Concert
Staalkaart van de hedendaagse Zuid-Afrikaanse orkestrale jazz
Afro Vibes met Metropole Orkest Big Band o.l.v. Marcus Wyatt, donderdag 30 september 2021, Bimhuis, Amsterdam
Wie gedacht had dat het Afro Vibes-concert van het Metropole Orkest onder leiding van trompettist en arrangeur Marcus Wyatt een licht zou werpen op de fascinerende Zuid-Afrikaanse bigbandcultuur van de jaren dertig, veertig en vijftig, kwam van een koude kermis thuis. Het optreden van het Metropole (zonder strijkers) had meer met Thad Jones van doen dan met de legendarische Merry Blackbirds, de Jazz Maniacs, of de Harlem Swingsters.
Je kunt je ook afvragen of de geacheveerde Metropolians wel het juiste vehikel zijn voor de ruwe, rauwdouwerige sound van de klassieke jazzorkesten uit Johannesburg en omgeving. Die muzikanten hadden over het algemeen geen deugdelijke scholing, ik maak me sterk dat er zonder bladmuziek werd gespeeld - afgezien dan van de pianist, misschien. De orkesten, die zich door de bank genomen van korte, simpele riffjes bedienden, klonken als uitvergrotingen van de instrumentalisten: los en toch intens, met ruwe randjes. Het is in dit verband dan ook interessant dat Marcus Wyatt twee arrangementen voor amateurmuzikanten beschikbaar heeft gesteld (je vindt ze op deze pagina). Ik maak me sterk dat de Big Band Avanti uit Bovenkarspel een boeiende vertolking kan geven van dit soort materiaal.
Terwijl het toch veelbelovend begon. Het openingsnummer, Dudu Pukwanas 'Tete And Barbs In My Mind', een soort koraal, verwees naar de grote invloed die de Zuid-Afrikaanse kerk heeft gehad op de vocale én de instrumentale populaire muziek uit die beginjaren. Menige jazzveteraan was zijn muzikale loopbaan ooit begonnen in een koperorkest van de kerk of van het Leger des Heils. Pukwanas stemmige stuk ging min of meer naadloos over in diens 'Mra'. Aram Kersbergen trok een opgeruimd kwela-ritme uit zijn contrabas, drummer Martijn Vink vulde dat verder adequaat in en zo zaten we midden in Port Elizabeth. Daarbij kan worden aangetekend dat Vink er voor de eerste maal bijzat: éénmaal met het Metropole gerepeteerd, via Zoom. Wat een gast! Maar zoals gezegd, in de rest van het programma schemerden de kwela-wortels slechts vaagjes door.
Trombonist Louk Boudesteijn verdient een speciale vermelding: zijn dwingende en swingende sound en zijn onstuimige solowerk pasten naadloos in het idioom. Big Band Avanti: dit is uw gastsolist! Speciale vermelding verdient ook vocalist Siyabonga Mthembu, wiens domein voor een deel in het spoken word-genre lag. Hij gaf het repertoire een onmiskenbaar Zuid-Afrikaans smaakje. Sommige stukken waren allerminst lichtvoetig van aard. De 'Song For Ellen Pakkies' van Benjamin Jephta bijvoorbeeld handelde over een moeder die ten einde raad haar aan crystal meth verslaafde zoon ('een lege huls') om het leven bracht. Het leven beëindigen van degene aan wie je het leven hebt gegeven.
'Stimela' van trompettist Hugh Masekela was een treinsong. Toch maf, hoeveel liedjes er over treinen en treinreizen zijn geschreven, zeker als je het vergelijkt met het aantal songs over de Boeing 737.
Foto's: Hammie van der Vorst
Labels: Afro Vibes, concert, Marcus Wyatt, Metropole Orkest Big Band, sep21
(Eddy Determeyer, 4.10.21) - - [naar boven]
Lees verder in het archief...
