Draai om je oren
Jazz en meer - Weblog





 




Bij Charles Gayle breekt de pleuris uit
maandag 23 april 2007, Jazzpower, Wilhelmina, Eindhoven

Autodidact Charles Gayle (28-02-1939) speelt al vanaf zijn negende jaar. Piano was zijn instrument, tot hij op zijn negentiende ook saxofoon tot zijn instrument maakte. In de jaren vijftig was hij al gefascineerd door bebop en met name Charlie Parker. In de jaren zestig verhuisde hij van Buffalo naar New York en kwam terecht in de opkomende freejazz-beweging. Om in zijn levensonderhoud te voorzien, speelde hij op straat en in subways; hij heeft gedurende een lange periode een arm en zwervend bestaan geleid. Pas in de tachtiger jaren kreeg hij met steun van de Knitting Factory enige erkenning, optredens en een min of meer geregeld inkomen.

In 1999 had James Lindbloom een telefonisch interview met hem en hij stelde hem de vraag: "Does music pay the bills?" Waarop Gayle antwoordde: "No, I can only get by. There's nothing to complain about - I get a chance to do some travelling, and I do like to play. But as far as getting to the point where you can kick your heels back a little bit... I don't anticipate that. I look at it as: 'this is not the rich man's music'. And that's fine. I know when you travel and do a lot of things that some people think that you're doing quite well. This is just not a money brand of music, so to speak."

Zijn optredens zijn veelal totaal geïmproviseerd en duren soms ononderbroken een half uur of langer, zoals ook in dit concert het geval was. Hij heeft een groot en stevig geluid met soms een onprettig extreem zwabberig ouderwets vibrato. In zijn improvisaties gebruikt hij veelvuldig multifonische uithalen, incorporeert alle registers van zijn altsax en schuwt de flageoletten niet. Nog steeds is hij een vat vol tegenstrijdige, weerbarstige improvisaties, klankerupties en bruisende notenreeksen en arpeggio's. Daartoe soms ook uitgedaagd of aangespoord door drummer Klaus Kugel en bassist Hilliard Greene. Zij hadden ook tot taak deze onvoorspelbare Gayle te volgen, te completeren, te inspireren en waar nodig tot kalmte te manen als de pleurisuitbraak te lang duurde. Een niet eenvoudige opgave met deze absoluut vrije vogel, maar gezien het verloop van dit concert verdienen zij hiervoor alle lof.

Overtuigender en - hoewel vrij - toch toegankelijker was Charles Gayle aan de vleugel. Na de onvoorstelbare hoeveelheid noten, weirde escapades, ferme uithalen en wat dies meer zij, was het een herademing kennis te nemen van zijn harmonische vondsten, wendingen en kleuringen, creatief akkoordenspel en improvisaties vol subtiliteiten. Aan het klavier kwam het beste in Gayle naar boven.

Klaus Kugel is niet alleen een powerdrummer die van werken houdt; hij beschikt ook over originaliteit en diversiteit in zijn spel, dat hij vanavond op vele momenten excellent wist in te brengen. En verschillende malen was appreciërend applaus zijn deel. In het eerste gedeelte van de tweede set was het vermakelijk hoe, onder een ultravrije improvisatie van Gayle, Hilliard Greene stoïcijns zijn walking bass speelde, alsof hij wilde zeggen: 'Gayle, jij doet wat je wilt and so do I!' Onweerstaanbaar was de schoonheid van zijn gestreken solo in Gayle's behandeling van de klassieker 'Body And Soul': wat een body had zijn toon en wat een soul zijn spel. Ook in het lastige hoge register van zijn bas speelde hij met loepzuivere intonatie. Hierbij was Gayle een bescheiden begeleider met sfeerbepalend spel. Hetzelfde gold voor Kugel.

Als dank voor de ontvangen waardering speelde Charles Gayle solo op piano zijn eigenzinnige interpretatie van Monks 'Well You Needn’t' en bevestigde nogmaals zijn uniciteit. Hij is nog steeds een belangrijk exponent van de New Yorkse downtown improscene, die met zijn jeugdige, oprechte en eigenzinnige spel bij het talrijke Jazzpowerpubliek zeker aan de verwachtingen heeft voldaan.

Klik hier voor een fotoverslag van dit concert.

Meer weten?
  • Klik hier voor het interview van James Lindbloom met freejazz-icoon Charles Gayle.

    (Cees van de Ven, 25.5.07) - - [naar boven]


    Lees verder in het archief...








  • Menupagina's:




    Cd van het moment:
    Sylvie Courvoisier - 'Chimaera'

    Klik op de hoes om een track te beluisteren en voor meer informatie





    Nieuws, tips, suggesties, adverteren, meewerken?
    Mail de redactie.