Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 




Concert
Genialiteit tussen de gekheid

Tobias Delius Quartet, donderdag 26 april 2012, JIN, De Lindenberg, Nijmegen

Hoogstaand vermaak en humor alom, maar wat een grootsheid aan muzikaliteit. Het Tobias Delius Quartet is samengesteld uit drie prettig gestoorde persoonlijkheden, Tobias Delius, Tristan Honsinger en Han Bennink, en een vierde bandlid, Joe Williamson, die met zijn gezond verstand als tegengewicht zelfs op de meest chaotische momenten alles onder controle houdt op zijn zwarte contrabas.

Het kwartet heeft al een lange voorgeschiedenis. Het startte op in 1990, in het begin nog met de Amerikaan Larry Fishkind op tuba, maar het kreeg vaste vorm met de Canadese bassist Joe Williamson. Op het ICP-label bracht dit kwartet al vier cd's uit: 'The Heron' (1997), 'Toby's Mloby' (1999), 'Pelikanismus' (2001) en 'Luftlucht' (2010).

Bennink opent hilarisch met opgerolde broekspijpen. Smijt zijn stokken op de grond, laat ze weer omhoogveren, rolt ze weg over de vloer of maakt met zijn brushes een snor als een konijntje. Maar zijn enthousiasme werkt aanstekelijk op alle bandleden en dwingt hen tot de top. De humor is niet alleen terug te vinden bij Bennink, maar ook bij de slapstickachtige verschijning van Honsinger, die bij extreme concentratie telkens zijn bril laat wegglijden van zijn neus. Het podium is één grote speeltuin van muzikanten, waarin ze zonder blasé vrij musiceren, waarbij ze bewijzen hun kinderlijke fantasie nooit te hebben verloren.

De composities zijn van Delius of Honsinger. De partituren zijn samengesteld uit kleine thema's, gekleefd als een collage aan de binnenzijde van gekleurde kartonnen mappen. Het is een open improvisatie. Elke muzikant kan op elk moment een thema introduceren of stopzetten, wat leidt tot een voortdurend spannend geheel. Als Delius de werken aankondigt van de grijze map, reageert Bennink luidop 'ojee!'. En na elk nummer strooit Honsinger de mappen uit op de grond.

Maar tussen al die gekheid klinkt de genialiteit, wisselend van melancholie, swing, klassiek, naar freebop. Aaneenschakelingen van kleine thema's, waartussen Delius zich beweegt: pretentieloos, vrij, dansend op slappe benen. Vaak gaat hij in duel met Honsinger, waarbij hij zijn volle klank en karakter van zijn tenorsax alle richtingen laat uitgaan. Zijn mimiek met grote oogkasten is soms angstaanjagend. Zelfs woordelijk gaan ze elkaar soms schreeuwend te lijf.

Dit kwartet valt niet alleen op door zijn geniale improvisaties, maar ook door zijn engagement binnen de kunstwereld in het algemeen. De cover arts van de cd's zijn eigenhandig ontworpen door Bennink. Ook zijn outfit vanavond, wit t-shirt met voorop één rode nootkop met een lange vlag, is een eigen design. En ook bij Delius is er engagement terug te vinden in zijn blauwe veters, wat symbool staat voor de slachtoffers van landmijnen en clustermunitie en verwijst naar het werk van Handicap International.

Voor mensen met een afkeer van free jazz en free improvisation is een concert van het Tobias Delius Quartet een aanrader om er juist zin in te krijgen nog meer van dat soort werk te willen beluisteren.

Klik hier voor foto's van dit concert door Cees van de Ven.

Labels:

(Gerda Boel, 2.6.12) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.