Cd
Joe McPhee & Paal Nilssen-Love - 'Tomorrow Came Today' (Smalltown Superjazzz, 2008)
Opname: 2007

Saxofoon-en-drum duetten zijn vaak een vrij vermoeiende aangelegenheid. Of de muziek staat zo bol van de spanning dat er nergens ruimte voor rust is, óf er gebeurt niet genoeg en de muziek sterft een langzame dood. Bovendien hangt er een forse schaduw over dit genre, namelijk die van hét canonieke sax-en-drum album, Coltrane's 'Interstellar Space'.

Formeel is het ook al niet gemakkelijk; zonder harmonische begeleiding is het raamwerk voor de solist vrij kaal en dus kan deze zich niet verbergen. Daarnaast kost het zonder bas, piano of gitaar meer moeite om de ritmes van het drumstel aan de melodielijnen van de sax te verbinden. Het mag dan ook geen wonder heten dat alleen de hele groten zich aan dit soort avonturen wagen.

Drummer Paal Nilssen-Love is zo'n gigant. Hij maakt deel uit van duo's met Peter Brötzmann, Ken Vandermark en Joe McPhee. Met deze laatste nam hij in 2007 het verbijsterende album 'Tomorrow Came Today' op, dat in 2008 uit kwam. Als er ooit een bewijs was voor de waarde van deze bezetting in de huidige tijd, dan is het dit album. Niets klinkt gedateerd of overdreven avant-gardistisch en de twee muzikanten zijn duidelijk bereid er alles aan te doen om het beste in elkaar boven te halen.

Dat is met name te danken aan Nilssen-Love's briljante drumwerk. Hij kan van een rasechte trommelaar in de traditie van Han Bennink overgaan in een polyritmisch monster als Rashied Ali of Andrew Cyrille. Bovendien kiest hij niet voor de gemakkelijke weg. Wanneer McPhee aanzet met forse uithalen of multiphonics, kruipt Nilssen-Love soms bijna in zijn trommels om er subtiliteiten uit te halen die de spanning doen oplopen zonder te overrompelen. Op het titelnummer en het al even verbazende 'Sun And Steel' gebruikt Nilssen-Love bovendien onwaarschijnlijke slaginstrumenten, zoals een extra lage basdrum en Chinese percussievoorwerpen.

McPhee, een veteraan met een te weinig erkende staat van dienst, heeft een licht wrange toon met weinig vibrato in de bovenste registers en een forse donder in de laagte. Dat hij van oorsprong trompettist is, valt af te leiden uit de manier waarop hij zijn solo's opbouwt. Soms klinkt hij bijna als Don Cherry op een tenorsax. In 'Ibsen’s Ghost' speelt hij zaktrompet (het instrument van Cherry) en daar is de overeenkomst overduidelijk. De melodielijnen zijn kriebelig en intuïtief. Onwillekeurig doet dit nummer aan Cherry's 'Mu' denken, dat andere canonieke duetalbum.

Ook is er een duidelijke link met Albert Ayler. De meer declamatoire nummers, zoals 'Crossing Messages', dat bijna minimalistisch te noemen valt, hebben thema's die Ayler zou kunnen hebben bedacht. McPhee gaat in de improvisaties spaarzamer en bedachtzamer te werk. Dat siert hem, want een statige opbouw en de zoektocht naar een onverwachte climax maakt deze muziek zo spannend.

Op de uiterst sympathieke website van Paal Nilssen-Love kun je meer te weten komen over zijn drumarsenaal. Dit is een kijkje in de keuken bij een van de leukste hedendaagse drummers.

Meer weten?
Op de uiterst sympathieke

(Sybren Renema, 13.4.10) - - [naar boven]

Lees verder in het archief...

Menupagina's:

Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'
Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie

Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.