Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 




Twee zielen en nog veel meer gedachten
Mark Helias' Open Loose, donderdag 21 februari 2008, Grand Theatre, Groningen
Joost Lijbaarts Group Of Friends, vrijdag 22 februari 2008, De Schalm, Assen


De meest opvallende overeenkomst tussen de optredens van bassist Mark Helias en drummer Joost Lijbaart was de afwezigheid van de piano, wat hun muziek een open karakter gaf. Verder speelden de drums bij beide bands een centrale en onorthodoxe rol. Joost Lijbaart is een slagwerker die bij voorkeur vanuit de stilte werkt, wat mogelijk samenhangt met zijn achtergrond in hedendaagse muziek (John Cage). Open Loose-man Tom Rainey is meer met kleuren en accenten bezig, met plotselinge verschuivingen en kantelwerk. Hij hanteert, zou je kunnen zeggen, een soort Sunny Murray-benadering: een gestaag vallende slagwerkregen, waarin ritmes opborrelen en uitvloeien en waarbij de luisteraar een of twee extra voeten node mist. Wanneer er een heldere puls dreigt, zoals de vijfkwartsmaat in 'Momentum Interrupted', diffundeert hij die gelijk door een plastic zakje vol sticks ter hand te nemen. Hij oogt als een leraar Aardrijkskunde die alweer twintig jaar voor de klas staat, maar tegen beter weten in nog elke morgen vrolijk om half zeven uit zijn bed springt. In werkelijkheid werkt hij al twintig jaar met Helias, zodat het geen verwondering wekte dat drummer en bassist in het nummer 'Cinematic' het ritme samen naar believen konden vertragen en versnellen.

Joost Lijbaart gaf zijn muzikanten alle ruimte, maar dat betekende niet dat er een free-for-all situatie ontstond. Integendeel, saxofonisten Yuri Honing en Benjamin Herman speelden alsof ze al jaren broers waren. Dat zijn ze natuurlijk ook wel een beetje: ze kennen elkaar al van het legendarische Michiel Borstlap Sextet van de jaren negentig (wat mij betreft was dat echt een van Michiels topgroepen). Maar de associatie met het Modern Jazz Quartet was in Assen sterker dan die met het extraverte Sextet. Ook in de tweede helft van het optreden, dat gewijd was aan de muziek van de Braziliaanse zanger, gitarist en componist Milton Nascimento. Muziek die, zoals Lijbaart uitlegde, "niet typisch Braziliaans is, maar harmonisch ánders. Met melodieën die linksaf slaan en vormen die vaak niet symmetrisch zijn." Het dak bleef keurig op zijn plaats.

Maar daarmee hebben we wél een opvallend verschil te pakken met het optreden van Open Loose, een dag eerder in Groningen. Want zo voortreffelijk als Honing en Herman speelden, zo nietszeggend waren de bijdragen van tenorist Tony Malaby. In de vrijere stukken van Helias had de man absoluut niets te melden; alleen als de muziek richting mainstream dreef begon hij functioneel te klinken. Jammer, zeker gezien de saxofonisten met wie Helias eerder werkte: Tim Berne, Bennie Wallace en, vooral, de godsgruwelijk goede Dewey Redman.

(Eddy Determeyer, 8.3.08) - - [naar boven]


Lees verder in het archief...








Menupagina's:




Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.