloedvolle live uitvoering van het album. Voor wie dit corpus van Zorn niet kent, 's mans muzikale werelden komen in dit project op bijzondere wijze samen. Zijn liefde voor de Joodse muziek staat voorop, maar in 'Book Of Angels' horen we ook de liefde voor de klassieke muziek terug, naast invloeden uit de rock en de avant-garde jazz. Bovendien zijn het sterke composities, die zich door het rijke melodische materiaal vastzetten in je hoofd. Maar die eenvoud van de dragende melodie is bedrieglijk; de muziek is bijzonder complex zoals dit kwartet ook weer eens bewijst.

Het concert maakt overigens ook nog deel uit van het project 'The Stone in Europe'. The Stone is het New Yorkse podium waar Zorn curator van is, inmiddels reeds 13 jaar. Omdat Zorn dit jaar 65 wordt, trakteert hij door een keur aan artiesten de komende maanden op diverse Europese podia te laten optreden. Iedere maand een ander gezelschap waarbij Mary Halvorson mag aftrappen.

Met collega-gitarist Miles Okazaki, bassist Drew Gress en drummer Thomas Fujiwara speelt ze de stukken die Zorn componeerde voor het tweede boek van dit 'Book Of Angels'. Na 'Chaskiel', 'Beniel', 'Ruhiel' en 'Dahariel' klinkt een van de hoogtepunten van dit concert, het ingetogen 'Yeqon'. Okazaki begint met de fragiele melodie, waarin Zorns liefde voor de Joodse, klassieke traditie duidelijk doorklinkt. Halvorson, Gress en Fujiwara begeleiden sober doch doeltreffend. Mooi is het moment waarop Okazaki twee melodische patronen met elkaar afwisselt, als een vraag-en-antwoordspel. Halverwege worden de rollen omgedraaid en pakt Halvorson de lead. Haar geluid, ook te wijten aan het feit dat ze een ander type gitaar bespeelt, klinkt donkerder, gruiziger. Mooi is ook de solo van Gress waarin het motief in duisteren noten wordt vertaald, waarna Okazaki het stuk mag afronden. 'Uzza' is zo ongeveer het tegenovergestelde. Hier zet Halvorson haar gitaar op scherp en horen we die andere kant van Zorn terug: de rock die we de laatste jaren ook horen in zijn Simulacrum-project en die hier gepaard gaat met een stug ritme.

Bijzonder is ook 'Verchiel' met zijn zangerige melodie, eloquent gespeeld door Okazaki en later vormgegeven door Halvorson, die het geheel daarnaast voorziet van doeltreffende effecten. Over effecten gesproken: afsluiter 'Rachmiah' vormt een ander hoogtepunt door de inzet van slide-effecten. Met behulp van het stalen kokertje om de vinger en haar effectpedalen creëert Halvorson hier een ietwat mysterieus en zeer sfeervol geluid.

Zorn vervolgde zijn Masada-project met een derde deel, 'The Book Beri’ah'. De 92 composities zijn net tezamen uitgebracht in een elfdelige cd-boxset. De totale reeks composities komt hierbij op 613, hetzelfde getal als het aantal mitswot (geboden) in de Thora. Het project is daarmee dus klaar.

Klik hier voor foto's van dit concert door Louis Obbens.