Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 




Boek
Koffietafelboek met lacunes

'Pierre Courbois > Révocation' door Paul Kusters en Titus Schulz

Nu slagwerker Pierre Courbois na jarenlang gemor door het jazzvolk in 2009 eindelijk de VPRO/Boy Edgarprijs kreeg werd het natuurlijk hoog tijd dat zijn levensverhaal eindelijk geboekstaafd werd. Welnu, op de koffietafel prijkt thans 'Pierre Courbois > Révocation', een kloek (226 pagina's) boekwerk. Het formaat is vierkant, tussen 78 en 45 toeren. Vijfhoekig was gezien Pierre Courbois' voorliefde voor die ritmes toepasselijker geweest, doch vermoedelijk zouden de productiekosten dan onverantwoord ver de pan uitgerezen zijn.

De vormgeving is fraai en de samenstellers, Paul Kusters en Titus Schulz, hebben honderden historische en actuele foto's in de teksten geplaatst. Je zou hooguit bezwaar kunnen hebben tegen het postzegelformaat van een aantal illustraties. Misschien ben ik ouderwets, maar ik vind dat je beter één mooie plaat de ruimte kunt geven, in plaats van tien minder briljante kiekjes op een pagina te clusteren.

Gekozen is voor een aantal groepsinterviews en essays door verschillende auteurs. Aangezien Courbois een geboren verteller is, leveren die interviews (met onder anderen leden van Association PC en het duo Polo de Haas-Pierre Courbois) boeiende lectuur op. Maar de keuze voor verschillende auteurs resulteert helaas ook in aanzienlijke niveauverschillen, herhalingen en een brokkelige, onevenwichtige structuur.

Aan de pluszijde zouden de onderscheiden invalshoeken genoteerd kunnen worden en de veelheid aan personages. De onderbelicht gebleven rol van pianist en componist Loek Dikker in wat 'de Nederlandse geïmproviseerde muziek' is gaan heten, wordt uit de doeken gedaan. Ook wordt het vakmanschap van de drummer belicht, die zijn eigen kits placht te ontwerpen en te bouwen. En het is boeiend te lezen wat de sidemen van de baas en van diens muziek vinden. Saxofonist Jasper Blom: "In veel van zijn stukken, bij voorbeeld in 'Révocation', zitten altijd kleine dingen waarvan ik denk: dat zou ik nooit zo gedaan hebben, dat wordt hartstikke lelijk. En juist die dingen waarvan ik dus denk, dat moet je nooit zo doen, die vind ik uiteindelijk, na ze talloze keren gespeeld te hebben, het speciale van het stuk."

Wat ik mis is een beschrijving van het gezin waarin Pierre opgroeide. Gesuggereerd wordt dat vader en moeder Courbois horlogemaker en juwelier waren, wat mij rijkelijk uniek lijkt. Niet vermeld wordt dat pa viool speelde in het salonorkest van ma, die bedreven was op piano en accordeon. Aangezien dit duo ook actrice Kitty Courbois voortbracht, had ik graag meer willen lezen over het milieu waarin de kids Courbois hun artistieke gaven ontwikkelden. Over de jazzscene in de regio Nijmegen-Arnhem gedurende de jaren vijftig en zestig wordt evenmin veel verteld. Wat voor bijt was dat en wat voor een vreemde eend was Pierre?

Ernstiger vind ik dat er in 'Pierre Courbois > Révocation' hoegenaamd niets te vinden is over het Original Dutch Free Jazz Quartet uit 1961, vermoedelijk het eerste Europese ensemble dat vrijere jazzmuziek speelde. Misschien was het wel bagger, wie zal het zeggen, maar dan wel bagger met historische relevantie. Binnen het latere Free Music Quartet was ook niet alles hosanna.

Zo blijven we met te veel vragen zitten. Courbois heeft met Stuff Smith gewerkt, een pionier van de versterkte viool. Heeft dat invloed gehad op zijn elektrische drumstel? De drummer tourde geruime tijd met fluitist Jeremy Steig, de rockjazz-voortrekker. In hoeverre was er sprake van uitwisseling van ideeën ten aanzien van Association PC? En wat is er waar van de mythe, dat toetsenman Joe Zawinul op het idee van het Weather Report-concept kwam nadat hij een optreden van Association had gezien?

Wat was de link met Sonny Greer, die ook met variabele trommelspanningen gewerkt schijnt te hebben geëxperimenteerd? En met Louie Bellson en Eddie Shaughnessy, die met het dubbele bastrommel-idee kwamen? Over mythes van de twintigste eeuw gesproken; klopt het dat er in Berlijn en in Boston groepen waren die uitsluitend Courbouis-composities speelden?

Maar goed, zolang het boek stil op de koffietafel ligt te pronken, zie je de lacunes niet meteen.

Meer weten?
Klik hier om het boek te bestellen.

(Eddy Determeyer, 28.5.10) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.