Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog


 




Concert
Ab Baars allengs vrijer – en luider
Invisible Blow: Ab Baars Trio met gasten Fay Victor en Victor Chancey, vrijdag 11 november 2011, Hervormde Kerk, Oostum

Een van de aardige dingen van '20 Years', het doosje met vijf cd's dat de ontwikkeling van het Ab Baars Trio documenteert, is dat je die veranderingen aan de hand van sommige composities die terugkeren heel precies kunt volgen. Zo was het nummer '3900 Carol Court' in 1992 een tedere overpeinzing op klarinet, terwijl Baars het elf jaar later keihard liet krijsen. Inderdaad, wie de rietblazer de laatste jaren heeft gevolgd, weet dat hij harder en hoger is gaan spelen, en ook losser, vrijer. Dat bleek nog maar weer eens tijdens het concert in het dertiende-eeuwse kerkje van Oostum, het tweede in de reeks Invisible Blow. Soms benaderden zijn klarinet en tenorsax de pijngrens.

Dat het optreden met vocaliste Fay Victor en hoornist Vincent Chancey het tweede was, was te horen aan de rafelrandjes, hier en daar. Sommige stukken waren best lastig getimed. Maar zoals het hele wel en wee van het Ab Baars Trio een work in progress is, zo zal Invisible Blow tegen de tijd dat u dit leest weer volstrekt anders klinken. Want het is vrije improvisatiemuziek, maar ook een collectief proces. Dat houdt in dat sommige 'ontmoetingen' in het muzikale verhaal spontaan zijn, aleatorisch, en andere geregisseerd.

Luister naar de manier waarop de klarinet en de gestreken bas van Wilbert de Joode aaneengesmeed zijn in 'Farfella Di Dinard', op de genoemde cd uit '92. Ook het op een gedicht van William Carlos Williams geïnspireerde duet tussen Baars en drummer Martin van Duynhoven dat in Oostum werd uitgevoerd, was een voorbeeld van een hecht gestructureerd werk. Hier klonk de hoorn van Chancey alsof ergens ver weg op een erf een brommer werd gestart. Aan het groepsgeluid als zodanig voegde Chancey een soort puurheid toe.

Invisible Blow is een term uit de bokssport, een tijdverdrijf dat Baars al jaren fascineert. Voor deze tournee selecteerde hij een aantal gedichten die direct of meer indirect te maken hebben met de strijd tussen mensen en ideeën. Daarbij lieten de muzikanten zich ook vocaal gelden. Soms in de vorm van een canon, soms meer neigend naar Christmas Carol-achtige samenzang en op andere momenten verwijzend naar die goeie ouwe jazz and poetry.

Voor de meer abstracte vocalen zorgde Victor, die goedgemutst langs de afgronden van de menselijke stem zwierf. Toch hoorde je dat ook bij haar de basis solide was, getuige de echo's van diverse gospel- en bluesmothers. Haar expressievermogen is puur jazz.

Ab Baars is een bewonderaar van Anneke Brassinga, die in Oostum ook een paar gedichten voordroeg. Naast een werkje dat door Claudio Monteverdi was geïnspireerd, had ze speciaal voor de gelegenheid 'Hoe stiller ik sta' geschreven, een strijdbaar poëem, waarin haar heksenspraak omlijst werd door klankvelden die de gebruikelijke witregels opvulden. (Heks, vanzelfsprekend, in de betekenis van vroede vrouw.)

De avant-garde is geen lineair proces, eerder is het een soort voortwervelende beweging. Zo raken we vaak weer in de buurt van de oorsprong. Dat werd me weer eens duidelijk toen De Joode een solo speelde, waarbij hij zijn bas ook als percussie-instrument gebruikte. Heeft de theekistbassist van de Razzy Dazzy Spasm Band in het New Orleans van de jaren 1890 ook zo geklonken? Bij benadering, dan. In 'The Mummy' van Muhammad Ali, een soort uitgebeende calypso, leek de band terug te keren naar de vroegste herinneringen: het was een soort amalgaam van 'Three Blind Mice' en 'Slaap, Kindje, Slaap', waarin Baars de sound en de spiritualiteit van Albert Ayler opriep.

"Blijf vooral doorgaan met het programmeren van deze rare muziek in deze barre tijden," maande hij de culturele commissie van het kerkje tot slot.

Labels:

(Eddy Determeyer, 22.11.11) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'
Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.