Jazz voor dummies: beweeg hoofd en schouders op de maat

Voor de dommen onder ons bracht de Amerikaanse uitgeverij Pearson Education al heel wat gidsen uit. In Jip en Janneketaal lieten ze ingewijde schrijvers onder meer hypnotherapie, postnatale depressie, boekhouden, Einstein, kabala en sudoku voor dummies uitleggen. De gids 'Jazz voor dummies' bestond ook al geruime tijd, maar sinds kort is die geactualiseerd en aangevuld met informatie over de Nederlandse jazzscene.

De auteur Dirk Sutro, jazzverslaggever voor de Los Angeles Times, leidt de lezer eerst binnen in de geheimen van improvisatie, swing en syncopen en polyritmiek. De dummie leest over Miles Davis of leert dat een Lydische toonladder 'een exotisch klinkende variant is van de majeurladder'.

En dan volgt in Hoofdstuk 11 een beknopt lesje Jazz in de lage landen. Sutro beschrijft hoe Orkest de Volharding van Louis Andriessen in de jaren zeventig de toon heeft gezet voor de ontwikkeling van dwarse ensemblemuziek waar de grens tussen hoge en lage cultuur niet meer geldt. Willem Breuker, zowel betrokken bij de oprichting van de Instant Composers Pool als van Orkest de Volharding en leider van zijn Kollektief, krijgt een apart hoofdstuk toebedeeld, met daarin vooral aandacht voor zijn jaarlijkse vijfdaagse festival tussen kerst en oud en nieuw: 'De Klap op de Vuurpijl'.

Aandacht is er voor de in 1926 opgerichte big band The Ramblers en de baanbrekende avant-garde van pianist Misha Mengelberg. De invloed van Surinaamse muzikanten als Kid Dynamite wordt besproken en de belangrijkste combo's en solisten uit de jaren vijftig, zestig, zeventig en tachtig zet Sutro heel overzichtelijk op een rijtje.

Maar als hij over de huidige Nederlandse jazzscene schrijft, is te merken dat Sutro hier niet leeft. Hij volstaat met de opmerking dat iedereen overal en nergens zijn licht opsteekt. Dan noemt hij een aantal muzikanten als voorbeeld. Michiel Borstlap, Hans Dulfer, Denise Jannah, Hein van de Geijn, Benjamin Herman en Eric Vloeimans. Over de laatste schrijft de Amerikaan dat hij 'het klappen van de zweep kent'. 'Hij speelde onder meer met het trio van Michiel Borstlap en Ernst Reijseger.' Hier wordt het belang en de invloed van Vloeimans als bandleider geen recht gedaan. En dat geldt voor meer omschrijvingen. Er ontbreken ook nogal wat namen op de lijst. De improvisatiescene of een swingend strijkkwartet als Zapp negeert de auteur al helemaal.

Maar het blijft toch een heerlijk boek, met een quiz (Vraag: Wie had de bijnaam 'Bean'? Antwoord: Coleman Hawkins), lijstjes van hebbedingen (t-shirts, buttons, flyers, etcetera), goede jazztijdschriften, literatuur over jazz, top-cd's en fantastische tips: 'Als een band aan het swingen slaat en bas en drums elkaar vastnagelen in een onwrikbare groove, klap en stamp dan mee, of beweeg minimaal je hoofd en schouders op de maat.'

Jazz voor dummies, Pearson Education, € 27,95.

Copyright: Het Parool

(Maartje den Breejen, 11.6.07) - - [naar boven]

Lees verder in het archief...

Menupagina's:

Cd van het moment:
Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'
Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie

Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
Mail de redactie.