Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 




Een muzikaal kijkje in Shorters aantekeningenboek
Wayne Shorter Quartet, zaterdag 14 maart 2009, Muziekcentrum Frits Philips, Eindhoven

Van alle nog levende saxofonisten is Wayne Shorter misschien wel de meest invloedrijke. Een hele generatie saxofonisten en componisten die in de jaren '80-'90 opkwam, is beinvloed door zijn veelzijdigheid. Zijn meesterschap in het altissimo-register van de tenor- en sopraansax is een voorbeeld geweest voor bij voorbeeld Chris Potter en Branford Marsalis, en zijn composities zijn een uitgangspunt voor vrijwel elke neo-hardbopper.

Hem wordt vaak verweten dat zijn spel de afgelopen jaren achteruit is gegaan; hij is wisselvallig, oud, en na het uit elkaar gaan van Weather Report - de supergroep die hij samen met Joe Zawinul leidde - zou hij in een vormcrisis zitten. Sinds het begin van dit decennium beleeft Shorter echter een tweede jeugd, in een band met de dertig jaar jongere supermuzikanten Brian Blade (drums), John Patitucci (bas) en Danilo Perez (piano).

Wat het opvallendste is aan Shorter, is dat hij ook op zijn 75ste nog zoekende is. Waar hij urenlang uit een enorm repertoir zou kunnen putten, kiest hij ervoor om steeds nieuwe dingen te proberen. Hierdoor kan het gebeuren dat bijna de halve zaal leegloopt, zoals onlangs op North Sea het geval was. Compromisloos is het woord dat Shorter het beste omschrijft.

In het Eindhovense Muziekcentrum speelde hij één lange set, zonder onderbrekingen en zonder vooropgestelde regels. Er lag wat bladmuziek op de piano en af en toe dook er een flard gecomponeerde muziek op uit de oersoep van geluid. Perez kreeg alle tijd om direct de snaren van zijn vleugel te bespelen, terwijl de bas en drums het ritme eerder impliceerden dan vasthielden. Deze aanpak is het resultaat van onder meer Shorters interesse in klassieke muziek, die al eerder bleek uit een tournee met een kwartet klassieke blazers.

Over dit complexe bouwwerk speelde Shorter vooral korte statements, die hij steeds herhaalde. Twee, drie noten, een interval, meer was het niet. Maar door de plaatsing en de omlijsting was het vaak genoeg. Wanneer Shorter naar een climax toewerkte, volgde de begeleiding hem instinctief. En het was in deze plotse uitbarstingen dat Shorter op zijn best was. Hij hoefde bijna niets te doen voor maximaal effect. Vaak stond hij minutenlang te luisteren en wisselde hij eens van instrument, om het dan ongebruikt weer terug te zetten.

Het meest opvallend was het spelplezier: Shorter gooide zijn mondstuk in de piano om Perez ongevraagd van een cluster te voorzien, gebruikte de hanger voor zijn sax als slagwerkinstrument en trommelde op de piano. Aan het eind van de avond, toen veel hardbopminnend publiek de hoop had opgegeven, speelde Shorter nog wat fragmenten van onder meer 'Yardbird Suite', 'Manteca' en zijn eigen 'Footprints', waarmee de toegift ook gelijk was afgewerkt.

De huidige koers van Wayne Shorter en zijn kwartet zal ongetwijfeld een splijtzwam blijven voor jazzliefhebbers, maar dit heeft meer te maken met het verwachtingspatroon dan met de kwaliteit. Wie een avond 'Juju', 'Speak No Evil' en 'Adam’s Apple' wil, komt bedrogen uit. Dit is muziek die de brug slaat tussen klassiek, jazz en vrije improvisatie. Daar hoort nou eenmaal chaos en onvoorspelbaarheid bij. Dat is wat het zo leuk maakt.

Klik hier voor een fotoverslag van dit concert door Cees van de Ven.

(Sybren Renema, 7.4.09) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.