Cd
Belgian Jazz (Flanders Music Centre/Wallonie-Bruxelles Musiques, 2011)
Promo-cd, niet verkrijgbaar in de reguliere verkoop

Hij viel me bij toeval in handen – en wat een gelukkig toeval: 'Belgian Jazz', een dit najaar verschenen promo-cd met een presentatie van twaalf talentvolle Belgische jazzensembles. De cd en het bijbehorende festival (of vice versa) vormen de output van een initiatief van de culturele overheidsorganen Flanders Music Centre en Wallonie-Bruxelles Musiques om de Belgische jazzmuziek een duwtje in de rug te geven. In de voorgaande jaren was het een zuiver Vlaamse aangelegenheid, nu, in 2011 hebben de Vlamingen en Walen voor het eerst de handen ineengeslagen. Daar kan de politiek nog een voorbeeld aan nemen!

Het genoemde festival, dat plaatsvond in september, is helaas aan mij voorbijgegaan, maar de cd pakken ze me niet meer af. Ik vind het een openbaring. Dionysus in klank gevat. Muziek met een immens groot hart: warm, wild en vooral grenzeloos. Een jazzpolitieagent zal zich suf tobben over de vraag 'Is dit wel allemaal jazz?'. Maar zoals het begeleidend boekje al constateert: 'Jazz has shot off into many directions. The result is a wide and complicated delta of music. The jazz canon has been shattered, irreversibly so.' De Belgen zitten er niet mee, ze gaan vrolijk hun gang en maken muziek met het hart op de tong.

Er komt veel samen in de muziek van de bands op deze cd: jazz, pop, folk, Afrikaanse muziek en klassieke muziek. Wat alles bindt en verrassend homogeen maakt, is de weldadige vrijheid, de drang een zeer persoonlijk en direct verhaal te vertellen en daarvoor uit elk genre te putten wat dienst kan doen. Ironie, afstandelijkheid, intellectualisme – het is alle muzikanten op dit album vreemd.

Ook afwezig: de drang om individueel te excelleren. Hun muziekinstrument gebruiken deze muzikanten om samen te spelen, om samen een proces op gang te brengen, een spanningsboog op te bouwen en een climax zonder weerga te garanderen. Zijn deze artiesten dus technisch beperkt? Nee, integendeel, er wordt op hoog niveau muziek gemaakt, maar het is vooraleerst muziek in het nu. Geen van hen probeert de volgende Keith Jarrett te worden, de volgende Charlie Parker of Wynton Marsalis; in plaats daarvan lijkt eenieder zich in zijn instrument vast te bijten alsof men het wil consumeren. Het instrument is het doel niet, maar een middel; een middel om de honger naar het hogere te stillen.

Afijn, aan tafel, zou ik zeggen, er is genoeg voor iedereen. Hamster Axis: een aarzelend, Debussyiaans begin, dan een opzwepend ritme, met daaroverheen ferme blazerssolo's, slechts onderbroken door heftige breaks. De Beren Gieren: het dwarse pianotrio van Fulco Ottervanger, die eerder dit jaar bij Gent Jazz al meer dan een beetje opviel in het Nathan Daems Quintet. En nog zo'n trio dat de term 'pianotrio' opnieuw definieert: dat van Pascal Mohy, een veelzijdige pianist die bovendien subliem componeert.

Verder noem ik graag het Rêve D'Éléphant Orchestra (een vehikel met tien versnellingen, maar zonder rem of achteruit) of Tuur Florizoone/Mixtuur (zinderende energie, ritmisch geweld en jungleklanken, maar o zo zorgvuldig gestructureerd). En last but not least: Nicolas Kummert Voices. Ik dacht daarbij eerst aan een getraind vocaal ensemble, begeleid door een tegendraadse, virtuoze band, maar nee, het gaat hier om een collectief zingende band, die je de strot weet dicht te knijpen van ontroering en dan ook nog de kans ziet zichzelf instrumentaal op geraffineerde wijze voor de voeten te lopen – disharmonie om de harmonie te accentueren. Kom er maar eens op.

En zo straalt dit hele compilatie-album van het plezier om goede vondsten. Dionysus daarboven slaat zich erbij op de knieën van pret en neemt nog een stevige slok.

Labels: cd

(Paul van den Belt, 20.12.11) - - [naar boven]

Lees verder in het archief...

Menupagina's:

Cd van het moment:
Sunny Five - 'Candid'
Klik op de hoes om een track van dit album te beluisteren en voor meer informatie

Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.