Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog
vrijdag 14 maart 2025
 


Concert
Caleidoscopische collage van klanken en sferen
Anthony Braxton's Diamond Curtain Wall Trio, dinsdag 27 januari 2015, De Singer, Rijkevorsel

Wat Anthony Braxton bijzonder maakt is niet zozeer zijn volstrekt eigen stijl als saxofonist, een stijl die hem direct herkenbaar maakt. Er zijn tenslotte meer grote saxofonisten waar dat voor geldt. Wat hem evenmin bijzonder maakt is dat hij daarnaast componeert; ook dat doen meer jazzmuzikanten. Maar wat hem écht kenmerkt is dat hij dit alles op een schaal doet die ongeëvenaard is.

Hij is ongeëvenaard in zijn instrumentkeuze en een ware virtuoos op alle types saxofoons en klarinetten. Maar ook als componist is hij ongeëvenaard, met aan de ene kant composities voor solo-instrumenten en aan de andere kant 'Opus 82' uit 1978 voor vier orkesten van elk 39 musici! En tot slot in de stijlen die hij beheerst: van jazzstandards in originele uitvoeringen tot modern klassiek, van noiserock tot bigband en van strak gecomponeerd tot free jazz en alles wat daar tussenin zit.

In De Singer kwam Braxton met zijn Diamond Curtain Wall Trio, waar naast Braxton trompettist Taylor Ho Bynum en gitariste Mary Halverson deel van uitmaken. Maar waarin Braxton ook uitgebreid gebruik maakt van elektronica. Het trio speelde één lange set zonder pauze van ongeveer 70 minuten.

Wat de muziek van deze rietblazer kenmerkt en wat ook voor dit concert gold, is de enorme rijkdom aan klanken, complex en rijkgeschakeerd. En mede veroorzaakt door het regelmatig wisselen van instrumenten. Braxton bespeelde de altsax, de sopraansax en de sopranino sax, terwijl Ho Bynum de trompet, de bastrompet en de flügelhorn ter hand nam. Het totale bereik van deze instrumenten gaat van zeer hoog - de sopranino sax - tot zeer laag - de bastrompet. En dat gegeven alleen al zorgt voor een enorme klankenrijkdom.

Maar dat niet alleen, de techniek van met name Braxton en Ho Bynum is dusdanig gevarieerd dat daarmee de range aan klanken alleen maar verder wordt vergroot. Bijvoorbeeld door het gebruik dat Ho Bynum maakte van diverse dempers en de bijbehorende technieken. Maar ook Halverson moet in dit verband worden genoemd. Als gitariste speelde zij weliswaar vaak een begeleidende rol, maar in de solomomenten droeg zij eveneens bij aan die klankenrijkdom, door het volume van haar spel en het gebruik van sustain en distortion. Ook de door Braxton bediende elektronica leverde op zeer subtiele wijze nog een extra bijdrage, middels het spaarzame gebruik van soundscapes en vervormingen van de instrumenten.

Verder kenmerkt de muziek zich door het vrijwel ontbreken van alles wat we normaal gewend zijn in muziek. Er is vrijwel geen sprake van ritme. Maar ook niet van melodie, hooguit soms een paar aanzetten, die echter weer even snel buiten beeld verdwijnen. Wat overblijft is een caleidoscopische collage, maar dan van klanken en sferen, met grote tempo- en volumewisselingen en een zeer grote mate van complexiteit. Als luisteraar zoek je houvast en die vind je dus niet in de welbekende structuren. Waar je wél houvast in vindt, is in datgene dat Braxton bij de luisteraar oproept. Het is wat dat betreft net abstracte schilderkunst. Ook daarin vind je nauwelijks aanknopingspunten, maar gaat het veel meer om wat het kunstwerk bij de kijker oproept.

Klik hier voor foto's van dit concert door Cedric Craps.

Labels:

(Ben Taffijn, 10.2.15) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Loek van den Berg - 'Seafarer'
Klik op de hoes om een paar tracks van dit album te beluisteren







Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.