Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 




Ornette Coleman is niet te stoppen
donderdag 30 oktober 2008, Paleis voor Schone Kunsten, Brussel

Hoewel hij klassiekers uitbracht als 'The Shape Of Jazz To Come', 'Free Jazz' en 'Dancing In Your Head', is het met name live dat levende legende Ornette Coleman tot zijn recht komt. Zijn muziek is namelijk vooral een muziek van communicatie; alle muzikanten genieten grote vrijheid en soleren mét, óver en lángs elkaar heen. Minimale structuren ondersteunen dit fragiele bouwwerk; Colemans direct herkenbare composities.

Door zijn hoge leeftijd (78) is Coleman niet vaak meer in Europa, hoewel hij in 2007 nog op North Sea en Middelheim speelde. Maar elke keer kan de laatste zijn, dus ook ditmaal, in het Bozar in Brussel, was er aardig wat (deels Nederlands) publiek. Dit werd niet teleurgesteld.

De saxofonist presenteerde een kwartet dat vrijwel identiek was aan dat waarmee hij zijn laatste album, 'Sound Grammar', maakte. Alleen contrabassist Greg Cohen was vervangen door de elektrische bas van Al McDowell. Dit was geen groot verschil en de muziek werd er niet beter of slechter van, alleen wat funkier.

Coleman maakte zich er niet makkelijk van af. Er werd vooral nieuw repertoire gespeeld, en pas bij de toegift de onvermijdelijke klassiekers: het vrolijke, nerveuze 'Theme From A Symphony' en het in blues gedrenkte 'Lonely Woman'. Hij speelde bescheiden en attent; soms werd hij onaangenaam overspoeld door het geluid van zijn bandleden, maar met zijn kenmerkende, klagende sneer wist hij dit vaak recht te zetten. Zo doemde hij, deels ongewenst, op uit een zee van geluid. De belangrijkste reden voor dit geluidsprobleem lag bij drummer (en Ornette's zoon) Denardo Coleman. Zijn microfoons stonden niet goed afgesteld en waren te luid, terwijl die van Ornette te zacht stonden. De geluidstechnici leken dit niet te merken, waardoor iets van de brille verloren ging.

Toch was er nog genoeg schoonheid over. Met name in de ballads liet Coleman zich zien, zoals in het schitterende 'Sleep Talking', hoogtepunt van zijn laatste cd. Dit nummer kenmerkt zijn stijl: Coleman bouwt uit op een thema, dat hij naar wil in verschillende tempi speelt en daarna melodisch binnenstebuiten vouwt. De concentratie waarmee dit gebeurde, was indrukwekkend. Ook 'Jordan' was imposant. Dit nummer, dat sterk doet denken aan de oude composities uit de jaren zestig, vraagt een ingewikkeld samenspel, omdat er in het thema veel abrupte stops zitten. Deze werden door de goed op elkaar ingespeelde band zonder moeite genomen.

Coleman speelde ook weer trompet en viool. Op deze instrumenten is hij autodidact en zijn benadering is onorthodox. Vroeger leidde dit tot moeilijk te verteren solo's, die door de een vals en door de ander microtonaal werden genoemd. Met de jaren is zijn trompetspel gerijpt en doet het in klank steeds meer denken aan dat van Don Cherry, met wie Coleman in de jaren vijftig en zestig een bijna telepathisch samenspel had.

Iets onverwachts was er ook: tweede bassist Anthony Falanga speelde de prelude uit Bach's cellosuite nr. 1 (BBV 1007), wat uitmondde in een wirwar van solo's volgens Colemans principe, dat zowel free jazz, harmolodics, als sound grammar heeft geheten. Wat het ook mag zijn, het was ontroerend en ondersteunde Colemans claim op de hoes van zijn laatste album: 'The conclusion is that the Grammar of Sound is universal.'

Toen hij, na een (waarschijnlijk door zijn fragiele conditie) vrij korte set van een uur en veertig minuten, het podium verliet, kon het publiek niet anders dan instemmen.

(Sybren Renema, 23.11.08) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.