Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 




Een genadeloze swinger
Dr. Lonnie Smith Quartet, maandag 20 oktober 2008, Bimhuis, Amsterdam

De gangbare programmering in het Amsterdamse Bimhuis jut de gemiddelde concertbezoeker niet echt op tot meeklappen of -stampen, laat staan tot het uitvoeren van danspasjes. Ook de voorgaande keren dat Hammondorganist Lonnie Smith in de hoofdstad de toonwielen van een B3 liet gieren, gaven geen aanleiding om eens wild te gaan bewegen. Prima muziek, maar je kon het rustig tot je laten komen. Maandagavond 20 oktober was van een totaal ander kaliber. Hier werden de liefhebbers van en jazz & swing & Hammond & grof geweld & dynamiek & humor & spanning & sensatie getrakteerd op een achtbaanrit van ongekende allure. De beer was los in het Bimhuis en wel gedurende bijna drie uur!

De op 3 juli 1942 in Buffalo, New York geboren Lonnie Smith kan bogen op een gigantische loopbaan in de jazz die vele markeringspunten heeft gekend. Op internet is een prettige hoeveelheid informatie over zijn muzikale doen en laten te achterhalen. Een interessant pluspuntje vormde de aanwezigheid van gitarist Melvin Sparks (Houston, 22 maart 1946), een musicus die het samenspelen met een fors aantal organisten op zijn conto kan schrijven en al in de zestiger jaren voor Blue Note platen met Smith maakte. Ouwe jongens krentenbrood, die twee dus.

De aankondiging meldde 'Trio Dr. Lonnie Smith'; dat trio bleek om tien over half negen tot een kwartet te zijn gegroeid met een geweldige Eric Kalb (23 mei 1970, Huntington, New York) achter de drums en de Duitse kaalhoofdige tenorsaxofonist Stefan Abel. De ingrediënten voor een fijn avondje tenor-orgelen waren aanwezig.

Na het eerste nummer was al meteen duidelijk, dat dit niet een gewone Dr. Lonnie-avond ging worden. Hier werden nieuwe paden uitgezet zonder de roots te veronachtzamen. Wat er voornamelijk gedaan werd, was ongenadig swingen. Lonnie Smith blijkt één van die zeldzame muzikanten te zijn die met het toenemen van de jaren groeien in hun muzikaliteit. Voortgestuwd door de drummer en de gitarist gingen Smith en de sax ongegeneerd tekeer. Wie nu echter denkt dat dit 'tekeergaan' vooral in het volume te vinden was, heeft het mis. Zelden heb ik een organist gehoord die zoveel dynamiek in zijn spel tentoon durfde te spreiden. Van grommen en grauwen tot vlinderlicht en van tornado-stijl tot fluwelen touches. De smerigste akkoorden kozen het luchtruim, onderstreept door opzwepende backbeats en een perfecte timing op de gitaar. Het ene moment gierde de Leslie, om vervolgens op een verstilde uithoek van het muzikale spectrum tot rust te komen. Het publiek hield de adem in bij deze schildering van een weinig gehoord muzikaal landschap.

Grolsch adverteerde vroeger met de slogan 'vakmanschap is meesterschap'. Welnu, deze musici voldeden volledig aan deze kreet. In mooie momenten werd volop gegrossierd, maar ook in humorvolle, want het toppunt van dynamiek is natuurlijk volledige stilte creëren. Ook daarin slaagde deze groep eensgezind door op een gegeven moment over te gaan tot lucht-drummen, lucht-orgelen en lucht-gitaar spelen. Dit werd op een dusdanige logische en geestige wijze gebracht, dat de zaal zich unaniem gewonnen gaf.

Na dit fantastische exposé volgde nog een zinderende blues en werd er gestampvoet voor een toegift, die dan ook prompt kwam. Tien over half elf, dus een mooi avondje en het publiek wilde de zaal al verlaten toen Smith mededeelde, dat het hier slechts de pauze betrof.

Na de pauze werd er nog een tandje bijgezet en liet Melvin Sparks horen, dat hij niet alleen precies weet hoe een Hammond te begeleiden, maar ook hoe een pakkende solo neer te zetten, om vervolgens de boel echt te gaan opjutten. Doordat er een ietsje meer ruimte was gekomen in de gangpaden konden diegenen, die stil zitten geen optie vonden, eindelijk de voetjes van de vloer krijgen. En weer werd het een, zeker volgens de jazzpolitie, onverantwoorde en meer dan een uur durende aaneenschakeling van inventieve muziek. Eén ding is zeker, je moet van goede huize komen om Smith's onstuitbare swing en muzikale ideeënstroom te overtreffen.

Het mooie was ook gelegen in het feit, dat deze avond niet een ingestudeerde of vooropgezette indruk maakte. Spontaniteit en improvisatie vormden de trefwoorden waaraan deze musici voortdurend refereerden, en mede daardoor slaagden zij erin het publiek zonder tegenstribbelen op hun muzikale reis mee te nemen. Dit concert was van een niveau zoals je dat nog maar zelden tegenkomt. Wat was ik blij dat ik er bij kon zijn.

Klik hier voor een fotoverslag van dit concert door Koen Scherer.

(Herbert Noord, 30.10.08) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.