Cd
John Hollenbeck, Alban Darche, Sebastien Boisseau & Samuel Blaser - 'JASS' (Yolk, 2014)
Opname: januari 2012

De hoesfoto doet denken aan vooroorlogse clubs waar illegaal gestookte alcohol, keihard swingende jazz en stijlvolle kostuums en kleedjes de orde van de dag bepaalden. De titel - de voorloper van het woord 'jazz' en ooit nog gebruikt door de Original Dixieland Jass Band, het ensemble dat in 1917 de eerste echte jazzopnames maakte - bevestigt die denkrichting nog eens. Toch is dat niet wat je te horen krijgt.

'JASS' bevat immers ook de eerste letters van de voornamen van John Hollenbeck, Alban Darche, Samuel Blaser en Sebastien Boisseau. Tenorsaxofonist Darche en bassist Boisseau vormden een decennium geleden Yolk Records (het label waarop dit album uitgebracht werd) en zijn een spil van de jazz in en om Nantes, waar deze opnames werden vastgelegd. De twee hebben in Frankrijk al een aardige reputatie opgebouwd door te spelen met een resem binnen- en buitenlandse muzikanten, maar hier zijn het hun internationale gasten die de ronkende namen hebben en ook laten horen waarom dat is.

Drummer John Hollenbeck mag immers gerust tot de meest opvallende percussionisten van het moment gerekend worden, een veelzijdige figuur die meerdere werelden bewandelt (van avant-garde tot jazz en moderne compositie), het voorbije decennium de ene prijs aan de andere reeg en vooral als componist hoog ingeschat wordt. Zijn meest gelauwerde project is waarschijnlijk het Claudia Quintet. De Zwitser Samuel Blaser is dan weer de coming man van de trombone. Alhoewel, als jonge dertiger behoort de muzikant al een paar jaar tot de meest gerespecteerde uitvoerders op dat instrument, en is hij al even veelzijdig als Hollenbeck, zowel actief binnen moderne, swingende jazz als de vrije muziek en alles ertussen. Kortom: kleppers.

Toch valt meteen op dat 'JASS' vooral het product van een democratie is. Drie van de leden dragen composities aan (twee van Blaser, drie van Hollenbeck, vijf van Darche) en er is geen sprake van een solist die het voortdurend mag komen tonen op de voorgrond. Dit is duidelijk een collectief dat weliswaar met een kloeke spreidstand het evenwicht opzoekt en voortdurend de spanning tussen traditie en experiment actief houdt. Extreem wordt dit nergens; het is geen plaat van schreeuwerig getoeter of hysterische explosiviteit, en evenmin van gerekte spanningsbogen. De inventiviteit speelt zich op bescheidener, maar niet minder boeiende manier af.

De composities lenen zich ook tot een vrije benadering, worden steeds opnieuw aangegrepen om een spontaan ontwikkelend verhaal op te bouwen, waar alle leden hun ei in kwijt kunnen, soms door gezapig hetzelfde spoor te volgen, dan weer door afwijkingen te ontwikkelen. Blasers opener 'Recurring Dreams' is zo'n mooie: vertrekken met unisono materiaal en een dansend ritme, maar gaandeweg op zoek gaan naar een splitsing van de ideeën, ongeforceerd en met zwier. Het klinkt allemaal lekker soepel en ontspannen en net als je denkt dat het iets té ontspannen gaat worden, zorgt een versnelling voor een energiestoot die aanhoudt tot het einde.

'It Began To Get Dark' begint wat krachtdadiger, maar laat zich daar niet op vastpinnen. Hollenbeck blijft druk in de weer, maar de blazers laten de teugels plagerig vieren en zetten vooral in op hechte communicatie met lyrische inslag. Hollenbecks composities zijn net als die van Blaser al eerder uitgevoerd, maar daarom niet minder boeiend. 'Jazz Envy' smokkelt allerhande geluidengepruts binnen in een stuk met traditionele en soms haast klassiek aandoende wendingen, terwijl 'Limp Mint' de oren doet spitsen met mysterieuze geluiden. Het uitbundiger 'No D' is dan weer een flukse stuiterbom met een knoert van een groove en een exotische toets.

Darches stukken vormen een mooie combinatie met de rest van het geheel, van 'Saj’s', dat origineel van start gaat met een vraag-en-antwoordspelletje tussen de blazers en de drummer, tot het introverter aanvoelende 'Water', dat plots uitpakt met semimilitaire roffels van Hollenbeck. Een merkwaardige track, die de originaliteit van deze combinatie knap onderstreept. En zo vallen al die composities wel op, hetzij door individuele schittermomenten (de solo's van Blaser en Hollenbeck in 'Driver’s License'), eigenaardige geluiden (de rinkelende percussiespullen) en verrassende momenten van schoonheid (afsluiter 'Tricéphale').

Heel opvallend klinkt 'JASS' bij een eerste beluistering niet, maar het dwingt aandacht af en laat een geslaagd evenwicht horen tussen vier klasbakken, al zijn het vooral de Zwitser en de Amerikaan die het meest indruk maken. Een uitstekend modern jazzalbum en vermoedelijk een hele fijne instapplaat voor nieuwsgierigen die klaar zijn om zonder bruuskeren de experimentele vleugel te gaan verkennen.

Deze recensie verscheen eerder op Enola.be

Meer horen?
Klik

Labels: cd

(Guy Peters, 2.6.14) - - [naar boven]

Lees verder in het archief...

Menupagina's:

Cd van het moment:
Anna Webber - 'Shimmer Wince'
Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie

Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.