Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog


 

Concert
Moderne Amerikaanse jazz
Michael Formanek Quartet, vrijdag 12 oktober 2012, Paradox, Tilburg

De Californische bassist en componist Michael Formanek resideert al decennia aan de Oostkust. Hij geniet relatieve onbekendheid, ondanks zijn toonaangevende invloed in Downtown New York. Formanek heeft gewerkt met de meeste leiders binnen deze scene: saxofonist Tim Berne (met name als lid van Berne's groep Bloodcount), trompettist Dave Douglas, gitarist Wayne Grantz, drummer Jim Black en een slagorde aan jazzmusici uit de mainstream. Meestal acteert hij als sideman, maar ook als leider heeft Formanek een oeuvre opgebouwd. Met het ECM-album 'The Rub And Spare Change' en het kersverse 'Small Places' is zijn status als bandleider definitief gevestigd. De all-star line-up op deze geluidsdragers is identiek aan die van het liveoptreden. Naast de leider betekent dit Tim Berne op altsaxofoon, Craig Taborn op piano en Gerald Cleaver op slagwerk.

Na de hilariteit, ontstaan door het verkeerd geleverde pakketje cd's door de Nederlandse ECM-distributeur Challenge, wordt op het scherpst van de snede gemusiceerd. Ontegenzeggelijk toont het kwartet de evolutie die ze heeft doorgemaakt na 'The Rub And Spare Change'. Inmiddels zijn ze dan ook vele livesessies verder in deze samenstelling. Evident is dat de vier individueel gelauwerde muzikanten in absolute topvorm verkeren. De evolutie wordt gedemonstreerd door een al even diepgravend als uitdagend repertoire en de onderlinge, uitdagende interacties.

De overwegend aardse muziek verschuift voortdurend door de vele melodische interpretaties en is doorspekt met herhalingen, soms minimal van aard en vaak voorzien van pittige riffs. De in de Amerikaanse jazztraditie gewortelde muziek is vernieuwend en dusdanig complex van aard, dat herbeluistering noodzakelijk is om de kunstzinnige gelaagdheden te kunnen doorgronden.

De eigenzinnige lichtheid in het openingsnummer 'Pong', voorzien van uniso-passages, dartelt lyrisch alle kanten op. Het daaropvolgende 'Rising Tensions' doet een veel groter beroep op het luisterend vermogen. Na een ritmische bas-intro, vederlichte pianoklanken en hints van swing ontstaat langzaam een opzwepende groove. Deze wordt voorzien van een wonderbaarlijke solopassage op piano en een vrije saxofoonsolo met vele muzikale dissonanten. Meer laid-back en met een vleugje romantiek blijkt 'Wobble And Spill' een ware onderhuids oplopende spanning met zich mee te dragen, die zich pas na tien minuten openbaart.

Het bijna avantgardistische 'Parting Ways' toont de groep in veel van haar gedaanten. Teder pianospel, inventieve muzikale bruggetjes en vuurspuwende altklanken vormen slechts het begin van een meesterlijke, muzikale dramatiek. Deze wordt onderbroken door melancholiek gestreken baslijnen, die evolueren in een pakkende urban wals, met een gewaagde stimulus-respons tussen Taborn en Berne, zwaarmoedig afgesloten met polyfoon drumwerk. Het ensemble toont dat er nog meer moois in het vat zit door ook twee (nog) niet uitgebrachte nummers ten gehore te brengen. Ook hierin worden de toehoorders naar het puntje van hun stoel gezogen. Meedogenloze ritmische verschuivingen, onverwachte wendingen en veranderende stemmingen binnen één sferisch muzikaal geheel.

Dit kwartet van Michael Formanek kent ogenschijnlijk geen leider, hoewel alle stukken uit zijn koker komen. Gelijkwaardigheid en empathie is de kracht op de bühne, waarbij compositie en improvisatie nauwelijks merkbaar samenvloeien. Een opmerkelijke modernistische toevoeging aan de Amerikaanse jazz.

Klik hier voor een fotoverslag van dit concert door Louis Obbens.

Labels:

(Louis Obbens, 27.10.12) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'
Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.